Երևան
12 °C
Երեւանցիներն ամռանը օրական սպառում են միջինում 99,7 գրամ պաղպաղակ, բայց սիրելի պաղպաղակի օգտագործումը կարող է բացասական հետեւանքներ ունենալ, երբ այն պատրաստված է ոչ թե սերուցքից, այլ բուսայուղերից, որոնց մեջ կան տրանսճարպաթթուներ (արհեստական եղանակով առաջացող ճարպաթթու)։
Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի Էկոկենտրոնի սննդի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար Դավիթ Պիպոյանի խոսքով՝ այստեղ շաբաթական բավականին հաճախ է սպառվում պաղպաղակը։ Ստացվում է՝ օգտագործում են ամեն օր փոքր չափի կամ օրը մեջ՝ ավելի մեծ քանակի։
Ընդհանրապես պաղպաղակի սպառումը մեր երկրում բարձր տոկոսներ ունի մայիսի կեսերից կամ հունիսի սկզբից մինչեւ հոկտեմբեր, մնացած ամիսներին այն ավելի ցածր է։ Տարեկան կտրվածքով միջինում սպառումն օրական կազմում է 16,6 գրամ։
Տվյալները ստացվել են կենտրոնի իրականացրած հետազոտության արդյունքում: Ուսումնասիրվել են մայրաքաղաքում սպառվող սննդամթերքի մեջ տրանսճարպաթթուների պարունակությունը, սպառման առանձնահատկություններն, նաեւ իրականացվել է ռիսկի գնահատում։ Առայժմ ավարտվել է հետազոտության առաջին փուլը, եւ պատրաստ են պաղպաղակի մասին արդյունքները։
Սննդագետի խոսքով՝ այսօր շուկայում պահանջված է ոչ թե սերուցքային, այլ կաթնայուղի փոխարինիչով պատրաստվածը, սա, իհարկե, կապված է նաեւ գնի հետ, քանի որ սերուցքայինն ավելի թանկ է։ Ի դեպ, հարցմանը մասնակցել է Երեւանում բնակվող 18-65 տարեկան 1272 քաղաքացի։
Ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ այսօր խանութներում շատ դժվար է գտնել սերուցքով պաղպաղակ։ Մեծամասնությունը պատրաստված է բուսայուղով։
Իրականացված փորձաքննությունից արդեն պարզ է դարձել, որ այն մթերքները, որոնք կաթնայուղի փոխարինիչով կամ բուսայուղով են պատրաստված, պարունակում են տրանսճարփաթթուներ։
Նշենք, որ ուսումնասիրվել է շուկայում առկա արտադրատեսակների մեծ մասը (Պիպոյանը չի նշում արտադրողների անուններ՝ գովազդ կամ հակագովազդ չանելու համար)։
«Ավելի լավ է՝ շաբաթական 2 անգամ օգտագործեք սերուցքով պատրաստվող լավ պաղպաղակ, քան 7 օր կաթնայուղի փոխարինիչով եւ արհեստական ճարպերով արտադրանք»,- նշեց նա՝ խորհուրդ տալով թեկուզ դա պատրաստել տանը։
Պիպոյանի խոսքով՝ ուսումնասիրության արդյունքում պարզ է դարձել, որ տրանսճարպաթթուների քանակը վերոնշյալ մթերքներում չի գերազանցում թույլատրելիի շեմը, սակայն պետք է հաշվի առնել, որ տրանսճարպաթթուներ կան ոչ միայն պաղպաղակի, այլեւ տարատեսակ քաղցրավենիքների, կարկանդակների մեջ, որոնք կազմում են մարդկանց սննդակարգի մի մասը։ Տրանսճարպաթթուների մեծ քանակությունը կարող է վնաս հասցնել առողջությանը։ Պիպոյանի խոսքով՝ դրանք մեծացնում են սիրտանոթային համակարգի հիվանդությունների, անպտղության, ճարպակալումների, ալերգիաների առաջացման ռիսկը։ Նաեւ իրականցվում են ուսումնասիրություններ՝ պարզելու հավանականությունը քաղցկեղի որոշակի տեսակներ առաջացնելու հետ կապված։
Ընդհանուր պատկերը, թե որքան տրանսճարպաթթուներ են պարունակում առանձին մթերքներ, պարզ կդառնա ավելի ուշ։
Նշենք, որ 2018 թվականից Եվրասիական տնտեսական միության (Հայաստանն անդամ է) ճարպայուղային արտադրանքի տեխնիկական կանոնակարգում մտցվեց պահանջ, որ պետք է ճարպայուղային արտադրանքում տրանսճարպաթթուները լինեն 2%, սակայն տեխնիկական կանոնակարգն ընդունեց ճարպայուղային արտադրանքի մասով միայն, ոչ թե վերոնշյալ մթերքներում, այսինքն՝ եթե սուպերմարկետից գնենք մարգարին, դրանց քանակը կլինի մակնշված, սակայն ճարպերի յուղերի օգտագործմամբ պատրաստվող քաղցրավենիքներում, թխվածքներում չկա մակնշման այս պահանջը, գնորդը կարող է չիմանալ՝ որ պարունակության մեջ կան դրանք։
Սննդագետի խոսքով՝ խնդիրը պետք է դառնա նաեւ առողջապահական մարմինների քաղաքականության մաս։ Ցանկալի կլիներ, որ վերջնական արտադրանքում լիներ մակնշման պահանջ կամ գոնե տեղեկատվություն՝ պարունակում է, թե ոչ։ Սպառողներն ավելի զգոն պիտի լինեն, գնելիս նայեն՝ արդյոք մթերքը պատրաստված է կաթնայուղի փոխարինիչով։ Մինչդեռ իր ֆեյսբուքյան էջում արված գրառումներից հասկանում է, որ շատերը ոչ միայն չեն նայում մակնշումներին, այլեւ չգիտեն՝ կաթնայուղի փոխարինիչն ինչ է։
Պիպոյանը հիշեցրեց, որ ամբողջ աշխարհում տարիներ շարունակ զբաղվում են տրանսճարպաթթուների վերահսկողությամբ, ինչպես արտադրական պայմաններում, այնպես էլ խոհարարական (փողոցում վաճառվող) եւ դրանց կրճատման գործողությունների փաթեթ են ընդունել։
Առաջին երկիրը, որ մտցրեց փոփոխություններ, Դանիան էր. 2 գրամ ճարպաթթու 100 գրամ ճարպայուղային արտադրանքի մեջ, այնուհետեւ Կանադան եւ շատ այլ երկրներ կատարեցին փոփոխություններ։ Շուտով նաեւ Եվրոպական Միությունը, բացի քանակական սահմանափակումներից, դրեց մակնշման պահանջ, իրականացրեց իրազեկման աշխատանքներ, որպեսզի սպառողները կարդան եւ տարբերակեն։
Վերադառնալով պաղպաղակների թեմային ու այս ամիսներին դրա սպառմանը՝ սննադագետն այսպես ավարտեց խոսքը՝ լավ կլինի՝ քիչ, սակայն լավն ու որակովն ուտել։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՊտտահողմը Շիրակի մարզի Հառիճ գյուղից. տեսանյութ
ԱՊՀ անդամ պետությունների զբոսաշրջության հարցերով խորհրդի նիստ է տեղի ունեցել
Կայացավ հերթական հանդիպումս երիտասարդների հետ. Ալեն Սիմոնյան
Խաղաղության հասնելու ժամանակն է, համաձայնագրի ստորագրումը կարևոր է ԱՄՆ-ի համար. Թրամփն Ալիևին նամակ է գրել
Ռուսաստանի և Թուրքիայի արտգործնախարարները հեռախոսազրույց են ունեցել
Կանարյան կղզիներում միգրանտներին տեղափոխող նավ է խորտակվել. կան զոհեր
Ուրախ էի մասնակցել միջոցառմանը Սարդարապատում, որը ընդգծեց ուժեղ հայկական պետականության կարևորությունը. Գալագեր
Պաշտպանության փոխնախարարի գլխավորած պատվիրակությունը մասնակցում է «IDET» 18-րդ միջազգային ցուցահանդեսին
«Հավատարիմ ստրուկները». ընդդիմությունը Ռուսաստանի «ոտքերն» է ընկել. տեսանյութ
Հանրապետության տոնի առթիվ ՆԳՆ մի շարք ծառայողներ պարգևատրվել են պետական բարձր պարգևներով
Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու մոտոցիկլը. մոտոցիկլավարը տեղափոխվել է հիվանդանոց
Հայտնի են ռուս-ուկրաինական բանակցությունների նոր փուլի օրն ու վայրը. Լավրովը հայտարարություն է արել
Ջրի կուտակման ավազանի մոտակայքում քաղաքացին ձորն է ընկել
Մոսկվան պատրաստ է խաղաղության, բայց ոչ ցանկացած գնով. Պուտինը պայմաններ է առաջադրել
Կոտայքում մեքենաներ են բախվել․ կա 7 վիրավոր, բոլորը երեխաներ են
Ժողովրդին կոչով դիմող Քոչարյանին հիշեցրեք, որ կապ չունի հայ ազգի հետ, ինքն է իրեն տարանջատել հայերից. Չախոյան
Ինչ անի վարչապետը՝ ոտքով դուռ բացի՞, ծեծի՞. Քոչարյանը չի պատկերացնում լինել ղեկավար ու մարդ չսպանել. տեսանյութ
Պտտահողմն ու կարկուտը Արթիկում ավերածությունների պատճառ են դարձել. լուսանկարներ, տեսանյութեր
Մահացել է փորձառու օդաչու Մերուժան Ծատուրյանը
Մերձմոսկվայում այրվում է «Արմենիա Մարկետ»-ը. տեսանյութ
Նախագահի նստավայրում Հանրապետության տոնի առիթով պարգևատրման հանդիսավոր արարողություն է տեղի ունեցել. տեսանյութ
Առաջին հանրապետության օրը հայ ժողովրդի ազատության ու ինքնիշխանության կամքի խորհրդանիշն է. Ավինյան
Ձագարը տեսեք. կարկուտ և տորնադո Նահապետավանում. Գագիկ Սուրենյանը նոր տեսանյութեր է հրապարակել
Հայաստանում Չեխիայի դեսպան Պետր Պիրունչիկը հայերենով շնորհավորել է Առաջին հանրապետության տոնը. տեսանյութ
«Նիվա»-ից հնչած հայհոյանքի պարզաբանումը վերածվել է ծեծկռտուքի և ավարտվել դանակահարությամբ
Ստամբուլը կարող է դիտարկվել որպես ՌԴ-Ուկրաինա բանակցությունների հաջորդ փուլի հնարավոր վայր. Պեսկով
10 հազար դոլար կաշառք՝ մեղադրյալին վաղեմության հիմքով ազատելու համար. հայտնի է Արտուշ Գաբրիելյանի մեղադրանքը
Տորնադո Արթիկում. Սուրենյանը տեսանյութ է հրապարակել
Մարինա Ծատուրյանն արժանացել է Երախտագիտության մեդալի
Անկում տարադրամի շուկայում. ինչ փոփոխություններ են արձանագրվել մայիսի 28-ին
Լեհաստանի Սեյմի պատվիրակությունը կժամանի Հայաստան
Մհեր Գրիգորյանը մասնակցել է Հանրապետության տոնի առթիվ Ապարանի համայնքապետարանի կողմից կազմակերպված միջոցառմանը
«Գարդման, Շիրվան, Նախիջևան»-ը վերահաստատում է հայ փախստականների իրավունքների վերականգնման պայքարը. Գաբրիելյան
Միջնակարգ կրթության ավարտին սովորողը պետք է քաղաքացու դիրքից արժևորի Հայաստանը. ԿԳՄՍ նախարար
Սահմանազատմամբ մենք ամրապնդում ենք մեր ինքնիշխանությունը. Մհեր Գրիգորյան
7 տարում շուրջ 210,7 մլրդ դրամի գույք և դրամական միջոց է վերադարձվել Հայաստանին․ Սիմոնյան
Կեցցե՛ ազատ, ինքնիշխան և ժողովրդավարական Հայաստանը. Օլիվիե Դըկոտինյի
ՍԴ դատավորի պաշտոնում առաջադրվել է Արտակ Զեյնալյանի թեկնածությունը
Թզբեհ նվիրել եմ բարեկամ երկրի նախագահներից մեկին, նման ավանդույթ կա. Ալեն Սիմոնյան
ՆԳ նախարարն ու ոստիկանության պետը հարգանքի տուրք են մատուցել Սարդարապատի ճակատամարտի հերոսների հիշատակին
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT