Երևան
12 °C
Հայաստանի դպրոցներում գնահատման կարգի, նույն դասարանում չմնալու, ուսուցիչների ատեստավորման եւ այլնի վերաբերյալ առաջիկայում մի շարք փոփոխություններ են նախատեսվում։ Կրթության ոլորտի փորձագետը, դրանք լավ գաղափարներ անվանելով, ռիսկերն է թվարկում։
Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում (e-draft.am) այժմ տեղադրված է Հանրակրթության պետական չափորոշչի նախագիծը, որտեղ սահմանված են միջնակարգ կրթության ծրագրի շրջանավարտի ակնկալվող որակական պահանջները, ուսումնական բեռնվածության ծավալները, գնահատման համակարգի սկզբունքները:
Նախագծով հանրակրթության ոլորտում մի շարք բարեփոխումներ են նախատեսվում։ Օրինակ՝ 1-4-րդ եւ 5-րդ դասարանի առաջին կիսամյակում աշակերտները գնահատական չեն ստանա, տարեկան ամփոփիչ գնահատականի փոխարեն կլինի սովորողի ուսումնական առաջադիմության բնութագիրը։
Անբավարար գնահատական հասկացությունն ամբողջովին դուրս կգա, կկիրառվի 10 միավորային սանդղակ, որտեղ որեւէ թիվ անբավարար չէ, յուրաքանչյուրը նկարագրում է հաջողության որեւէ մակարդակ։ Ստացվում է՝ աշակերտն այլեւս չի մնա նույն դասարանում։
Ինչպես հունիսի 27-ին Edcamp ուսուցչական համաժողովի ընթացքում խոսելով չափորոշչի մասին՝ նշել էր ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի եւ սպորտի փոխնախարար Ժաննա Անդրեասյանը, աշակերտին նույն դասարանում թողնելու դեպքում պիտակավորում են նրան, ամրապնդում այն զգացողությունը, որ չի կարող սովորելով հաջողությունների հասնել։ Նա նշել էր, թե փորձը ցույց է տալիս, որ միեւնույն դասարանում մնալով՝ աշակերտը, որպես կանոն, չի սկսում ավելի լավ սովորել:
Իսկ գնահատումը 5-րդ դասարանի 2-րդ կիսամյակից սկսելն էլ, ըստ Անդրեասյանի, կապված է այն հանգամանքի հետ, որ երեխան տարրական դպրոցից հետո սկսում է ավելի շատ առարկաներ ուսումնասիրել, նոր ուսուցիչներ են նրա հետ աշխատում եւ անհրաժեշտ է, որ փոփոխություններն աստիճանաբար լինեն, որպեսզի երեխան հեշտությամբ հարմարվի:
Դպրոցը կձեւավորի ուսումնական պլան, աշակերտը՝ դասացուցակ
Մյուս փոփոխությամբ՝ սահմանվելու են ոչ թե ուսումնական բնագավառներին հատկացվող ժամաքանակները, այլ դրանց տոկոսային հարաբերակցությունը։ Ստացվում է՝ յուրաքանչյուր դպրոց կարող է ձեւավորել սեփական ուսումնական պլանը՝ առաջնորդվելով առավելագույն ժամաքանակով։
Ըստ ներկայացված աղյուսակի՝ մեծ տեղ է հատկացված ԲՏՃՄ-ին (բնագիտական, ճարտարագիտական առարկաներ, ինֆորմատիկա, մաթեմատիկա, աշխարհագրություն), որը միջին եւ ավագ դպրոցներում կազմում է մինչեւ 38%։ Տարրական դպրոցում այն մինչեւ 28% է։ Հայոց լեզուն կազմում է մինչեւ 20 %։
Փոխնախարարի խոսքով՝ այսպես հայագիտական առարկաների կշիռը կպահպանվի, 4 պարտադիր առարկաներ՝ հայոց լեզու եւ գրականություն, մաթեմատիկա, օտար լեզու, հայոց պատմություն, գործելու են ցանկացած հաստատությունում։ Բացի այդ, կրթությունը հայերենով է, հետեւաբար լեզուն սովորելու են բոլոր դասերին։
Առաջարկվում է նաեւ հրաժարվել հոսքային ուսուցումից։ Դրա փոխարեն աշակերտը, բացի պետական պարտադիր առարկաներից, կկարողանա ընտրել իր նախընտրածները, այսինքն՝ ձեւավորել իր դասացուցակը։
Կներդրվի մոդուլային ուսուցման գաղափարը․ աշակերտները, սպորտի կամ որեւէ արվեստի բնագավառի դասերին հաճախելով՝ կրեդիտներ կհավաքեն եւ դրանք կկարողանան ներկայացնել դպրոց։
Լավ նորություն կա դպրոցականների, հատկապես 3-4-րդ դասարանցիների համար։ Առաջարկվում է կրճատել սովորողների ծանրաբեռնվածությունը։ Եթե համեմատենք նվազագույն շեմը, ապա տարրական դպրոցում առաջարկվում է 2940-ի փոխարեն 2746 ժամը, միջին դպրոցում՝ 5100-ի փոխարեն 4760-ը եւ ավագ դպրոցում՝ 3060-ի փոխարեն 2890-ը։ 3-4 դասարանցիների ուսումնական պլանը 2 շաբաթով կկրճատվի եւ հավելյալ արձակուրդ կտրամադրվի։
Փոփոխություններ կան ուսուցիչների համար, նախատեսվում է ներդնել ատեստավորման նոր կարգ, ինչից հետո մասնագետի աշխատավարձը կարող է բարձրանալ՝ կամավոր ատեստավորման միջոցով։
Բարձրացումն էլ կախված կլինի արդյունքից։
Եթե մանկավարժը 90% եւ ավելի արդյունավետություն ցուցաբերի, կունենա աշխատավարձի 50%-ի չափով ավելացում։ 80% եւ ավելի անցածները կստանան 30 %-ի ավելացում։ 60-79 % անցնելու դեպքում՝ փուլը կհամարվի հաղթահարված, սակայն աշխատավարձի բարձրացում չի լինի։ 0-59 %-ի դեպքում, կարիք կլինի վերաատեստավորվելու, եթե 1 տարի անց եւս չկարողանան բարձր տոկոսներ հավաքել, հետագա գործունեության մասին որոշում կկայացվի։
Լավ գաղափարների թաքնված ռիսկերը
Կրթության ոլորտի փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանի կարծիքով՝ նշված գաղափարները լավն են, հարց է՝ ինչպես ենք նախապատրաստվել փոփոխությանը։ Արդյո՞ք ունենք բավարար ֆինանսական միջոցներ, կա՞ արդյոք բարեփոխիչների թիմ, որն այս ամենը կիրականացնի։
Կրտսեր դասարաններում գնահատական չլինելն արտակարգ գաղափար է անվանում, պետք է երեխաները թվանշանի փոխարեն գիտելիքի համար սովորեն, բայց չմոռանանք՝ գնահատականն ընդհանրապես անհրաժեշտ է եղել, երբ կրթական համակարգը, ուսուցիչների ընդհանուր պատրաստվածության մակարդակը շատ բարձր չի եղել։ Կարիք է եղել երեխաների մոտիվացնելու համար՝ այլ գործիքներ կիրառել։
«Շատ երեխաներ սովորել են թվանշանի համար, սա վատ է, բայց մյուս կողմից սովորել են: Երբ դու հանում ես թվանշանը (ի դեպ, ես կողմ եմ հանելուն), պետք է մտածես՝ դրա տեղն ինչ ես դնում։ Ուսուցչի աշխատանքը բարդանում է, այլեւս չի կարող թվանշանով երեխաներին մոտիվացնել»,- նշեց Խաչատրյանը՝ հավելելով, որ մնում է՝ ուսուցիչը, դասագիրք գրողը, ծրագիր կազմողը շատ լավ անեն իրենց գործը։ Այնպիսի միջավայր ստեղծվի, որ բոլորը տեսնեն՝ Հայաստանում կրթություն ունեցողը գնահատվում է եւ սովորեն, հակառակ դեպքում՝ կարող ենք ավելի վատ վիճակ ունենալ։
Նա հավանում է քանակական գնահատականի փոխարեն բնութագրող գնահատմանը․ ավելի լավ է՝ ծնողն ու երեխան կոնկրետ իմանան, ինչն է լավ, ինչը՝ վատ։ Փորձագետի կարծիքով, սակայն, թվանշաններից չհրաժարվելով էլ կարելի է լավ աշխատել ու դրական արդյունք ունենալ։
Նույն դասարանում չմնալու գաղափարին եւս կողմ է․ ոչինչ չիմացողին հաճախ նշանակում էին դրական, որ նույն դասարանում չմնա, ստացվում է՝ մի երկու բան իմացողին՝ ավելի բարձր, կեղծ գնահատական էին նշանակում։ Նույն դասարանում մնացողն էլ ավելի էր ատում սովորելը։ Փորձագետը, սակայն, նորից ռիսկերի մասին է հիշեցնում. հնարավոր է՝ աշակերտների մի մասը մտածի՝ կարեւոր չէ՝ 5 կստանամ, թե 1, միեւնույն է փոխադրվելու եմ հաջորդ դասարան։
Խաչատրյանը մեզ հետ զրույցում խոսեց նաեւ ուսուցիչների ատեստավորման մասին։ Առաջարկին կողմ է, սակայն կարծում է՝ ֆինանսական տարբերությունը պետք է մեծ չլինի, որպեսզի շատ տարբերակվածություն չլինի։
Նրա կարծիքով՝ ատեսատորման հարցում եւս կան խնդիրներ։ Նշում է, որ փոփոխությունը լավ կլինի ուսուցիչների համար, որոնք հավելավճար կստանան, սակայն ինչպե՞ս կազդի ամբողջ համակարգի վրա, հարց է. «Եթե 20 %-ին բարձր վճարես, 80%-ին դեմոտիվացնելու ես, իսկ աշակերտը բոլորի մոտ է սովորելու»։
Նրա խոսքով՝ ԱՄՆ-ի մի շարք նահանգերում նման փորձ եղել է, սակայն ձախողվել․ համակարգը չի շահել, հետո էլ ուսուցչի մասնագիտությունը դժվար չափվող է։
Այստեղ էլ նրա համար հարց է՝ ովքե՞ր են այն մարդիկ, որոնք որոշելու են՝ ով ստանա բարձր աշխատավարձ, ով՝ չէ, օբյեկտի՞վ են, ի՞նչ չափանիշներով են ընտրելու։ «Հիմա ո՞վ է լավ ուսուցիչ, նա, ով միայն գերազանցիկների հետ է աշխատում եւ լավ արդյունք տալիս, թե նա, ով փորձում է բոլորի հետ աշխատել, բայց արդյունքներն ավելի համեստ են»։
Փորձագետը զրույցի ավարտին հավելեց․ ցանկացած որոշում դրական ու բացասական կողմեր ունի, ամեն երկիր իր ձեւով է հասնում հաջողության։
Վերջին 20-25 տարում մեր գլխավոր խնդիրն է եղել, փորձել ենք կրթական փաստաթղթերում ունենալ կետեր, որոնք հատկապես արեւմտյան աշխարհում կիրառվում են, օրինակ՝ անցումը 12-ամյա կրթության, ավագ դպրոցների ստեղծումը, հիմա էլ այս փոփոխությունները։ Ֆինլանդիան, Կանադան, Էստոնիան հենց այս ճանապարհով են հասել հաջողության, սակայն Չինաստանն ու Սինգապուրն էլ հակառակն են արել։ 2 կողմն էլ գոհ է, որովհետեւ հաշվարկվել են հակաքայլերն ու ռիսկերը։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՆախ՝ օրը որոշեցի. Նիկոլ Փաշինյանն ասաց՝ ինչու է սափրվել
Նեղվում ենք «Արևմտան Ադրբեջան»-ից, չե՞նք մտածում, որ Արևմտյան Հայաստան ասելով մարդկանց գրգռում ենք. Փաշինյան
Վարչապետը մանրամասնեց՝ ինչու ՀՀ-ն չի բարձրաձայնում Ադրբեջանի Սահմանադրության փոփոխության հարցը
Արագաչափերը հանելու հարցը պետք է լուծենք համաժողովրդական ձևով՝ հանրաքվեով․ Փաշինյան
Վարչապետը ծառայողական ավտոմեքենաները կկրճատի «կացնային» մեթոդով
Ինչու է վարչապետը պաշտոնյաներին նամակով տեղեկացրել ազատումների մասին
Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին․ Փաշինյան
Վարչապետը պատրաստվում է Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում
Պաշտոնանկությունները ոչ թե անձնավորված են, այլ համակարգերի հետ են կապված. վարչապետ
Ակնկալում ենք, որ տրիբունաները լեփ-լեցուն կլինեն. Հայաստանի բասկետբոլի հավաքականը կընդունի Ավստրիային
ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 3-րդ հորիզոնականում է. Պապիկյանը հրապարակել է մեդալակիրների անունները
Ավանեսյանը «Գյումրի» ԲԿ-ում ընթացող նորոգման աշխատանքներում առկա խնդիրները վերացնելու հանձնարարական է տվել
Մարդու իրավունքների պաշտպանը Նիդերլանդների դեսպանին է ներկայացրել ոլորտի առաջնահերթությունները
Թուրքիան ներառված չէ այն երկրների ցանկում, որտեղ Իսրայելի վարչապետը չի կարող մեկնել
Քննարկվել են Հայաստանում կանխիկի կրճատման ուղղությամբ իրականացված աշխատանքների արդյունքները
Կրճատում եմ ծառայողական ավտոմեքենաների թիվը, ավելի մանրամասն՝ հարցազրույցում. վարչապետ (տեսանյութ)
Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունների հիմնաքարն է. Մարագոս
Ներքին Սասնաշենում մեծ քանակությամբ անասնակեր է այրվել
Հայտնի է վարչապետի՝ Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցի հեռարձակման ժամը
Վրաստանի խորհրդարանի առաջին նիստին դեսպանները հրավիրված չեն. Պապուաշվիլի
Մկրտիչը 33 տարեկան էր. մահացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկը
Ձեր աջակցությամբ կարող ենք քայլ առաջ անել ներառական տնտեսություն կառուցելու ուղղությամբ. Պապոյանը՝ Էնջելին
Կարեն Սարուխանյանը հրապարակել է օրգանիզմում թմրամիջոցների առկայության վերաբերյալ թեստի արդյունքները
Սպասվում են ձյուն, բուք, եղանակը կնվազի 10 աստիճանով. Գագիկ Սուրենյանը մանրամասնում է (տեսանյութ)
Ներկայացվել է ՀՀ ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավման 2024-2040 թվականների ռազմավարությունը
Ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը հաղթել է հնդիկ մրցակցին
Հայաստանի օրենսդրության մոտեցումը Եվրոպական միությանը կարևոր տեղ ունի նախարարության ռազմավարության մեջ. Գալյան
Ձեր դիմագիծը և հետքը մնայուն ժառանգություն են սերունդների համար. Նորայր Մեհրաբյանը պարգևատրվել է ԿԳՄՍՆ մեդալով
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր է ճանաչվել լրտեսության համար և դատապարտվել 18 տարվա ազատազրկման
«ԶԻԼ»-ը բախվել է ծառին, ապա բետոնե էլեկտրասյանն ու կոտրել այն
ՔԿՀ հանձնուք տարած կինը ձերբակալվել է. ինչեր են հայտնաբերվել աղցաններում
Լոնդոնում ոստիկանությունը շրջափակել է ԱՄՆ դեսպանատան շենքը. կասկածելի առարկա է հայտնաբերվել
Աշտարակ-Ապարան ճանապարհին ավտոմեքենա է շրջվել. կան տուժածներ
Արայիկ Հարությունյանը ՀԾԿՀ աշխատակազմին է ներկայացրել նորընտիր նախագահին
Ժամկետային զինծառայող Կարեն Խաչատրյանը բրոնզե մեդալ է նվաճել
Հաղթանակ մրցագորգում, բարձր տրամադրություն՝ դահլիճում. հայ զինվորները պարում են աշխարհի առաջնության ժամանակ
Նախընտրական բանավեճի չգնացած Մարությանը պատրաստակամություն է հայտնել Ավինյանի հետ բանավիճել տրանսպորտի հարցով
Ադրբեջանի և Գերմանիայի ԱԳ նախարարները քննարկել են հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման ներկա վիճակը
«Կանաչ Հայաստան»-ի նիստում անդրադարձ է կատարվել Լոռու և Տավուշի մարզերի ավերիչ ջրհեղեղի հետևանքներին
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. կա վիրավոր
© 2024 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT