Եթե ինչ-որ բան գիտեն 3 հոգի, խոզն էլ տեղյակ է. մասնագետների խորհուրդները, թե ինչպես հաղթել նաև տեղեկատվական պատերազմում

Պատերազմն այս օրերին ոչ միայն ռազմաճակատում է ընթանում, այլեւ տեղեկատվական հարթակներում: Երբեմն ոմանց թվացող անմեղ տեղեկատվությունը կարող է լուրջ բացասական հետեւանքների պատճառ դառնալ: Մասնագետները շարունակում են խոսել մեդիագրագիտության մասին հատկապես պատերազմական իրավիճակում:

«Եթե ինչ-որ բան գիտեն 3 հոգի, խոզն էլ գիտի». Սամվել Մարտիրոսյան

Ռազմաճակատ գնացող տեխնիկայի շարժն է նկարվում, տվյալներ են հրապարակվում, թե որտեղից քանի մարդ է կռիվ գնում, որոնք թշնամու հետախուզությանը թույլ են տալիս վերահսկել իրավիճակը: Բացի այդ, մի շարք օգտատերեր տարածում են գրառումներ, որ որեւէ զինվորի են փնտրում, դա էլ հակառակորդի համար նոր հնարավորություններ է ստեղծում:

Տեղեկատվական անվտանգության մասնագետ Սամվել Մարտիրոսյանն այսօր հրավիրված քննարկման ընթացքում եւս մեկ անգամ հիշեցրեց՝ ինչ են սոցիալական ցանցերում հրապարակում հայ օգտատերերը ու ինչը չի կարելի:

Նրա խոսքով՝ մարդիկ հենց մի բան տեսնում են՝ տարածում են նաեւ բարի նպատակով, սակայն չեն մտածում՝ ինչ են տարածել, ով է գրել, երբ է գրել:

Երբեմն այդ հրապարակումները Ֆեյսբուքում արվում են փակ խմբերում, մասնագետի բնորոշմամբ՝ այդ սոցիալական ցանցում փակ խումբ փաստացի գոյություն չունի: Նա մի անեկդոտ հիշեցրեց. «Եթե ինչ-որ բան գիտեն 3 հոգի, խոզն էլ գիտի»: Ադրբեջանական հաքերները կոտրում են բավականին շատ օգտատերերի էջեր ու այդպես կարող են ներթափանցել խումբ: Ըստ Մարտիրոսյանի՝ շատ ավելի վերահսկելի է Տելեգրամի փակ խումբը, «Ֆեյսբուքը ջրի ճամփա է»:

Նա նկատեց, որ այս պահին ադրբեջանցի հաքերներն այնքան ակտիվ չեն: Այն, ինչ կարող էին, արել են տավուշյան կռիվների ժամանակ: Հավելեց՝ տվյալների շատ արտահոսք նույնպես չի եղել. կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովն առանց դրա էլ մեր ամբողջ կյանքը պատմում է:

Վերջին շրջանում տեղեկություն էր տարածվել, թե Ադրբեջանում Ֆեյսբուքն արգելափակված է, սակայն սա չի նշանակում, թե այն ավելի ապահով է դարձել: Ինչպես մասնագետը նշեց, արգելափակված է հասարակ քաղաքացիների համար, սակայն հատուկ ծառայություններն ունեն մուտքեր: Թվիթերն այս առումով ավելի ապահով է:

Պատասխանելով այն շրջանառվող հարցին, թե, օրինակ, իմ տվյալն ի՞նչ պիտի տա թշնամուն՝ Մարտիրոսյանը թվարկեց: Կարող են, օրինակ, թիրախավորել մարդուն, ահաբեկել: Եթե տանը զորակոչիկ կա, նրա հետ կապված ինչ-որ բաներ գրել եւ այլն: Այս ամենից կարող է օգտվել այստեղ բնակվողը եւս. հրապարակված անձի տվյալով վարկ վերցնի:

«Հիմնավորված է եղել Տիկ-Տոկ սոցիալական ցանցի արգելափակումը, հակառակ դեպքում սա արդեն դարձել էր սպառնալիք ազգային անվտանգության համար». Շուշան Դոյդոյան

Ինֆորմացիայի ազատության կենտրոնի հիմնադիր նախագահ Շուշան Դոյդոյանի կարծիքով՝ այսօր մարդիկ սոցիալական ցանցերում շատ անպատասխանատու են: Չեն ստուգում՝ ով է օգտատերը, փոխանցում են անձնական տվյալներ, մինչդեռ պատերազմական ճգնաժամային իրավիճակներում անձնական տվյալների պաշտպանությունը կյանքի իրավունքի է վերածվում եւ կարող է սպառնալիք դառնալ ազգային անվտանգության համար:

«Կցանկանայի մարդիկ ավելի պատասխանատու լինեին ցանկացած տեղեկատվություն տարածելիս»,- քննարկման ժամանակ նշեց Դոյդոյանը:

Նա խորհուրդ տվեց լուրը կարդալուց հետո հաշվել մինչեւ 5-ը, մի հատ ստուգել աղբյուրը, տեսնել՝ արդյո՞ք պաշտոնական հղումներ կան:

Ինչպես նշեց, անձնական տվյալը մարդն ինքն է, երբ անծանոթին տալիս ես քո տվյալը, ստացվում է՝ քո մի մասին ես տալիս նրան:

Ինչ վերաբերում է անչափահասներին, մասնագետը ծնողներին եւս մեկ անգամ կոչ արեց մինչեւ 13 տարեկաններին չթողնել սոցիալական ցանցերում էջեր ունենալ. այնտեղ տարիքային սահամանափակումը պատահական չէ: Սա թե՛ երեխայի շահերի, թե՛ ազգային անվտանգության համար կարեւոր է համարում:

Նա Հայաստանում Տիկ-Տոկ սոցցանցն արգելափակելը ճիշտ է համարում:

«Լինելով լիբերալ հայացքների տեր անձնավորություն՝ առաջին անգամն է, որ ես ասում եմ՝ հիմնավորված է եղել Տիկ-Տոկ սոցիալական ցանցի արգելափակումը, հակառակ դեպքում սա արդեն դարձել էր սպառնալիք ազգային անվտանգության համար»:

«Համագործակցում ենք նաեւ քաղհասարակության անդամների հետ, իրազեկման մեր նախկին ծավալները մոտ չորս անգամ ավելացել են այս օրերին». Գեւորգ Հայրապետյան

Անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալության պետ Գեւորգ Հայրապետյանը, խոսելով պատերազմական իրավիճակի մասին, խորհուրդ տվեց՝ երբ որեւէ մեկից տվյալ են հարցնում, այդ ամենը պատկերացնի ֆիզիկական կյանքում:

Նա չի կարծում, թե անծանոթին կպատասխանես, երբ փողոցում մոտենա ու ասի. «Կյանքդ պատմիր, բանալիներդ տուր»:

Նա նշեց, որ իրենք այսօր փորձում են ինտենսիվորեն իրազեկել հանրությանը անձնական տվյալների պաշտպանության մասին:  

«Համագործակցում ենք նաեւ քաղհասարակության անդամների հետ, իրազեկման մեր նախկին ծավալները մոտ չորս անգամ ավելացել են այս օրերին»,- նշեց նա:

Խորհուրդ տվեց միշտ կասկածանքով վերաբերվել այն տեղեկատվությանը, որը ստանում են ոչ պաշտոնական աղբյուրից: Օրեր առաջ, երբ որոշ մարդիկ կասկածել էին Հայաստան համահայկական հիմնադրամից եկող նամակին, ներքուստ մի փոքր ուրախացել էր: Կարծում է՝ միշտ պետք է կասկածել:

Հայրապետյանը խորհուրդ տվեց որեւէ զգայուն տեղեկատվություն իմանալով՝ միանգամից չտարածել: Նշեց՝ պետք չէ նույնիսկ լուրը տարածող մարդու էջն ուսումնասիրել՝ պարզելու ֆե՞յք է, թե՞ ոչ, պարզապես շատ զգայուն ինֆորմացիան տարածել չի խրախուսվում:

Տպել
1693 դիտում

Պացիենտների վերջույթները կապել են սավաններով ու զուգագուլպաներով. չհայտարարված այց Սևանի հոգեկան առողջության կենտրոն

Հայաստանի ու Իտալիայի պատվիրակությունները քննարկել են ռազմական համագործակցությանը վերաբերող հարցեր

Հայտնի է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սեղանի թենիսի սիրողական մրցաշարի եզրափակչի օրը և պարգևների չափը

Հավատում ենք, որ այս տարի Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր. Շոլց

Բեռլինում կայացել է Շոլց-Ալիև հանդիպումը

Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել Գյումրի կատարած այցից

Ռուսաստանը նամակ է ուղարկել Հայաստան. այն հասել է Ազգային ժողով

ՆԱՏՕ-ից Ուկրաինային տրամադրված և ՌԴ-ի կողմից գրավված տեխնիկան բերվել է ցուցադրության (լուսանկարներ, տեսանյութ)

Շուրջ երկու տասնյակ ավտոմեքենա է տեղափոխվել տուգանային հրապարակ. վարորդները պատասխանատվության կենթարկվեն

Ապագայի շատ կոնկրետ նախագիծ է դրվում սեղանին, Հայաստանի լինելիության հարցն է լուծվում. վարչապետ (տեսանյութ)

Դիլիջանում կին վարորդը «Տոյոտա»-ով բախվել է կայանված «Մերսեդես»-ին, այնուհետ՝ գլխիվայր շրջվել

Փոխվարչապետն ու ՎԶԵԲ տարածաշրջանային տնօրենը կարևորել են Երևանում եվրոպական բանկի տարեկան հանդիպման կազմակերպումը

Բագրատ սրբազանն օգտագործում է նույն խոսույթը, ինչ ՀԱՊԿ-ը, որն իրականում աղետ է Հայաստանի համար. Տարոն Չախոյան

ՀՀ-ն իր էներգառեսուրսը պետք է գնի այնտեղից, որտեղ ամենաէժանն է ու շահավետը. Թունյանը՝ Ադրբեջանից գազ գնելու մասին

Մի քանի օրից կարճատև տեղումները կվերադառնան Երևանում ու մարզերում

ՀՀ ֆինանսների նախարարն ու ԵՄ դեսպան Մարագոսը քննարկել են բռնի տեղահանված անձանց խնդիրները

Երևան-Էջմիածին ճանապարհի երթևեկությունը վերականգնվել է. ՆԳՆ-ն հայտնել է՝ ինչ վիճակ է մայրաքաղաքի փողոցներում

Մեծ Բրիտանիայի քրիստոնյա առաջնորդները կառավարությանը կոչ են արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը

ԼՂ-ի հայկական ներկայության բոլոր հետքերը ջնջելն Ալիևի վարչակարգի նախագիծն է․ Պետել

Մարմնամարզության երիտասարդների ԵԱ. Համլետ Մանուկյանն ու Մամիկոն Խաչատրյանը եզրափակչում են

Հաստատվել է ՄԻԵԴ-ի դատավորի պաշտոնում Հայաստանի թեկնածուների ցանկը

Ալիևը Գերմանիայում է. ինչ են քննարկելու Ադրբեջանի նախագահն ու Գերմանիայի կանցլերը

Եղբայրները հարվածել են Կառավարության դռանը, ջարդելով, գույքը վնասելով՝ ներխուժել շենք. նախաքննությունն ավարտվել է

Օտարերկրացի երիտասարդի մոտ թմրամիջոց է հայտնաբերվել. վերջինս ձերբակալվել է (տեսանյութ)

Բելառուսը հրապարակել է ռազմական դոկտրին, համաձայն որի՝ ագրեսիայի դեպքում օգնություն կցուցաբերի ՀԱՊԿ անդամներին

Բռնցքամարտի Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանը եզրափակչի 2 մասնակից կունենա

Երևանում ապամոնտաժվել է շուրջ 10.500 ինքնակամ գովազդ (տեսանյութ)

ԼՂ-ում տեղակայված թուրք-ռուսական համատեղ մշտադիտարկման կենտրոնը դադարեցրել է իր գործունեությունը

Երևանում փակ փողոցներ չկան․ ՆԳՆ ոստիկանություն

Ծեծկռտուք Երևանի դպրոցներից մեկում․ 14-ամյա տղաները ծեծել են համադասարանցուն, վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց

Ինչպես օտարերկրյա քաղաքացիները պետք է մուտք գործեն «Ֆիզիկական անձանց էլեկտրոնային ծառայությունների միասնական համակարգ»

Նավուրի ճանապարհին իրականացվելու են հորատապայթեցման աշխատանքներ

Հայաստանում նոր ԱԷԿ-ի կառուցման հետազոտություններին ներգրավված են նաև ամերիկյան կազմակերպություններ. ՏԿԵ փոխնախարար

Երևանը դիտարկում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպում կազմակերպելու Ղազախստանի առաջարկը. ԱԳՆ

Ոստիկանություն դիմած ռուս կանայք հայտնել են, թե «Հաղթանակ» զբոսայգու սեփականատերը հարվածել է իրենցից մեկին, թքել դեմքին

Վանաձորի նախկին քաղաքապետը կշարունակի մնալ կալանքի տակ

Պուտինը վերընտրվելուց հետո առաջին պաշտոնական այցը կկատարի. նա նշել է՝ որ երկիր է մեկնելու

Կոնվերս Բանկը միացել է Career City Fest-ին

Արաբական երկրները մերժել են Գազայի հարցով Թուրքիայի առաջարկը

Բարեկարգվել է Երևանի այգիներից ևս մեկը (տեսանյութ)