«Ընկեր, ծխախոտ ունե՞ս: Իսկ ջո՞ւր: Ուտել կուզե՞ս: Ինչո՞վ կարող եմ օգնել». Արցախը զարմացրել է արտասահմանցի լրագրողներին

Արցախի մայրաքաղաքի բնակիչների մեծ մասը հիմա քաղաքում չէ կամ մեկնել է առավել անվտանգ վայր կամ առաջնագծում է, քանի որ մարտեր են ընթանում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև: Բայց նրանք, ովքեր մնացել են այստեղ, միմյանց ցավերն են կիսում. Արցախից պատմում է France24-ի լրագրողը:

Հիմնականում կանայք և երեխաները հեռանում են Հայաստանի մայրաքաղաք Երևան, տղամարդիկ պատրաստվում են կռվի, ու Ստեփանակերտի նկուղներում հիմնականում տարեց մարդիկ են, որ պատսպարվում են Արցախի վրա օրուգիշեր տեղացող ադրբեջանական արկերի հարվածներից:

Նրանք, ովքեր քաղաքում են, հպարտորեն պարծենում են, որ Ստեփանակերտը չի տեսել ոչ մի թալան, որ սովորաբար ուղեկցում է պատերազմներին:

Գիշերային մթության մեջ ադրբեջանական հրթիռից խոցված ամայի փողոցի վերջում մթերային խանութի ապակե նախամուտքն է, որը, դռան վրայի Coca-Cola-ի գովազդով և վաճառասեղանի բազմագույն պլաստիկ ծաղիկներով կարծես սպասում է հաճախորդի:

Շոկոլադե թխվածքաբլիթները, չիփսերը, երշիկեղենը և միսը անթերի համաչափությամբ շարված են վաճառասեղանի վրա: «Կարող ես վերցնել, ինչ ուզում ես: Ուղղակի թող փողը դրամարկղի կողքին»,- գոռում են ինձ հարևան խանութից:

Դատարկ տներին ու խանութներին ոչ ոք ձեռք չի տվել: Անգամ յուրաքանչյուր խանութում դրված գազավորված ըմպելիքներով լցված սառնարաններն են կանգնած նույնությամբ, երբեմն դրանք գիշերվա ժամերի միակ լուսավորությունն են քաղաքում, որ, անվտանգությունից ելնելով, մթության մեջ է գիշերում:

«Այս խանութների տերերն ու աշխատակիցները բոլորը առաջնագծում են: Ոչ ոք չի համարձակվի մոտենալ, ինչ-որ բան գողանալ»,- ասել է 49-ամյա Մարինե Աղասյանը՝ կանգնած Ստեփանակերտի փոքրիկ սուպերմարկետի վաճառասեղանի հետևում:

Խանութը պատկանում է նրա որդուն, որը «ճակատում կամավոր է»,- բացատրել է նա:

«Ես մոտ եմ ապրում: Ժամանակ առ ժամանակ բացում եմ խանութը, երբ հարևաններին ինչ-որ բան է պետք, կամ գալիս եմ հեռախոսս լիցքավորելու, քանի որ տանը հիմա հոսանք չունենք»:

«Ոչ ոք թալանելու չի գալիս, մարդիկ կանգնած են ուս ուսի»,- ասել է նա՝ հայացքը գցելով մաստակի զանգվածին և դատարկ դարակին, ուր սովորաբար շարվում են տեղական արտադրության «Նոյ» ծխախոտները:

«Տղաս վերցրեց բոլոր ծխախոտները, որ բաժանի առաջնագծի իր ընկերներին»,- նշել է նա:

Քաղաքում մնացած տարեց մարդիկ անհարմար են զգում, որ ի վիճակի չեն ռազմաճակատ մեկնել և հեգնանքով են վերաբերում մտքին, թե այս իրավիճակից ինչ-որ մեկը կարող է օգտվել, որ թալանով զբաղվի:

Նրանք, ովքեր տարեց են, կարող են հիշել Արցախի՝ 1994 թվականին ավարտված պատերազմի դժվարությունները: Ի տարբերություն այն օրերի՝ հիմա Ստեփանակերտում սննդի պակաս չկա:

«Ամեն օր մենք տեղեկանում ենք բնակիչների կարիքների մասին, նրանց սնունդ, վերմակներ, մոմեր ենք տրամադրում ... ինչ, որ պետք է, որ դիմանան»,- ասել է փոխքաղաքապետ Սուրեն Թամրազյանը:

«Այստեղ, իրոք, մարդիկ չեն կարող թալանել»,- ավելացրել է նա՝ զարմանալով նման հարցից:

Այստեղ ինչ-որ բան թռցնում են միայն թափառող շները:

«Մոռացեք թալանը, նման բան երբեք չի լինի,- ասել է Մարինե Աղասյանն իր «Բոկա» սուպերմարկետում: Կարևորը հիմա մեր երեխաներն են: Կարևորը ռազմաճակատի մեր զինվորներին աջակցելն է»:

Այս դիտարկումը մեզ՝ հայերիս համար էական է նաև այն պատճառով, որ France24 պարբերականն ընդգծված պրոադրբեջանական է, ինչի մասին վկայում է ադրբեջանական ագրեսիայի մասին գրելիս «ագրեսիան» չակերտներում առնելը, բացատրական տեքստում «Արցախը ադրբեջանական տարածք է՝ բնակեցված բացառապես հայերով» նշումը և այլն: Եվ ահա, ադրբեջանական քաղաքական դիրքորոշումը որդեգրած՝ Արցախում շրջող այս լրագրողի համար հայկական վեհությունն ու միասնականությունն ապշեցնող է ամեն քայլափոխի:

Մի զարմացական դիտարկում էլ բազմաթիվ երկրներում պատերազմ լուսաբանած WarGonzo նախագծի նկարահանող խմբի կողմից. նրանք դժվարությամբ են պատկերացնել պատերազմ ապրող մարդկանց հոգատարության աստիճանը: «Ես ապաքաղաքական եմ: Ես քաղաքականապես կոռեկտ չեմ: Ես վախենում եմ իմ խոսքով հարվածի տակ դնել ինձ համար երաշխավորած մարդկանց, բայց ես չեմ կարող պարզապես նայել խաղաղ մարդկանց, որոնք լայնամասշտաբ ռմբակոծության տակ են:

Բայց այս մարդիկ, տեսնելով ինձ, փորձում են օգնել: Ինձ՝ տեսախցիկով մարդուս: Մեկ այլ երկրի մարդուն: «Ընկեր, ծխախոտ ունե՞ս: Իսկ ջո՞ւր: Ուտել կուզե՞ս: Ինչո՞վ կարող եմ օգնել»: Այս խաղաղ մարդիկ արյուն են թափում իրենց հողի համար: Ես տեսնում եմ ուժեղ կամքի տեր մարդկանց, որքնք ցանկացած պայմաններում տեր են կանգնում իրենց հողերին և պատրաստ են օգնել բոլորին, ովքեր անտարբեր չեն իրենց երկրում տիրող իրավիճակի, իրենց երկրի նկատմամբ: Ես դժվարանում եմ դիմանալ, որ չխոսեմ: Եվ մի օր չեմ դիմանա...»,- գրել է ռազմական բազմափորձ լրագրող Ռոստիսլավ Ժուրավլյովը:

Սա հայն է՝ ցանկացած պարագայում մարդկայնությունը չկորցնող Մարդը, որ հայտնություն է օր օրի պրագմատիկացող աշխարհի համար:  

Տպել
8406 դիտում

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել