Երևան
12 °C
Ամբերդի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու ծառայող, Խաչիկ դպիր Վարդանյանն այն հոգևորականների թվում էր, որ պատերազմի առաջին իսկ օրերից կամավորագրվեց ՀՀ զինված ուժերի հոգևոր առաջնորդությանն ու մեկնեց Արցախ՝ մարտնչող զինվորի հետ, զինվորի կողքին լինելու:
Պատերազմող Արցախում գտնվող շուրջ 70-ից ավելի հոգևորականներից երկուսն ընկան հանուն հայրենիքի, մեկն անհետ կորած է համարվում, իսկ երեքը տարբեր աստիճանի բեկորային վնասվածքներ ստացան, որոնցից մեկը Խաչիկ Վարդանյանն էր: Ժամկետային զինծառայողների հետ առաջնագծում գտնվող զինվորների համար սնունդ տեղափոխելու ժամանակ հրետանու կրկնակի հարվածների տակ հայտնված Խաչիկը, մարմնական տարբեր վնասվածքներ ստանալուց բացի, կորցրել է աջ աչքը, ձեռք բերել խլություն:
Խաչիկ Վարդանյանի հետ մեր զրույցը՝ ստորև.
- Խաչիկ, երբ գնում էիք, ամբողջությամբ պատկերացնո՞ւմ էիք, թե ինչ է կատարվում Արցախում:
- Հասկանում էի, որ պատերազմ է, գիտեի՝ պատերազմն ինչ է, բայց լրջությունը չէի պատկերացնում: Երբ հասանք Գորիս, տեսա մարդկանց և երեխաների զանգվածային տարհանումը, արդեն պատերազմն ամբողջ գույներով պատկերացրի: Իսկ երբ հասանք Ստեփանակերտ, արդեն լիարժեք հասկացա՝ ինչ է կատարվում: Ստեփանակերտում ստացանք հոգևոր առաջնորդ Վրթանես սրբազանի օրհնությունը, որից հետո յուրաքանչյուրիս տարբեր վայրեր ուղարկեցին: Ինձ և հայր Մկրտչին ուղարկեցին հարավային կողմը՝ Հադրութ ու Ջաբրայիլ (Ջրական): Առավել շատ Հադրութում էինք լինում, բայց Ջաբրայիլ (Ջրական) ևս այցելում էինք:
- Իսկ հոգևորականի ներկայությունն ի՞նչ ազդեցություն ուներ մարտնչող զինվորի համար:
- Ես, անկեղծ ասած, չէի պատկերացնում, որ իսկապես հոգևորականի ներկայությունը կարող է ոգեշնչել կռվող զինվորին, ուժ տալ նրան, բայց ինքս տեսա ու զգացի դա: Եթե անգամ հոգևորականը ոչինչ էլ չխոսի, այլ զուտ ֆիզիկապես ներկա լինի այնտեղ, դա զինվորին տալիս է բացարձակ մեծ ուժ, ոգևորություն, կամք: Չեք պատկերացնի, թե ինչպես էին զինվորները (խոսքը ժամկետայինների մասին է, իհարկե, ՄՈԲ-ի տղաները նույնպես) ոգևորված մեր ներկայությունից: Մեզ ամենաշատը հարցնում էին, թե երբ է պատերազմը վերջանալու: Դե, որ տեսնում էին՝ հոգևորական ես, մտածում էին, որ ամեն բան գիտես: Հաճախ նաև հարցնում էին, ավելի ճիշտ՝ ոչ թե հարցնում էին, այլ կարծես վկայում, որ Աստված մեզ հետ է, որ մեզ մենակ չի թողնի: Ու դա ասում էին նաև նրա համար, որ մենք՝ հոգևորականներս, հաստատեինք: Իսկապես զինվորների շուրթերից հնչում էր դա որպես համոզմունք, ու մենք էլ հաստատում էինք, որ, այո՛, Աստված մեզ հետ է:
- Այն ծանր վիրավորումները, որ դուք ստացել եք, ինչ խոսք, հիմնովին փոխել են Ձեր կյանքը, բայց, այնուամենայնիվ, ուրիշ ի՞նչ փոխեց պատերազմը Ձեր կյանքում կամ ինչի՞ն սկսեցիք առավել կարևորություն տալ:
- Իրոք, պատերազմն իմ կյանքում շատ-շատ բան փոխեց, ու ես կարծում եմ, որ բոլորիս կյանքում: Մինչ պատերազմը, կարելի է ասել, չէի էլ մտածում ամուսնանալու մասին, պատերազմից հետո հաճախ եմ սկսել խորհել ամուսնության վերաբերյալ. սերունդ տալ, արարել, ստեղծել, մեր նահատակ տղաների կիսատ թողած գործը շարունակել: Պատերազմից առաջ միշտ համայնքային կյանքին, ընկերներին ավելի շատ ժամանակ էի հատկացնում՝ ավելի քիչ ժամանակ տրամադրելով ընտանիքիս, հարազատներիս: Միշտ կարծել եմ, որ՝ դե իմն են, կհասկանան ինձ, բայց պատերազմի ժամանակ ու վիրավորվելուց հետո, երբ տեսա հարազատներիս անհանգստությունը, ընտանիքիս կարևորությունը լրիվ այլ գույն ստացավ, հասկացա, որ նրանց ավելի շատ ժամանակ պիտի տրամադրեմ: Ու մի բան էլ, որ պատերազմից հետո հասկացա. Հայաստանն ինձ համար միշտ ուրիշ նշանակություն է ունեցել, միշտ ուրիշ ձևով եմ սիրել, բայց պատերազմից հետո է՛լ ավելի ուրիշ կերպ սկսեցի սիրել:
- Ուզում եմ նաև անդրադառնանք հետպատերազմյան Հայաստանին. ատելության այն մթնոլորտը, որ տիրում է այսօր մեր հայրենիքում, ըստ ձեզ՝ ինչի՞ կարող է հանգեցնել առանց այն էլ վիրավոր մեր երկրին:
- Երբ պատերազմը նոր էր վերջացել, տարբեր մարդիկ, հատկապես Հանրապետության առաջին նախագահը, ասում էին՝ կարող են քաղաքացիական բախումներ տեղի ունենալ, ես կարծում էի, որ մենք ողջախոհ կգտնվենք, և բանը դրան չի հասնի, բայց առաջին նախագահի այդ մտավախությունները վերջին օրերին ինձ համար ավելի տեսանելի են դառնում: Այն ատելությունն ու ագրեսիվությունը, որ այսօր տիրում է, ինձ շատ է վախեցնում: Եվ, Աստված մի արասցե, եթե այդ բախումները ինչ-որ տեղից սկիզբ առնեն, դրանք կտարածվեն տարբեր հատվածներում ու կվերածվեն մարտերի տարբեր խմբերի միջև: Եթե դա լինի, ապա մենք վերջնականապես կկործանվենք:
- Այսինքն՝ դուք ներքաղաքական բախումների վտա՞նգ եք տեսնում:
- Այո, և ես դրանից շատ եմ վախենում: Այսօր շատ են խաղաղության, հանդուրժողականության կոչեր հնչում, բայց գործնականում կարծես դա դեռ չենք տեսնում: Այդ կոչերը արդյունք չեն տալիս, մեզ լուրջ գործիքներ են պետք՝ դրան հասնելու համար: Ամեն մեկս մեր տեղում պետք է փորձենք չկրկնապատկել այս ատելության մթնոլորտը: Եթե մեզնից յուրաքանչյուրը գիտի, որ իր խոսքը կարող է ազդել իր կողքինի վրա, ապա այդ խոսքը ոչ թե ատելության խորացման, այլ հանդուրժողականությանը պիտի միտված լինի: Հանդուրժողականությունը ոչ թե այն է, որ պետք է անվերապահ իշխանությանը աջակցել, չէ, այլ ամեն ինչ անել Սահմանադրության սահմաններում:
- Ձեր պատկերացմամբ՝ ի՞նչ հանգուցալուծում է պահանջում իրավիճակը:
- Ես, օրինակ, կարծում եմ, որ գործընթացները պետք է հանգուցալուծվեն միայն ժողովրդի կամարտահայտման միջոցով: Այլ տարբերակով ստիպել, որ իշխանությունը գնա, դա պարզապես նշանակում է, որ այս իրավիճակում պետությանը պարանով կախել կամ գլխատել: Պետք է գործող իշխանությունը հայտարարի արտահերթ ընտրություններ, և հենց ինքն էլ վերահսկի այդ ընտրությունները, որովհետև ես անձամբ հավատում եմ, որ գործող իշխանությունը չի կեղծի դրանք: Ու հենց այս ընտրությունների միջոցով էլ ժողովուրդը որոշի՝ ում է ուզում, որ դառնա իշխանություն:
- Կարո՞ղ ենք ասել, որ նախկինի համեմատ այժմ մարդկանց ազատ արտահայտման իրավունքը սահմանափակված չէ:
- Կարող ենք ասել, այո, որ հիմա խոսքի ազատության, սահմանափակման դրսևորումներ չկան, ու շատ մարդիկ, որոնք նախկինում չէին կարող խոսել իրենց վերադասի գործած սխալների մասին, հիմա օգտվելով նրանից, որ իշխանությունը չի սահմանափակում ազատ խոսքի իրավունքը, ազատորեն արտահայտվում են: Սակայն շատերը հաճախ խոսքի ազատությունը շփոթում են իշխանության վրա ճնշում գործադրելու հետ, որը, ըստ իս, այդքան էլ գեղեցիկ չէ:
- Մեր զրույցն ավարտենք Ձեր մաղթանքի խոսքերով՝ ուղղված մեր ազգին և մեր հայրենիքին:
- Ուզում եմ, որ մեր երկիրը հզորանա ոչ թե կենացներով, այլ գործնականում: Այն պաշտոնյաները, որոնք կկառավարեն, սիրեն այն ոչ թե հանուն իրենց փառքի մեծացման, այլ թեկուզ էդ փառքի փոքրացմամբ երկիրը հզորացնեն: Ուզում եմ, որ խաղաղ ապրենք, թեկուզ մեր ձեռքերում չէ դա, բայց ամեն ինչ անենք դրա համար: Ու սեր եմ մաղթում բոլորիս, հատկապես հիմա: Վանենք չարությունը մեզնից ու ապրենք պարզ և շիտակ:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԴոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 8-ին
Հարավային Սուդանում զինվորականներին տարհանող ՄԱԿ-ի ուղղաթիռը գնդակոծվել է, կան զոհեր
Չէի պատկերացնում, որ այստեղ կհայտնվեմ, այս պատերն իրենցը ասում են. կին դատապարտյալների առօրյան. տեսանյութ
Արձանագրվել է 45 հետցնցում. փլուզումների վերաբերյալ ահազանգեր են ստացվել. ՆԳՆ
Հետցնցումային ակտիվությունը որոշ ժամանակ կշարունակվի. ՆԳՆ-ն հորդորում է խուճապի չմատնվել
Տարաբնույթ մարտահրավերների պայմաններում կանայք շարունակում են լինել Հայաստանի զարգացման շարժիչ ուժը. նախագահ
Թենիսիստ Էլինա Ավանեսյանը հաղթանակով է մեկնարկել Ինդիան Ուելսի մրցաշարում
Մենք վստահ ենք, որ դուք՝ կանայք, կարող եք դառնալ լավագույն առաջնորդներ. Կամո Ցուցուլյան
Ռազմագիտության ժամին աշակերտը օդամղիչ հրացանից կրակել է, կոտորակը դիպել է մեկ այլ աշակերտի, նա տեղափոխվել է ԲԿ
Մարտի 8-ը նաև օր է, որը հիշեցնում է՝ որքան կարևոր է, որ բոլորն ունենան հավասար հնարավորություններ. Ավինյան
Կանանց համար հավասար հնարավորությունների ապահովումը, կարծրատիպերի հաղթահարումը ընդհանուր հանձնառություն է. ՄԻՊ
4 բալ ուժգնությամբ հետցնցում. ՀՀ-ում նոր երկրաշարժ է գրանցվել
Երևանում տնակ է այրվել
Կանանց և տղամարդկանց կոլեկտիվ ինտելեկտի ներկայացվածությունը երաշխավորելու է պետության առաջընթացը. ՆԳ նախարար
Ի՞նչ անել երկրաշարժի ժամանակ. ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը իրազեկում է. տեսանյութ
Ժամը 10:20-ի դրությամբ երկրաշարժի հետևանքով տուժածների և վնասների վերաբերյալ ահազանգեր չեն ստացվել . ՆԳՆ
Ձեր մեծացող ներգրավվածությունը պետական կառավարման և այլ ոլորտներում մեզ համար ներշնչանքի աղբյուր է. Սիմոնյան
Երկրաշարժ Հայաստանում. էպիկենտրոնային գոտում ցնցման ուժգնությունը կազմել է 6-7 բալ
Մարտի 8-ը պետք է նաև հանրային համերաշխության օր լինի և ավելի ու ավելի է դառնում այդպիսին. վարչապետի ուղերձը
Պաշտոնապես հայտարարում եմ՝ ես երբեք չեմ եղել ՀՀԿ անդամ. Սարիկ Մինասյան
Ուկրաինան առաջին անգամ Mirage 2000 կործանիչներ է օգտագործել ՀՕՊ կարիքների համար
Բախվել են «BMW X5»-ը և «Լադա»-ն․ կա վիրավոր
Հայաստանից ովքեր կմասնակցեն Ըմբշամարտի Մ23 տարեկանների Եվրոպայի առաջնությանը
Երևանի համալսարաններից մեկում հայտնաբերվել է Շիրակի մարզի 45-ամյա բնակչի դին
Գիշերային ստուգայցեր Երևանի մերսման սրահներում. տեսանյութ
Լևոն Քոչարյանի միակ ձեռքբերումն այն է, որ Ռոբերտ Քոչարյանի որդին է և Սիրուշոյի ամուսինը. Չախոյան. տեսանյութ
Անդրեասյանը և ԱՄՆ դեսպանը խոսել են «Ակադեմիական քաղաք»-ի շրջանակում փոխգործակցության հնարավորությունների մասին
ԱՄՆ-ն Իսրայելի և Թուրքիայի հետ զորավարժություններ է անցկացրել
Վերապատրաստվում են Ոստիկանության զորքերի և Քրեական ոստիկանության ծառայողները. լուսանկարներ
ԱԺ-ում տեղի է ունեցել վարչապետի հանդիպումը ՔՊ խմբակցության հետ. քննարկվել է խաղաղության գործընթացը
Գևորգ Պապոյանն այցելել է Թումո, ծանոթացել կենտրոնների և տուփերի առանձնահատկություններին
«Կրոկուս Սիթի Հոլ»-ի ահաբեկչության կազմակերպման մեջ ներգրավված կասկածյալ է ձերբակալվել ԱՄՆ-ում
Գյուղերից մեկում երեխաների վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի․ 11-ամյա տղան հիվանդանոցում է
Դոնալդ Թրամփը որոշել է սահմանափակել Մասկի լայն լիազորությունները
Եմենի և Ջիբութիի ջրերում ներգաղթյալների տեղափոխող նավեր են շրջվել. զոհեր և վիրավորներ կան
Նաիրի Զարյան փողոցում բողոքի ակցիայի մասնակից 3 անձ է ձերբակալվել
Նոր սպառազինությամբ և վերապատրաստված անձնակազմով. նոյեմբերի 1-ից կգործարկվի Ոստիկանության գվարդիան. տեսանյութ
Գնաճը կաթվածահար է արել սուրճի համաշխարհային առևտուրը
Ռեմի Ռիուն վերահաստատել է ՀՀ կարևոր ենթակառուցվածքային ծրագրերում ԶՖԳ-ի մասնակցության պատրաստակամությունը
Ազատանի կամրջից սառցաբեկորը պոկվել, ընկել է ընթացող «Լեքսուս»-ի վրա. 25-ամյա ուղևորը տեղափոխվել է հիվանդանոց
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT