Որքան ցեմենտ է ներմուծվել Հայաստան վերջին տարիներին. ցեմենտի ներմուծման արգելքն ուժի մեջ մտավ

2019 թ. Հայաստան ցեմենտ է ներմուծել 179 ընկերություն, իսկ 2020-ին՝ 155: «Հայկական ժամանակ»-ի գրավոր հարցմանն ի պատասխան այս մասին հայտնեցին ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեից:

ՀՀ կառավարության հունվարի 27-ի որոշմամբ՝ 2 ամսով արգելք է կիրառվել երրորդ երկրներից Հայաստան ցեմենտի ներմուծման վրա, որի նպատակը հայկական ցեմենտի արտադրության հետագա զարգացումն ապահովելն է: Որոշումը ուժի մեջ է մտել փետրվարի 9-ից եւ որոշակի խնդիրների առաջ է կանգնեցրել ներմուծողներին:

ՀԺ-ն ՊԵԿ-ից հետաքրքրվել էր նաեւ, թե 2019 - 2020 թթ. որքան ցեմենտ է ներմուծվել եւ դրանցից որքանն է 3-րդ երկրից ներմուծվել: Կոմիտեից հայտնել են, որ 2019-ին ՀՀ է ներմուծվել 309 հազար 903.9 տոննա ցեմենտ, իսկ 2020-ին՝ 230 հազար 729.9 տոննա: Կարելի է ասել՝ ներմուծված ցեմենտը գրեթե ամբողջությամբ 3-րդ երկրներից է եղել: Հայաստանում ցեմենտի արտադրությամբ զբաղվող 2 գործարան կա՝ ամենախոշորը ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Գագիկ Ծառուկյանին պատկանող «Արարատցեմենտ»-ն է, իսկ երկրորդ գործարանը «Հրազդան ցեմենտ»-ն է:

Հայաստան երրորդ երկրից՝ մասնավորապես Իրանից ցեմենտ ներմուծող «Անգոր-շին» շինարարական ընկերության հիմնադիր եւ սեփականատեր Հայկ Իվանյանը մեր զրույցում ասաց, որ Իրանից ներմուծած ցեմենտն ավելի որակյալ է, քան հայկական արտադրանքը, եւ դա է հիմնական պատճառը, որ այնտեղից են ներմուծում:

«Բացի այդ, ավելի էժան է: Եթե արգելք է դրվել եւ ուզում են տեղական արտադրանքը զարգացնել, դժգոհ չեմ, ինձ համար ավելի լավ է երկիրը այս վիճակից դուրս գա, եթե իհարկե՛, դա կնպաստի երկրի բարելավմանը: Բայց պետք է մի քիչ որակով արտադրեն»,- ասաց նա:

Հարցին՝ գնային առումով որքա՞ն է տուժելու, եթե տեղական արտադրանքից օգտվի, Իվանյանը պատասխանեց. «1 տոննայի մեջ մոտ 7-8 հազար դրամ կտուժենք»: Նա հայտնեց, որ տարեկան շատ ցեմենտ չէր ներմուծում՝ 200-300 տոննայի չափով. «Հիմնականում օգտագործում էինք շինարարության համար»:

Անդրադառնալով հարցին, թե անցնելո՞ւ են տեղական արտադրանքի ցեմենտին, Իվանյանն ասաց, որ բնականաբար, քանի որ շինարարության մեջ առանց ցեմենտ հնարավոր չէ. «Տեղականից կօգտվենք, որը մի քիչ ավելի թանկ կնստի»: Գործարարը նշեց, որ սա կբերի շինարարական աշխատանքի գների բարձրացման:

Շինարարությամբ զբաղվող «Նեմալ» ընկերության տնօրեն Հայկ Առաքելյանն էլ մեր զրույցում ասաց. «Տեղականի գինը բարձր է, որակական խնդիր էլ կա»:

Նրա խոսքով՝ եթե վերջնական որոշվի արգելք դնել երրորդ երկրներից ցեմենտի ներմուծման վրա, ապա կսկսեն օգտվել տեղական արտադրանքից:

Թեմայի վերաբերյալ ՀԺ-ի հարցերին է պատասխանել նաեւ տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը:

- Պարո՛ն Մարգարյան, ժամանակավոր արգելքը ինչպե՞ս կանդրադառնա ՀՀ տնտեսության վրա, այս միջոցով հայ արտադրողին պաշտպանելն արդարացվա՞ծ է:

- Ընդհանրապես ներքին արտադրողին պաշտպանելը ընդունված պրակտիկա է, հատկապես այն երկրների համար, որոնք տեխնոլոգիական զարգացման մակարդակով եւ մրցունակ աշխատատեղերի առկայության առումով լուծում են, կարելի է ասել՝ նախնական ստարտային խնդիրներ: ԵԱՏՄ պայմանագրահենքը թույլ է տալիս նման որոշում կայացնել եւ այդպիսի պրակտիկա կա՝ 3-րդ երկրներից ներմուծման բարձր մաքսատուրք սահմանելու կամ ընդհանրապես ներմուծումն արգելելու առումով: Բելառուսը եւ Ղազախստանը եւս նման արգելք են կիրառել ցեմենտի ներմուծման: Հայաստանը ժամանակին տարածաշրջանի ցեմենտի արտադրության խոշորագույն կենտրոններից մեկն էր եւ հիմա բարդ իրավիճակում է հայտնվել:

Շրջափակումները բերել են շուկաների կորստի: Այն, որ ժամանակին «Արարատցեմենտ»-ը եւ «Հրազդան ցեմենտ»-ը կարող էին արտահանել ասենք ադրբեջանական երկաթգծով դեպի Ռուսաստան կամ Ղարս-Գյումրի երկաթգծով դեպի Թուրքիա եւ այլ երկրներ, հնարավորություն էր տալիս լինել մշտապես մրցունակ՝ վաճառքի ծավալները մաքսիմալացնելու եւ տեխնոլոգիաները փոխելու հետեւանքով: Այդ խնդիրները ծագեցին հենց շրջափակումների հետեւանքով: Այն, որ այսօր մեր ներքին արտադրողների համար հիմնական խնդիրը ստեղծում է իրանական էժան ցեմենտը եւ ինչու չէ, նաեւ ռուսական ցեմենտը, գաղտնիք չէ: Երբ բարձր մաքսատուրք սահմանվեց ցեմենտի ներմուծման համար, դա եւս լավ օրից չէր ու այն հնարավորություն տվեց շուկան որոշակիորեն կայունացնել: Բայց հատկապես վերջին տարվա ընթացքում՝ կորոնավիրուսի պայմաններում շինարարության տեմպերը նվազել են, սպառման ծավալը կրճատվել է եւ մեր ներքին արտադրողը դարձել է ոչ մրցունակ: Այս տեսանկյունից երեւի թե հիմնավորված է այսպիսի ժամանակավոր՝ կոշտ սահմանափակումների կիրառությունը:

- Որքանո՞վ է անհրաժեշտ նման մեթոդի դիմելով՝ պաշտպանել արտադրողին, ներմուծողի համար խնդիր ստեղծելով:

- Ընդհանրապես խնդրին պետք է նայել բոլոր խաղացողների շահերի տեսանկյունից՝ ե՛ւ ներկրողների, ե՛ւ արտադրողների, ե՛ւ ներքին սպառողների, շինարարության կոմպլեքսի: Սպառողին հետաքրքրում է ցածր գինը եւ բարձր որակը ու այս տեսանկյունից նրա համար միեւնույն է՝ այն ներմուծված է, թե տեղական: Ազգային արտադրող ունենալը ունի ռազմավարական մեծ նշանակություն՝ հատկապես մեր իրողություններով, երբ կա ճանապարհաշինական, ենթակառուցվածքների հարցեր, որի հիմնական կոմպոնենտներից մեկը նաեւ երկաթբետոնն է՝ հետեւաբար նաեւ ցեմենտը: Մենք տեսանք, թե մեր ներկրման երկրները՝ հատկապես Իրանը ինչպես պահեց իրեն պատերազմի ընթացքում՝ զգուշավոր, չեզոք, այնպես որ այս իրավիճակում ռազմավարական տեսակետից արդարացված է այսպիսի որոշումը:

Անդրադառնամ ներմուծողների հարցին. ընդհանրապես ներմուծման բիզնեսը միշտ եղել է դոմինանտ, իրականությունը այդպիսին է եղել տասնամյակներ... Եթե դու կարողանում ես էժան աղբյուրից ցեմենտ ներմուծել, ոչ թե տոկոսներով, այլ անգամներով ես շահում, եթե մրցակցում ես մի շուկայում, որտեղ քո մրցակիցը՝ արտադրողը, ոչ շահեկան վիճակում է: Նույնիսկ այդ ցեմենտը կարող ես վերարտահանել Վրաստան: Այս բոլոր գործոնները համադրելով է կարծում եմ այս որոշումը կայացվել՝ հաշվի առնելով ընթացիկ իրավիճակը, ռազմաքաղաքական իրավիճակը: Նաեւ չմոռանանք, որ մենք, ցավոք, այս պատերազմի ընթացքում 500-600 կմ նոր սահմաններ ենք ստացել, եւ պաշտպանական ամրություններ կառուցելու հիմնական ռեսուրսներից մեկը ցեմենտն է:

- Ներմուծողներն ասում են, որ տեղական արտադրանքը ե՛ւ որակական, ե՛ւ գնային առումով զիջում է իրանական ցեմենտին, այս որոշումով սպառողին այլընտրանք չե՞նք թողնում:

- Ներմուծողին ես հասկանում եմ, բայց պատերազմական կամ հետպատերազմական իրավիճակում այդպիսի փաստարկներին գումարվում է հնարավոր սահմանները փակվելու եւ տեղափոխությունների դժվարության գործոնը: Բացի այդ, Հյուսիս-հարավ ճանապարհը պետք է սրընթաց տեմպերով կառուցել: Չեմ բացառում, որ իրավիճակը նորից սրվի եւ խնդիրներ առաջանան նաեւ մատակարարումների հետ կապված: Մեծ հաշվով, երբ երկիրը այսպիսի իրավիճակում է, նման ռեսուրսի նկատմամբ այդպիսի որոշումը հիմնավորված է:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
4878 դիտում

Վահագն Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել աշխարհի գավաթի առաջին փուլում

Հոսպիտալում հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է արձանագրվել. ՊՆ

Երևանի քաղաքապետարանը զգուշացնում է

2021-2025 թվականներին Փարաքար համայնքում կառուցվել և շահագործման է հանձնվել 2 դպրոց

«Բոշա՛», «բոշան դո՛ւ ես» ոճի մեղադրանքներ կամ ինչու Թրամփը բռնեց ռուսական գիծը՝ ակնհայտ լարվելով Զելենսկիի հետ

Դավիթ Բեկ համայնքում կրակոցներ չեն հնչել և տուժածներ չկան. ՆԳՆ

15 տարվա դպրոցի ճաշարանը խուց է, գրադարանը՝ հավաբնի չափ, պետության ներդրումը եղել է փող աշխատելու ձև. նախարար

Դիտորդները չեն ծեծվի, լցոնում չի չլինի. ինչ խնդիրներ կան Սահմանադրության մեջ, ինչպես կշտկվեն դրանք

Ռուս-ամերիկյան 2-րդ բանակցությունները կկայանան հաջորդ շաբաթ. Թրամփ

ՄԻՊ աշխատակազմը, ՔԿԾ ղեկավարն ու «Նուբարաշեն» ՔԿՀ պետը քննարկել են հիմնարկում արձանագրված խնդիրները

ԱՄՆ կոնգրեսականները տրամադրված չեն Ուկրաինային նոր օգնություն տրամադրել. Ջոնսոն

Երևանում փետրվարի 24-ի գիշերը սպասվում է -15․․․-17 աստիճան ցուրտ․ Լևոն Ազիզյան

«BMW»-ն դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի գոտուց, բախվել հողաթմբին և գլխիվայր շրջվել

Շենքը՝ շենք, բայց այն ապրելու է ձեզնով ու այնպես, ինչպես դուք եք ապրեցնելու. վարչապետը՝ Փոքր Վեդիի դպրոցում

Ըմբշամարտիկ դառնալու համար էլ պետք է լավ սովորել. վարչապետը շրջայց է կատարել Փոքր Վեդիի դպրոցում. տեսանյութ

Քայլում ենք միջազգային զարգացումներին համընթաց՝ ապահովելով նոր առաջընթաց միջուկային բժշկության մեջ. Ավանեսյան

«Ինտերը» կարող է խզել Մխիթարյանի պայմանագիրը

Լավրովն առաջիկա օրերին կմեկնի Թեհրան

Հանրապետությունում 1 օրում արձանագրվել է 578 ճանապարհատրանսպորտային պատահար, վնասվածքներ ստացել՝ 35 քաղաքացի

Ջրաբեր-Ֆանտան ավտոճանապարհը բացվել է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար. տեսանյութ

Որոշ մարզերում գիշերային ժամերին կդիտվի -27, -28 աստիճան ցուրտ, լեռնային շրջաններում՝ բուք, ուժգին քամի

Թրամփը չի պատրաստվում մայիսի 9-ին մեկնել Ռուսաստան

Թրամփն ու Զելենսկին գտնվում են վերբալ փոխհրաձգության մեջ. ինչու է ԱՄՆ-ն «երես թեքում» Ուկրաինայից

Եվրամիությանը ՀՀ-ի անդամակցությունը ձեռնտու կլինի ինչպես Երևանի, այնպես էլ Բրյուսելի համար․ շվեդ պատգամավոր

Վերին Լարսում մոտ 700 հայկական բեռնատար է կուտակվել

«Զվարթնոց» տանող ճանապարհին բախվել է 6 ավտոմեքենա

27-ամյա երիտասարդը շարժասանդուղքից ընկել ու վնասվածքներ է ստացել

Փոքր Վեդիիի նոր դպրոցը հանձնվել է շահագործման. վարչապետը ներկա է գտնվել բացման արարողությանը. տեսանյութ

ԱԳՆ-ում քննարկվել է Քիմիական զենքի կոնվենցիայից բխող պարտավորությունների իրականացման ընթացքը

Նման կետեր խաղաղության պայմանագրում չեն քննարկվում. Ռուբեն Ռուբինյան

Լոռու և Սյունիքի բոլոր ավտոճանապարհները բեռնատարների համար փակ են, ՀՀ բազմաթիվ հատվածներ՝ դժվարանցանելի

Հարկերն իջել են, իսկ միջին աշխատավարձն աճել է 66 տոկոսով․ Պապոյանը թվեր է հրապարակել

ՀՀ-ում ԱՊՊԱ պայմանագրերը սպասարկող ընկերությունները 1 օրում ավելի քան 1000 վթար են գրանցել

Սիմոնյանն իտալացի գործընկերների ուշադրությունն է հրավիրել Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների հայրենադարձի խնդրին

Արմեն Սարգսյանի սպանության գործով Մոսկվայում ձերբակալվել են պարողներ. 2-ն էլ՝ ՀՀ քաղաքացի

Վեճի ժամանակ հեռախոսը պատուհանից նետել է․ Երևանի «Կանտար» հյուրանոցից ձերբակալվել են Իրանի և ՌԴ-ի քաղաքացիներ

Երբ հասկանում ես՝ այստեղ երկրորդ պլանի դերասան մնալդ երկար չի տևի, հավաքում ես իրերդ, գնում Իսպանիա․ Վարդանյան

2-3 ամսից ԵԱՏՄ-ի և ԱՄԷ-ի միջև ազատ առևտրի գոտու մասին պայմանագիր կկնքվի

Պետությանը և համայնքին պատճառված մոտ 40 մլն դրամ վնասի վերականգնում․ ամփոփվել է Լոռու դատախազության աշխատանքը

Մինչև հուլիսի 1-ը պարգևատրական զենքերը պետք է ներկայացնել ոստիկանություն. կարգավորումները խստացվում են