Ովքեր ուզեն համակերպվել մեր ունեցած կորստի հետ, այս ֆիլմը թույլ չի տա. տեղի ունեցավ «Երբ որ քամին հանդարտվի»-ի պրեմիերան

Մարտի 10-ին «Մոսկվա» կինոթատրոնում տեղի ունեցավ ռեժիսոր Նորա Մարտիրոսյանի «Երբ որ քամին հանդարտվի» ֆիլմի հայստանյան պրեմիերան: Ֆիլմն ընդգրկվել է Կաննի 73-րդ կինոփառատոնի պաշտոնական ցուցակում:

«Սեպտեմբերի 26-ի երեկոյան ֆիլմի ֆրանսիական կողմի ներկայացուցիչների հետ ուրախանում էինք, թե ինչ լավ արեցինք, որ Արցախի մասին նման ֆիլմ նկարեցինք, իսկ 27-ին արթնացանք ու կարդացինք, թե ինչ է կատարվում Արցախում: Շատ հետաքրքիր է նաեւ, որ ֆիլմի մասին դրսում արդեն գրվել է՝ «Ճանաչում Արցախին կինոյով, բայց ոչ քաղաքականությամբ»»,- այս մասին այսօր ֆլիմի դիտմանը հաջորդած ասուլիսում ասաց ռեժիսոր Նորա Մարտիրոսյանը:

Նա նաեւ կարեւորեց այն փաստը, որ այս շաբաթ ֆիլմը ցուցադրվելու է Ժնեւի Մարդու իրավունքների փառատոնում. «Դա եւս շատ կարեւոր է, որովհետեւ եթե մենք այդ ասպարեզ չենք կարող դուրս գալ քաղաքական ձեւով, ֆիլմն է փորձում այդ ճանապարհը կերտել»:

«Երբ որ քամին հանդարտվի» ֆիլմը Հայաստանի, Ֆրանսիայի եւ Բելգիայի համատեղ արտադրություն է: ֆիլմի փարիզյան պրեմիերան եղել է 2020 թվականի սեպտեմբերի 26-ին:

Ռեժիսորի խոսքով՝ փորձել է նկարել ոչ քաղաքական ֆիլմ, սակայն ստանալ մի բան, որը ցույց կտա Արցախի ֆիզիկական կայունությունը: «Պատերազմի ժամանակ ես չէի կարողանում խոսել ֆիլմի մասին: Բայց ինչ-որ մի պահ հասկացա, որ քաղաքական ոչ մի բան չասելու իրավունք պարզապես չունեմ: Հասկացա, որ, որպես հայ ռեժիսոր, այլեւս իրավունք չունեմ փորձել թեթեւացնել այդ խնդրի խորությունը»,- նկատեց նա: Նորա Մարտիրոսյանը նաեւ զարմանքով նկատեց՝ դրսում, որքան էլ մեզ զարմանալի թվա, ֆիլմը դիտողները հասկացել են դրա թաքնված, նուրբ ուղերձները:

«Երբ որ քամին հանդարտվի, Արցախը կկարողանա շնչել». սա է հիմնական ուղերձը: Այն պատմում է օդանավակայանների աուդիտորի՝ ազգությամբ ֆրանսիացի Ալեն անունով տղամարդու մասին, որը ժամանում է Արցախի Հանրապետության՝ բոլորովին նոր կառուցված օդանավակայան: Ինքնահռչակված, թշնամի պետություններով շրջապատված եւ ոչ հաստատուն սահմաններ ունեցող այս երկիրը փորձում է ոտքի կանգնել անկախության համար մղված պատերազմից հետո: Ալենը պետք է ուսումնասիրի, թե արդյոք վերաբացվելու համար այս օդանավակայանը համապատասխանում է միջազգային նորմերին: Օդանավակայանի աշխատակիցների հետ հարցազրույցների ընթացքում, Արցախում ապրելու, անգամ մեկ օրով սահմանին գտնվելու ընթացքում Ալենը հետզհետե հայտնաբերում է մի երկիր, որը որոշ քարտեզների վրա նույնիսկ նշված չէ, բայց գոյություն ունի՝ իր բնակիչներով, իր կառավարությամբ, իր համակարգերով, իր մշակութային դաշտով: 

Նորա Մարտիրոսյանը կարծիքով՝ ֆիլմում նաեւ անչափ կարեւոր էր ջուր ծախող փոքրիկի՝ Էդգարի կերպարը. «Շատ կարեւոր մեսիջ կար, երեխան ջուրը ծախում է, որպեսզի հողը չծախեն: Ֆիլմում նմանատիպ մի այլ ուղղերձ էլ Արման Նավասարդյանի խոսքն է՝ «Ո՞ւմ է պետք հողը, եթե դու դա չես մշակում, չես օգտագործում»:

Ֆիլմում իրենց մասնակցությունն են ունեցել հայ եւ ֆրանսիացի դերասաններ Նարինե Գրիգորյանը, Դավիթ Հակոբյանը, Արման Նավասարդյանը եւ Գրեգոր Քոլինը:

Դերասան Արման Նավասարդյանը, որը մարմնավորում է գլխավոր կերպարներից մեկը, հայտնեց, որ նկարահանումների ժամանակ մտածում էին՝ բա որ հանկարծ մի հրաշք կատարվի ու ֆիլմից հետո օդանավակայանն աշխատի: «Նկարահանումների ժամանակ Նորայի հետ էլ էինք խոսում, որ անգամ եթե օդանավակայանը չբացվի, այն իր ասելիքով շատ լուրջ տեղ պիտի գրավի: Այդպես էլ եղավ: Ադրբեջանը նամակ է գրել «Կաննի» փառատոնի ղեկավարությանը, բողոքել, թե՝ հերիք չէ հայերը օկուպացրել են մեր տարածքները ու ֆիլմ են նկարել, դուք էլ դա ընդունել եք ձեր փառատոնում: Այստեղ, կարծում եմ, ֆիլմն իր գործն արեց»,- ասաց Արման Նավասրադյանը:

Դերասանն անկեղծացավ, որ ինքը դեռ չի էլ նայել ֆիլմը, բայց այն բազմաթիվ հուզական պահեր ունի: Նկարահանվել է այնպիսի վայրերում, որտեղ այլեւս արգելված է գնալ: «Արցախում ես շատ-շատ եմ եղել: Ինձ համար այս ֆիլմով չէ, որ բացահայտվել է: Կատարվածից հետո տեղեր կան, որ էլ չեմ կարող գնալ, իսկ այդ վայրերում մենք շատ նվիրական կտորներ ենք նկարահանել: Ֆիլմում կա նաեւ Շուշիի ծննդատունը, որտեղ իմ երեխան է ծնվում...»,- ասաց դերասանը՝ հուզմունքից չկարողանալով շարունակել միտքը:

Դերասան Վարդան Պետրոսյանը, որի մասնակցությունը համեմատաբար ավելի քիչ է ֆիլմում, պատմեց, որ դժվարությամբ է համաձայնել նկարահանվել: «Շատ քմահաճ եմ կինոյում նկարվելու հարցում, որովհետեւ ես ու կինոն իրար չենք համակրում, ճակատագրական հարաբերությունների մեջ ենք՝ վատ ամուսինների պես: Նորան ինձ զանգեց ու սցենար ուղարկեց, բնականաբար, մտածում էի, որ պիտի մերժեմ: Բայց հետո Նորան ջղայնացավ ու մի էնպիսի բան արեց, որ սիրտս խոցեց. նա ուղարկեց իր կարճամետրաժ ֆիլմերից մեկը՝ ասելով՝ անկեղծ ասած՝ ես այս ֆիլմը չէի նկարի: Արվեստի, կինոյի աշխարհում հազվադեպ մարդիկ կարող էին այդպես սիրով, բայց անկեղծությամբ վերաբերվել իրենց աշխատանքին: Այդ ֆիլմով ես Նորային ճանաչեցի՝ որպես զարմանալի ու կախարդական հոգու տեր մի մարդու, կարծում եմ՝ այս ֆիմում էլ տեսաք դուք դա»,- ասաց Վարդան Պետրոսյանը:

Խոսելով ֆիլմի աշխատանքի, դեպի Արցախ ճանապարհի ու այժմ այնտեղի որոշ տարածքների արգելված գոտի դառնալու մասին՝ Պետրոսյանն ասաց. «Ընդհանրապես մարդ ամենաշատը սիրում է այն, ինչ կորցնում է, որովհետեւ սկսում է սիրել կորցրածի սիրով: Ինձ ճիշտ հասկացեք, այս ֆիլմը կարծես ճիշտ ժամանակին դուրս եկավ, բայց լավ իմաստով, թե վատ իմաստով, կդժվարանամ ասել»:

Վարդան Պետրոսյանը նաեւ նկատեց՝ պատերազմից հետո ֆիլմի կերպարներն ու պեյզաժները բոլորովին այլ կերպ են ըմբռնվում: «Մենք հիմա այս ֆիլմին կնայենք բոլորվոին ուրիշ աչքերով: Այն մեզ համար կդառնա հիշողության մի մարգարիտ, անընդհատ մեզ կհիշեցնի մի շատ կարեւոր բանի մասին: Սա զարմանալի հայեցի կինո է: «Երբ որ քամին հանդարտվին» պատմական կինո է դառնալու: Այն պիտի սերունդների հետ խոսի Արցախի մասին: Կարծում եմ՝ շատերը այս ֆիլմը նայելուց հետո կոգեշնչվեն ու կհասկանան, որ այն կորուստը, որը մենք ունեցանք, ժամանակավոր է: Ինչ որ տեղի ունեցավ, ես դրա հետ չեմ համակերպվել ու չեմ համակերպվելու: Շատերը, որոնք հոգու խորքում կուզեն համակերպվել մեր ունեցած կորստի հետ, այս ֆիլմը նրանց թույլ չի տա»,- եզրափակեց Վարդան Պետրոսյանը:

Ֆիլմում Ալենի կերպարը մարմնավորող ֆրանսիացի դերասան Գրեգոր Քոլինը առաջին անգամ նկարահանման ժամանակ է եղել Արցախում: Խոսելով իրեն անծանոթ երկրում աշխատելու եւ տպավորությունների մասին՝ ասաց. «Ես չգիտեմ, թե ինչու էր պետք այդ ճամփորդությունը, բայց երեւի ճամփորդությունները պետք են, որ վերջապես հասնես ինքդ քեզ: Կարծում եմ՝ ինձ համար Արցախը յուրահատուկ ճամփորդություն էր, որի շնորհիվ ես կարողացա տեսնել ու բացահայտել այդ երկնային դրախտը»:

«Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում էլ Քոլինը հայտնեց, որ հուզմունքով ու տխրությամբ է հետեւել Արցախում տեղի ունեցած զարգացումներին: Դերասանը նաեւ նկատեց՝ կատարվածի վերաբերյալ, իհարկե, ունի իր տեսակետը, սակայն դա կիսում է միայն իր ընկերների ու հարազատների հետ, իսկ հրապարակային խոսել կատարվածի մասին չի ցանկանում, քանի որ դրա մասնագետը չէ:

«Իրականում շատ բան փոխվեց իմ մեջ: Հենց սկզբից գոյություն ուներ մի բան, որի գոյությունը հարցականի տակ էր: Առաջ շատ անկայուն վիճակ էր այնտեղ, եւ խոսել ապագայի մասին հնարավոր չէ, իսկ հիմա այդ անկայունությունը շատ ավելի անորոշ է դարձել»,- ասաց նա:

Հիշեցնենք՝ «Երբ որ քամին հանդարտվի» ֆիլմը նկարահանվել է Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի ֆինանսական աջակցությամբ: Կինոկենտրոնի տնօրենի պաշտոնակատար Շուշանիկ Միրզախանյանը ուրախությամբ փաստեց, որ երբ 2018 թվականին ֆիլմն ընդգրկել էին ֆինանսավորում ստացող պրոյեկտների ցանկում, չէին էլ պատկերացնում, որ այն նման հաջողություններ կգրանցի: Նա նաեւ նկատեց՝ Ֆիլմի հայաստանյան ցուցադրությունը պիտի նախորդ տարի անեին, բայց հայտնի պատճառներով այն հետաձգվել էր:

«Մենք շատ ուրախ ենք, որ ֆիլմը ունեցավ հաջողություն, անկախության 30 տարիներին Հայաստանը հայկական կինոյով Կաննի միջազգային փառատոնում չէր ներկայացել: Նորայի շնորհիվ ունեցած հաջողությունը մեր հայկական կինոյի համար մեծ ձեռքբերում է: Պիտի խոստոանեմ, որ ես հուզած եմ: Վաղուց սպասում էինք այս օրվան»,- ասաց Միրզախանյանը:

Տպել
6210 դիտում

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում