Երևան
12 °C
Երեւանում, հատկապես՝ քաղաքի կենտրոնական որոշ հատվածներում, բազմաթիվ հին ու նոր երգեր կարելի է լսել նորովի եւ ինքնատիպ մատուցմամբ. Արման Փասարգադյան անունով երիտասարդը կիթառի նվագակցությամբ օրվա տարբեր ժամերի լինում է քաղաքի տարբեր հատվածներում: Նրան մեկ անգամ լսելուց հետո անհնար կլինի ձայնը չճանաչել հաջորդիվ:
Արմանը եկել է Իրանից՝ տեղի հազարամյա մշակութային կենտրոն համարվող Շիրազ քաղաքից: Արդեն երկու տարուց ավելի է՝ Հայաստանի մշտական բնակիչ է: Երաժիշտը կիսով չափ հայ է, կիսով չափ՝ պարսիկ:
Ասում է՝ երբ նոր էր Հայաստան եկել, հայերենին գրեթե չէր տիրապետում, իսկ այսօր արդեն վարժ խոսում է, անգամ՝ տարբերակում գրական հայերենն ու երեւանցիներին հատուկ ժարգոնը: Նախքան Երեւանում մշտական բնակություն հաստատելը՝ Արմանը մեկ-երկու անգամ էր եղել Հայաստանում: Մի օր էլ որոշել է, որ պիտի գա ու Հայաստանում ապրի: «Գալիս արդեն գիտեի, թե ինչով եմ զբաղվելու, հուզմունք, անհանգստություն կար, բայց չէին վախեցնում»,- մեր զրույցում պատմում է նա:
Առաջին անգամ կիթառը ձեռքին՝ գնացել է Հանրապետության հրապարակ, մի կարճ ժամանակամիջոց այնտեղ երգել, ապա՝ տեղափոխվել Հյուսիսային պողոտա: Ի դեպ, մինչեւ հիմա էլ հաճախ է այնտեղ երգում: Արմանին օրվա տարբեր ժամերի կենտրոնի տարբեր հատվածներում է հնարավոր ունկնդրել: Հաճախ լինում է նաեւ «Շրջանայինի» գետնանցումի աստիճանների մոտ:
Երաժիշտը պատմում է, որ երբ նոր էր սկսել երգել, շատերն էին անտարբեր անցնում: Հիմա այդպես գրեթե չի լինում: Պատճառը, նրա կարծիքով, երգերի ընտրությունն էր: Սկզբում ավելի շատ օտար լեզվով երգեր է կատարել, հիմա երգացանկում հայկականն է գերակշռում, ինչը մարդկանց ավելի հոգեհարազատ է: «Մի անգամ մի մարդ եկավ ու զայրացած սկսեց հետս խոսել, ասաց՝ սա Հայաստանն է, ինչո՞ւ ես այլ լեզվով այստեղ երգում: Ասացի, որ կատարումս հունարեն է, բայց դա իրավիճակը չմեղմեց: Ասաց՝ մյուս անգամ չտեսնեմ, որ այլ լեզվով այստեղ երգես, միայն հայերեն»,- հիշում է երաժիշտը:
Այժմ Արմանը երգում է «Դլե յաման», «Սարի աղջիկ», «Սարերի հովին մեռնեմ» ու էլի շատ հին հայկական երգեր: Ասում է՝ իրեն հատկապես դուր են գալիս մեր հին ու տխուր երգերը: «Ամենախոր ու լուրջ զգացմունքներն այդ երգերի մեջ է հնարավոր գտնել»,- նկատում է Արմանը:
Երաժիշտը մարդկանց լավ խոսքերից, բնականաբար, շատ է ոգեւորվում ու երբեք չի մոռանում իր առաջին ելույթներից մեկը. «2019 թվի ամառն էր, նվագում էի: Այդ օրը որոշել էի ուրախ երգեր երգել, մեկ էլ մարդիկ սկսեցին հավաքվել, այնքան շատացան, որ մի քանի շարք էին կազմել, կլոր փակել, հետո հերթով մի քանի խմբեր էին կազմում ու պարում: Էդ մի խումբը գնում էր, ուրիշն էր գալիս, շատ հավես էր: էլի է եղել, որ տեսել եմ՝ ինչքան կլանված են լսում, բայց այն, ինչ այդ օրն էր, էլ չի եղել»:
Վերջին շրջանում երաժիշտն իր կատարումների ոճը մի փոքր փոխել է: Ասում է՝ սկսել է կատարել նաեւ այնպիսի երգեր, որոնք, օրինակ, ինքը տանը երբեք չի լսի. «Հասարակությանն այդ երգերը դուր են գալիս: Խոսքը հայկական փոփ երաժշտության մասին է, հայկական ռաբիս երգեր են, մարդկանց ականջն արդեն այդ երգերին սովոր է, բայց ես երաժշտության քավր տարբերակը յուրովի եմ մատուցում: Դեռ միայն լավ արձագանքներ եմ լսել: Լիլիթ Հովհաննիսյանի երգերից էի կատարում, մի մարդ ասաց՝ ես նրա երգերն ընդհանրապես չեմ սիրում, բայց դու հրաշալի ես երգում, քո մատուցման ձեւը շատ սիրուն է»:
Արմանի ամենամեծ ցանկությունն է եղել հնարավորինս շատ լեզուներով երգել, որ իր կատարումները ունկնդրող մարդիկ լսեն ու հասկանան, թե ինչի մասին է երգում: Այդ նպատակով էլ սկսել է տարբեր լեզուներ սովորել: Երգացանկում է ներառել 9 եւ ավելի լեզուներով երգեր՝ հունարեն, հայերեն, պարսկերեն, արաբերեն, հնդկերեն, իսպաներեն, ուկրաիներեն, անգլերեն, մի քիչ էլ՝ ռուսերեն: Առաջիկայում պլանավորում Է նաեւ երգել վրացերեն, իտալերեն ու ֆրանսերեն երգեր. «Շառլ Ազնավուրը մի քանի երգ ունի, որոնք հատկապես Հայաստանում շատ են սիրում, կարող է դրանք էլ ավելացնեմ»:
Ասում է՝ երկու տարուց ավելի է՝ Հայաստանի բնակիչ է, բայց այս ընթացքում երբեք այստեղից մեկնելու ցանկություն չի ունեցել, ընդհակառակը, կարճատեւ բացակայությունից հետո սկսում է կարոտել: Չնայած եղել են իրավիճակներ, երբ ահավոր նեղացրել են, ոտքով խփել են կիթառի պատյանին, գողության փորձեր արել եւ այլն: Խոսելով անախորժ դեպքերի մասին՝ Արմանը հիշում է մի զավեշտալի պատմություն, թե մի անգամ Հյուսիսային պողոտայի բնակիչներն իր երգելու ընթացքում ինչպես են պատշգամբներից ձվեր նետել իր ուղղությամբ: «Ինձ բան չեղավ, բայց ինձ մոտ կանգնած լսող մարդիկ էին կեղտոտվել: Ձվերից բացի, խփում էին ինչով պատահի՝ միրգ, բանջարեղեն, անգամ՝ պանիր...»
Արմանին մարդկանց այդ արարքը շատ է զարմացել, չնայած անկեղծանում է՝ ավելի շատ ծիծաղել է, քան նեղվել, պարզապես չի պատկերացրել, թե ինչու էդպես վարվեցին, կամ երգից ո՞նց կարող է մարդ այդ աստիճանի վատանալ, որ ձվով խփի: «Բայց հիմա չեմ զարմանում, որովհետեւ արդեն գիտեմ՝ Հայաստանում մարդկանց մեծ մասը «նեւրոզ» ունի»,- ասում է իրանահայ երաժիշտը:
Արմանը կարողանում է ապրուստի համար միջոց վաստակել երգելով: Ասում է՝ չնայած գումարը բավականացնում է ապրելուն, բայց որոշել է նաեւ աշակերտներ պահել, նրանց կիթառ նվագել սովորեցնել: Արմանը երբեմն նաեւ վճարովի միջոցառումների է մասնակցում, երգում ու նվագում է ծնունդներին, կորպորատիվներին: «Մի քիչ գործերս արդեն լավացել են»,- կատակով ասում է նա: Նրա խոսքով՝ կորոնավիրուսից առաջ այդ հրավերներն ավելի շատ էին, հիմա մարդիկ ավելի քիչ են ուրախանում: Առաջիկայում պատերազմի մասնակից տղաներին նվիրված համերգ է լինելու, այդ համերգին Արմանն անվճար կերգի:
«Պատերազմն ու կորոնավիրուսը այստեղ մարդկանց շատ են փոխել: Ես հիշում եմ՝ իրենք ինչպիսին էին, երբ նոր էի եկել, ինչպիսին են հիմա: Տարբերությունը հսկայական է: Եվ հետո, կես տարի է, ինչ բացել են սահմանը, դրանից առաջ ամեն ինչ փակ էր, գործ չկար, փող չկար, մարդիկ՝ տխուր ու անհավես: Հիմա կամաց-կամաց վերականգնվում է, բայց չի դառնում առաջվանը: Իսկ պատերազմի հետեւանքները կարծես կուտակվեցին ու մնացին»,- ասում է նա:
Արմանն արդեն մի քանի ամիս է, ինչ օգնական ունի: Կիռա անունով աղջիկը, որը նույնպես երաժշտության ասպարեզից է, Արմանին օգնում է գրեթե ամեն հարցում. «Կիռան զբաղվում էի իմ իմիջով, իր հետ ծանոթանալուց հետո կյանքս չափազանց փոխվել է՝ դրական առումով: Կիռան զբաղվում է իմ իմիջով, լուսնկարում. տեսանկարում եւ ձայնագրում է ինձ, մոնտաժում տեսանյութերս՝ տարբեր սոցիալական ցանցերում տարածում: Օգնում է խորհուրդներով, տարբեր կազմակերպչական աշխատանքներով մի խոսքով՝ անում է ամեն ինչ»:
Հետաքրքրվում ենք՝ հասցրե՞լ է այստեղ ընկերներ ձեռք բերել: Ասում է՝ այդ առումով դեռ լիարժեք չի հարմարվել: Մշտական շփումներ չունի: «Լեզուս էլ դեռ լավ չէ, դեռ այնքան էլ լավ չեմ խոսում հայրերեն, համենայնդեպս ես չեմ հավանում: Եվ հետո՝ Հայաստանում մարդկանց մեծ մասը ռասիստ է: 70 տոկոսից ավելին, երբ հետդ խոսում է, սկզբում անհասկանալի մունաթով է, հետո, երբ իմանում է, որ արտասահմանից ես կամ այլ ազգի ներկայացուցիչ, ակնհայտ ուրիշ կերպ է իրեն պահում: Ինձ այդ առումով շատ են նեղացրել»,- ասում է նա: Արմանը նկատում է՝ եթե բազմաթիվ սփյուռքահայերի հետ շփված չլիներ, որոնք, իր համոզմամբ, շատ ավելի բարեհամբույր ու քաղաքավարի են շփման մեջ, ապա կմտածեր, թե բոլոր հայերն են ռասիստ, բայց երկար ուսումնասիրելուց հետո եկել է այն համոզմանը, որ Հայաստանում ապրողներն են այդպիսին:
«Հա, մենք թշնամի պետություններով ենք շրջապատված, դժվարություններ ենք տեսել, բայց, կարծում եմ, մարդը խնդրի մեջ պիտի, ընդհակառակը, կոփվի եւ ավելի ուժեղ դառնա, մնալով հավատարիմ իր վեհ տեսակին, այլ ոչ թե թուանա ու տեղ տա բասականաին, դառնա ագրեսիվ»,- ասում է երաժիշտը:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԸնդդիմությունը շարունակում է «էշի» տեղ դնել սեփական հետևորդներին, իսկ մեր ազգին՝ «անասունի»․ Ալեքսանյան
ՀՀ ԱԳՆ-ն մանրամասներ է հայտնել Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հանդիպման մասին
Ռուսաստանը ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ուղիղ երկխոսությունը․ Պեսկով
Սկզբունքների պահպանման դեպքում Հայաստանը դեմ չէ Սյունիքի ճանապարհի արտապատվիրակմանը. փոխնախարար
Էջմիածնի համայնքապետի առաջին տեղակալ Արսեն Պետրոսյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
Սամվել Կարապետյանը մեղադրվում է երկրի սահմանադրական կարգը խաթարելու համար․ Թորոսյանի պատասխանը՝ Շերմանին
Երևանում բախվել են թիվ 49 երթուղին սպասարկող «Ժոնգ տոնգ»-ն ու «Մերսեդես»-ը. կա վիրավոր
Քո նոր մեքենան Ամիօ բանկից՝ հատուկ գնով
Հրապարակվել է ՀՀ օրհներգի նոր տարբերակը
«Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն ՁԻՀ-ի և Ինժեներական ասոցիացիայի հետ ստորագրեց փոխըմբռնման հուշագիր. տեսանյութ
Բժիշկ եմ կանչելու, որ «բելի գարյաչկայից» հանի, հրշեջ, որ ջուր պզզացնի՝ բեղերդ չայրվեն. Սիմոնյանը՝ Վարդանյանին
Պաշտպանված էկոհամակարգ՝ բարձր տեխնոլոգիաների շնորհիվ. FPWC-ն և Ucom-ը միավորում են ուժերը
Մարգարյանի բնակարանում խուզարկություն չի իրականացվում
Դատախազությունը պահանջում է Արթուր Սարգսյանից բռնագանձել անշարժ և շարժական գույքեր, դրամական միջոցներ
Ինչ են քննարկել ՀՀ վարչապետն ու Իլհամ Ալիևը․ մանրամասներ
Մարտական նռնակն ու պայթյունի հեռավար կառավարման սարքը՝ «Սրբազան» շարժման աշխատանքային գործիք․ Չախոյան
ՀՀ վարչապետի և Իլհամ Ալիևի առանձնազրույցը ընդմիջումից հետո շարունակվել է ընդլայնված կազմով․ տեսանյութ
Նվեր եմ ստացել «The Way Out: How to Overcome Toxic Polarization» գիրքը․ Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել
ՀՀ վարչապետի և Իլհամ Ալիևի առանձնազրույցը շարունակվելու է ընդմիջումից հետո․ տեսանյութ
Ինչ են ծրագրել անել դաշնակցականները, ովքեր են ձերբակալվել. նոր մանրամասներ․ լուսանկարներ
Վաղարշապատի ավագանու լիազորությունները վաղաժամկետ դադարեցվել են
Կտրիճ Ներսիսյանն է վեղարի տակ թաքցնում սրբապիղծ, ահաբեկիչ «հոգևորականներին»․ Չախոյան
Բրյուսելում քննարկվել է ՀՀ-ԵՄ համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի իրականացման նոր քարտեզը
Մեկնարկել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի առանձնազրույցը
Գեղամ Մանուկյանի բնակարանում խուզարկության, բջջայինի առգրավման վերաբերյալ ՄԻՊ-ն ուսումնասիրություն է սկսել
«Սևան» ազգային պարկի նախկին տնօրենն ամբողջությամբ վերականգնել է հանցագործությամբ պետությանը պատճառված վնասը
Լավրովն ու Ռուբիոն կհանդիպեն Կուալա Լումպուրում
Բերման է ենթարկվել ՀՅԴ Երևանի Քաղաքային կոմիտեի անդամ Արսեն Մարտոյանը
Նիկոլ Փաշինյանն ու Իլհամ Ալիևը ողջունել են միմյանց․ վարչապետը հանդիպումից տեսանյութ է հրապարակել
Ձերբակալվել է ԱԺ պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանի որդին՝ Տարոն Մանուկյանը
Աբու Դաբիում մեկնարկել է Նիկոլ Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը․ տեսանյութ
Խուզարկություններ են իրականացնում Գեղամ Մանուկյանի և Վահագն Մատինյանի տանը
Լիլիթ Մակունցը կոնգրեսական Դարել Իսայի հետ քննարկել է ՀՀ-ԱՄՆ երկկողմ օրակարգը և տարածաշրջանային զարգացումները
Հիսուսի Խաչի ներքո անիծողների հանգրվանը խոզերի երամակն է․ վարչապետը մեջբերում է արել Մատթեոսի Ավետարանից
ՀՀ-ԱՄԷ երկկողմ գործակցությունն ունի մեծ ներուժ. ինչ են քննարկել Փաշինյանն ու Մուհամմադ բին Զայեդ Ալ Նահյանը
Արդյունավետ հանդիպում ունեցա ԱՄԷ նախագահ, շեյխ Մուհամմադ բին Զայեդ Ալ Նահյանի հետ. վարչապետ. տեսանյութ
Եթե լիներ արշավ Եկեղեցու դեմ, կտեսնեինք վանքերի փակում, ծիսակատարությունների խոչընդոտում. Բլեյան. տեսանյութ
Ռուսաստանը արտաքսել է Մոսկվայի մարզում ադրբեջանական սփյուռքի ղեկավարին
Տաքսիում թողած պայուսակում հայտնաբերվել են մարտական նռնակ, անձնագիր, բանկային ու սոցիալական քարտեր
ՏԿԵՆ պետական գույքի կառավարման կոմիտեն դատական հայց է ներկայացրել ընդդեմ «Երևանյան կրկես»-ի
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT