Երեխաս վախենում է կատվից, զոմբիից. ինչ ազդեցություն են թողնում մուլտֆիլմերը երեխաների վրա

Մեր օրերում ինչպես մեծերը, այնպես էլ երեխաները տեղեկատվական տեխնոլոգիաներից անբաժան են, և դրա համար որոշակի մեղավորություն ունեն նաև նրանց ծնողները: Գաջետների, համակարգիչների և հեռախոսների միջոցով երեխաներին հասանելի է գրեթե ամեն ինչ: Այս ամենի մեջ նրանց հատկապես իրենց ցանցն են գցում մուլտֆիլմերը, հետևաբար անխուսափելի է դառնում դրանց ազդեցությունը երեխաների վրա: Առաջացող հիմանական բացասական հետևանքներից մեկն էլ վախն է:

Իսկ ի՞նչ վախեր կարող են առաջացնել մուլտֆիլմերը երեխաների մոտ, ո՞րն է դրանց օգտակար և բացասական կողմը: Այս հարցի վերաբերյալ «Հայկական ժամանակ»-ը սոցիալական խմբերում բացված ծնողների համար նախատեսված խմբերում մի քանի հարցեր ուղղեց նրանց՝ հասկանալու, թե ի՞նչ ազդեցություն են թողել նրանց երեխաների վրա մուլտֆիլմերը: Մեր հարցմանը մասնակցած ծնողներից որոշները պնդում էին, որ ճիշտ մուլտֆիլմ դիտելուց երեխան կինքնակրթվի, կզարգանան նրա տրամաբանությունն ու միտքը, որոշներն ասում էին՝ իրենց երեխան մուլտֆիլմի միջոցով սովորել է անգլերեն և ռուսերեն: Որոշներն էլ նշում էին մուլտֆիլմերի հետևանքով երեխաների մոտ առաջացած վախերի մասին. «Արգելել եմ մի որոշ ժամանակ նայել մուլտիկներ, «Արքայազն Գորտը», նման մուլտ կա հայերեն, դրա չար կախարդի կերպարից վախեցել էր երեխաս», «Զոմբիից էր վախեցել, նման մուլտֆիլմ էր տեսել։ Խոսեցի հետը, որ նա իրական չէ, հաղթահարեց վախը»։ «Մուլտֆիլմի կատուներից էր վախեցել, սկսեցինք կատուներ նկարել, և վախը այդպես հաղթահարեց»: Մասնավորապես ծնողներն այսպես ներկայացրին մուլտֆիլմեր դիտելուց հետո երեխաների մոտ առաջացած խնդիրները:

Հոգեբան Արմենուհի Ղազարյանը «Հայկական Ժամանակ»-ի հետ զրույցում պարզաբանում է՝ բոլոր մուլտֆիլմերը դասակարգվում են «օգտակար» և «վնասակար» խմբերի: Դրական ազդեցություն կարող է ունենալ, եթե կա մեծահասակների հսկողություն մուլտֆիլմների ընտրության հարցում, և այն նպատակաուղղված է անձի ներդաշնակ ձևավորմանը. «Դրականն այն է, որ երեխան կարողանում է ընկալել գույները, ձայները, նմանակում է լավ վարքը: Բացասական ազդակները գալիս են մուլտֆիլմի բացասական սյուժեից, կան հերոսներ, որոնք վախեցնող են, հենց այստեղից էլ վախ է գալիս, և ծնողը գուցե չկարողանա նկատել դա: 0-1 տարեկան երեխաները ձայնային արձագանքներն են ընկալում, մուլտֆիլմը կարող է հիշողության դաս լինել, օգնի, որ զարգանան երեխայի շարժուձևն ու խոսքը: 3-6 տարեկան երեխաները մուլտֆիլմերի միջոցով կարող են տարբեր լեզուներ սովորել, սակայն այդ դեպքում պետք է ճիշտ ընտրել մուլտֆիլմը»:

Ըստ հոգեբանի՝ ծնողը պետք է առաջինը նայի և ուսումնասիրի մուլտֆիլմը, հետո թույլատրի, որ երեխան այն դիտի: Ինչ անում է երեխան, մայրը պետք է հետևողական լինի, որպեսզի նա մուլտֆիլմից միայն բացասականը չընկալի:

«Այսօր ցանկացած երիտասարդ ծնող, երբ երեխան լաց է լինում, հեռախոսն է տալիս ձեռքը, և փոքրիկը նայում է անբովանդակ տեսանյութեր, վայրագություններ պարունակող կադրեր: 0-1 տարեկան երեխաների համար կարելի է գույների, ձայների ճանաչման համար նախատեսված մուլտֆիլմեր ցուցադրել: Երեխան կտեսնի, կսովորի: 6 ամսականից կարելի է տեսողական հմտությունների զարգացման համար մուլտֆիլմեր նայի երեխան»,- նշեց Ղազարյանը:

Ինչպե՞ս հասկանալ, որ երեխան վախը ձեռք է բերել մուլտֆիլմ դիտելուց: Ի՞նչ տարբերություն կա ժամանակակից և Սովետմիության մուլտֆիլմերի միջև:

Սովետական միության ժամանակ հիմնականում «Դե, սպասիր», «Լեոպարդ» մուլտֆիլմերն էին առաջատար, հիմա մուլտֆիլմերի բազմազան տեսակներ կան, տարբեր ժանրերի ու բովանդակության: Բոլոր ժամանակներում էլ կա մուլտֆիլմերի այնպիսի տեսակ, որ և՛ բացասական, և՛ դրական ազդեցություն կարող է ունենալ: Ծնողը պետք է բոլոր տեսանկյուններից իր երեխայի մեջ սերմանի մուլտֆիլմի թե՛ բացասական, թե՛ դրական ազդեցությունը»,- նկատեց հոգեբանը:

Արմենուհի Ղազարյանը կարծում է՝ ծնողը պետք է երեխայի հետ նայի առաջին մուլտֆիլմը, որպեսզի տեսնի նրա արձագանքը: Եթե երեխան հանգիստ նայում է այն, ժպտում է, դրական է արձագանքում, ապա կարող է հանգիստ լինել, քանի որ երեխան մուլտֆիլմն ընկալել է դրական տեսանկյունից: Մուլտֆիլմը դիտելիս, եթե երեխան վարքում տագնապի նշաններ է ցույց տալիս, ապա ծնողը պետք է թույլ չտա, որ երեխան դիտի այն: 

Ի՞նչ կլինի, եթե մուլտֆիլմի հետևանքով առաջացած վախը մնա երեխայի ներսում, ի՞նչպես հաղթահարել այն:

Հոգեբանը շեշտում է՝ եթե մուլտֆիլմից առաջացած վախերը մնան երեխայի մեջ, ապա նրա մոտ կզարգանան տագնապի, սթրեսի, ագրեսիայի, վարքային փոփոխություններ, որոնք կարող են երեխային ուղեկցել մինչև դեռահասության շրջանը: «Ծնողը կզարմանա, թե իր երեխային որտեղից այդպիսի վարքային պահվածք, բնավորություն, բայց պետք է հիշի իր երեխայի անցած ճանապարհը, քանի որ փոքր ժամանակվա վախերը նրան ուղեկցելու են մինչև դեռահասություն: Դեռահասությունն այն տարիքն է, երբ բոլոր տրավմաները մանկության ժամանակ գլուխ են բարձրանում»,- ասում է հոգեբանը:

Մուլտֆիլմերի կերպարներից առաջացած վախը ծնողը պետք է երեխայի ներսից հանի բացատրելով և նրա հետ զրուցելով: Եթե, օրինակ, վախը առաջացել է կատուներից, երբ երեխան մուլտֆիլմ է տեսել, որտեղ կատուն բացասական կերպար է եղել, ապա այս պարագայում կարևոր է, որ ծնողն օգնի նրան կառավարել իր հույզերը, նրա հետ միասին կենդանի կատվի հետ խաղա, կերակրի:

Մերի Խաչատրյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
1936 դիտում

Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանն արծաթե մեդալ է նվաճել

Հայ-էստոնական հարաբերություններն արագընթաց են զարգանում. Արսեն Թորոսյանն ընդունել է դեսպանին

Կպչուն ժապավենով պատին ամրացված «The Comedian» բանանը աճուրդում վաճառվել է 6,2 միլիոն դոլարով. ով է գնորդը

Անդրադարձ է կատարվել խաղաղության պայմանագրի քննարկումներին. վարչապետն ընդունել է Բունդեսթագի պատվիրակությանը

Բելգիացի քաղաքական գործիչները Ադրբեջանին կոչ են արել դուրս բերել զորքերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից

ԱԳ փոխնախարարը Բենժամեն Հադադին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Միջազգային քրեական դատարանը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալման հրաման է տվել

Հանքաքար վերամշակող ընկերությունում ապօրինի ջրառ է իրականացվել

Զախարովային ուղիղ եթերի պահին զանգահարել և խնդրել են չմեկնաբանել բալիստիկ հրթիռների թեման

«Կոկաին»-ի պարկեր՝ ՀՀ ժամանած օտարերկրացու մարմնում. կանխվել է 550 հազար դոլարի թմրամիջոցի ներմուծման փորձը

«Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման հավաքին մասնակցելու համար առաջարկել են 6-8000 դրամ․ գործը դատարանում է

Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան նոյեմբերի 21-ին

Դալմայի այգիների տարածքում մի ամբողջ զինանոց է հայտնաբերվել

ՄՊՀ-ն հորդորում է ինտերնետ շահումով խաղերի և վիճակախաղերի գովազդներ ստացած քաղաքացիներին դիմել հանձնաժողով

6 ամսով կսահմանափակվի խոզերի ներմուծումը Հայաստան

Ամիօ բանկը ԵԴԹ «Երեք ընկեր» ներկայացման գլխավոր գործընկերն է

Պատուհանի ճաղավանդակները պոկելով՝ մտել են տուն, գողացել՝ 3 մլն դրամ, 20 հազար ԱՄՆ դոլար, 8 կտոր ոսկյա զարդ

«Ռոսիա Մոլ»-ի մոտ հայտնաբերվել է Հնդկաստանի քաղաքացու դի

Վստահ եմ, որ Հայաստանում ֆուտբոլի ապագան պայծառ է. ՖԻՖԱ-ի նախագահը հանդիպել է Արմեն Մելիքբեկյանի հետ

Հայտնաբերել է տղամարդու մոխրացած կիսամարմին, մարմնի մի մասն էլ՝ գնացքի գծերի վրա. ողբերգական վթար Արմավիրում

Հայաստանը մտադիր է Հնդկաստանից գնել 78 միավոր հրետանային համակարգ, ընթանում են բանակցություններ. IDRW

Հայաստանում կհայտարարվի ձմեռային զորակոչ, կարող են մեկնել նաև կանայք. հայտնի են օրերը

Ստամբուլում մահացել է գերաշնորհ Տեր Գարեգին արքեպիսկոպոս Պէքճեանը

«Խարդախ եմ, դիմեք ոստիկանություն՝ կունենաք խնդիրներ». 330.000 դրամ է փոխանցել վարորդականի համար և կորցրել այն

Նրա մաղթանքները ստանալու հնարավորությամբ ինձ իսկապես օրհնված եմ զգում. Աննա Հակոբյան

Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանը հաղթել է իրանցի ըմբիշին և նվաճել եզրափակչի ուղեգիր

Ոչ սթափ վարորդի անձնական խուզարկությամբ դանակներ են հայտնաբերվել

«Վրացական երազանք»-ը վարչապետի պաշտոնում կրկին առաջադրել է Կոբախիձեի թեկնածությունը

3 ամիս աշխատավարձ չեն ստացել. «Փյունիկ»-«Վեստ Արմենիա» խաղը չեղարկվել է

Առաջիկա օրերին 6-10 աստիճանով ցրտելու է

Երևանի Իսաբեկյան փողոցի որոշ հատվածներ փակ կլինեն

Առջևի թաթը կորցրած և ապաքինված ընձառյուծ Արենը Վայոց ձորից անհետացել է 2022-ին, 2 տարի անց՝ հայտնվել Տավուշում

Աննա Հակոբյանը Հռոմում ներկա է գտնվել պատերազմում զոհվածների և խաղաղության համար մատուցված Սուրբ պատարագին

Ադրբեջանի և Թուրքիայի ծովային հատուկ ջոկատայինները համատեղ վարժանքներ են անցկացնում

Փրկարարներն արգելափակված ձիուն դուրս են բերել փոսից

Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամի նախագահի հետ հանդիպմանը քննարկել է հարցերի լայն շրջանակ

Սրանից հետո ժամկետի խախտում եղավ, կոնկրետ գալու է անձնական պատասխանատվություն․ վարչապետ

Ավտոմեքենան բախվել է ջերմաքարշին և բռնկվել

«Գազ 66»-ի «ռամա»-ն դնում են մայթի վրա, թե՝ պապի «ռաման» է, հիշողություն, տարեք, ննջարանում կախեք. վարչապետ

«Հայկական ավիաուղիներ»-ը մեկնարկելու է Երևան-Թբիլիսի ուղիղ չվերթերը. մանրամասներ