Ինչ է ուզում Ռուսաստանը․ ի գիտություն Վեհափառ հայրապետի, երեք նախագահների և փորձագիտական հանրության

Մեր տարածաշրջանում Ռուսաստանի ցանկությունները տեղավորվում են նրա գլոբալ ցանկությունների շղթայի մեջ և Հայաստանն ու Ղարաբաղը նրա այդ ցանկությունների շղթայի մի օղակն են։

Ռուսաստանը Հայաստանից համարյա ուզում է այն, ինչ ուզում է Ուկրաինայից, որ այն դառնա «Ռուսաստան-Բելառուս» միութենական պետության կամ Ռուսաստանի մաս։ Ու եթե Ուկրաինայի դեպքում նման արդյունքի համար ՌԴ-ն օգտագործում է ռուսական և գուցե բելառուսական զորքերը, Հայաստանի դեպքում օգտագործում է Ադրբեջանի և որոշ չափով էլ ՀՀ-ում տեղակայված ռուսական զորքերը։

Գործողությունների իմաստը հետևյալն է՝ ցույց տալ Հայաստանի անվտանգային խոցելիությունը, որպեսզի վերջինս րոպե առաջ դիմի «Ռուսաստան-Բելառուս» միութենական պետության մաս դառնալու համար։ Այս տրամաբանությունը զարգացնելու քայլերը Ադրբեջանի ագրեսիվությունն է, ՀՀ-ում տեղակայված ռուսական զորքի իներտությունը, Ռուսաստանի քաղաքական իներտությունը և Հայաստանին զենքի մատակարարման պարտավորությունները չկատարելը։ Վերջին գործիքի կիրառումը պատահական չէ և օգտագործվել է նաև նախկինում, զորօրինակ՝ 2016-ի պատերազմից առաջ և հետո։ Հայաստանը պետք է հնարավորինս խոցելի լինի, որ հնարավորինս պինդ գրկի Ռուսաստանին։

Ղարաբաղի պարագան ևս մտնում է այս տրամաբանության մեջ, որոշակի տարբերությամբ։ Ռուսաստանին պետք է ԼՂ հարցի չլուծում, այսինքն, որ ԼՂ հարցը լինի չլուծված, որպես ազդեցության լծակ թե Հայաստանի, թե Ադրբեջանի վրա։ Այս ցանկությունն է եղել ԼՂ հակամարտության գոտում տասնամյակներ հաստատված ստատուս քվոյի անկյունաքարը և այս անկյունաքարի վրա հիմնվելով է հնարավոր եղել բանակցությունները անվերջ շարունակելու Հայաստանի քաղաքականությունը։ Սա շարունակվել է մինչև 2011 թվականը, որից այսկողմ քայլ-քայլ Ռուսաստանը հանգել է ստատուս քվոյի փոփոխության անհրաժեշտությանը։

Այս եզրակացությանը ՌԴ-ն եկել է ոչ թե այն պատճառով, որ այլևս ուզում է ԼՂ հարցի կարգավորում, այլ որովհետև սկսել է հասկանալ, որ չի կարողանում պահել ստատուս քվոն։ Առանցքային պատճառներից մեկը Թուրքիայի աճող դերն է և Արևմուտքի հետ ՌԴ այլևս անշրջելի բախման ժամանակ Թուրքիայի շատ թե քիչ հավասարակշռված դիրքորոշման կարևորությունը Ռուսաստանի համար։ Այստեղ է պետք փնտրել 44-օրյա պատերազմի պատճառը։

Նաև այն, որ Արևմուտքի հետ կանխատեսելի կամ պլանավորվող բախման պայմաններում, երբ ակնհայտորեն արևմտյան տրանսպորտային ուղիները պիտի փակվեին, կամ առնվազն կասկածի տակ հայտնվեին, Ռուսաստանի համար չափազանց կարևոր էր Դարդանելի և Բոսֆորի նեղուցների՝ իր համար շատ թե քիչ բնականոն գործունեությունն ապահովելը (հակառակ դեպքում Սև ծովը ՌԴ-ի համար կդառնար սովորական մի լիճ), ինչպես նաև Թուրքիայի միջոցով դեպի Արևմուտք ցամաքային կապի ապահովումը։

ՌԴ-Վրաստան-Թուրքիա երթուղին նոր ցամաքային հոսքերի խնդիրը չէր լուծի․ Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի կոնֆլիկտների պատճառով դրանցով անցնող ճանապարհները չէին բացվելու։ Իսկ Վերին Լարսը դեռ մինչև ուկրաինական կոնֆլիկտը աշխատում էր ծանրաբեռնված։

Եվ հետևաբար՝ այս հարցի արդյունավետ լուծման միջոցը Հայաստան-Ադրբեջան առանցքի օգտագործումն էր լինելու։

Այս է պատճառը, որ ԼՂ հարցի Լավրովյան պլանը նախատեսում էր հարավային շրջանների հանձնում Ադրբեջանին, որ Օրդուբադ-Մեղրի-Հորադիզ երկաթուղու և ավտոճանապարհների երթուղին ազատվեր խոչընդոտներից։

Այս իմաստով՝ չնայած հրապարակային հայտարարություններին, Ռուսաստանը ՀՀ տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուն է, որովհետև թե Ադրբեջանը, թե Թուրքիան, թե Ռուսաստանն ուզում են, որ ՀՀ տարածքով լինի միջանցք՝ ՌԴ վերահսկողության ներքո։ Էականը վերջին գործոնն է, որովհետև ավտոճանապարհ Իրանի տարածքով էլ կա։ Երկաթուղի՝ Իրանով էլ կարելի է կառուցել։

Ուկրաինայում գործերի ոչ այնքան հաջող ընթացքը ըստ էության ավելի է սրել 2011-ից հետո հաստատված այն վիճակը, որ Ռուսաստանը դժվարանում է հիմա արդեն 2020 թվականից հետո հաստատված ստատուս քվոյի երաշխավորը լինել․ Խծաբերդն ու Փառուխը դրա վառ վկայությունն են։

Թուրքիայի և Ադրբեջանի դերը ավելի է մեծացել և հիմա Ադրբեջանը կարող է դառնալ ՌԴ-ից ԵՄ գազի և նավթի արտահանման հարթակ։

Հավաստի Աղբյուր

Տպել
31538 դիտում

ՀՀ կառավարությունն առաջնորդվում է ՍԴ որոշումների հարգման սկզբունքով. Գալյանը մասնակցել է միջազգային համաժողովի

Հայտնի է բասկետբոլի Հայաստանի հավաքականի հայտացուցակը Ավստրիայի հետ խաղում

«Աստված մի արասցե». Լուկաշենկոն՝ ԲԵլառուսում կին նախագահ ընտրելու հավանականության մասին

Երևանում գործում են շարժական պատվաստումային կետեր. ԱՆ-ն՝ գրիպից խուսափելու տարբերակների մասին

Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի հետ

Գնահատման համաձայն՝ նոր չափորոշչով սովորողները 2 տարում կրթության դինամիկայի 6 ամսվա աճ են ունեցել. նախարար

Ողջույն սպիտակամորուս. Նիկոլ Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել

«Հայկական ավիաուղիներ»-ը դեկտեմբերի 9-ից վերսկսելու է չվերթերը. հայտնի է չվացուցակը

«Papa likes mambo, mama likes mambo». Խաչատրյանն ԱԺ-ում սխալ պնդումներ է արել

Ադրբեջանի ԱԳՆ-ից արձագանքել են Գրետա Թունբերգի մասնակցությամբ COP29-ի դեմ անցկացված ակցիային

Երևանում հնդիկների վիճաբանությունն ավարտվել է դանակահարությամբ․ 3 հոգի հոսպիտալացվել է, կան ձերբակալվածներ

Հրապարակվել է «երջանիկ երկրների» զեկույցը. ցանկի որ տեղում են Հայաստանն ու տարածաշրջանի մյուս պետությունները

Մի քանի օրից Ոսկեպար-Ոսկևան/Բաղանիս ճանապարհի ռուսական «խաղաղապահ» հենակետն այլևս հիշողություն կլինի. Սաֆարյան

Աջափնյակ վարչական շրջանը նոր ղեկավար ունի

Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքից մինչև ջրային համակարգ և կոշտ թափոններ. հանդիպել են Խաչատրյանն ու Ֆալչեթը

Արդեն երգում են, նույնիսկ՝ պարում. Չախոյանը՝ Արթուր Խաչատրյանի՝ ԱԺ-ում երգելու մասին

ԵՆԲ-ն պատրաստ է շարունակելու փոխգործակցությունը ՀՀ-ի հետ․ վարչապետն ընդունել է Թերեզա Չերվինսկային

Կդադարեցվի Ֆրանսիայի հրապարակի հատումից մինչև Բուզանդի փողոցի հատվածի երթևեկությունը

Ալիևի հայտարարությունները խաթարում են COP29-ի նպատակները․ Բորել

Քաղսիում բախվել են գյուղի դպրոցի նախկին տնօրենի «Նիսսանն» ու բեռնատար գնացքը

Երևանի քաղաքապետարանի տրանսպորտի վարչության պետն այլևս ծառայողական մեքենա չի ունենա․ ՀՀ վարչապետ

Համայնքապետարանի աշխատակիցներն աշխատավարձ են ստացել․Գյումրու ավագանու ՔՊ խմբակցության ղեկավար

Մի շարք համայնքներում ջրանջատումներ կլինեն

Ասրյանը ռազմական ակադեմիայում հանդիպել է սերժանտների վերապատրաստման դասընթացների մասնակցող զինծառայողներին

Իսրայելը բռնի տեղահանել է Պաղեստինի բնակչությանը․ Human Rights Watch

Պետք է ունենանք նոր Հարկային օրենսգիրք, որը համապատասխանում է ՀՀ պետական շահերին. վարչապետ

COP-երը անցկացվում են այն երկրներում, որտեղ նվազագույն հարգանք չունեն մարդու իրավունքների նկատմամբ․ Թունբերգ

Պատմական Հայաստանի մոդա է՝ սասունցի եմ, մշեցի․ իսկ դիլիջանցին, երևանցին ո՞վ է. վարչապետ

Սահմանադրությունը չի կարող հակասել որևէ միջազգային պայմանագրի. ՍԴ նախագահ

Բյուջեի նախագծի այս փուլի քննարկումը ամփոփեցինք. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Չեն կարողացել մեզ սպանել, ՊՊԾ-ից դժգոհ են, ուզեցել են պետական ինստիտուտները սարքեն ջեբի շուն. վարչապետ

Օդի ջերմաստիճանն էապես չի փոխվի․ առաջիկա օրերի եղանակային կանխատեսումը

Իսպանիայում կրկին հորդառատ անձրևներ են

Ո՞ր հերոսին ենք նսեմացրել, էն, որ զինվորի ուտելիքը իրենց շների, արջերի համար գողանո՞ւմ էին. վարչապետ

Մենք այսօր ունենք երկիր, այդ երկիրը հոգատարության կարիք ունի. Արշակյանը՝ իրական և պատմական Հայաստանի մասին

«Կեցցե հայ կամավորը, գինի լից» երգի կամավորը գոյություն ունի պետության չգոյության դեպքում. Փաշինյան

Երևանում տղամարդը գողացել է ՋՕԸ-ին պատկանող մոտ 32 միլիոն դրամ արժողությամբ մետաղյա խողովակներ

«Մանկական Եվրատեսիլ-2024»-ի երկրորդ բեմական փորձի ելույթներից հասանելի են հատվածներ․ ներկա է նաև Լեոն

Կա՛ պետություն՝ կլինենք որպես հայ ժողովուրդ, չկա՝ չենք լինի. Փաշինյան (տեսանյութ)

Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Նիկոլայ Կոստանդյանը պարգևատրվել է ԿԳՄՍՆ մեդալով