Երևան
17 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
17 °C
Գյումրու Ավետիք Իսահակյանի հուշատուն-թանգարանը շուտով կհամալրվի գրականագիտության մեջ մինչ այժմ անհայտ համարվող եզակի ցուցանմուշով։ Այս մասին «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում տեղեկացնում է Գյումրու քաղաքապետարանի Մշակույթի և երիտասարդության հարցերի բաժնի պետ Լիլիթ Թովմասյանը:
Ցուցանմուշը թանգարանին կտրամադրի Վարպետի թոռը՝ Ավիկ Իսահակյանը, երբ ավարտին հասած կլինեն հուշատուն-թանգարանում նոր էսքպոզիցիոն պլանով մեկնարկած աշխատանքները։
Բացառիկ ցուցանմուշը Շուշիկի նամակն է Ավետիք Իսահակյանին։
«Պարոն Իսահակյանը (-խմբ. նկատի ունի Ավետիք Իսահակյանի թոռանը՝ Ավիկ Իսահակյանին) մեզ խոստացել է, որ կտրամադրի մինչ այս անհայտ համարվող Շուշիկի նամակը Իսահակյանին, որովհետև գրականագիտության մեջ կա Իսահակյանի նամակը Շուշիկին, բայց անհայտ է հակառակը, և դա ունենալու դեպքում, անշուշտ, մեծ շեշտադրում ենք անելու դրա վրա»,- ասում է Թովմասյանը։
Նոր էքսպոզիցիոն պլանն իրականացվում է ԿԳՄՍՆ դրամաշնորհային ծրագրով՝ 2 մլն 300 հազար դրամի շրջանակներում։ Շինաշխատանքների համար պահանջվող 700 հազար դրամը խնդրել են համայնքապետարանից, սպասում են ավագանու հաստատմանը։ Կատարվում է 4 սրահի էքսպոզիցիայի փոփոխություն։
«Որպես այդպիսին փոփոխություն տեղի էր ունեցել ուղիղ 30 տարի առաջ, և այս տարիների ընթացքում որևէ կերպ էքսպոզիցիան չի փոխվել։ Իսկ ժամանակակից թանգարանային մշակույթի մասին խոսելիս այսօրինակ տասնամյակները ոչ միայն թույլատրելի չեն, այլև իրապես պետք է, որ խոչընդոտեն առհասարակ թանգարանային կյանքի զարգացմանը։
Գյումրու համայնքապետարանի մշակույթի և երիտասարդության հարցերի բաժնի ուշադրության առանցքում ի սկզբանե եղել է թանգարանների էքսպոզիցիաների փոփոխությունը։ Սա առաջին թանգարանն է, բայց ոչ վերջինը, հերթով անցնելու ենք։
Մեմորիկալ հատվածին որևէ կերպ ձեռք չենք տալիս։ Իսահակյանի գրական ստեղծագործությունը ներկայացնող նոր էքսպոզիցիոն պլանը հագեցած է լինելու ժամանակակից տեխնոլոգիական լուծումներով՝ աուդիո-վիդեո նյութերով, QR կոդերով, և այդ ամբողջ ինֆորմացիան, որը մինչ այս պատմվել է միայն էքսկուրսավարի միջոցով, և պետք է այցելուն լսեր այդ ամենը՝ հիշելու և հասկանալու համար, հիմա ամբողջ տեղեկատվությունը պետք է վիզուալացվի, որպեսզի մարդը կարողանա և՛ տեսնել, և՛ լսել, և՛ շոշափել ու զգալ, անհրաժեշտության պարագայում՝ պեղել ինֆորմացիան ինքնուրույն և կարողանալ դեգերել Իսահակյանի կյանքի քառուղիներում, ինքնուրույն ու նորովի բացահայտել գրողին»,- մանրամասնում է պատասխանատուն։
Գրական հատվածի էքսպոզիցիոն պլանը համաձայնեցվել է Գրականության և արվեստի թանգարանի հմուտ գիտաշխատողների հետ։ Լիլիթ Թովմասյանն ասում է՝ հուշատուն-թանգարանի հայտը երբ ներկայացվել է ԿԳՄՍՆ, ամենայն մանրամասնությամբ գրվել ու քննարկվել են անգամ այն նյութերի տեսակները, որոնք օգտագործվելու են ընթացող աշխատանքների ժամանակ։
Թանգարանում նաև վիզուալ պատ է լինելու, որը պարունակելու է Իսահակյանի կյանքի կարևորագույն թվականների ճանապարհային քարտեզը։ Յուրաքանչյուր ժամանակահատված ունենալու է առանձին ինֆորմացիոն արկղիկ, և այցելուն ինքը կորոշի՝ որտեղ և ինչքան կանգ առնի։ Սա, իհարկե, չի բացառում էքսկուրսավարի ներկայությունը, սակայն ժամանակակից թանգարանի պահանջներից մեկն է, որը բավարարվելու է։
«Կփորձենք նաև նոր մեխանիզմ մշակել, որ թանգարանը չլինի փակ միջավայր, որտեղ մարդը մտնում, լսում է զուտ այն, ինչը ասում են։ Հանրայինի արխիվից կարողացել ենք ստանալ բոլոր այն կադրերը և տեսանյութերը, որտեղ Իսահակյանը կա, այսինքն՝ կադրում ինքն է, և դրանք ցուցադրվելու են թանգարանում։ Նորագույն ստեղծագործություններին ենք անդրադառնալու։ Ավիկ Իսահակյանը խոստացել է վերջին տարիներին բոլոր նոր տպագրված գրքերը տրամադրել, որոնք կցուցադրվեն, անհրաժեշտության դեպքում այցելուները կկարողանան թերթել ու ծանոթանալ»,- տեղեկացնում է Թովմասյանն ու ընդգծում, որ ընդհանուր էքսպոզիցիոն պլանի մեջ շեշտը դրվելու է Գյումրու և Իսահակյանի գյումրեցի լինելու վրա։
Թովմասյանի խոսքով՝ շատ կարևոր է, որ ծննդավայրի թանգարան է, և այստեղ է ծնվել Վարպետը։ Սա իր պապի տունն է, որը մինչ օրս որևէ փոփոխության չի ենթարկվել. «Փորձելու ենք Գյումրին Իսահակյանի գործերում, Իսահակյանը Գյումրու մեջ կապը հատուկ շեշտադրումներով ներկայացնել, որովհետև դա մեծագույն ազդեցություն է ունեցել իր ստեղծագործությունների վրա»։
Մինչ աշխատանքների մեկնարկը՝ հանդիպում-քննարկում է կայացել Ավիկ Իսահակյանի հետ։ Մեկնարկած աշխատանքները նաև նրա համաձայնությամբ են ընթանում։
Շինաշխատանքների ընթացքում թանգարանի շենքում որևէ բան չի փոխվում, որևէ միջամտություն պատմաճարտարապետական շենքում չի կատարվում։ Զուտ կոսմետիկ նորոգումներ են՝ էքսպոզիցիան հնամաշ ու ճաքած պատերին չտեղադրելու նպատակով։
«Միայն մառանի պատի սպիտակ ծեփամածիկն ենք հանում, քանի որ 19-րդ դարում, գոնե այն ժամանակ, երբ ծնվել է Իսահակյանը, չէր կարող այդ պատը լինել սպիտակ։
Հիմա մասնագետները տարբերակ են առաջարկում, որպեսզի այդ պատն իրապես մառանի պատ հիշեցնի, կամ միայն քարը սևացվի, կամ մրոտված լինելու էֆեկտ տրվի, որպեսի նաև այդ պատմական միջավայրը վերականգնվի։ Դա, ի վերջո, թոնրատուն է, որտեղ ծնվել է Իսահակյանը։ Եվ հենց այդ ծննդի գաղափարի վրա շեշտադրում պետք է կարողանանք ունենալ, որ այդ թոնրատանը՝ հենց այդ երդիկի լույսի ներքո լույս աշխարհ է եկել բոլորի Ավետիքը, և սա շատ կարևոր հանգամանք է»,- ընդգծում է համայնքապետարանի պատասխանատուն։
Վերջին տարիներին թանգարանը պարբերաբար ֆոնդային թարմացումներ ունեցել է, իրականացող այս աշխատանքը ևս մեկ հնարավորություն է՝ նոր լույսի տակ ներկայանալու և ներկայացնելու գրողին։
Այս հուշատուն-թանգարանում ամեն ինչ հիմնականում պահպանված է այնպես, ինչպես եղել է Իսահակյանի մանկության տարիներին։ Միջամտություն միայն 88-ի աղետից հետո է իրականացվել։ Փաստաթղթավորված մասնագիտական տեղեկատվություն այդ մասին չի գտել Թովմասյանը, սակայն զրուցել է այդ ժամանակահատվածում գործունեություն ծավալած ու Կումայրի արգելոց-թանգարանի մասնագետների և այս թանգարանի նախկին աշխատակիցների հետ։ Վերջիններս էլ պատմել են, որ 1988-ի աղետից հետո միջսենյակային դռներ են տեղադրվել, որոնք մինչ այդ չեն եղել: Դա արվել է, որ հնարավոր լինի սենյակ-սենյակ ջեռուցում ապահովել։
Անկախ ընթացող աշխատանքներից՝ թանգարանը չի փակվել, աշխատում է սովորական ժամանակացույցով։
Նոր էքսպոզիցիոն պլանով և համալրված ցուցանմուշներով, այդ թվում՝ եզակի ու բացառիկ «Շուշիկի նամակով», Ավետիք Իսահակյանի հուշատուն-թանգարանը կներկայանա հոկտեմբերի 30-ին՝ Վարպետի ծննդյան օրը։
«Հոկտեմբերի 30-ին հանդիսավորությամբ կբացենք նոր էքսպոզիցիան, նախնական պայմանավորվածություն կա ժառանգների հետ, դեռ ամիսներ առաջ օրացույցում օրը ֆիքսել ենք, և սա Վարպետի ծննդյան լավագույն նվերը կլինի»,- ուրախությամբ ասում է Լիլիթ Թովմասյանը։
Սամսոն Մատինյան
Արաբական երկրները մերժել են Գազայի հարցով Թուրքիայի առաջարկը
Բարեկարգվել է Երևանի այգիներից ևս մեկը (տեսանյութ)
Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի ու 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ
Հացատանը բռնկված հրդեհի հետևանքով մասամբ այրվել են ավտոտնակն ու անասնագոմը
Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով
Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է
ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը
«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է
Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ
Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ
Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ
Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը
Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է
2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան
Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել
Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել
Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան
«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել
Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել
Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ
Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել
Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ
Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի
Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին
Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել
Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել
Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը
Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ
Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին
Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին
Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել
ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է
Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները
Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել
Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը
ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար
