Իսահակյանի տուն-թանգարանում վերանորոգման աշխատանքներ են. այն շուտով կհամալրվի եզակի նոր նմուշով՝ Շուշիկի նամակը՝ գրողին

Գյումրու Ավետիք Իսահակյանի հուշատուն-թանգարանը շուտով կհամալրվի գրականագիտության մեջ մինչ այժմ անհայտ համարվող եզակի ցուցանմուշով։ Այս մասին «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում տեղեկացնում է Գյումրու քաղաքապետարանի Մշակույթի և երիտասարդության հարցերի բաժնի պետ Լիլիթ Թովմասյանը:

Ցուցանմուշը թանգարանին կտրամադրի Վարպետի թոռը՝ Ավիկ Իսահակյանը, երբ ավարտին հասած կլինեն հուշատուն-թանգարանում նոր էսքպոզիցիոն պլանով մեկնարկած աշխատանքները։

Բացառիկ ցուցանմուշը Շուշիկի նամակն է Ավետիք Իսահակյանին։

«Պարոն Իսահակյանը (-խմբ. նկատի ունի Ավետիք Իսահակյանի թոռանը՝ Ավիկ Իսահակյանին) մեզ խոստացել է, որ կտրամադրի մինչ այս անհայտ համարվող Շուշիկի նամակը Իսահակյանին, որովհետև գրականագիտության մեջ կա Իսահակյանի նամակը Շուշիկին, բայց անհայտ է հակառակը, և դա ունենալու դեպքում, անշուշտ, մեծ շեշտադրում ենք անելու դրա վրա»,- ասում է Թովմասյանը։

Նոր էքսպոզիցիոն պլանն իրականացվում է ԿԳՄՍՆ դրամաշնորհային ծրագրով՝ 2 մլն 300 հազար դրամի շրջանակներում։ Շինաշխատանքների համար պահանջվող 700 հազար դրամը խնդրել են համայնքապետարանից, սպասում են ավագանու հաստատմանը։ Կատարվում է 4 սրահի էքսպոզիցիայի փոփոխություն։

«Որպես այդպիսին փոփոխություն տեղի էր ունեցել ուղիղ 30 տարի առաջ, և այս տարիների ընթացքում որևէ կերպ էքսպոզիցիան չի փոխվել։ Իսկ ժամանակակից թանգարանային մշակույթի մասին խոսելիս այսօրինակ տասնամյակները ոչ միայն թույլատրելի չեն, այլև իրապես պետք է, որ խոչընդոտեն առհասարակ թանգարանային կյանքի զարգացմանը։

Գյումրու համայնքապետարանի մշակույթի և երիտասարդության հարցերի բաժնի ուշադրության առանցքում ի սկզբանե եղել է թանգարանների էքսպոզիցիաների փոփոխությունը։ Սա առաջին թանգարանն է, բայց ոչ վերջինը, հերթով անցնելու ենք։

Մեմորիկալ հատվածին որևէ կերպ ձեռք չենք տալիս։ Իսահակյանի գրական ստեղծագործությունը ներկայացնող նոր էքսպոզիցիոն պլանը հագեցած է լինելու ժամանակակից տեխնոլոգիական լուծումներով՝ աուդիո-վիդեո նյութերով, QR կոդերով, և այդ ամբողջ ինֆորմացիան, որը մինչ այս պատմվել է միայն էքսկուրսավարի միջոցով, և պետք է այցելուն լսեր այդ ամենը՝ հիշելու և հասկանալու համար, հիմա ամբողջ տեղեկատվությունը պետք է վիզուալացվի, որպեսզի մարդը կարողանա և՛ տեսնել, և՛ լսել, և՛ շոշափել ու զգալ, անհրաժեշտության պարագայում՝ պեղել ինֆորմացիան ինքնուրույն և կարողանալ դեգերել Իսահակյանի կյանքի քառուղիներում, ինքնուրույն ու նորովի բացահայտել գրողին»,- մանրամասնում է պատասխանատուն։

311318569_553639549918968_5741703919843991378_n.jpg (92 KB)310148123_777644190129205_5901226588270025159_n.jpg (97 KB)

Գրական հատվածի էքսպոզիցիոն պլանը համաձայնեցվել է Գրականության և արվեստի թանգարանի հմուտ գիտաշխատողների հետ։ Լիլիթ Թովմասյանն ասում է՝ հուշատուն-թանգարանի հայտը երբ ներկայացվել է ԿԳՄՍՆ, ամենայն մանրամասնությամբ գրվել ու քննարկվել են անգամ այն նյութերի տեսակները, որոնք օգտագործվելու են ընթացող աշխատանքների ժամանակ։

Թանգարանում նաև վիզուալ պատ է լինելու, որը պարունակելու է Իսահակյանի կյանքի կարևորագույն թվականների ճանապարհային քարտեզը։ Յուրաքանչյուր ժամանակահատված ունենալու է առանձին ինֆորմացիոն արկղիկ, և այցելուն ինքը կորոշի՝ որտեղ և ինչքան կանգ առնի։ Սա, իհարկե, չի բացառում էքսկուրսավարի ներկայությունը, սակայն ժամանակակից թանգարանի պահանջներից մեկն է, որը բավարարվելու է։

«Կփորձենք նաև նոր մեխանիզմ մշակել, որ թանգարանը չլինի փակ միջավայր, որտեղ մարդը մտնում, լսում է զուտ այն, ինչը ասում են։ Հանրայինի արխիվից կարողացել ենք ստանալ բոլոր այն կադրերը և տեսանյութերը, որտեղ Իսահակյանը կա, այսինքն՝ կադրում ինքն է, և դրանք ցուցադրվելու են թանգարանում։ Նորագույն ստեղծագործություններին ենք անդրադառնալու։ Ավիկ Իսահակյանը խոստացել է վերջին տարիներին բոլոր նոր տպագրված գրքերը տրամադրել, որոնք կցուցադրվեն, անհրաժեշտության դեպքում այցելուները կկարողանան թերթել ու ծանոթանալ»,- տեղեկացնում է Թովմասյանն ու ընդգծում, որ ընդհանուր էքսպոզիցիոն պլանի մեջ շեշտը դրվելու է Գյումրու և Իսահակյանի գյումրեցի լինելու վրա։

310259761_758529245315483_7428097468682735598_n.jpg (100 KB)310274377_5200597466730408_8783868268296335341_n.jpg (136 KB)

Թովմասյանի խոսքով՝ շատ կարևոր է, որ ծննդավայրի թանգարան է, և այստեղ է ծնվել Վարպետը։ Սա իր պապի տունն է, որը մինչ օրս որևէ փոփոխության չի ենթարկվել. «Փորձելու ենք Գյումրին Իսահակյանի գործերում, Իսահակյանը Գյումրու մեջ կապը հատուկ շեշտադրումներով ներկայացնել, որովհետև դա մեծագույն ազդեցություն է ունեցել իր ստեղծագործությունների վրա»։

Մինչ աշխատանքների մեկնարկը՝ հանդիպում-քննարկում է կայացել Ավիկ Իսահակյանի հետ։ Մեկնարկած աշխատանքները նաև նրա համաձայնությամբ են ընթանում։

Շինաշխատանքների ընթացքում թանգարանի շենքում որևէ բան չի փոխվում, որևէ միջամտություն պատմաճարտարապետական շենքում չի կատարվում։ Զուտ կոսմետիկ նորոգումներ են՝ էքսպոզիցիան հնամաշ ու ճաքած պատերին չտեղադրելու նպատակով։

«Միայն մառանի պատի սպիտակ ծեփամածիկն ենք հանում, քանի որ 19-րդ դարում, գոնե այն ժամանակ, երբ ծնվել է Իսահակյանը, չէր կարող այդ պատը լինել սպիտակ։
Հիմա մասնագետները տարբերակ են առաջարկում, որպեսզի այդ պատն իրապես մառանի պատ հիշեցնի, կամ միայն քարը սևացվի, կամ մրոտված լինելու էֆեկտ տրվի, որպեսի նաև այդ պատմական միջավայրը վերականգնվի։ Դա, ի վերջո, թոնրատուն է, որտեղ ծնվել է Իսահակյանը։ Եվ հենց այդ ծննդի գաղափարի վրա շեշտադրում պետք է կարողանանք ունենալ, որ այդ թոնրատանը՝ հենց այդ երդիկի լույսի ներքո լույս աշխարհ է եկել բոլորի Ավետիքը, և սա շատ կարևոր հանգամանք է»,- ընդգծում է համայնքապետարանի պատասխանատուն։

311276402_480434664020719_4208647688220508391_n.jpg (54 KB)310914269_1182870165645252_7849788940029786901_n.jpg (101 KB)310897318_1133612797573953_3660498891280608746_n.jpg (117 KB)311315602_479464820788450_4509584880651225008_n.jpg (128 KB)

Վերջին տարիներին թանգարանը պարբերաբար ֆոնդային թարմացումներ ունեցել է, իրականացող այս աշխատանքը ևս մեկ հնարավորություն է՝ նոր լույսի տակ ներկայանալու և ներկայացնելու գրողին։

Այս հուշատուն-թանգարանում ամեն ինչ հիմնականում պահպանված է այնպես, ինչպես եղել է Իսահակյանի մանկության տարիներին։ Միջամտություն միայն 88-ի աղետից հետո է իրականացվել։ Փաստաթղթավորված մասնագիտական տեղեկատվություն այդ մասին չի գտել Թովմասյանը, սակայն զրուցել է այդ ժամանակահատվածում գործունեություն ծավալած ու Կումայրի արգելոց-թանգարանի մասնագետների և այս թանգարանի նախկին աշխատակիցների հետ։ Վերջիններս էլ պատմել են, որ 1988-ի աղետից հետո միջսենյակային դռներ են տեղադրվել, որոնք մինչ այդ չեն եղել: Դա արվել է, որ հնարավոր լինի սենյակ-սենյակ ջեռուցում ապահովել։

Անկախ ընթացող աշխատանքներից՝ թանգարանը չի փակվել, աշխատում է սովորական ժամանակացույցով։

Նոր էքսպոզիցիոն պլանով և համալրված ցուցանմուշներով, այդ թվում՝ եզակի ու բացառիկ «Շուշիկի նամակով», Ավետիք Իսահակյանի հուշատուն-թանգարանը կներկայանա հոկտեմբերի 30-ին՝ Վարպետի ծննդյան օրը։

«Հոկտեմբերի 30-ին հանդիսավորությամբ կբացենք նոր էքսպոզիցիան, նախնական պայմանավորվածություն կա ժառանգների հետ, դեռ ամիսներ առաջ օրացույցում օրը ֆիքսել ենք, և սա Վարպետի ծննդյան լավագույն նվերը կլինի»,- ուրախությամբ ասում է Լիլիթ Թովմասյանը։

Սամսոն Մատինյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
1066 դիտում

Ցնցված եմ Մագդեբուրգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձություններից․ Նիկոլ Փաշինյան

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը կբերի տնտեսական փոխգործակցության, դա էլ կնպաստի թշնամանքի էջը թերթելուն. Խալաթյան

Իրանում ավտոբուսի շրջվելու հետևանքով 10 մարդ է զոհվել

Փոխնակ մայր դառնալու համար ՀՀ-ում դիմողները քիչ են, շատերը այդ նպատակով գնում են այլ երկրներ. որն է պատճառը

Սիրիայում Իրանի դեսպանության աշխատակից է սպանվել

Գերմանիայում ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 5-ի, ավելի քան 200 մարդ է տուժել

Սպասվում է թույլ ձյուն. ինչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին

Էկոնոմիկայի նախարարը հետևել է Գյումրու Կումայրի պատմական կենտրոնի փողոցների վերակառուցման աշխատանքներին

Վշտացած եմ Մագդեբուրգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձություններից. ՀՀ նախագահ

Ողբերգական դեպքից հետո «Արթկոսմեդ»-ի գործունեությունը կկասեցվի. նոր մանրամասներ

Գևորգ Պապոյանն այցելել է «Բելիսսիմո Գրուպ», ծանոթացել արտադրական գործընթացներին

Գերմանիայում ավտոմեքենան մխրճվել է Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին մասնակցող մարդկանց ամբոխի մեջ. կան զոհեր

Երևանում «Mazda 6»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնի․ վերջինս մահացել է

Հայաստանը պաշտոնապես ճանաչել է Կոսովոյի անձնագրերը

Բերբոքն ու Ֆիդանը անդրադարձել են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացին

Երևանի Ռուբինյանց 2/2 հասցեին հարակից տարածքում երեխաները նոր խաղահրապարակ ունեն․ վարչապետ

Փրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 6 ավտոմեքենա և օգնություն ցուցաբերել 16 քաղաքացու

Ձեր օրոք ՀՀ-ն և Ֆրանսիան թևակոխել են իրական ռազմավարական գործընկերության հանգրվան․ վարչապետը՝ Մակրոնին

ՄԻՊ-ը «Թրանսփարենսի ինթերնեշնլի» գործադիր տնօրենի հետ քննարկել է մարդու իրավունքներին վերաբերող հարցեր

Հնարավոր չէ կառուցել առանց քանդելու․ ՀՀ վարչապետ

2024-ի ձմեռային արևադարձը Հայաստանում տեղի կունենա դեկտեմբերի 21-ին․ հայտնի է ժամը

Իմ առաջին զգացողությունը վերածնվածի զգացողությունն էր․ վարչապետը հրապարակել է «Բանտային օրագրից» մի հատված

Ինչ մեքենաներ է գնել ՆԳ նախարարությունը. կառույցից պարզաբանել են

Կոսովոն իրողություն է, որը պետք է ճանաչել, Հայաստանը վերջապես կարևոր քայլ արեց․ Մեհրաբյան

ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարը մասնակցել է Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի 20-ամյակի միջոցառմանը

ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ

Ցերեկվա տևողությունը կավելանա․ Սուրենյանը գրառում է արել

Երկրաշարժ Ադրբեջանում․ այն զգացվել է նաև Հայաստանի մի շարք հատվածներում

Այսօր Հայաստանում յուրաքանչյուրն ըստ իր արժանիքի աշխատանք կարո՛ղ է գտնել․ ՀՀ վարչապետ

Հոբելյանական երեկո. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել

Բեռնատարի հետ բախումից հետո «BMW»-ն բռնկվել է. կա տուժած

«Հայկական ժամանակ»-ի լրագրողները ՆԳ նախարարության կողմից արժանացել են մրցանակի, պատվոգրի և շնորհակալագրի

Տոն օրերին Երևանի քաղաքապետարանի ենթակայության բուժհաստատություններում հերթապահություն է գործելու

Ախուրյանում տոնական տրամադրություն է. վառվել են գլխավոր տոնածառի լույսերը

Վայոց ձորի մարզում գորշ արջերը զբոսանքի են դուրս եկել. տեսանյութ

Գրիգորյան-Օվերչուկ համանախագահությամբ միջկառավարական հանձնաժողովի նիստ է կայացել. արձանագրություն է ստորագրվել

ԱՄՆ-ն Թուրքիային ազատել է «Գազպրոմ բանկի» պատժամիջոցներից

«Խաղաղության խաչմերուկը»՝ տարածաշրջանային խնդիրների արդար և իրագործելի լուծում. հունական պարբերականի հոդվածը

Շմոլ գազի թունավորումով բժշկական կենտրոն է ընդունվել նույն ընտանիքի 7 անդամ. նրանց թվում անչափահասներ կան

Արժանիորեն նվաճեցիք աշխարհի չեմպիոնի սպասված կոչումը. ՀՀ սպորտի վաստակավոր վարպետի կոչում՝ Վարազդատ Լալայանին