Հարցն այն է՝ ինչպես պետք է արվի գազի մատակարարումը. տնտեսագետը՝ Հայաստան-Իրան ստորագրած փոխըմբռնման հուշագրի մասին

Նոյեմբերի 1-ին ՀՀ կառավարության պատվիրակությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում էր:

Այցի ընթացքում Հայաստանի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը և Իրանի նավթի փոխնախարար, Գազի ազգային ընկերության տնօրեն Մաջիդ Չեգենին ստորագրել են Բնական գազի ոլորտում համագործակցության մասին փոխըմբռնման հուշագիր:

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ստորագրված հուշագրին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանը նշում է՝ հուշագրով կոնկրետություն այնքան էլ չկա, թե ինչ զարգացումներ են լինելու, բայց Հայաստանը միշտ էլ Իրանի հետ կապված մտադրություններ ունեցել է:

«Հարցն այն է, թե այդ մտադրություններն ինչպես կյանքի կկոչվեն: Տվյալ համագործակցությունը մեզ կարող է տալ մատակարարումների մասով դիվերսիֆիկացիա, ինչի կարիքը ՀՀ-ն ունի, սակայն մենք այստեղ բախվում ենք ենթակառուցվածքների խնդրին: Օրինակ, թե ինչպես պետք է արվի գազի մատակարարումը: Գաղտնիք չէ, որ ժամանակին Իրանը պլանավորում էր Հայաստանն օգտագործել որպես տրանզիտ երկիր՝ իրանական գազը հյուսիսային ուղղությամբ արտահանելու համար: Սակայն այդ ջանքերը ձախողվեցին: Ցանկության դեպքում պետք է նոր գազատար կառուցել, ինչը իրականություն չեմ կարծում, թե դառնա»,- ասում է նա:

Անդրադառնալով այս հայտարարության և ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների կապին՝ տնտեսագետը նկատում է՝ միմյանց հետ կապ չունեն. «Կախված է՝ նոր ենթակառուցվածքների մասով թիրախներ և նպատակներ կսահմանվե՞ն, թե՞ ոչ: Եթե խոսքն առկա ենթակառուցվածքների մասին է, ապա դա ոչ մի կերպ սպառնալիք չի պարունակում ՌԴ-ի համար: Եթե խոսքը նոր խողովակաշարի կառուցմանն է վերաբերում, ապա Ռուսաստանը սպառնալիք կարող է համարել: Բայց ես չեմ կարծում, որ հարցը հիմա դրան կհասնի»:

Դիտարկմանը՝ կողմերը խոսել են նաև առևտրաշրջանառության մասին՝ նշելով, որ այդ ծավալները տարեկան 3 մլրդ դոլարի հասցնելու անհրաժեշտություն կա, ինչի համար, ըստ վարչապետ Փաշինյանի և Էբրահիմ Ռայիսիի, առկա է համապատասխան ներուժ, տնտեսագետն ասում է՝ այստեղ խնդիր կա առևտրաշրջանառության ուղղության մասին:

«Հիմա էլ Իրանի հետ մենք ունենք առևտրաշրջանառության բավականին ակտիվ աճ: Բայց բացարձակ ակտիվությամբ աճում է ներմուծումը Իրանից, քան արտահանումը: Ստացվում է՝ Իրանի հետ առևտրում մենք ունենք բացասական հաշվեկշիռ, և այն գնալով խորանում է: Պետք է ինտենսիվ աշխատենք այն ուղղությամբ, որը մեզ հնարավորություն կտա խթանել արտահանումը: Վերջին 8 ամիսներին 80 տոկոսով ավելացել է Հայաստանից Իրան արտահանումը, բայց այն կազմում է 70 միլիոն, իսկ ներմուծվել է 350 միլիոն դոլարի ապրանք: Այսինքն՝ մենք 5 անգամ ավելի շատ ներմուծում ենք, քան արտահանում»,- շեշտում է տնտեսագետը:

Քթոյանի խոսքով՝ խնդիրը մեր երկրի ներսում է: Ըստ նրա՝ մշակող արդյունաբերության զարգացման հեռանկարային ծրագրեր ու ռազմավարություն կային, որ ակնկալվում էր՝ պետք է կյանքի կոչվեր. «Երբ մենք կունենանք մրցունակ տնտեսական համակարգ, ի վիճակի կլինենք ավելացնել գիտատար արտադրանքի մասնաբաժինը արդյունաբերական արտադրանքի կառուցվածքում, այդ ժամանակ կկարողանանք Իրանի շուկան արդյունավետ օգտագործել, և հնարավոր կլինի արտահանման աճ ապահովել: Ես դրա պոտենցիալը տեսնում եմ, ուղղակի պակասում են հետևողականությունը, համակարգված աշխատանքը: Հակառակ դեպքում ստացվում է, որ մենք ոչ թե օգտագործում ենք Իրանի մեծ շուկան, այլ դառնում իրանական ապրանքների ներմուծման շուկա: Մշակող արդյունաբերության ոլորտում կարող ենք հասնել մեծ արդյունքների, խոսքը քիմիական, մետաղամշակման, մեքենաշինության արդյունաբերության մասին է»:

Վերջինս նշում է՝ եթե խոսում ենք արդյունավետության բարձրացումից, չի նշանակում, թե պետք է միայն ներդրումային նախագծեր անել, այլ պետք է զարգացնել կրթությունը, իրավական համակարգը, մարդկային ռեսուրսները: Տնտեսությունը պետք է ընդունել որպես ամբողջական համակարգ և առաջ շարժվել:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
1581 դիտում

20 տարի այս բնագավառում եմ, Արարատի մարզում նման սելավ առաջին անգամ եմ տեսնում. Սուրենյան. տեսանյութ

Սուրեն Պապիկյանն ու Պիստորիուսը քննարկել են պաշտպանության ոլորտում Հայաստան-ԳԴՀ համագործակցության ընթացքը

Մեկնարկել է «Եվրատեսիլ 2025» երգի միջազգային մրցույթի առաջին կիսաեզրափակիչը. երբ է ելույթ ունենալու Պարգը

Թուրքիային F-35-երով զինելու հանգամանքը կարող է խախտել ռազմական բալանսը տարածաշրջանում

Ծեծկռտուք Շիրակի մարզում. արհեստագործական ուսումնարանի 17-ամյա սանը տեղափոխվել է հիվանդանոց

Արդարադատության նախարար Սրբուհի Գալյանը հանդիպել է «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում գտնվող ցմահ դատապարտյալների հետ

ՌԴ պատվիրակությունը կլինի Ստամբուլում և կսպասի ուկրաինական կողմին. Պեսկովը հայտնել է՝ երբ կհրապարակվի կազմը

Քննարկվել են Հայաստանի և Հյուսիսային Մակեդոնիայի միջև երկկողմ համագործակցության զարգացման հնարավորությունները

Ընդդիմության երեսփոխանները «կատաղած են». ինչի համար է Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի «սիրտը գցում». տեսանյութ

«Նոա»-ն իր պատմության մեջ երկրորդ անգամ նվաճել է Հայաստանի գավաթը

Շինաղբով պատված «Եռաբլուր»-ին հարող լանջերի շուրջ 15 հա տարածքում ևս նոր քաղաքային անտառ է հիմնվել. Ավինյան

Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոնը տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար ունի

Զեղծարարության տարածված սխեմաներից մեկը՝ հեռախոսազանգեր․ ինչպե՞ս պաշտպանվել

Ադրբեջանից և Թուրքիայից հետո որպես երրորդ սպառնալիք ՀՀ քաղաքացիները դիտարկում են ՌԴ-ն. Ղազարյան. տեսանյութ

Գործընկերության նոր օրակարգի ստորագրումը կարևոր հանգրվան՝ ԵՄ-ՀՀ համագործակցության ընդլայնման ճամփին. Միրզոյան

ՆԳՆ շրջիկ սպասարկման գրասենյակները ծառայություններ կմատուցեն Կոտայքի և Սյունիքի մարզերում. ժամանակացույց

ՀԷՑ վթարավերականգնողական բրիգադներն աշխատում են արտակարգ ռեժիմով. ինչու լույս չկա Երևանի բազմաթիվ հասցեներում

Մեր ռազմավարական դիրքը Հայաստանը դարձնում է բիզնեսի համար իսկական տարածաշրջանային հաբ. Գևորգ Պապոյան

ԲՏԱ նախարարն ընդունել է տեխնոլոգիական ոլորտում մեծ ներդրում ունեցող ճապոնացի գիտնական Յոշիակի Հագիվարային

Ծաղկունքի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել. դրանցից մեկը հայտնվել է դաշտում

Բուդապեշտում կբացվի Հայաստանի առաջին ռեզիդենտ դեսպանությունը. Արշակյանն ընդունել է Հունգարիայի պատգամավորներին

Հակակոռուպցիոն կոմիտեն թեժ գիծ է գործարկել. այն արդեն գործում է

Ոչ ֆորմալ շփումներ գործընկերների հետ. Սուրեն Պապիկյանը նոր լուսանկարներ է հրապարակել

Ահազանգում եմ և անհանգստացած եմ համայնքային մանկապարտեզներում բռնության դեպքերով. Սոնա Ղազարյան

Հզոր ցիկլոնի հետևանքները. Գագիկ Սուրենյանը տեսանյութ է հրապարակել

Լյուքսեմբուրգում Արարատ Միրզոյանն ու ԵԽ մարդու իրավունքների հանձնակատարը համագործակցության հարցեր են քննարկել

Արայիկ Հարությունյանը մասնակցել է փոստային բացիկի և հատուկ ծրարի մարման արարողությանը

Նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի կազմման ծառայությունների ձեռքբերման մրցույթ. «ՔոնթուրԳլոբալ Հիդրո կասկադ»

Թրամփը չի խմել թագաժառանգ Բեն Սալմանի հյուրասիրած սուրճը. տեսախցիկները ֆիքսել են պահը. տեսանյութ

Բեռլինում հանդիպել են Սուրեն Պապիկյանն ու Միացյալ Թագավորության զինված ուժերի նախարարը. ի՞նչ է քննարկվել

Նյու Դելիում Հայաստան-Հնդկաստան երկկողմ օրակարգին առնչվող հարցեր են քննարկվել

ԵՄ-ն դիտարկում է Հայաստանը որպես վստահելի և արժանահավատ գործընկեր. Գերտ Յան Կուպմանը՝ վարչապետին

Հոսանքահարման հետևանքով զինծառայող է մահացել. ՊՆ

Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Գերտ Յան Կուպմանի գլխավորած պատվիրակությանը

ՄԱԿ-ի խաղաղապահության նախարարական հանդիպման մասնակիցները. Սուրեն Պապիկյանը լուսանկարներ է հրապարակել

Հնդիկ վաճառականները կրպակներից հեռացրել են թուրքական ապրանքները

Պողոս Պողոսյանը ասել է՝ «պրիվետ, Ռոբ», դրանից հետո Քոչարյանի թիկնապահները տարել են զուգարան, ծեծել․ Ալեքսանյան

Դոլարն ու եվրոն շարունակել են էժանանալ. ի՞նչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 13-ին

2-ամյա երեխայի անհետացման չճշտված հրապարակումներն էմոցիաներ են ստեղծում. ընտանիքը ծանր վիճակում է. ՆԳՆ խոսնակ

Սուրեն Պապիկյանը Բեռլինում մասնակցել է ՄԱԿ-ի խաղաղապահության նախարարական հանդիպման բացման արարողությանը