Երևան
7 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
7 °C
Սեյսմոլոգ Սերգեյ Նազարեթյանի խոսքով՝ Թուրքիայի հարավ-արևելքում՝ Սիրիայի հետ սահմանին, տեղի ունեցած երկրաշարժը շատ ավելի ուժեղ է, քան 1988 թվականի Սպիտակի երկրաշարժն էր, որի մագնիտուդը 7.0 էր կազմում։
«Երկրաշարժի խորությունը 7-10 կիլոմետր է, մակերեսին այդ ցնցումները 10 բալից բարձր է, մոտենում է 11 բալի, որն ահավոր հետևանքներ կունենա թե՛ Թուրքիայի, թե՛ Սիրիայի համար։ Մի շարք քաղաքներ լրջորեն տուժել են, իսկ զոհերի թիվը րոպե առ րոպե աճում է։ Հեռախոսով նկարված տեսանյութեր դիտեցի, որոնցում բարձրահարկ շենքերը փլուզվում, հավասարվում են գետնին: Սա արդեն ոչ թե երկրաշարժի, այլ դրան հաջորդած ուժեղ հետցնցումների հետևանքն է։ Սկզբից ավերման գոտին համեմատաբար փոքր էր, բայց վերջին քարտեզով այն բավականին մեծ է»,- նշում է սեյսմոլոգը:
Նրա խոսքով՝ մեզ համար առավել ցավոտ է, որ Սիրիայում տուժել է Հալեպ քաղաքը. «Խոսում են, որ երկրաշարժից շատ է տուժել համամարդկային արժեք ունեցող Հալեպի հայտնի Ցիտադելը, որը կառուցվել է 10-րդ դարում և աշխարհի 8-րդ հրաշալիքներից է։ Թուրքիայի հետ սահմանին հայկական գյուղեր կան, ենթադրում եմ՝ այդ գյուղերն էլ են տուժել»։
Ըստ Նազարեթյանի՝ այս երկրաշարժը ոչ ոքի համար անսպասելի չէր, որովհետև սեյսմիկ վտանգների քարտեզների վրա այդ գոտիները վաղուց առանձնացված էին։ Թուրքիայի Քահրամանմարաշ երկրաշարժը կապված է արևելաանատոլիական բեկվածքի ակտիվացման հետ, որը միջերկրական ծովից ձգվում է դեպի Դիարբեքիր, անցնում Վրաստանով և հասնում մինչև Հյուսիսային Կովկաս:
«Բարեբախտաբար, այն ՀՀ տարածք չի մտնում, բայց մի փոքր ճյուղավորում ունի, որը Անիից գալիս է դեպի Գյումրի, Գյումրիից՝ ձգվում Սպիտակի օջախային գոտի։ Այդ մի փոքր ճյուղն է, որ մտահոգության առիթ է տալիս, այն դեպքում, որ ոչ բոլոր գիտնականներն են այդ վարկածն ընդունում, պարզապես այդպիսի կարծիք կա»,- ասում է նա:
Նրա խորին համոզմամբ՝ այս երկրաշարժը Հայաստանի տարածքի սեյսմիկ ռեժիմի վրա առանձնակի ազդեցություն չի ունենա, քանի որ բավականին մեծ հեռավորության վրա է, և ցնցումները Հայաստան չեն հասնի։ Իհարկե, չի բացառում, որ կլինեն փոքր երկրաշարժեր, որոնք միշտ էլ լինում են. «Այսօր առավոտյան, օրինակ, ժամը 4։16-ին 4 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժ է գրանցվել Բավրա-Հայաստան սահմանագոտում։ Օրվա մեջ 3-4 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժ է զգացվել նաև Գյումրի քաղաքում»։
Հայաստանում նման ուժգնության երկրաշարժի հավանականությունը, ըստ սեյսմոլոգի, շատ աննշան է։ Իսկ, թե որքանո՞վ են սեյսմակայուն այսօր կառուցվող շենքերը, և արդյոք մենք պատրա՞ստ ենք նման աղետների, վերջինս պատասխանում է։
«1957-ից մինչև Սպիտակի երկրաշարժը կառուցած խորհրդային տարիների երեք տիպի շենքեր սեյսմիկ խոցելի են։ Դրանք բազմաբնակարան շենքերն են, որոնք Երևանում շատ կան։ Դպրոցների շենքերն են, որոնք Կառավարության ուշադրության կենտրոնում են, և տարեկան 30-ից ավելի դպրոց կա՛մ զրոյից կառուցվում է, կա՛մ ամրացվում են։ Երրորդը առողջապահական հիմնարկների՝ հիվանդանոցների շենքերն են, և այժմ կառուցվող բժշկական կենտրոնները նախագծվում են նոր նորմերի վտանգին համապատասխան, հիմնականում՝ 9-ը բալի հաշվարկով, շինարարության որակն էլ լավ է, այդ խնդիրը մեխանիկորեն լուծվում է»,- նկատում է Նազարեթյանն ու շարունակում. «Երևանում շինարարական նորմերի մասին խոսելը սխալ է, քանի որ չեմ տիրապետում։ Գյումրիում Անի թաղամասը շատ ամուր է կառուցվել, Մուշ 2 թաղամասը՝ ևս։ Վերջինի դեպքում ներքին հարդարման որակն այն չէր, բայց հետո բարելավեցին, այնպես որ աղետի գոտում բոլոր նորակառույց շենքերը հուսալի են։ Երևանում ևս շենքերը նախագծվում են 9 բալի հաշվարկով, քանի որ սեյսմիկ վտանգը 9 բալ է գնահատվում»։
Սեյսմոլոգն ասում է, որ առայժմ գիտությունը հեռու է երկրաշարժերը նախապես կանխատեսելուց, սակայն բոլոր այն երկրները, որտեղ կա բարձր սեյսմիկ ռիսկ, պարտադիր պետք է զբաղվեն երկրաշարժերի կանխատեսման հիմնախնդրով. «Կան երկրաշարժի տիպեր, որ նախապես իրենց ցույց են տալիս, այսինքն՝ երկրաշարժից առաջ՝ մեկ շաբաթվա ընթացքում, նախանշաններ են լինում։ Այդ նախանշանների օգնությամբ կարելի է կանխատեսել, թե երբ է լինելու երկրաշարժը»։
Խոսելով օրվա ընթացքում Թուրքիայում կրկնվող նոր երկրաշարժերից և հետցնցումներից՝ Նազարեթյանն ասում է, որ այդպիսի օրինաչափություն կա. բեկվածքի վրա, հատկապես՝ օջախային գոտում, պիտի լինեն հազարավոր ցնցումներ, ընդ որում՝ ուժեղ ցնցումներ։
«Սեյսմոլոգները պարզել են, որ ուժեղ երկրաշարժից 20 րոպե հետո ամենայն հավանականությամբ լինում են ուժեղ հետցնցումներ։ Այնպես որ մնացած երկրաշարժերը և ցնցումները կարելի է համարել առաջինի հետևանքը, դրանք ուժեղ հետցնցումներն են։ Օրինաչափ է։ Սպիտակի երկրաշարժից հետո առ այսօր Սպիտակի օջախային գոտում գրանցվել է 804 հազար երկրաշարժ»,- նշում է նա։
Հերմինե Կարապետյան
Փոլադ Բյուլբյուլօղլուն Գալուզինի հետ քննարկել է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարները
ԵՊՀ իրավաբանները հանդիպել են Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահի հետ
Հարուստ հոգով, մտքով, ձեռքբերումներով. Գյումրու դրամատիկականը 5 «Արտավազդ» մրցանակ է ստացել
Ինչ է գրել Անն Լինդեն Աննա Հակոբյանի մասին
Անվտանգության միջազգային հատուկ ակադեմիայից 7 քաղաքացի է տարհանվել. հրդեհը մարված է
Գեղամ Նազարյանը և Արծվիկ Մինասյանը մոտեցան ինձ, ասացին՝ Սահակյանից նման բան չէին սպասում, պատժելու են․ Վարդանյան
Խիստ անհրաժեշտ է Լեռնային Ղարաբաղ և Լաչինի միջանցք ուղարկել միջազգային փաստահավաք խումբ. Արմեն Գրիգորյան
Այս տոնը խորհրդանշում է մարդկության հազարամյա զարգացումը․ Վարդան Ջհանյանի ուղերձը Երկրաբանի օրվա առթիվ
Հայաստանը պարտավորվել է մինչև 2050 թվականը մթնոլորտ ածխաթթու գազի արտանետումները հասցնել 0-ի. Նիկոլլաս Ռալլո
Զգալի կտրվածք է եղել, չեմ տեսել՝ ինչով է հարձակվել․ Վարդանյանը դեպքից մանրամասներ է ներկայացնում
Լեզվի կոմիտեն ներկայացրել է «5-րդ ալիք»-ի մուլտֆիլմների լեզվական սխալների վերլուծություն
Վահագն Ալեքսանյանը հայտնել է, թե այսօրվա միջադեպից հետո ինչ է խնդրել Արծվիկ Մինասյանը Վլադիմիր Վարդանյանին
Մոտեցել և աջ ձեռքում գտնվող ինչ-որ առարկայով հարվածել է Վլադիմիր Վարդանյանին. ՔԿ-ն նոր մանրամասներ է հայտել ԱԺ միջադեպից
Դեռ պատասխան չենք ստացել. Ադրբեջանի ծանրամարտի ֆեդերացիան հայտարարություն է տարածել
Ի հեճուկս բոլոր մարտահրավերների՝ Հայաստանի զարգացման օրակարգից ոչ մի րոպե չպետք է շեղվենք. ՀՀ վարչապետ
Մամուլից իմացա, որ նման պատգամավոր ունենք. զարհուրելի է թե՛ երևույթը, թե՛ վերջինիս գործընկերների արձագանքը. Խաժակյան
Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկը՝ ըստ Global Finance ամսագրի
ՀՀ նախագահը նոր դեսպան է նշանակել
Արցախի նախագահի գլխավորությամբ Անվտանգության խորհրդի արտահերթ ընդլայնված նիստ է անցկացվել
Առաջիկայում Ֆինլանդիան պաշտոնապես կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ. Ստոլտենբերգ
Կանցկացվի «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սիրողական սեղանի թենիսի մրցաշարը. հայտնի են տեղն ու օրը
Ուզում եմ վստահություն հայտնել, որ նորաթուխ պատգամավորը կզրկվի մանդատից խուլիգանության համար. Սաֆարյան
Պետդեպն ԱՄՆ քաղաքացիներին կոչ է արել անհապաղ լքել Ռուսաստանն ու նշել տարբերակներ
Հրդեհ է բռնկվել Անվտանգության ակադեմիայում. մեկնել է 4 մարտական հաշվարկ
Պատգամավոր Մհեր Սահակյանը ձերբակալվել է. փաստաբան
Այս խայտառակ արարքը պետք է հետևանք ունենա նշյալ դաշնակցականի համար. Դավոյան
Իրանը բացատրություն է պահանջում Իսրայելի ու Ադրբեջանի հակաիրանական հայտարարությունների համար
Ադրբեջանական կողմը պաշտոնապես խնդրել է ապահովել իրենց մարզիկների անվտանգությունը
Դատապարտյալի մոտ եղած գոգաթիակից հայտնաբերվել են մեծաքանակ կասկածելի զանգվածներ
Յունիբանկը Privé-ն Euromoney-ի կողմից ճանաչվել է լավագույն private բանկը Հայաստանում
Նա պետք է պատգամավորական մանդատը վայր դնի․ Վահագն Ալեքսանյանը՝ Մհեր Սահակյանի մասին
«Դաշնակ», ու դրանով ամեն բան ասված է. Անի Խաչատրյան
Իրավապահներին հայտնել էր, թե եղբայրն ընկել ու վնասվել է. պարզվել է՝ ինքն է դանակահարել
Ադրբեջանական գազն ավելի ընդունելի՞ է, ինչո՞ւ պատժամիջոցներ չկան Ալիևի ռեժիմի դեմ. Լորան Վոքիե
Փողոցային խայտառակ բարքերի մարմնացում հանդիսացող անձինք ԱԺ են մտել. Անդրանիկ Քոչարյանի անդրադարձը՝ այսօրվա միջադեպին
ՀԱՊԿ-ը վերահաստատել է հայ-ադրբեջանական սահման առաքելություն ուղարկելու պատրաստակամությունը
Փլուզվել է Երևանի Ռոստոմի փողոցի ավտոլվացման կետը (լուսանկար)
«Վերջին հանգրվանը». դաշնակ պատգամավորին գտել են աղջիկների զուգարանում թաքնված
Ալեն Սիմոնյանը դատապարտում է բռնությունը և ակնկալում, որ մեղավորները կպատժվեն
Վարդանյանը հիվանդանոց է տեղափոխվել. մանրամասներ պատգամավորի առողջական վիճակից
