Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Հերթական՝ արդեն 108-րդ անգամ ապրիլի 24-ը սովորական օր չէ հայության համար։ Այս օրը ողջ հայությունը մեկ մարդու պես ընկնում է վշտի ու ցասման մեջ՝ սգալով միլիոն ու կես հայության կորուստը, հիշելով մեր նախնիներին, որոնք դաժան պայմաններում զոհ գնացին Օսմանյան կայսրության իրականացրած սպանդին, որի իրական նպատակը հայության վերջնական ոչնչացումն էր՝ ցեղասպանությունը։
Բացի կրկնվող գործողություններ իրականացնելուց՝ «Ջահերով երթից», թուրք-ադրբեջանական դրոշ վառելուց ու Ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր գնալուց, կարծում ենք, բոլորս մեր մեջ պետք է որոշակի մտորումներ անենք։ Ի դեպ, չի նշանակում, թե վերոնշյալ գործողությունները վատաբանում ենք կամ պակաս արժեքավոր համարում, բնավ. «Ջահերով երթը» շատ յուրահատուկ ակցիա է, որը լավագույնս ու ազդեցիկ կերպով արտահայտում է մեր հավաքական հույզերը. Ծիծեռնակաբերդ գնալը բոլորիս անքննելի պարտքն է մեր նախնիների առաջ, դե իսկ դրոշ այրելու հարցին էլ երևի մեկ այլ առիթով կանդրադառնանք:
Հիշում ենք ու պահանջո՞ւմ…
Հիշելու մասով ոչ մի խնդիր չկա. միանշանակ է, որ բոլորս պետք է միշտ վառ պահենք մեր նախնիների հիշատակը, Ցեղասպանության մասին պատմենք մեր ապագա սերունդներին՝ ասելով, թե ինչ դաժանությունների են ընդունակ մարդիկ, նույնիսկ՝ «հարևան»։ Իսկ պահանջելու մասով կան որոշ մտորումներ, որոնց մասին արժե խոսել։
Նախ, երբևէ մեզ հարց տվել ենք, թե ի՞նչ ենք մենք պահանջում կամ ումի՞ց։ 100 տարուց ավելի հսկայական ռեսուրսներ են ուղղվել պահանջատիրությանը՝ առանց հստակեցնելու, թե ի՞նչ է մեր ուզածը ու/կամ է ինչպե՞ս կարող ենք հասնել մեր ուզածին։ Կարճ ասած՝ արել ենք քայլեր՝ նորից միայն հոգևոր բավարարվածություն ստանալու համար՝ փորձելով տարբեր երկրների իշխանության ներկայացուցիչներից կորզել Ցեղասպանություն տերմինի արտաբերումը։ Իսկ երբ հսկայական աշխատանքի արդյունքում հաջողվել է հասնել այդ «բաղձալի պահին» ու գերտերությունների առաջնորդներից լսել «Ցեղասպանություն» տերմինը, միշտ դրան հետևել է խոր հիասթափություն, քանի որ մեր հոգևոր բավարարման գործընթացը դրանից հետո մշտապես ընդհատվել է, քանի որ Ցեղասպանության ճանաչմանը հիմնականում չեն հետևել կոնկրետ գործնական քայլեր և որոշումներ՝ մի քանի բացառություն հանած։ Բացի այդ, մեր վիշտը վերջին հարյուրամյակում մշտապես օգտագործել են մյուս պետություններն ու դարձրել Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու գործիք, մահակ ու սպառնալիք։
Պատմության վերագնահատումը՝ որպես նոր ցեղասպանության բացառման գործիք
Սգալը հեշտ է, կարող ենք մշտապես սգալ, դժգոհել, որ մենք զոհ ենք, մեզ սպանել են, հանել մեր տներից ու դարձրել վտարանդի, հավերժ դիրքավորվել զոհի կարգավիճակում ու խղճահարություն հայցել, բայց ինչի՞ ենք հասնելու այդ ամենով՝ բացի մեզ նոր ցեղասպանությանը մոտեցնելուց։ Պատմությունը հիշել պետք է, բայց հիշել ոչ միայն որպես զուտ արձանագրումների, այլև համեմատականներ անցկացնելու ու վերագնահատելու համար։ Այն մեզ համար պատեհ առիթ է՝ արձանագրելու, որ հայ ժողովուրդը սեփական ճակատագրի տնօրինման ավելի մեծ հնարավորություններ ու լծակներ պիտի ունենա, պիտի կարողանանք մեր ճակատագիրն ուրիշների որոշումների տիրույթից մեր որոշումների դաշտ տեղափոխել, աշխարհին ներկայանալ ոչ թե զոհի, այլ ավելի ուրիշ տեսանկյուններից, ունենալ այնպիսի պետություն, որին սիրաշահելու համար մյուս պետությունները կհիշեն մեր Ցեղասպանության մասին ու Թուրքիայի առաջ կդնեն հստակ պահանջներ՝ պատմության այդ խարանին առերեսվելու համար։
Միայն ուժեղ պետության գոյությամբ կարելի է հասնել մի իրավիճակի, երբ Թուրքիային չի մնա այլ ելք, քան սեփական պատմական խարանի ընդունումն է։
Կարճ ասած՝ պետք է ունենալ մի այնպիսի պետություն, որին ցեղասպանելն այլևս անհնար կլինի։
Մովսես Հարությունյան
Լուսանկարը՝ համացանցից
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Երևանի ավագանին նոր անդամ ունի
Տեղամասային կենտրոններում փակցված կլինեն կուսակցությունների և դաշիքների անուններն օտար լեզուներով. պարզաբանում
ՏՏ-ի նկատմամբ հետաքրքրությունը Հայաստանի մարզերում. Yandex ծրագրավորման դպրոցի փորձը Գյումրիում և Վանաձորում
Նման մարդկանց տեղը իրենց սիրելի վայրում է՝ գաղութում․ Նազելի Բաղդասարյանը՝ Վարդան Ղուկասյանի մասին
Միայն սենսացիա փնտրող լրագրողներից մեկին ընդամենը հիշեցրեցի ամիսներ առաջ իրեն ասած մի նախադասություն. Քոչարյան
Ո՛չ Քոչարյանը, ո՛չ Սարգսյանը, ո՛չ Տեր-Պետրոսյանը չեն ընտրվել ՀՀ նախագահ, չընտրված եռյակն են. Սիմոնյան
Գյումրեցին այլընտրանք չունի, քան ընտրությունը հին բարքերի, բռնության, սպառնալիքի և Ազատության միջև. Մանավազյան
Եթե մեկը կորոշի՝ ձայնը պետք է դառնա վաճառքի առարկա, թողում եմ այստեղ․ Ալեքսանյանը ԱԺ ամբիոնին 5 հազար դր․ դրեց
Հովիկ Աղազարյանը և Տարոն Մարգարյանը զրկվեցին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից
Խուզարկություններ Վարդենիսի համայնքապետարանում, 3 աշխատակից կալանավորվել է
«Գելափը» 2021-ին տվել էր՝ Քոչարյան Ռոբիկը պետք է մեզնից շատ ձայն հավաքի, 30 տոկոս շեղում էր եղել․ Ալեքսանյան
Չեմ կարծում՝ պարտվելու ենք, որ գյումրեցին կուրացել է, չի տեսնում՝ ովքեր են մի կողմում, ովքեր՝ մյուս. Սիմոնյան
Ընտրակաշառքը ժողովրդավարության վրա հարձակում է, Գյումրու մեր քաղաքացիների ձայնը վաճառքի ենթակա չէ. Բարսեղյան
Նրանք, ովքեր այսօր ընտրակաշառք են բաժանում Գյումրիում, վաղը պատրաստ կլինեն վաճառել քաղաքը. Մանուկյան
Զարմանում եմ, որ մարդիկ փորձում են ձայնագրություններից հետո թպրտալ․ Վահագն Ալեքսանյան
Դեսպան Քվինը Սյունիքում վերահաստատել է ԱՄՆ աջակցությունը ՀՀ տարածքային ամբողջականությանը
ՔՊ-ն մասնակցում է Աղազարյանին և Մարգարյանին անձեռնմխելիությունից զրկելու միջնորդության քվեարկությանը
ՔՊ-ն կողմ կքվեարկի Տարոն Մարգարյանին և Աղազարյանին անձեռնմխելիությունից զրկելու՝ դատախազի միջնորդություններին
Պուշկինից Տերյան ուղղությամբ ստորգետնյա ավտոկայանատեղիի մուտքից մինչև ելք կարգելվի մեքենաների կայանումը
Մարտի 30-ին գյումրեցին կասի իր որոշումը, դրանից հետո ձեր կեղտոտ բերաններով ինչքան կուզեք հայհոյեք. Պալյան
Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի անդամի պաշտոնում առաջարկվել է Մարիաննա Բաղինյանի թեկնածությունը
Մարտուն Գրիգորյանի որդին ձերբակալվել է
Երբ մանկապարտեզ ես քանդում, սեփականաշնորհում, դպրոց մասնավորեցնում, այդ երկրում ապագա չես կառուցում. Կոնջորյան
Ռուսաստանի և Հայաստանի ղեկավարները մշտական կապի մեջ են, բազմակողմանի քաղաքական երկխոսություն կա. ՌԴ ԱԳՆ
Գյումրիում ընտրակաշառքով հարց լուծողների տեղը քաղաքական աղբանոցն ու գաղութն է. Չախոյան
Բերման են ենթարկվել Մարտուն Գրիգորյանի հայրը և որդին
Թասիբով գյումրեցին մարտի 30-ին պետք է գրողի ծոցը ուղարկի բոլոր այս մարդկանց վերջնական և ընդմիշտ. Հովհաննիսյան
Գերիների հարցը լուծելու ժամկետն անկախ է խաղաղության պայմանագրի ստորագրման փաստից․ Խանդանյան
ՀՀ ԱԳ փոխնախարարն անդրադարձել է սահմանին հրադադարի խախտումների վերաբերյալ Ադրբեջանի ապատեղեկատվություններին
Գլուխները տալու ենք պատերին, ովքեր փող են ուզում բաժանել մարդկանց և գնել քվե․ Հովհաննիսյան
Նախկինում ընտրակաշառքի «անվանի մասնագետներն» իրենց փորձը կփոխանցեն մատաղ սերնդին. Հարությունյան
2 աթոռի վրա նստելուց խոսող Օվերչուկը գիտի՞, որ անհնար է միաժամանակ լինել ՀՀ-ի և Ադրբեջանի դաշնակիցը. Դալլաքյան
ՀՀ-ի համար կարևորը ստորագրումն է․ ԱԳ փոխնախարարը՝ խաղաղության համաձայնագրի մասին
Գյումրիում կան ձերբակալված անձինք, այդ թվում՝ Մարտուն Գրիգորյանի նախընտրական շտաբից
Կհամաձայնեք, թե չէ, ձեր որոշելիքն է, գործը ես ուղարկելու եմ դատարան․ Աննա Վարդապետյան
Ինչի համար է մեղադրվում Տարոն Մարգարյանը. դատախազն ԱԺ-ին է ներկայացրել պատգամավորին առնչվող միջնորդագիրը
Ադրբեջանի հետ միջխորհրդարանական հանդիպում անցկացնելու ՀՀ-ի առաջարկը դեռևս չի արժանացել արձագանքի․ Խանդանյան
Կեղծ դոլարներով մի քանի կետից ոսկեղեն են գնել. ամուսինները հայտնաբերվել են, ներկայացվել քննչական բաժին
Նոր Սահմանադրությունն առնչություն չունի խաղաղության համաձայնագրի բովանդակության հետ․ Խանդանյան
Հայաստանը ստիպված կլինի ընտրություն կատարել ԵԱՏՄ-ի և ԵՄ-ի միջև. Օվերչուկ
