Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Հերթական՝ արդեն 108-րդ անգամ ապրիլի 24-ը սովորական օր չէ հայության համար։ Այս օրը ողջ հայությունը մեկ մարդու պես ընկնում է վշտի ու ցասման մեջ՝ սգալով միլիոն ու կես հայության կորուստը, հիշելով մեր նախնիներին, որոնք դաժան պայմաններում զոհ գնացին Օսմանյան կայսրության իրականացրած սպանդին, որի իրական նպատակը հայության վերջնական ոչնչացումն էր՝ ցեղասպանությունը։
Բացի կրկնվող գործողություններ իրականացնելուց՝ «Ջահերով երթից», թուրք-ադրբեջանական դրոշ վառելուց ու Ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր գնալուց, կարծում ենք, բոլորս մեր մեջ պետք է որոշակի մտորումներ անենք։ Ի դեպ, չի նշանակում, թե վերոնշյալ գործողությունները վատաբանում ենք կամ պակաս արժեքավոր համարում, բնավ. «Ջահերով երթը» շատ յուրահատուկ ակցիա է, որը լավագույնս ու ազդեցիկ կերպով արտահայտում է մեր հավաքական հույզերը. Ծիծեռնակաբերդ գնալը բոլորիս անքննելի պարտքն է մեր նախնիների առաջ, դե իսկ դրոշ այրելու հարցին էլ երևի մեկ այլ առիթով կանդրադառնանք:
Հիշում ենք ու պահանջո՞ւմ…
Հիշելու մասով ոչ մի խնդիր չկա. միանշանակ է, որ բոլորս պետք է միշտ վառ պահենք մեր նախնիների հիշատակը, Ցեղասպանության մասին պատմենք մեր ապագա սերունդներին՝ ասելով, թե ինչ դաժանությունների են ընդունակ մարդիկ, նույնիսկ՝ «հարևան»։ Իսկ պահանջելու մասով կան որոշ մտորումներ, որոնց մասին արժե խոսել։
Նախ, երբևէ մեզ հարց տվել ենք, թե ի՞նչ ենք մենք պահանջում կամ ումի՞ց։ 100 տարուց ավելի հսկայական ռեսուրսներ են ուղղվել պահանջատիրությանը՝ առանց հստակեցնելու, թե ի՞նչ է մեր ուզածը ու/կամ է ինչպե՞ս կարող ենք հասնել մեր ուզածին։ Կարճ ասած՝ արել ենք քայլեր՝ նորից միայն հոգևոր բավարարվածություն ստանալու համար՝ փորձելով տարբեր երկրների իշխանության ներկայացուցիչներից կորզել Ցեղասպանություն տերմինի արտաբերումը։ Իսկ երբ հսկայական աշխատանքի արդյունքում հաջողվել է հասնել այդ «բաղձալի պահին» ու գերտերությունների առաջնորդներից լսել «Ցեղասպանություն» տերմինը, միշտ դրան հետևել է խոր հիասթափություն, քանի որ մեր հոգևոր բավարարման գործընթացը դրանից հետո մշտապես ընդհատվել է, քանի որ Ցեղասպանության ճանաչմանը հիմնականում չեն հետևել կոնկրետ գործնական քայլեր և որոշումներ՝ մի քանի բացառություն հանած։ Բացի այդ, մեր վիշտը վերջին հարյուրամյակում մշտապես օգտագործել են մյուս պետություններն ու դարձրել Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու գործիք, մահակ ու սպառնալիք։
Պատմության վերագնահատումը՝ որպես նոր ցեղասպանության բացառման գործիք
Սգալը հեշտ է, կարող ենք մշտապես սգալ, դժգոհել, որ մենք զոհ ենք, մեզ սպանել են, հանել մեր տներից ու դարձրել վտարանդի, հավերժ դիրքավորվել զոհի կարգավիճակում ու խղճահարություն հայցել, բայց ինչի՞ ենք հասնելու այդ ամենով՝ բացի մեզ նոր ցեղասպանությանը մոտեցնելուց։ Պատմությունը հիշել պետք է, բայց հիշել ոչ միայն որպես զուտ արձանագրումների, այլև համեմատականներ անցկացնելու ու վերագնահատելու համար։ Այն մեզ համար պատեհ առիթ է՝ արձանագրելու, որ հայ ժողովուրդը սեփական ճակատագրի տնօրինման ավելի մեծ հնարավորություններ ու լծակներ պիտի ունենա, պիտի կարողանանք մեր ճակատագիրն ուրիշների որոշումների տիրույթից մեր որոշումների դաշտ տեղափոխել, աշխարհին ներկայանալ ոչ թե զոհի, այլ ավելի ուրիշ տեսանկյուններից, ունենալ այնպիսի պետություն, որին սիրաշահելու համար մյուս պետությունները կհիշեն մեր Ցեղասպանության մասին ու Թուրքիայի առաջ կդնեն հստակ պահանջներ՝ պատմության այդ խարանին առերեսվելու համար։
Միայն ուժեղ պետության գոյությամբ կարելի է հասնել մի իրավիճակի, երբ Թուրքիային չի մնա այլ ելք, քան սեփական պատմական խարանի ընդունումն է։
Կարճ ասած՝ պետք է ունենալ մի այնպիսի պետություն, որին ցեղասպանելն այլևս անհնար կլինի։
Մովսես Հարությունյան
Լուսանկարը՝ համացանցից
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Պարզաբանվում են «Զովունի» ենթակայանում տեղի ունեցած վթարի նախնական պատճառները
Թբիլիսիում վերսկսվել է բողոքի ցույցը. այն ուղեկցվում է բախումներով և ձերբակալություններով
«Ղամազություն». Աղազարյանի «տառապանքը»՝ կուսակցությունից հեռացվելու, «փորձ ունի». ի՞նչ հետևանքների սպասել
Գյուղերից մեկում հոսանքի սնուցման վահանակի դիմաց մայրը հայտնաբերել է որդու դին
Մեր առաջնահերթություններից է ունենալ ապահով տրանսպորտային համակարգ. Տիգրան Ավինյանը շրջել է ավտոբուսներով
Սուրեն Պապիկյանն ու Նիկոս Դենդիասն անդրադարձել են պաշտպանության բնագավառում հայ-հունական համագործակցությանը
Բայրամովն ու ԵՄ դիվանագիտության ղեկավարը քննարկել են Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորման ընթացքը
Հայաստանի և Ղազախստանի ԱԳ նախարարները տարածաշրջանային հարցերի շուրջ մտքեր են փոխանակել
Հաշմանդամություն ունեցող անձինք հասարակության լիարժեք անդամ են․ տեղի ունեցավ «Կողք կողքի» փառատոնը. տեսանյութ
Ով է փոխարինել Շիրակի մարզպետարանի կրթության վարչության կալանավորված պետին. մարզպետը ներկայացրել է պաշտոնյային
Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու Երևանի քաղաքապետարանի աղբահանության «Կամազ»-ը. կա տուժած
Մալթայում հանդիպել են Հայաստանի և Վրաստանի ԱԳ նախարարները. ինչ հարցեր են քննարկվել
Մոսկվայի և Կիևի դիրքորոշումներն անհամատեղելի են, փոխզիջման հնարավորությունը՝ զրոյական. Ռյաբկով
Վաշինգտոնը մշտապես կապի մեջ է Թուրքիայի հետ. Պենտագոնի խոսնակը մեկնաբանել է Սիրիայի իրադարձությունները
Սուրեն Պապիկյանը ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպանությունում ընդունել է ամերիկյան «Միլլիկեն» ընկերության ներկայացուցիչներին
Եթովպիայում ՀՀ դեսպանը Նայրոբիում ՄԱԿ-ի գրասենյակի գլխավոր տնօրենին է հանձնել ԱԳ նախարարի նամակը
Հավատում եմ ձեր նվիրումին. մարզական կոչումներ են շնորհվել մարզաշխարհի մի շարք ներկայացուցիչների
«Ի՞նչ և ինչպե՞ս խոսել կոռուպցիայի մասին». կայացել է «Հասարակագիտություն» առարկայի նոր ձեռնարկի շնորհանդեսը
Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին
Բագրատունյաց պողոտայում մեքենաներ են բախվել. ընկերությունների տնօրեններ են տեղափոխվել հիվանդանոց
Ավարտվեց Yandex Armenia-ի նախաձեռնած «Առատաձեռն նոյեմբեր» բարեգործական ակցիան
Քննարկվել են Ասիական զարգացման բանկի և ԶՖԳ-ի հետ իրականացվող բյուջետային աջակցության վարկային ծրագրերը
Խմբակցությունից Գեղամ Նազարյանին հեռացրած Խամոյանը սգում է Հովիկ Աղազարյանի համար. Սաֆարյան
Մենք Ադրբեջանի վրա հարձակվելու որևէ պատճառ չունենք. Նիկոլ Փաշինյան
Պաշտոնանկություն Արդարադատության նախարարությունում. վարչապետը որոշում է ստորագրել
Ես, անկեղծ ասած, շատ կնեղվեմ, եթե իմանամ, որ որևէ մեկը իմ մասին խոսելիս ասում է՝ շեֆը. Նիկոլ Փաշինյան
Քաղաքացին 20 նամակ է գրել, որ 16 մլն պարտք ունի, օգնենք փակի․ վարչապետը անդրադարձավ օնլայն խաղատների հարցին
Կրծքավանդակի վնասվածքով ծայրահեղ ծանր վիճակում հիվանդանոց է տեղափոխվել 20-ամյա աղջիկ․ նա եղել է ընկերոջ հետ
15 մետր բարձրությամբ Գյումրու նոր տոնածառը 1-2 օրից կհասնի Հայաստան. գնումը կիրականացնի Շիրակի մարզպետարանը
Տրանսպորտային միջոց վարելու համար քննություն հանձնելու հերթագրման կարգը կփոխվի. ՆԳ նախարար
Քննարկվել են քաղաքական, տնտեսական և այլ հարցեր. նախագահին իր հավատարմագրերն է հանձնել Ալժիրի դեսպանը
Որտեղ հինգ մարդ հավաքվում է, գնում եք գլխին կանգնում, չգիտեմ՝ ինչ եք անելու․ վարչապետը՝ Գառնիկ Դանիելյանին
Ներքին գործերի նախարարը նոր տեղակալ ունի
Որևէ դպրոցի հրահանգ չենք տվել հերոսի անկյունները հանելու. Անդրեասյան
Հնարավոր է, որ մոռացել էր. Անգելա Մերկելը մեկնաբանել է շան հետ կապված դրվագի մասին Պուտինի ներողությունը
Հովիկ Աղազարյանի հեռախոսը իմ սեղանին չի հայտնվել. վարչապետ
ՀՀ-ի ու ՀԱՊԿ-ի հարաբերությունները հատել են անդառնալիության կետը. Նիկոլ Փաշինյան
Երևանում շարունակվում են տոնական ձևավորման աշխատանքները. որ հատվածում կդադարեցվի երթևեկությունը
Մեր ներկայացուցիչները գյումրեցիների դռները կծեծեն և կառաջարկեն քվեարկել․ վարչապետ
Դոլարն ու եվրոն թանկացել են. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան դեկտեմբերի 4-ին
