Երևան
19 °C
Եվրոպական ձգտումների ու ինտեգրացիայի ճանապարհին մեզանում հաճախ չեն տեսնում հենց Եվրոպայում տեղի ունեցող չափացանց կարևոր վերափոխումները։ Վերջին օրերին շատ է խոսվում այն մասին, որ Եվրոպական Միությունը տնտեսական և քաղաքական կառույց է և, որպես այդպիսին, չի կարող անվտանգության հարցում Հայաստանին լուրջ աջակցություն ցուցաբերել:
Այս մասին «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում գրել է քաղաքագետ Էդգար Առաքելյանը՝ մանրամասնելով.
«Նախ պետք է նշել այդ պնդումներն իրականությանն այդքան էլ չեն համապատասխանում, քանի որ ԵՄ-ն ունի միասնական անվտանգային քաղաքականություն և որոշակի գործիքներ այն իրականացնելու համար։ Դրա հիմնասյունն այսօր, իհարկե, եվրոատլանտյան անվտանգային համակարգն ու նրա առանցքում գտնվող հիմնական կառույցն է՝ ՆԱՏՕ-ն։
Եվրոպական անվտանգության կարևոր գործիք է նաև ԵՄ խաղաղության հիմնադրամը, որի շրջանակներում երկու օր առաջ կայացվեց Հայաստանին 10 մլն եվրոյի ռազմատեխնիկական աջակցություն տրամադրելու մասին որոշումը։ Եվրոպական խաղաղության հիմնադրամը փաստացի այն միակ ինստիտուցիոնալ կառույցն է, որի միջոցով ԵՄ-ն, որպես միասնական կառույց, կարող է ռազմատեխնիկական աջակցություն ցուցաբերել որևէ երկրի և Հայաստանի պարագայում, որպես առաջին քայլ, կարևոր էր ոչ թե տրամադրված գումարի չափն, այլ այն, որ այլևս կայացվել է քաղաքական որոշում, որով Հայաստանը, չնայած, ֆորմալ առումով լինելով ՀԱՊԿ անդամ, դառնում է ԵՄ հավաքական կառույցի գործընկերն անվտանգության ոլորտում»։
Ըստ քաղաքագետի, ԵՄ-ն տնտեսական և քաղաքական կառույցից զատ նաև միասնական պաշտպանական միության վերածելու մասին խոսակցությունները վաղուց են ընթանում։ Դրա առաջամարտիկը Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնն է, ով տարիներ առաջ առաջ քաշեց Եվրոմիության բանակի՝ արագ արձագանքման միասնական ուժերի ստեղծման գաղափարը։ Մինչև 2022 թվականի ռուսական ներխուժումը Ուկրաինա այս գաղափարը լուրջ ընդդիմության էր հանդիպում Եվրոպայի ներսում և հիմնական փաստարկներից մեկն այն էր, որ այս քայլով կթուլացվի ՆԱՏՕ-ն և կարող է խզում առաջանալ ԵՄ-ԱՄՆ անվտանգային հարաբերություններում։
«Սակայն ռուս-ուկրաինական պատերազմը վեր հանեց եվրոպական անվտանգության ֆունդամենտալ հիմնախնդիրները։ Եվրոպան կանգնեց իր անվտանգությունն ինքնուրույն պաշտպանելու ինստիտուցիոնալ կարողությունների բացակայության ու դրանից բխող մարտահրավերների առաջ։ Այս խնդիրը սրվում է, հատկապես, երբ առկա է հնարավորությունը, որ ԱՄՆ-ում կարող է իշխանության գալ մի վարչակազմ (օրինակ Թրամփի պարագայում), ով «ձեռքերը կլվանա» եվրոպական անվտանգությունից՝ թողնելով Եվրոպային մենմենակ՝ ընդդեմ ռուսական սպառնալիքների։
Նման իրավիճակում կրկին առաջին պլան է գալիս Մակրոնի երկար տարիներ առաջ քաշված գաղափարը՝ ստեղծել ԵՄ առանձին և միասնական անվտանգային համակարգ՝ ԵՄ-ն քաղաքական-տնտեսական միությունից վերածել նաև պաշտպանական միության։ Դրա մասին, փաստացի, առաջին հայտարարությունն ամենաբարձր մակարդակով արդեն արված է»։
Օրեր առաջ ԵՄ հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնում վերընտրվելու իր նախընտրական ելույթում Ուրսուլա Ֆոն դեր Լեյենը հայտարարել է, որ իր վերընտրվելու դեպքում խոստանում է ստեղծել «Եվրոպական պաշտպանական միություն» և ներդնել պաշտպանական հարցերով եվրոպական հանձնակատարի պաշտոն՝ Եվրոպական հանձնաժողովի կազմում։ Սա, ըստ Առաքելյանի, փաստացի ԵՄ անվտանգային վերափոխման մեկնարկի մասին ծրագրային հայտարարություն էր, որի ճարտարապետը Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնն է։
«Կարող ենք փաստել, որ տրված է Եվրոպայի անվտանգության նոր համակարգի ստեղծման մեկնարկը։
Այս զարգացումները չափազանց կարևոր են նաև Հայաստանի անվտանգության ապահովման համատեքստում։ Եթե Հայաստանի անվտանգային ապագա համակարգը կարող է ինչ-ինչ դժվարություններ ունենալ եվրոատլանտյան համակարգում լիարժեք ինտեգրվելու ճանապարհին, մասնավորապես, Հայաստանի՝ ՆԱՏՕ-ի անդամ դառնալու հարցում, ապա այն կարող է լիարժեք տեղավորվել Եվրոպական նոր անվտանգային համակարգում, առավել ևս, որ ԵՄ-ն կայացրել է քաղաքական որոշում Հայաստանին խաղաղության հիմնադրամի շրջանակներում ռազմատեխնիկական աջակցություն տրամադրելու հետ կապված՝ Հայաստանը, փաստացի, դարձնելով ԵՄ գործընկեր նաև անվտանգության հարցում։ Ահա այստեղ է, որ ԵՄ նման որոշումը շատ ավելի կարևոր ու շրջադարձայի է, քան այն գումարի չափը, որ հատկացվել է Հայաստանին։
Սրանք ֆունդամենտալ վերափոխումներ են, որոնք պետք է հաշվի առնեն հայաստանյան քաղաքական ուժերն ու գործիչները, որոնք առաջ են մղում Հայաստանի եվրոպական ինտեգրացիայի գիծը և նրանք, ովքեր թերահավատորեն են վերաբերվում ԵՄ կարողություններին՝ երաշխավորելու Հայաստանի անվտանգությունը։
Հ.գ. Եվրոպայի անվտանգության այս հիմնախնդիրների մասին Ուրսուլա Ֆոն դեր Լեյենը խոսեց նաև վերջերս Խորվաթիայում կայացած ԵԺԿ/EPP նախկին ստաժորների հավաքին՝ մեզ հետ հանդիպման ժամանակ»,- գրել է Էդգար Առաքելյանը։
Հայաստանի հավաքականը 4։1 հաշվով հաղթեց Լատվիայի ընտրանուն
Ոստիկանությունը հրապարակել է ոստիկանին սպանած ու վիրավորած անձի նկարը. նրան որոնում են
Արմավիրում զինված անձը կրակել է ոստիկանների ուղղությամբ. մեկ ծառայող զոհվել է, մյուսը՝ տեղափոխվել հիվանդանոց
«Տելեգրամ»-ը սպառնալիք է Ուկրաինայի ազգային անվտանգության համար. Կիրիլ Բուդանով
ՌԴ-ն արգելված պահանջներ է առաջադրում ՀՀ-ին, փորձում է անտեսել Իրանի դիրքորոշումը, ճնշել նրան. Խալաթյան
Ֆրանսիայում բողոքի ցույցեր են. հազարավոր ակտիվիստներ դեմ են նոր վարչապետի նշանակմանը
Ոտքը վնասած քաղաքացուն փրկարարները սարալանջից ամենագնացով իջեցրել, մոտեցրել են շտապօգնության մեքենային
Նիդերլանդների նորանշանակ դեսպանն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Գնդակոծվել է Դոնեցկի շրջանի մանկական հիվանդանոցը. վիրավորների թվում երեխա կա
Փարիզ-2024. գյումրեցի պարածանրորդ Գրետա Վարդանյանը 3 անձնական ռեկորդ է սահմանել, նա 6-րդ հորիզոնականում է
Հայաստան է ժամանել Իրաքի Դաշնային գերագույն դատարանի բարձրաստիճան պատվիրակությունը
Հրդեհ Բայանդուրում. գազի բալոնից արտահոսք է տեղի ունեցել
Օդինցովոյում ավտոկանգառ է հրդեհվել. կան զոհեր
Արգենտինան Միջազգային քրեական դատարանից Նիկոլաս Մադուրոյին ձերբակալելու օրդեր է խնդրել
Հայաստան կայցելի Հունգարիայի արտաքին գործերի և առևտրի նախարար Պետեր Սիյարտոն
Համոզված եմ, որ մեր կառավարությունները կշարունակեն սերտորեն համագործակցել. Նիկոլ Փաշինյանի ուղերձը Ֆրանսիայի վարչապետին
Կայացել է Ժողովրդավարության դպրոցի 2-րդ հոսքի բացումը
ՀՀ օրգանական և դեղագործական քիմիայի գիտահետազոտական կենտրոնի հարակից շինարարությունը ժամանակավորապես դադարեցվել է
2024 թվականին երեխաների ստացիոնար բուժման համար բյուջետային հատկացումները 2019-ի համեմատ 23 տոկոսով աճել են. փոխնախարար
Հաստատվել է մշակութային արժեքների փորձաքննություն անցկացնող մասնագետների ցանկը
Որ դեպքում Արևմտյան Նեղոսի տենդը կարող է փոխանցվել մարդուց մարդուն. վարակված և բուժված մայրը կարո՞ղ է կրծքով կերակրել
Նոր Նորք վարչական շրջանի նոր զբոսայգում շների համար առանձնացված տարածք կկառուցվի (տեսանյութ)
Ավարտվել է ԱԺ «Ամառային դպրոց» 3-րդ ծրագիրը. մասնակիցները հավաստագրեր են ստացել
Հերհերի ջրամբարի մոտ մեքենաներ են բախվել. վարորդներից մեկը մահացել է
Հրապարակվել է Հայաստանի ազգային հավաքականի վերջնական հայտացուցակը Լատվիայի դեմ խաղում. ովքեր են դուրս մնացել
Ազգային փոքրամասնությունները ՀՀ կառավարության և խորհրդարանի ուշադրության կենտրոնում են. ինչ խնդիրներ կան համայնքներում
Գնել Սանոսյանը դժգոհել է Դիլիջան-Վանաձոր հատվածում իրականացվող աշխատանքների տեմպից
Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-4 աստիճանով. առանձին շրջաններում կարճատև անձրև կտեղա
SMS-ով խախտման մասին ծանուցումը չի փոխարինում էլեկտրոնայինին. ինչպես օգտվել 20 տոկոսի բոնուսային համակարգից
Պաշտոնական այցով Հայաստան կժամանի Լյուքսեմբուրգի Մեծ Դքսության փոխվարչապետ Քսավյե Բետելը
«Զանգեզուրի միջանցքը» կեղծ է, նման պատրանքներին հետևողների համար հետևանքները ծանր կլինեն. Էբրահիմ Ազիզի
Լոռիում մեքենաներ են բախվել. ընտանիքի 4 անդամ, այդ թվում՝ անչափահասներ, տեղափոխվել են հիվանդանոց
Կոչեր Ադրբեջանին, միջազգային հանրությանը. Ցեղասպանագետների միջազգային ընկերակցությունը ԼՂ-ի վերաբերյալ բանաձև է ընդունել
Հայաստանը կարևորում է բազմաբնույթ հարաբերությունների զարգացումը. վարչապետը շնորհավորել է Բրազիլիայի նախագահին
7 միլիոն վաղաժամ մահ աշխարհում. մոլորակի բնակչության 99%-ը աղտոտված օդ է շնչում
Թեհրանը կշարունակի աշխատել Ռուսաստանից գազ ստանալու ուղղությամբ. Ջալալի
Վրաստանում 4,1 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Բանվորները պահեստից հեռահաղորդակցության մարտկոցներ են գողացել․ ընկերությանը պատճառվել է խոշոր չափի նյութական վնաս
Քննարկվել է արտահանման և ներմուծման նոր ուղիներ գտնելու հնարավորությունը. Լատվիայում հանդիպել են Պապոյանն ու Վալայնիսը
Մեր քաղաքին պետք են մարդիկ, որոնք ընկեր են Երևանին ու գրքին. Տիգրան Ավինյան
