Եկեղեցին Աջապահյանի շուրթերով կարծես փորձ է անում մաքրել իր անունը, այդ թվում՝ հեռու մնալ Վազգեն Գալստանյանից. Մեհրաբյան

Քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը կարծում է, որ Հայ առաքելական եկեղեցու որոշ բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ թերացել են իրենց բուն առաքելության մեջ՝ աչքի ընկնելով եկեղեցու օրակարգին ոչ հարիր հայտարարություններով։

Այս մասին նա ասում է «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում՝ անդրադառնալով Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի այն հայտարարությանը, որ եթե իշխանությունը ապաշխարի, կարող է շարունակել մնալ:

«Պետք է հասկանալ՝ որտեղից է գալիս այդ հայտարարությունը, ուր է գնում։ Ամեն դեպքում, այնպես չէ, որ իշխանությունները պետք է իրենցից հարցնեն՝ գնա՞լ, թե՞ մնալ, իշխանությունը միայն մեկ տեղ կա, որտեղից պետք է հարցնի մնալու կամ հեռանալու համար. ժողովուրդնն է: Մի ժամանակաշրջան կա, որ կարող է հարցնել՝ ընտրություններն են: Ուրիշ հարցնելու կամ մնալու ձև ոչ ոք չգիտի, մեր Սահմանադրությունն էլ չգիտի»,- ասում է նա։

Զրուցակցի խոսքով՝ Աջապահյանի այս հայտարարությունից տպավորություն է, որ եկեղեցին այժմ էլ փորձում է մաքրել իր անունը իշխանության դեմ իրականացրած գործողություններից ու ոչ պետական գործընթացներում մասնակցություն ունենալուց։

Ըստ նրա՝ գուցե եկեղեցին փորձ է անում «մաքրման գործընթացը» սկսել Միքայել արքեպիսկոպոսի շուրթերով արված խոսքերի միջոցով և հեռու մնալ նաև Վազգեն (Բագրատ) Գալստանյանից․ «Առաջին օրվանից այն շարժումը, որին միջամտեց եկեղեցին, տապալված էր, մեռելածին էր, որովհետև այն օրակարգը, որով իրենք հանդես էին գալիս, նյարդայնացնում էր հասարակությանը, ոչինչ չասող հատված էր, այսինքն՝ որևէ ակնկալիք չկար իրենցից։ Հիմա այդ ամբողջը մնում է եկեղեցու վրա, բայց եկեղեցին դրան արժանի չէր: Հույս ունեմ, որ գնում են ուղղվելու ճանապարհով»։

Մեհրաբյանը այդ հաշտության ճանապարհներից մեկը համարում է ՀՀ իշխանություններին Էջմիածնի տաճարի վերաօծման արարողությանը հրավիրելը։

«Դա ևս կարելի է հարաբերությունների կարգավորման քայլ որակել։ Այն, ինչ ժամանակին անում էր եկեղեցին, հարիրի չէր կառույցին։ Կյանքը շարունակվում է, ու եթե մի բան չի ստացվել, պետք է դրա խելոք բանը մտածել։ Ողջունելի է, որ հրավերը կա, կարծում եմ, որ ճիշտ կլինի նաև իշխանության ներկայացուցիչների գնալը արարողությանը, որովհետև եկեղեցին հայ ժողովրդին է՝ անկախ այն անձանցից, որոնք եկեղեցական պաշտոն են զբաղեցնում։ Բոլոր դեպքերում իշխանությունը որևէ բան չի կորցնի, եթե ընդառաջ գնա այս քայլին ու մասնակցի համաեկեղեցական նշանակության իրադարձությանը։ Եթե չգնան, ափսոսանք կարող ենք հայտնել, կստացվի՝ եկեղեցին փորձում է ընդառաջ քայլ անել, իշխանությունը չի գնահատում։ Չնայած այն ամենը, ինչ եկեղեցին իրեն թույլ է տվել, որոշակի հոգեբանական արգելքներ էր ստեղծել, բայց իշխանությունը իմաստուն որոշում կընդունի, որովհետև դա բխում է բոլորիս շահերից»,- կարծում է նա։

Այնուամենայնիվ, ըստ քաղաքագետի, եկեղեցու հետ կապված լուրջ խնդիրները ու հարցերը շարունակում են մնալ չլուծված։ Նրա խոսքով՝ հասարակության բարձրացրած պահանջները նույնպես լուծումներ են ուզում, իսկ ժողովուրդը դեռևս սպասում է, թե ինչ կանի իշխանությունը:

«Կաթողիկոսի հեռացման պահանջը գիտենք, որ դեռ շարունակում է մնալ առաջնային։ Սակայն դա ոչ թե իշխանությունը պետք է լուծի, այլ եկեղեցին՝ հանուն իր հետևորդների։ Այդ շարժումը կա, և դա ոչ թե իշխանության շարժումն է, այլ կոնկրետ մարդկանց, և եկեղեցին պարտավոր է դրան արձագանքել։ Եկեղեցին պետք է հեռու մնա քաղաքական հարցերից, դա իր գործը չէ։ Պետք է հետևի իր պատվիրաններին, որքան էլ որ մեր եկեղեցին հիմա սոցիալական դոկտորին չունի։ Պետք է իր արդիական հայացքները դոկտորինացիայի ենթարկի ու հետևի դրան, ոչ թե խառնվի քաղաքական պայքարներին, ընդդիմության հետ հայտարարություններին»,- ընդգծում է նա։

Մեհրաբյանը նաև ասում է, որ Հայ առաքելական եկեղեցին առաջնայինը պետք է ազատվի ռուսական կողմի ճնշումներից․ «Մեր գլխավոր խնդիրներից մեկը ռուսական հակաքրիստոնեական եկեղեցու ազդեցությունն է, որը չափից շատ է։ Դա ԿԳԲ եկեղեցի է ու չպետք է կապ ունենա մեր եկեղեցու հետ։ Հայաստանում չի կարող լինել եկեղեցի, որը ծառայում է կամ կծառայի ռուսական ԿԳԲ-ին, ինչպես չեն կարող լինեն եկեղեցականներ, որոնք ծառայում են կամ կծառայեն այդ ԿԳԲ-ին։ Չի կարող խելքին մոտ լինել այն, որ Առաքելական եկեղեցու կաթողիկոսը Ուկրաինայի ներքին օրենսդրության հետ կապված հայտարարություն է անում՝ բարոյապես աջակցելով ռուսական ԿԳԲ եկեղեցու առաջնորդին»։

Մերի Խաչատրյան