Տարածաշրջանում իրավիճակ է փոխվել. Երևանից Մոսկվա այլևս զանգ չի գնում. քաղաքագետը մանրամասնում է՝ ինչու

19/09/2024 schedule22:30

Քաղաքագետ Հարություն Մկրտչյանը բարձր է գնահատում ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի վերջին հայտարարությունները, որոնք նա արել է սեպտեմբերի 19-ին Հայկական երկրորդ գլոբալ գագաթնաժողովի պանելային քննարկման ժամանակ։

Պարզաբանելով Գրիգորյանի հատկապես այն միտքը, թե նախկինում Հայաստանը առաջնային սպառնալիքի դեպքում զանգահարում էր միայն Մոսկվա, իսկ այժմ այդպես չէ՝ քաղաքագետը նկատում է՝ այդ ընթացքում ՀՀ-ն դրան գնալու երկու պատճառ է ունեցել։

«Մի կողմից կարող ենք դիտարկել, որ Ռուսաստանը մեզ պարտադրում էր, որովհետև ճնշման լծակներն այդ ժամանակ շատ էին, մյուս կողմից էլ՝ այլ ելք չկար։ Ելքեր չլինելու մասով, սակայն, ես այդքան էլ համաձայն չեմ, քանի որ դրանում մեր մեղավորության չափաբաժինը կա։ Հայաստանի նախորդ իշխանության առաջնորդները կառավարման ողջ ընթացքում ՀՀ-ի ամբողջ զինանոցը իր հնարավորություններով տրամադրել ու նվիրաբերել էին Ռուսաստանի Դաշնությանը, բոլոր հույսերը կապել նրա հետ, ինչ-որ առումով՝ գուցե ստիպված կամ կաշկանդված։ 2022 թվականին՝ Ադրբեջանի կողմից սեպտեմբերի 13-ին հրահրած արկածախնդրությունից, ԵՄ դիտորդների տեղակայումից հետո, զանգերը, տարածաշրջանում իրավիճակը փոխվել են: ՀՀ-ն, ելնելով իր շահերից, այլևս իր անվտանգային ռիսկերի կառավարումը տեսնում է ոչ թե հյուսիսում, այլ հավաքական արևմուտքում»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Վերջինս նկատում է՝ այժմ Հայաստանը ոչ միայն չի զանգահարում որևէ մեկին, այլ առաջնային կոնկրետ սպառնալիքների պարագայում զանգեր է ստացել և ստանում Արևմուտքից, մասնավորապես՝ Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարից, Ֆրանսիայից, Գերմանիայից։ Ըստ Մկրտչյանի՝ Արևմուտքն այժմ ինքն է տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման նախաձեռնողը:

«Պուտինի այցը տարածաշրջան ազդակ է Իրանի մեր բարեկամաներին, որ Ռուսաստանը պլանավորում է և ուզում իրականացնել «Զանգեզուրի միջանցք» օպերացիան հենց Ադրբեջանի ձեռքերով։ Երկրորդ հերթին ուշադրությունից վրիպած ՀԱՊԿ-ից կա այդ սպառնալիքը, որը Հայաստանի վարչապետը իր հայտարարությունով հաստատեց։ Այսինքն՝ սպառնալիքները Մոսկվայից են, գործիքը՝ Ադրբեջան։ Հայաստանը պետք է այս իրավիճակին հակազդի, կոնկրետ գործողությունների դիմի»,- ասում է նա:

Այդ գործողություններից, նրա կարծիքով, կարող են լինել Հայաստանի հեռանալը բոլոր այն կազմակերպություններից, որտեղ Ռուսաստանի հետ ներկայություն կա, միևնույն ժամանակ նախաձեռնել Եվրամիությանը անդամակցելու գործընթաց ու աջակցել ՀՀ այն քաղաքացիներին, որոնք ստորագրահավաք են կազմակերպել. «Ժողովրդավարական ուժերի հարթակը օրակարգ է առաջարկել, այժմ էլ դրան գերակտիվ մասնակցում են քաղաքացիները։ Ուստի ես կարծում եմ, որ մեր ԱԽ քարտուղարը ճիշտ է գնահատում առկա իրավիճակը, սակայն նման գործողություններով պետք է առաջ գնալ ու չհապաղել դուրս գալ արձագանքողի դերից, կառավարելի դարձնել անվտանգային առաջնային սպառնալիքները»։

Մկրտչյանը որոշակի հակասություններ ունի միայն Գրիգորյանի այն մտքի հետ, թե այժմ որոշումները կայացնում է Հայաստանի Հանրապետությունը․ «Չեմ վիճի, չեմ փորձի հակադարձել ԱԽ քարտուղարին, գուցե այդպես է, բայց եթե մեր երկրի առաջնորդն ասում է՝ ՀԱՊԿ-ում կա երկու պետություն, որը Հայաստանի դեմ պատերազմ է պլանավորել, ապա ես ուզում եմ տեսնել այդ որոշումների կայացման քաղաքական կամքը։ Իսկ այսպես ասել, թե որոշումներ ենք կայացնում, բայց շարունակել պահանջներ ստանալ Մոսկվայից, որ պետք է վերադառնանք ՀԱՊԿ, դա ոչինչ չի նշանակում, հատկապես ԵՄ դիտորդների արդյունավետ աշխատանքից հետո, և այս ամենից կարող է օգտվել Ադրբեջանը»։

Իսկ ի՞նչն է խանգարում Հայաստանին կայացնել կարևոր որոշումները, Մկրտչյանը փորձում է վերլուծել․ «Եթե բացահայտ հայտարարություններ արվում են, բայց արդյունքներ չկան, և եթե դուրս գանք այն վարկածից, որ իշխանությունները ունեն անձնական վախեր՝ հաշվի առնելով ՀՀ պատմական փորձը՝ «Հոկտեմբերի 27», «Մարտի 1», ԱԱԾ երեկվա բացահայտումը, ապա կմնա միայն տնտեսական սանկցիաների կիրառումը։ Մի քանի ամիս առաջ Լավրովն էր հայտարարել, որ ՀԱՊԿ-ից դուրս գալով՝ ՀՀ-ին դուրս կհանեն ԵԱՏՄ-ից»։

Հարություն Մկրտչյանը կարծում է, որ Հայաստանին սպառնալիքներ ներկայացնող պայմանագրեր նույնպես անհրաժեշտ չեն, բայց դրանց զուգահեռ վեջին տարիներին ունեցած զենքի գնման շուկայի դիվերսիֆիկացիան մեծագույն ձեռքբերում է։ Ըստ նրա՝ ՀՀ-ն պետք է իր առջև նպատակ դնի ու 2030 թվականի փաթեթով մաս կազմի Եվրաինտեգրմանը։

Մերի Խաչատրյան

Տպել
19255 դիտում

Տեղի է ունեցել «Ծխելը մոդայիկ չէ» խորագրով հանրային միջոցառումը

Վահագն Խաչատուրյանը Թուրքմենստանում ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» ծրագիրը (տեսանյութ)

Աննա Հակոբյանը ներկա է գտնվել ռեժիսոր Գինթս Զիլբալոդիսի «Հոսք» ֆիլմի փակ դիտմանը (տեսանյութ)

Նիդերլանդների խորհրդարանն ընդունել է Հայաստանին առնչվող երկու բանաձև

Երևանում կպատրաստեն լոլիկով ամենամեծ ձվածեղը

Կինս ասաց՝ ինչ ուզում ես արա, բայց քաղաքականությամբ չզբաղվես. բելգիացի գործարարը նշանակվել է Ֆլանդրիալում ՀՀ հյուպատոս

«Զիլ» մակնիշի բեռնատարը դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի գոտուց և կողաշրջվել. տուժածը հոսպիտալացվել է

Երկրաշարժ Հայաստանում. ցնցման ուժգնությունը կազմել է 2-3 բալ

Սովորում ենք ավելի ճիշտ աշխատել և առավել արդյունավետ լինել. «Իմ քայլը» հիմնադրամի անձնակազմը վերապատրաստվում է

Սահմանապահ ծառայությունն իրականացվում է առանց խնդիրների և լուրջ միջադեպերի. վարչապետն այցելել է «Զվարթնոց»

Թբիլիսիի դատարանը տուգանել է 3 հեռուստաալիքի, որոնք հրաժարվել են ցուցադրել իշխող կուսակցության նախընտրական տեսահոլովակը

Հաստատվել է Հայաստան-Հյուսիսային Մակեդոնիա հանդիպումը սպասարկող մրցավարական անձնակազմը

Սուրեն Պապիկյանի ուղեկցությամբ ԵՊՀ պատվիրակությունն այցելել է սահմանագոտի (լուսանկարներ)

Գրոզնիում գազալցակայան է պայթել. զոհերի թվում երեխաներ կան (տեսանյութ)

Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Նիկոլ Փաշինյանի՝ Եռակողմ հայտարարության վերաբերյալ հայտարարություններին

Մատուռի մոտակայքում քաղաքացին ընկել, վնասվել է

Բարձրացնել զորքի մարտունակությունը և զգոնությունը. Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարը խորհրդակցություն է անցկացրել

«Զվարթնոց»-ում ծանոթացա ՀՀ սահմանապահների աշխատանքին՝ նոր իրողության պայմաններում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Խաղաղության հիմնադրամից օգտվելու առումով ՀՀ-ն ԵՄ անդամ երկրներից կանաչ լույս է ստացել, ևս 30 մլն եվրո կհատկացվի. Մարագոս

ԵՄ դիտորդական առաքելությունը պատրաստ է համագործակցել նաև Ադրբեջանի հետ. «Ազատություն»

Մեկնարկել է Հայաստանի ձիասպորտի ֆեդերացիայի գավաթի բաց առաջնությունը

Ժամանակն է կոնգրեսներից մեկն անցկացնել ՀՀ-ում, գործընկերները կարծես դեմ չեն. Պապոյանը լուսանկար է հրապարակել Ֆրանսիայից

Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-4 աստիճանով. շրջանների զգալի մասում անձրև կտեղա

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ին նվիրված կոնֆերանսի բացմանը. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Հայաստանի Հանրապետությունն է երաշխավորում անվտանգությունը. ՌԴ ԱԴԾ-ին կարող է վերապահվել մոնիտորինգի գործառույթ. Փաշինյան

«Ոզնիների այգում» էինք. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել Արփիի հետ

Թուրքիայում չկա Հայաստանի Հանրապետության հետ հարաբերությունների նորմալացման վերաբերյալ քաղաքական որոշում. Ռուբինյան

Երևան են հասել 8.5 մետրանոց 20 նոր ավտոբուսները

Նիկիտա Սիմոնյանը 98 տարեկան է. ՀՖՖ-ն շնորհավորել է լեգենդար ֆուտբոլիստին

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը կարող է ինտեգրվել միջին միջանցքի հետ, որը Թուրքիայի արտաքին քաղաքական կարևոր թեման է. Փաշինյան

Ճարտարապետների միությունների միջազգային ասոցիացիայի կոորդինացիոն խորհրդի անդամները հանդիպել են Երևանի քաղաքապետի հետ

ՀՀ նախագահը Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևի հրավերով կմեկնի Ղազախստան

Սեբաստիայի փողոցում 4 մեքենա է բախվել. կան տուժածներ

Բաքուն ուզում է Հայաստանի ճանապարհներն օգտագործելի լինեն իր համար, բայց միաժամանակ ՀՀ-ն մնա շրջափակման մեջ. վարչապետ

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը ՀՀ շահագրգռության կիզակետում է, այն կարող է լինել բարեբախտություն տարածաշրջանի համար. Փաշինյան

Ձեռք բերված 10 տրոլեյբուսներն արդեն Երևանում են

Ինչու է «Խաղաղության խաչմերուկ»-ը մտահոգում Ադրբեջանին. վարչապետը 2 կետ նշեց

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը ժամանակի հետ տարածաշրջանայինից ձեռք է բերում համաշխարհային նշանակություն. Փաշինյան

ՄԻՊ-ն այցելել է Լոռու մարզ, հանդիպել մարզպետ Արամ Ղազարյանի հետ, եղել կայազորային հոսպիտալում

Երևանում «Գազել» է այրվել