Երկու տարում՝ 60 վարակակիր. ինչ իրավիճակ է ՀՀ-ում մետապնևմավիրուսի հետ կապված. նախարարը մանրամասնել է

Ռազմավարության առումով ուր է հասել ՀՀ առողջապահության նախարարությունը․ այս հարցերն ավելի պարզաբանված ներկայացնելու համար նախարար Անահիտ Ավանեսյանը ասուլիս էր հրավիրել՝ ամփոփելու 2024-ին կատարված աշխատանքները։

Նրա խոսքով՝ այդ աշխատանքներում առաջնային էր քաղաքացիներին՝ առողջապահական կարիքների բավարարման հասանելիությունը։

«Բյուջետային միջոցները ուղղվում են լրացուցիչ ծառայություններ ներդրելուն․ 2024 թվականի արդյունքների մասով աճ ունենք գրանցված. մինչև 15․12․2024 թվականը այդ միջոցները կազմել են 127 միլիարդ դրամ, 2023 թվականին՝ 113 միլիարդ դրամ»,- մանրամասնել է նախարարը:

Այնուհետև առողջապահական գերատեսչության ղեկավարը ներկայացրել է վերջին օրերին մարդկանց շրջանում անգանգստություն առաջացրած նոր վիրուսի՝ մետապնևմավիրուսի հետ կապված իրավիճակը: 

«Հայաստանում այդ վիրուսի 10 դեպք հայտնաբերվել է 2023 թվականին, 2024 թվականի հունվար-ապրիլին՝ 50 դեպք: Դրանից հետո մեր երկրում մետավիրուսի դեպքեր չեն հայտնաբերվել»,- վստահեցրել է նա:

Սուր շնչառական վարակների առումով, սակայն, աճ կա: Հոսպիտալացվել է 721 բուժառու, որոնց ավելի քան 90 տոկոսը երեխաներն են․ «Օպերացիոն կառավարման հանձնախումբն իրականացնում է ամենօրյա մոնիթորինգ, թե ինչ իրավիճակ է Հայաստանում, տարածման ինչպիսի ռիսկեր ունենք, բայց ընդհանուր առմամբ այս պահին թե՛ սուր շնչառական վարակների առումով, թե՛ քովիդի, գրիպի առումով ունենք միջին իրավիճակ. այս պահին որևէ անհանգստացնող խնդիր չկա: Բայց պետք է հասկանանք, որ ընդհանուր առմամբ սեզոնային ակտիվությունն ավելանալու վտանգ կա և պետք է ուշադիր կերպով բոլոր հարցերին արձագանքենք»։

Նախարարը նաև խոսել է պետպատվերիների հետ կապված խնդիրների մասին. քաղաքացիները դժգոհում են՝ չեն կարողանում օգտվել ծառայություններից:

«Կարևոր է ճիշտ ակնկալիքներ ձևավորել, որևէ բան անսահման չի լինում, առավել ևս, եթե դա կապված է բյուջեի հետ։ Նախարարությունն ունի տարեկան բյուջե, ամեն բժշկական կենտրոն ունի պայմանագրային գումար և սահմանափակ ծառայությունների շրջանակ։ Սխալ ակնկալիքներ չպետք է սերմանել՝ ասելով՝ ամեն ինչ պետք է լիներ անսահմանափակ: Ո՛չ, որևէ բան անսահմանափակ չի լինում։ Մեր քաղաքացիների՝ 2024 թվականին բուժսպասարկումից օգտվելու հերթերը երկու ամսից ավելին չեն եղել։ Վերջին չորս ամիսներին էլ անձը դիմել է և ստացել իր բուժօգնությունը»,- ասել է նա:

Վերջինս հավատացրել է՝ քաղաքացին իր կարիքին համապատասխան անհետաձգելի բուժօգնությունը ստանում է նույն րոպեին, իսկ եթե անհրաժեշտ է պլանային բուժօգնություն, ապա ստանում է հերթագրման սկզբունքով: Ավանեսյանը համոզմունք է հայտնել, որ Հայաստանն այսօր իր հերթագրման համակարգով բարեհաջող է։

Հարցադրմանը՝ առողջական խնդիրներ ունեցող անձինք զորակոչվում են, ո՞րն է նախարարության անելիքը, Ավանեսյանը նկատել է․ «Որպես առողջական հատվածի պատասխանատու՝ սերտ համագործակցում ենք Պաշտպանության նախարարության հետ ոչ միայն ընթացիկ գործընթացը կազմակերպելու առումով, այլ հստակեցնելու մեր իրավական կարգավորումները։ Շատ կարևոր է հասկանալ, թե մարդն ունի՞ առողջական խնդիր ու այնպիսի ախտորոշում, որն ընկնում է տվյալ հոդվածի տակ, և նրա վերաբերյալ պետք է կայացվի տարկետման կամ ազատման որոշում»։

Եթե բողոքներ կամ դժգոհություններ կան նման դեպքերի հետ կապված, ապա, ըստ նախարարի, դրանք առանձին պետք է ուսումնասիրել՝ հասկանալու, թե ո՞րն է խնդիրը․ «Բժշկական հանձնաժողովները շատ մանրակրկիտ փորձաքննություններ են իրականացնում, որ վստահ լինեն՝ անձը ճիշտ է փորձաքննվել, որպեսզի զորակոչումից հետո խնդիրներ չառաջանան»։

Առողջապահական համակարգի պատասխանատուն անդրադարձել է նաև միակ պետական ծննդատունը՝ «Քանաքեռ-Զեյթուն»-ը, փակելուն, ասել՝ մշտապես կապվել են բժշկական անձնակազմի հետ՝ կենտրոնի խնդիրները հասկանալու համար. խնդիր է դրված եղել, որ Հայաստանում ծննդօգնության որակն ավելի բարձրացվի․ «Բոլոր ծննդատները (անկախ՝ ում ենթակայության են ու որտեղ են գտնվում) պետք է համապատասխանեն մեր սահմանած չափանիշներին։ Մենք գործ ունենք երեխաների ծնվելու և մայրական մահացության հետ»։

Տվյալ ծննդատանը ժամանակ է տրվել, սակայն խնդիրներն այդպես էլ չեն վերացվել, նախարարությունն էլ չի տրամադրել կրկին գործունեություն ծավալելու որոշումը։

Գործադիրի անդամը նաև մանրամասնել է, թե ինչպե՞ս են վերահսկվում կոսմետիկ ներարկումային կենտրոնների գործունեությունները. «Բազմաթիվ են դեպքերը, երբ նմանատիպ կենտրոնները չեն ստանում լիցենզիա, որովհետև չեն համապատասխանում պահանջներին։ Դա անընդհատ գործընթաց է, և կարող է կազմակերպությունը մի քանի անգամ դիմելուց հետո ստանալ այդ լիցենզիան։ Լիցենզավորման ողջ գործընթացի պարբերականության մեջ օրենք ենք փոխել․ այս պահին ամբողջական լիցենզավորվման պահանջների վերանայված փաստաթուղթը գտնվում է շրջանառության մեջ, այսինքն՝ պահանջները խստացվելու են»:

Ավանեսյանի խոսքով՝ պետք է ընդունել, որ Հայաստանում կոսմետոլոգիական ծառայությունները բավականին զարգացած են, այն բժշկական տուրիզմի մաս է կազմում, սակայն այդ գիծը պահելու համար անհրաժեշտ է պատշաճ որակ ապահովել․ «Ցանկացած տիպի բժշկական միջամտություն, առողջական վիճակի որևէ ախտորոշում, վիճակի փոփոխություն պետք է արվեն բժշկի միջամտությամբ, հետևաբար դա պետք է իրականացվի համապատասխան կրթություն, հավաստագիր ունեցող լիցենզավորված կազմակերպության հետ»։

ՀՀ առողջապահության նախարարը ընդգծել է, որ այժմ նախարարության երեք կարևոր ուղղությունները, որոնց պետք է ուշադրություն դարձնել, թվայնացումն է, համընդհանուր առողջապահական ապահովագրության օրենսդրական փաթեթի ընդունումը և պետական բժշկական կազմակերպությունների նոր կառավարման մոդելի ստեղծումն է:

Մերի Խաչատրյան