Չափազանց համեստ, կամ չափազանց լավատեսական. կառավարության կանխատեսումների հմայքը

 

Այս շաբաթ ՀՀ կառավարության մշակած եւ իր իսկ հավանությանն արժանացած 2018 թ. պետբյուջեի նախագծում մի քանի ուշագրավ ցուցանիշներ կան, որոնք մի տեսակ չեն տեղավորվում կառավարության անդամների հայտարարությունների շրջանակներում:

Այդպիսի մի ցուցանիշ է մասնավորապես «ներդրումներ/ՀՆԱ»-ի  կանխատեսումը: Ինչ ցուցանիշ է այդ «ներդրումներ/ՀՆԱ»-ն: Դա, եթե շատ պատկերավոր ասենք,  տնտեսության մեջ բոլոր հնարավոր ներդրումներ են՝ արտաքին, ներքին, պետական, մասնավոր, օտարերկրյա...: Ահա այդ ցուցանիշը, ըստ կառավարության կանխատեսման, 2018 թ. կկազմի 18.5 տոկոս: Այլ կերպ ասած, բոլոր ներդրումները միասին վերցրած 2018 թ. կկազմեն մեր համախառն ներքին արդյունքի 18.5 տոկոսը: Նույն կառավարությունը կանխատեսում է, որ հաջորդ տարի մեր ՀՆԱ-ն կկազմի 5 տրիլիոն 850 միլիորդ դրամ: Դրա 18.5 տոկոսը կլինի 1 տրիլիոն 82 միլիարդ դրամ:  

Շա՞տ է սա թե քիչ: Տնտեսական աճի կարեւորագույն նախապայմաններից մեկը հենց ներդրումների ծավալն է տնտեսության մեջ: Թվաբանորեն որեւէ տարբերություն չկա, թե ով է անում այդ ներդրումը՝ օտարերկրյա որեւէ ընկերությո՞ւն, որը հսկա գործարան է կառուցում, թե մոտակա «պեռաշկու ցեխի» սեփականատերը, որը բանկում պահած իր փողով կամ վերցրած վարկով ընդլայնում է իր արտադրամասը: Երկու ներդրողներն էլ իրենց ներդրմանը համահունչ «աճեցնելու են» մեր տնտեսությունը:

Ներկայացնենք մի վիճակագրություն: 2013-ին, երբ գրանցվեց 3.3 տոկոս տնտեսական աճ, ներդրումների ծավալը կազմել էր ՀՆԱ-ի 22.3 տոկոսը: 2014թ. ներդրումների ծավալը կազմեց մոտ 21 տոկոս, իսկ ՀՆԱ-ի աճը՝ 3.6 տոկոս: 2015-ին ներդրումները 20.7 տոկոս էին, ու ՀՆԱ-ն աճեց 3.2 տոկոս: 2016-ին ներդրումները կտրուկ նվազեցին եւ կազմեցին 18.4 տոկոս, իսկ ՀՆԱ-ն գրեթե չաճեց (տես գծապատկերը): 2017 թ. համար կատավարությունը կանխատեսում է 4.3 տոկոս տնտեսական աճ այն դեպքում, երբ ներդրումները ավելի քիչ կլինեն՝ 18.2 տոկոս: Հաջորդ տարվա 4.5 տոկոս տնտեսական աճը կառավարությունը կանխատեսում է ներդրումների 18.5 տոկոսի պայմաններում: Վերջին երկուսը ընդամենը կանխատեսումներ են, իսկ նախկինները՝ արդեն իսկ  փաստ: Այսինքն տնտեսական աճը որոշակի կախվածություն ունի ներդրումների ծավալից:

Այդ կախվածությունը, իհարկե ուղղակի չէ, ունի ժամանակային, ոլորտային իներցիաներ: Բայց միեւնույնն է, եթե կառավարությունը ներդրումների այսպիսի ցածր մակարդակ եւ այսպիսի բարձր տնտեսական աճ է կանխատեսում, ապա դրանցից մեկը իրական չէ: Կամ կառավարությունը համեստ է ներդրումներ կանխատեսելու հարցում, կամ չափազանց լավատես է տնտեսական աճի կանխատեսումներում: Ընդամենը նկատենք, որ 2005-2008 թթ. երբ  արձանագրվում էին երկնիշ տնտեսական աճեր, ներդրումների մակարդակը հասնում էր ՀՆԱ-ի մինչեւ 40 տոկոսին: Սա՝ ի միջիայլոց:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
9047 դիտում

Բախվել են Ֆրանսիայի դեսպանատան մեքենան, «Լեքսուս-ն ու «ԳԱԶել»-ը. վիրավորը դեսպանատան աշխատակից է

Ջրարբի գյուղում այրվել է բնակելի վագոն-տնակ

Երևանում BMW մակնիշի ավտոմեքենայի դուռը փակվել է, 1 տարեկան երեխան՝ մնացել ներսում

ՀՀ ՊՆ-ն հորդորով դիմել է լրատվամիջոցներին

Պարզվում է՝ 3 սոցիալական էջով 1 ամսում ես 17-18 միլիոն դիտում կարող եմ ունենալ. Աննա Հակոբյանն առաջարկ է արել

Կանանց ազգային հավաքականը սկսում է նախապատրաստվել ընկերական խաղերին

COP29-ում կողմերը համաձայնել են աղքատ երկրներին 300 մլրդ դոլար հատկացնել. ըստ Հնդկաստանի՝ դա չնչին գումար է

Գերմանիայի ԱԳ նախարարը հայտարարել է ամուսնալուծության մասին

Աշխատասենյակում հայտնաբերվել է ՆԳՆ ոստիկանության Նոր Նորքի պահպանության բաժնի պետերից մեկի մարմինը

Ձևավորվել է ՔՊ կուսակցության Արմավիրի տարածքային կազմակերպության խորհուրդը, ընտրվել է վերահսկող

Հանրապետությունում կա փակ ավտոճանապարհ

Հրդեհ ավտոտնակում. այրվել է 2 «Լեքսուս» մակնիշի մեքենա

Շատ բան ունեմ պատմելու. Հենրիխ Մխիթարյանը գիրք է գրում

Երևանում բախվել են թիվ 36 երթուղու ավտոբուսն ու բեռնատարը

Այսօր էլ Իջեւանում շրջեցինք հեծանվով. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

ԱԺ պատվիրակությունը մասնակցում է ՆԱՏՕ-ի ԽՎ աշնանային նստաշրջանին

Ադրբեջանը ՀՀ-ի հետ մի դեպքում կգնա խաղաղ համագոյակցություն ձևավորելուն միտված ռազմավարական գործարքի. Մարգարյան

ՌԴ ՊՆ-ն «Իսկանդեր»-ով հարվածել է Դնեպրի օդանավակայանին. տեսանյութ

Թեհրանը բողոք է հայտնել Մոսկվային Կազանի համալսարանում իրանցի ուսանողների «բռնի» ձերբակալության առնչությամբ

Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters

ՏԿԵ նախարար Դավիթ Խուդաթյանը հետևել է Նոր Հաճնի կամրջի շինաշխատանքներին

ԵՄ մուտքի արտոնագրերի ազատականացման երկխոսության մեկնարկը նոր շունչ կհաղորդի Հայաստան-ԵՄ համագործակցությանը

Ռուսական ուժերը հարվածներ են հասցրել Ուկրաինայի ռազմական օդանավակայաններին. ՌԴ ՊՆ

ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը Թրամփի հետ քննարկել է անվտանգության գլոբալ մարտահրավերները

2 ամսում՝ 12 հազարից ավելի այցելու. Անահիտ աստվածուհու արձանը մեծացրել է Պատմության թանգարանի հոսքը. տեսանյութ

Զելենսկին Մոսկվային մեղադրել է խաղաղության հեռանկարը խաթարելու համար

Կանադան կկալանավորի Նեթանյահուին, եթե նա այցելի մեր երկիր. Ժոլի

Իսրայելի հզոր ավիահարվածը ցնցել է Բեյրութի կենտրոնը. կան զոհեր

Երկրաշարժ` Ադրբեջանում. ցնցումները Հայաստանի տարածքում ևս զգացվել են

Հայտարարվել է Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահի թեկնածուների ընտրության խորհրդի ներկայացուցիչների մրցույթ

Ռուսաստանում զորահավաքի մասին խոսք անգամ չկա. Պեսկով

Երևանում բախվել են «Range Rover»-ն ու «BMW X6»-ը. վերջինը կողաշրջվել է. կա տուժած

Երևանում բախվել են «Toyota»-ն ու «Mercedes»-ը. կան տուժածներ

Այսօր էլ՝ Նորք-Մարաշով եկա աշխատանքի, բայց կրկին հեծանիվով. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Առկա խնդիրները վկայում են, որ Հայաստանը դեռ պատրաստ չէ առողջապահության ապահովագրության անցնելուն. Փաշինյան

Ավինյանի գլխավորած պաշտոնական պատվիրակությունը մեկնել է ԱՄՆ

Ինչ իրավիճակ է Հայաստանի ավտոճանապարհներին

Նախ՝ օրը որոշեցի. Նիկոլ Փաշինյանն ասաց՝ ինչու է սափրվել

Նեղվում ենք «Արևմտյան Ադրբեջան»-ից, չե՞նք մտածում, որ Արևմտյան Հայաստան ասելով մարդկանց գրգռում ենք. Փաշինյան

Վարչապետը մանրամասնեց՝ ինչու ՀՀ-ն չի բարձրաձայնում Ադրբեջանի Սահմանադրության փոփոխության հարցը