Վերին Լարսի փակման սեզոնի բացման սեզոնը. ձյուն է եկել

Վերին Լարսի մոտակայքում կրկին ձյուն է եկել ու անցակետում կրկին բարդություններ կան: Վերին Լարսի անցակետի սեզոնային փակումները արդեն սովորական են դարձել: Այնքան սովորական, որ հանրությունը դրա մեջ ոչ մի արտառոց բան այլեւս չի էլ տեսնում. դե ձյուն եկավ՝ պետք է փակվի...:

Իրականում դա միակ ցամաքային ճանապարհն է, որը կապում է Հայաստանը իր ամենախոշոր առեւտրատնտեսական գործընկերոջ՝ Ռուսաստանի հետ: Իսկ 2014 թվականից Վերին Լարսը նաեւ միեւնույն տնտեսական տարածքի՝ ԵՏՄ երկու երկրների միջեւ ցամաքային միակ ճանապարհն է: Շատ պատկերավոր ասած, միասնական տնտեսական տարածքը այն է, երբ ապրանքների շրջանառությունը, ասենք՝ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջեւ նույնն է, ինչ, ասենք, Երեւանի ու Գյումրիի: Ու պատկերացնենք, որ Երեւան- Գյումրի միակ ցամաքային ճանապարհը ամեն տարի ձմռանը պարբերաբար փակվի՝ տարեկան ընդհանուր առմամբ մի քանի ամիս: Ու հենց դա էլ, պատկերավոր ասած, տեղի է ունենում Վերին Լարսում:  Ու ստացվում է, որ հայաստանյան արտադրողների համար տարին մի քանի ամիս փակ է «ԵՏՄ-ի 170 միլիոնանոց շուկան»:

Կա՞ արդյոք տարբերակ Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ կայուն ու հուսալի ցամաքային ճանապարհ ունենալու: Տեսականորեն կա, գործնականում՝ ոչ: Համենայն դեպս՝ տեսանելի ապագայում: Ընդ որում, տեսականորեն կա մի քանի տարբերակ: Բացի Վերին Լարսից, կա եւս երկու ավտոճանապարհ, որոնք կապում են Հայաստանը Ռուսաստանի հետ: Դրանցից մեկն անցնում է Հարավային Օսեթիայի տարածքով եւ հայտնի է որպես Ռոկիի թունել: Մյուսն անցնում է Աբխազիայի տարածքով. անցակետը կոչվում է Պսոու-Վեսյոլայա: Այս երկուսն էլ չեն գործում  Վրաստան-Ռուսաստան-Հարավային Օսեթիա-Աբխազիա չլուծված խնդիրների պատճառով:

Արդեն տարիներ շարունակ Ռուսաստանն ու Վրաստանը բանակցում են այս անցակետերը գործարկելու շուրջ: Այս տարվա փետրվարին վրացական կողմը հայտարարեց, որ ինքը արդեն բոլոր փաստաթղթերը պատրաստել է, եւ անցակետերի բացման հարցում Ռուսաստանը պետք է քայլեր անի: Այդ ժամանակ հույսեր առաջացան, որ այդ անցակետերը տեսանելի ապագայում կբացվեն: Խնդիրն այն է, որ եթե նախկինում Հայաստանը պարզապես Ռուսաստանի տնտեսական գործընկերն էր, ապա արդեն երեք տարի է, ինչ Հայաստանն ու Ռուսաստանը միեւնույն տնտեսական տարածքի մասնակիցներ են: Եվ կարելի էր սպասել, որ Վրաստանի հետ Ռուսաստանի ունեցած խնդիրները գոնե տրանսպորտային հաղորդակցության վերականգման հարցում փոքր-ինչ կնահանջեն: Այսինքն, ռուսական կողմի մոտ շահագրգռություն կառաջանա ժամ առաջ բացել անցակետերը, քանի որ դա կենսական նշանակություն ունի իր ռազմավարական գործընկերոջ՝ Հայաստանի համար, որը նաեւ ՌԴ-ի հետ միեւնույն տնտեսական տարածքում է՝ ԵՏՄ-ում: 

Բայց արձանագրենք, որ Ռոկիի թունելի ու Պսոու-Վեսյոլայա անցակետերի բացման ուղղությամբ այս տարվա փետրվարից հետո որեւէ շոշափելի առաջխաղացում տեղի չի ունեցել: Ու բնական հարց է ծագում՝ եթե հիմա էլ առաջխաղացում չկա, ինչու պետք է տեսանելի ապագայում լինի: Ռուսաստանի համար Վրաստանի առաջ տնտեսական ու տրանսպորտային բարդություններ ստեղծելը թերեւս ավելի կարեւոր է, քան իր ռազմավարական գործընկերոջ՝ Հայաստանի համար տնտեսական ու տրանսպորտային ավելի բարվոք պայմաններ ապահովելը: Դա մի տեսակ չի տեղավորվում ԵՏՄ-ի «գաղափարական» շրջանակների մեջ:

Իսկ ինչ է նշանակում, երբ տարեկան մի քանի ամիս կտրվում է ցամաքային ճանապարհը Հայաստանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ: Դա նշանակում է, որ մեր ապրանքները, որոնք նախատեսված են ԵՏՄ շուկայի համար, ավելի մեծ բարդություններով են տեղ հասնում, դրանց ինքնարժեքը բարձրանում է, ու դրանք դառնում են ավելի անմրցունակ:

Պարբերաբար փակվող ցամաքային ճանապարհի ֆոնին առավել ուշագրավ է դառնում Իրանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ ազատ առեւտրի համաձայնագրի կնքման հեռանկարը, որի ջատագովն ու թիվ մեկ շահագռգիռ կողմը հենց Հայաստանն է: Էլի տեսականորեն, նման համաձայնագիր կնքելու պարագայում Հայաստանը կդառնա Իրանի եւ ԵՏՄ-ի միջեւ տարանցիկ երկիր: Իսկ գործնականում տարեկան մի քանի ամիս Հայաստանը կորցնելու է տարանցիկ երկրի կարգավիճակը: Դա էլ հանգեցնելու է նրան, որ ԵՏՄ-ն ու Իրանը իրար մեջ ապրանքափոխանակությունը հուսալի դարձնելու համար կփնտրեն ու հաստատ կգտնեն այլ ճանապարհներ, որոնք շրջանցում են Վերին Լարսը եւ հետեւաբար՝ նաեւ Հայաստանը:   

Հ.Գ. կա նաեւ այլ տարբերակ ավելի հուսալի ցամաքային կապ ապահովելու համար Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ: Հենց Վերին Լարսի ճանապարհը զգալիորեն ավելի հուսալի դարձնելու համար ճանապարհի որոշ հատվածներում ինժեներական կառույցներ են անհրաժեշտ՝ թունելներ, ծածկած ճանապարհներ եւ այլն: Դրանք մեծ ներդրումներ են պահանջում: Սակայն ԵՏՄ-ում չի քննարկվել, չի քննարկվում ու հաստատ չի էլ քննարկվի միության ընդհանուր բյուջեից վարկի կամ դրամաշնորհի տեսքով նման կառույցներ ֆինանսավորելու տարբերակը, որպեսզի Վերին Լարսի հատվածը ձմռանը ավելի անցանելի դառնա: ԵՏՄ-ին Հայաստանը որպես տնտեսական միավոր չի հետաքրքրում: Այդ դեպքում որքանո՞վ է մեզ համար ԵՏՄ-ն հետաքրքրիր տնտեսական տեսանկյունից:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
6993 դիտում

Կեղծված ընտրություններով նորանկախ երկրի ֆունդամենտ դնողների քաղաքական դիակապտությանը վերջ տալ է պետք. Մկրտչյան

ՀՀ նախկին նախագահների հարցում գործ ունենք բացարձակ քաղաքական անպատասխանատվության հետ. Չախոյան

Նուբարաշեն վարչական շրջանն առաջին անգամ տրոլեյբուս է սպասարկում. տեսանյութ

Սովոր են նեղ շրջանակում հնչեցնել թեզեր, քաշվել մի կողմ. Չախոյանն ասաց՝ ինչու նախկին նախագահները չեկան բանավեճի

Բախվել են «Դարոյնք» ՍՊԸ-ին պատկանող «Տոյոտա կորոլա»-ն և «Օպել աստրա»-ն․ կա վիրավոր

Մենք քաղաքական դիակներին վերջնականապես հուղարկավորում ենք, պատրաստվում՝ 7-ին ու 40-ին. Հովհաննիսյան. տեսանյութ

ԱԺ այգում իրականացավ ամանորյա հրաշքը. լուսանկարներ

Տրանսպորտային միջոցներից կատարվող գողությունների համար պատասխանատվությունը կխստացվի. քայլեր են ձեռնարկվել

Մեքենաներ են բախվել, «Օպել»-ը կողաշրջվել է․ կա վիրավոր

Ամիօ բանկի հայտարարած մրցույթը շարունակվում է. մրցանակը՝ շքեղ weekend Աբու Դաբիում

Ադրբեջանական կործանված ինքնաթիռի «սև արկղը» հայտնաբերվել է, անձնակազմի 3 անդամները ողջ են

Հեշտ է ասել՝ Փաշինյանը «կապիտուլյանտ» է ու չգնալ բանավեճի, բա Պուտինին պատասխանեք, ձեզ մեղադրել է. Դալլաքյան

5 ոստիկան է ազատվել ծառայությունից. ՆԳՆ կարգապահական հանձնաժողովի նիստ է տեղի ունեցել

Ադրբեջանական ինքնաթիռի կործանման հետևանքով 38 մարդ է զոհվել, դիերն անճանաչելի են. մանրամասներ

Ադրբեջանական ինքնաթիռի կործանման հետևանքով զոհվածների ինքնությունը պարզելու ուղղությամբ աշխատանքներ են տարվում

Բաքուն և Երևանը կարող են համատեղ նախաձեռնել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարումը. Զախարովա

ՏԿԵ նախարարն այցելել է Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիր, ծանոթացել առկա խնդիրներին. լուսանկարներ

ՌԴ ԱԻՆ-ը հատուկ չվերթ է իրականացրել Ղազախստան՝ տեղափոխելու ավիավթարից տուժած ռուսներին

ՀԱԳՄ ներկայացուցիչների հետ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել համատեղ ձևավորել 2025-ի աշխատանքային օրակարգը

Ներկայացվել է 21-րդ դարի լավագույն ֆուտբոլիստների ցուցակը

Առաջնորդվում եմ վարչապետի պաշտոնական հայտարարություններով, պետք չէ մութ սենյակում սև կատու փնտրել. Կոնջորյան

Փաստ, որ ապացուցեց հակառակը նրա, ինչ ոմանք փորձում էին հիմնավորել. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Աննա Հակոբյանն այցելել է «Աբովյան» ՔԿՀ. լուսանկարներ, տեսանյութ

Հայտնի են հունվարին 12-րդ դասարանցիների պետական ավարտական քննությունների օրերը. ժամանակացույց

Հրավերը չմերժելու պարագայում առաջին իսկ րոպեներից արձանագրվելու էր ասելիքի տոտալ բացակայություն. Ազարյան

Եղանակի պատճառով ինքնաթիռը փոխել է ուղղությունը, տարբեր վարկածներ կան, որոնց մասին խոսելը վաղ է. Ալիև

«Աբովյան» ՔԿՀ-ում ներկա էի տարեմուտի տոնական համերգին. Աննա Հակոբյան. տեսանյութ

Հռոմի պապը Սուրբ ծննդյան ուղերձում համընդհանուր հաշտության և խաղաղության կոչ է արել. տեսանյութ

Համացանցում կադրեր են հրապարակել կործանված ադրբեջանական ինքնաթիռի սրահից. տեսանյութ

ԱԺ նախկին պատգամավոր Լևոն Սարգսյանը՝ «Ալրաղացի Լյովիկ»-ը դատապարտվել է 9 տարվա ազատազրկման

Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Կառավարության նիստը

Շվանիձոր-Նռնաձոր հատվածում պայթեցման աշխատանքներ են կատարվելու

ՎՏԲ-Հայաստան Բանկն աջակցել է ջազմեն Լևոն Մալխասյանի համերգին

Կեղծ թղթադրամներով Ամանորի նվերներ են գնել. 17-ամյա տղան ձերբակալվել է

Եվրոն թանկացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան դեկտեմբերի 25-ին

Ադրբեջանում դեկտեմբերի 26-ին սուգ կհայտարարվի

Քովիդի թեստը կրկին դրական է․ ՀՀ վարչապետ

Կոնվերս Բանկի Card2Card արշավի մրցանակները հանձնվել են հաղթողներին

Պուտինն ԱՊՀ գագաթնաժողովը սկսել է Ղազախստանում ավիավթարի հետևանքով զոհվածների ընտանիքներին ցավակցելով

ԼՂ հարցում մեր մոտեցումները փոխվեցին, երբ դաշնակցային պարտավորությունները չկատարվեցին․ Կոնջորյան