Երևան
12 °C
Հանրության շրջանում ամենաշատ քննարկվող թեման թերեւս կարագի թանկացումն է: Այն իրոք թանկանում է կատաղած տեմպերով: Եթե այսօր տեսնում եք, որ մեկ կիլոգրամ կարագն արժե, ասենք, 4000 դրամ, ապա իրավունք ունեք կասկածելու, որ հաջորդ օրը այն մի 5-10 տոկոսով ավելի թանկ կլինի:
Որքանով են այդ քննարկումները համապատասխանում այն «դերին», որը խաղում է կարագը մեր կյանքում: Եթե առաջնորդվենք պաշտոնական վիճակագրության տվյալներով, ապա հայ հանրության համար կարագի թանկացումը պետք է աննկատ մնար ընդհանրապես:
Ըստ ՀՀ մաքսային ծառայության հրապարակած տեղեկությունների, անցած ողջ տարվա ընթացքում Հայաստան է ներմուծվել 4 հազար 725 տոննա կարագ: 2015 թվականին ներմուծվել էր 4 հազար 383 տոննա: Այսինքն, ունեցել ենք աճ մոտ 8 տոկոսով: Սակայն 2017 թվականի առաջին կիսամյակում պատկերը կտրուկ փոխվել է: Այդ ժամանակահատվածում ներկրվել է 2 հազար 361 տոննա, որը 224 տոննայով կամ 8.6 տոկոսով քիչ է 2016 թվականի նույն ցուցանիշից:
Բայց այս աճն ու նվազումը այնքան էլ էական չեն: Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում կարագի սպառումը շատ քիչ է: Տարեկան մեկ շնչի հաշվով սպառվում է մոտ 1.5 կիլոգրամ կարագ: Եթե համարենք, որ կարագի մեկ կիլոգրամի գինը կհասնի կամ կանցնի 5 հազար դրամը, ապա տարեկան յուրաքանչյուր անձի հաշվով կարագի վրա կատարված ծախսը կկազմի 7 հազար 500 դրամ, կամ ամսական 625 դրամ: Կարագի ասենք 50 տոկոս թանկացումը ավելացնում է դրա վրա յուրաքանչյուր անձի կատարած ծախսը միայն 200-300 դրամով:
Առաջին հայացքից դա շատ քիչ է: Սակայն նման հաշվարկներ անելը, այսպես ասենք՝ կոռռեկտ չէ մանավանդ Հայաստանի դեպքում: Կարագը առաջին անհրաժեշտության ապրանք է եւ առողջ սննդակարգի պարտադիր բաղադրիչ պետք է լինի: Բայց Հայաստանում բնակչության եկամուտների բաշխվածությունը չափազանց անհավասար է: Ըստ պաշտոնական վիճակագրության՝ հացն ու կարտոֆիլը մեր բնակչության 70 տոկոսի համար հիմնական սնունդ են հանդիսանում: Իսկ բնակչության մոտ 30 տոկոսը հազիվ է ապահովում իր սնունդը՝ աղքատ է: Ահա այս խավերի համար կարագի նույնիսկ չնչին թանկացումը հանգեցնելու է այդ մթերքի սպառման նվազմանը:
Եվ դա, որքան էլ տարօրինակ հնչի, պարզ երեւում է պաշտոնական վիճակագրության տվյալներից: 2016 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստան ներկրված մեկ կիլոգրամ կարագի մաքսային արժեքը եղել է 3.5 դոլար: 2017-ին նույն ցուցանիշը եղել է արդեն 4.3 դոլար: Այսինքն, հենց այս տարվա առաջին կիսամյակից կարագը սկսել է թանկանալ: Ու հենց առաջին կիսամյակում էլ ներկրումը նվազել է, ինչը ենթադրում է, որ նվազել է նաեւ սպառումը: Եթե սա միայն վիճակագրական զուգադիպություն չէ, ապա ունենում ենք տխուր պատկեր:
Որքան էլ մարդ հարուստ լինի ու նրա համար կարագի գինը էական չլինի, միեւնույն է, նա կարագի թանկացման կամ էժանացման պայմաններում կսպառի նույն քանակությամբ կարագ: Իսկ ահա աղքատ բնակչությունը կարագի համար կհատկացնի նույն քանակությամբ գումար, որքան հատկացրել է նախկինում: Բայց քանի որ կարագը թանկացել է, ուստի այդ գումարով ձեռք կբերի ու կօգտագործի ավելի քիչ քանակությամբ կարագ:
Համեմատության համար նշենք, որ տարեկան մեկ շնչի հաշվով 1.5 կիլոգրամ կարագի սպառման ցուցանիշը առանց այդ էլ ցածր է: Օրինակ, Ռուսաստանում մեկ շնչի հաշվով տարեկան սպառումը կազմում է 2.3 կիլոգրամ, Իսլանդիայում՝ 5.8 կիլոգրամ, Ֆրանսիայում 8 կիլոգրամ եւ այլն:
Բայց ամեն ինչ խոսում է այն մասին, որ կարագի բարձր գինը ժամանակավոր բնույթ է կրում: Որոշ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ համաշխարհային շուկայում կարագի գնի կտրուկ աճը պայմանավորված է մասնավորապես Եվրոպայում դրա սպառման կտրուկ աճով: Իսկ դա էլ իր հերթին տեղի է ունեցել այն պատճառով, որ գիտնականները պարզել են՝ կարագի մեջ առկա խոլեստերինը վնասակար չէ առողջությանը: Ավելին՝ խիստ օգտակար է: Դա էլ հենց հանգեցրել է կարագի նկատմամբ պահանջարկի կտրուկ աճին:
Բայց տնտեսագիտական ամենապարզ օրենքները հուշում են, որ պահանջարկի աճը, որի հետեւանքով ապրանքը թանկացել է, բերելու է առաջարկի, այսինքն՝ արտադրության աճի: Ու առաջիկայում մենք ամենայն հավանականությամբ կտեսնենք աշխարհում կարագի արտադրության ծավալների աճ, ինչն էլ կբերի գների նվազման:
Ամբողջ խնդիրն այն է, թե աշխարհում կարագի էժանացումը որքանով շուտ կհասնի Հայաստան, կամ կհասնի՞ երբեւէ, թե ոչ: Իսկ թանկանալիս ազդեցությունը շատ արագ է լինում:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԻրանի Զահեդան քաղաքի դատարանի շենքը զինված հարձակման է ենթարկվել. կան զոհեր և տասնյակ վիրավորներ
Ադրբեջանը ներկայում աշխատանքներ է տանում խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման ուղղությամբ. Հաջիև
Այսօր Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ռազմական բախումը կամ սրացումը արդիական չէ. Հաջիև
Իմ հետ գալը և խաղալը Հայաստանից լուրջ չի ընդունվի իմ կողմից. դա իմ համար փակ էտապ է. Արոնյան. «Ազատություն»
Առանձնապես խոշոր չափերով սինթետիկ ու բուսական ծագման թմրամիջոցներ են հայտնաբերվել
Տաշիրի տներից մեկում հրդեհ է բռնկվել
«Россия сегодня»-ն և «Radio Liberty»-ն զբաղված են միևնույն կեղծ թեզերի տարածմամբ. ԱԳՆ խոսնակ
Արագածոտնի մարզում մեքենաներ են բախվել, մեկն ընկել է ձորը. վիրավորների թվում փոխգնդապետ կա
ՄԱԿ-ի ԱԽ նիստում Կամբոջան Թաիլանդին կոչ է արել դադարեցնել կրակը
Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հուլիսի 26-ին
Կրպակներ տարածքում և ցամաք շատրվան. ինչու այլևս չեն երգում ու պարում Գյումրու լուսաձայնային նոր շատրվանները
Ազատի ջրամբարում նավակ է շրջվել. 3 քաղաքացի հայտնվել է կղզյակների վրա
«էլեկտրահարություն և սրտի կանգ» ախտորոշմամբ հիվանդանոց է տեղափոխվել 20-25 տարեկան օտարերկրացի երիտասարդ
Պետական բյուջեի միջոցներով հիմնանորոգվում է Աշտարակ-Փարպի-Ղազարավան ավտոճանապարհը
Տապալված ծառեր, վնասված տանիքներ ու սյուներ, ջրալցված նկուղներ. քամու հետևանքով 33 արտակարգ դեպք է գրանցվել
Ալավերդիում պատշգամբ է փլուզվել. քաղաքացին ընկել է ներքև
Մակունցն ու ԱՄՆ պետքարտուղարության ներկայացուցիչն անդրադարձել են խաղաղության և կայունության հաստատման ջանքերին
Արմավիրի ԲԿ-ն էլեկտրոնային առողջապահական համակարգի գործարկման մարզային լավագույն օրինակներից է. տեսանյութ
44-օրյա պատերազմից հետո Հայաստանը միջանցք տալ չի պարտավորվել. «Ազատության» ադրբեջանամետ կեղծիքը. Fip
Երևանում քամին ծառը արմատախիլ է արել և տապալել
2025-ի առաջին կիսամյակում 1000 խոշոր հարկատուները պետբյուջե են վճարել ավելի քան 986 միլիարդ 71 միլիոն դրամ
Անձրևից հետո Երևանի մի շարք փողոցներում կրկին հեղեղումներ են. տեսանյութ
Ֆրանսիայի ԶՈւ գլխավոր շտաբի պետի հետ պաշտպանական համագործակցությանն առնչվող հարցերի լայն շրջանակ է քննարկվել
Ծաղիկ արտադրող ևս 5 ընկերության արտահանման թույլտվություն է տրվել. ՍԱՏՄ
Թաիլանդի մի շարք շրջաններում ռազմական դրություն է հայտարարվել
Ինչ կտա ՀՀ-ով անցնող ճանապարհը, և որն է ամերիկյան կողմի առաջարկը. Բաբաջանյանը մանրամասնում է. տեսանյութ
44-օրյա պատերազմի մասնակիցը հետը բերած զենքը թողել է Քարվանսարայի ձորաբերան կոչվող կամրջի մոտ
Ադրբեջանի և Թուրքիայի ԱԳ նախարարները քննարկել են Հայաստանի հետ խաղաղության գործընթացը
Հաղթահարում ենք շոգը՝ ստանալով idcoin. Idram&IDBank
Լևոնը ՀՅԴ-ն փակեց, Կտրիճին շեմից չթողեց, հիմա հանդուրժող է դարձել. տարիքից իրականությունը կորցրել է. տեսանյութ
Սարատովում գազի պայթյունի հետևանքով բնակելի շենքի մուտքը փլուզվել է, կան զոհեր
ՀԷՑ-ը նոր հայտարարություն է տարածել
Թուրքիայում ուղևորներով զբոսանավ է այրվում. տեսանյութ
Բացահայտվել են ՊԵԿ պաշտոնյաների կողմից բրոքերային ծառայություններ մատուցող տնտեսվարողից կաշառք ստանալու դեպքեր
Վարդավառի օրը ՆԳՆ ծառայությունները հանրապետության ողջ տարածքում ուժեղացված հսկողություն կիրականացնեն
Վարդավառի տոնին առնչվող միջոցառումները կկազմակերպվեն Վարդանանց հրապարակում. Գյումրու քաղաքապետարան
Արզումանյան-Հալաբյան խաչմերուկում մեքենա է կողաշրջվել. տուժածը հոսպիտալացվել է
Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել է Գեղարքունիքի բնակավայրեր, ծանոթացել իրականացվող ծրագրերին, Խաչաղբյուրում կով կթել
Հյուսիս-հարավի՝ Ագարակի հնավայրը շրջանցող նոր ճանապարհի կառուցման աշխատանքներն ավարտական փուլում են. տեսանյութ
Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հուլիսի 25-ին
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT