Տնտեսությունում ստվերը կրճատվել է, բայց որակական աճ չկա

					
					Հայկ Գեւորգյան
				
					15/02/2018
					schedule08:30
				
																	#ՊԵԿ
																							#հարկեր
																							#Սամվել Ալեքսանյան

							
2017 թվականին ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեն զգալիորեն ավելի շատ հարկեր հավաքագրեց, քան նախորդ տարի: Ըստ պաշտոնական տվյալների՝ այդ աճը կազմեց մոտ 80 միլիարդ դրամ, կամ ավելի քան 7 տոկոս:
Սա, անշուշտ, վատ ցուցանիշ չէ: Մանավանդ որ հարկերի հավաքագրման այս աճը չի զուգորդվել հարկային տեռորի կամ բեսպրեդելի մթնոլորտով: Համենայն դեպս այդպիսի համատարած դրսեւորումների մասին լուրեր չկան:
Սակայն երբ ուսումնասիրում ենք հարկերի հավաքագրումը ըստ առանձին հարկատուների, պատկերը այնքան էլ վարդագույն չէ: Կարելի է արձանագրել, որ չնայած հարկերի ավելացման գործում նկատելի է ստվերի որոշակի կրճատման արդյունքներ, բայց տնտեսության որակական աճի կամ տնտեսական ընդհանուր աշխուժացման դրսեւորումներ գրեթե չկան:
Այսպես. առաջին 1000 հարկատուները 2017-ին 90 միլիարդ դրամով ավելի հարկ են վճարել, քան նախորդ տարի: Բայց այդ ավելացումը մեծ մասամբ պայմանավորված է մի քանի ընկերությունների վճարած հարկերի կտրուկ ավելացմամբ, ինչը ամենեւին էլ չի խոսում տնտեսական աշխուժացման մասին: Ամենամեծ աճը, օրինակ, արձանագրել է «Գրանտ Տոբակոն»: Եթե 2016-ին այս ընկերությունը վճարել էր 22.5 միլիարդ դրամ, ապա անցած տարի այդ ցուցանիշը կազմել է 34.7 միլիարդ: Աճը 12 միլիարդ դրամից ավելի է՝ մոտ 54 տոկոս: Այսինքն, 90 միլիարդ դրամով ավելացված հարկերից 12 միլիարդը այս մեկ ընկերության շնորհիվ է ստացվել: Սա շատ լավ է, իհարկե: Բայց սա խոսում է մեկ առանձին վերցրած ընկերության գրանցած հաջողության մասին, որը աշխատում է մեկ առանձին վերցրած ոլորտում՝ ծխախոտագործության: Այս մեկ ընկերության գրանցած հաջողությունը որեւէ կապ չունի երկրի տնտեսությունում վարվող տնտեսական քաղաքականության հետ: Այս ընկերությունը փնտրել գտել է արտաքին շուկաներ, ընդլայնում է իր արտադրությունը եւ մեծացնում արտահանման ծավալները: Առավելագույնը, որ կարելի է արձանագրել, կառավարությունը պարզապես չի խանգարել երեւի:
Հարկերի մեծ աճեր են արձանագրել նաեւ հանքարդյունաբերության ոլորտում գործող ընկերությունները: Դրանցից խոշորագույնների վճարած հարկերի պատկերը հետեւյալն է: 2016-ի համեմատ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը ավելացրել է հարկերը 9.5 միլիարդ դրամով: Անցած տարի ԶՊՄԿ-ն վճարել է 18.6 միլիարդ դրամ: «Լիդիան» ընկերությունը անցած տարի վճարել է 7.8 միլիարդ դրամ այն դեպքում, երբ 2016-ին ընդամենը 700 միլիոն դրամ էր վճարել: «Գեոպրոմայնինգ»-ը 2017-ին վճարել է 13.4 միլիարդ դրամ, որը ավելի քան 4 միլիարդ դրամով ավելի է, քան նախորդ տարում: եւս 3.2 միլիարդ դրամով էլ ավելացրել է իր հարկերը Կապանի լեռնամետալուրգիականը: Միայն այս չորս ընկերությունները միասին 2017-ին մոտ 25 միլիարդ դրամով ավելի հարկ են վճարել, քան 2016-ին: Սա, բնականաբար, պայմանավորված է գունավոր մետաղների համաշխարհային գների բարձրացմամբ եւ նույնպես որեւէ կապ չունի Հայաստանում տնտեսական աշխուժացման հետ: Այլ կերպ ասած, ստացվում է, որ մի քանի ընկերությունների վճարած հարկերի կտրուկ բարձրացման հաշվին բյուջեի հարկային եկամուտները աճել են: Իսկ դա նշանակում է որ շատ ավելի մեծ թվով ընկերություններ նվազեցրել են հարկերը, ինչը նշանակում է, որ ընդհանուր տնտեսական վիճակը Հայաստանում մնում է տխուր:
Ինչ խոսք, չի կարելի չնկատել ստվերի կրճատման դրսեւորումները, որոնք ակնհայտ են դառնում  հրապարակված ցուցակից: Օրինակ, ԱԺ պատգամավոր Սամվել Ալեքսանյանի «Ալեքս հոլդինգ» ընկերությունը (2016 թվականին այն կոչվում էր «Ալեքս գրիգ») 2017 թվականին վճարել է 21.5 միլիարդ դրամ, որը 2016 թվականի ցուցանիշը գերազանցում է մոտ 6.5 միլիարդ դրամով կամ  40 տոկոսով: Այս ավելացումը ակնհայտորեն ստվերի կրճատման հաշվի է արձանագրվել: Ու նմանատիպ ցուցանիշներ կան նաեւ այլ «հանրահռչակ» ընկերությունների դեպքում: Ամբողջ խնդիրն այն է, որ ստվերի կրճատումը ինքնին անհրաժեշտ է տնտեսության առողջացման համար, բայց ամենեւին բավարար չէ: Օրինակ, անցած տարվա ընթացքում չեն գրանցվել մոնոպոլիաների ու օլիգոպոլիաների դիրքերի թուլացում եւ մրցակցության աստիճանի բարձրացում: Չի արձանագրվել բիզնեսի ու քաղաքականության սերտաճման թուլացում...: Բայց դա խոսակցության այլ թեմա է:
Հոդվածը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի փետրվարի 14-ի համարում:

					 Տպել
				
					5804 դիտում
				
Share
Tweet

		schedule10:20, 20/04/2024ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

		schedule10:10, 20/04/2024Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

		schedule09:51, 20/04/2024Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

		schedule09:50, 20/04/2024Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

		schedule23:42, 19/04/2024Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

		schedule23:24, 19/04/2024Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

		schedule23:10, 19/04/2024Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

		schedule22:46, 19/04/2024ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

		schedule22:38, 19/04/2024Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

		schedule22:15, 19/04/2024Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

		schedule22:00, 19/04/2024Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

		schedule21:55, 19/04/2024Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

		schedule21:48, 19/04/2024Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

		schedule21:41, 19/04/2024Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

		schedule21:30, 19/04/2024Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

		schedule21:28, 19/04/2024Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան 

		schedule21:14, 19/04/2024Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

		schedule20:59, 19/04/2024Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

		schedule20:49, 19/04/2024Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

		schedule20:38, 19/04/2024Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

		schedule20:30, 19/04/2024Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

		schedule20:26, 19/04/2024Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

		schedule20:14, 19/04/2024Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

		schedule19:42, 19/04/2024Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

		schedule19:36, 19/04/2024Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

		schedule19:30, 19/04/2024Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

		schedule19:20, 19/04/2024Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

		schedule19:11, 19/04/2024Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

		schedule19:04, 19/04/2024Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

		schedule18:52, 19/04/2024Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

		schedule18:46, 19/04/2024Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

		schedule18:40, 19/04/2024«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

		schedule18:28, 19/04/2024Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

		schedule18:12, 19/04/2024Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

		schedule18:00, 19/04/2024Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

		schedule17:53, 19/04/2024ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

		schedule17:37, 19/04/2024էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

		schedule17:27, 19/04/2024Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

		schedule17:25, 19/04/2024Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

		schedule17:20, 19/04/2024Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Armtimes.com
Armtimes.com

Տնտեսությունում ստվերը կրճատվել է, բայց որակական աճ չկա

15/02/2018 schedule08:30

15/02/2018 08:30