Հայ-ռուսական հարաբերություններում նկատվում են «բելառուսականացման» սիմպտոմներ

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Սանկտ-Պետերբուրգ այցից եւ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հեռախոսային բանակցություններից առաջ արած «Ռուսաստանն ի զորու է կանխել պատերազմի վերսկսումը Ղարաբաղում» հայտարարությունը մեծ արձագանք ստացավ:

Երկու ժամից ավել տեւած ասուլիսի ժամանակ վարչապետը մի քանի անգամ շեշտեց Ռուսաստանի կարեւորությունը ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործում՝ փաստացի Մոսկվային «կարգելով» որպես տարածաշրջանում էսկալացիա թույլ չտվողի հիմնական պատասխանատու:

«Ռուսաստանի Դաշնությունը ունի բոլոր լծակները տարածաշրջանում էսկալացիա թույլ չտալու համար: Ես չեմ կարող հավատալ, որ Հայաստանի ռազմավարական գործընկեր, դարավոր բարեկամ Ռուսաստանը թույլ կտա տարածաշրջանում պատերազմի վերսկսում»,- ասաց նա: Այլ կերպ ասած, Փաշինյանը, բազմիցս նշելով հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունների կարեւորության մասին, զուգահեռաբար բացեիբաց Ռուսաստանի վրա դրեց հակամարտության գորտում ստատուս-քվոյի պաշտպանի պատասխանատվությունը: Այլ կերպ ասած, եթե պատերազմ է լինելու, ապա միայն Ռուսաստանի «դաբրոյով»:

Փորձագետները, իհարկե, կառարկեն Փաշինյանին՝ նշելով, որ Կրեմլի ազդեցությունը Բաքվի վրա պետք չէ գերագնահատել, քանի որ այն շատ սահմանափակ է: Ազդեցության լծակներից մեկը ղարաբաղյան հակամարտությունն է, իսկ մյուսը Հայաստանի համար շատ անընդունելի սպառազինությունների մատակարարումը: «Եթե Հայաստանի պարագայում կան ազդեցության քաղաքական, տնտեսական, անվտանգության բաղադրիչներ, Ադրբեջանի դեպքում Մոսկվայի ազդեցության գործիքները մի քանիսն են՝ ԼՂ հակամարտություն եւ սպառազինությունների մատակարարում»,- մեզ հետ զրույցում նշեց ռուսաստանցի փորձագետ, ՌԴ արտաքին ու պաշտպանական քաղաքականության հարցերով խորհրդի ղեկավար Ֆյոդոր Լուկյանով:

Նրան երկրորդում է ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը, որի կարծիքով սպառազինությունների վաճառքը որքան էլ Հայաստանին դուր չգա, ունի հստակ տրամաբանություն: «Այդ կերպ, Ռուսաստանն իրենից կախվածության մեջ է դնում Ադրբեջանին, քանի որ սպառազինությունների վաճառքին հետեւում է դրանց վերանորոգման, վերազինման, արդիականացման ու պահեստամասերով ապահովելու գործընթացը: Սա ապահովում է Ադրբեջանի ռազմական համալիրի թափանցիկության որոշակի աստիճան նաեւ ՀՀ-ի համար»,- նշում է Հարությունյանը՝ հավելելով, որ Հայաստանը, որպես ՌԴ դաշնակից, տեղյակ է այդ մատակարարումներից:

Ի դեպ, վերջին պնդումը տարբեր ժամանակներում մի քանի անգամ արել են նաեւ Հայաստանի պաշտպանության գերատեսչության ղեկավարները:

Փորձագետների՝ Ադրբեջանի վրա ՌԴ-ի ազդեցության լծակների սահմանափակության մասին պնդումները, կարծես համոզիչ են: Ազդեցության մասշտաբների սահամանափակ լինելու մասին պատկերն ամբողջանում է, երբ հիշում ենք, թե ինչպես Ադրբեջանն ուղղակի անտանելի ֆինանսական պայմաններ ստեղծեց Գաբալայի ռադիոլոկացիոն կայանում Ռուսաստանի ներկայության համար ու ստիպեց Մոսկվային հեռանալ այնտեղից:

Սրան պետք է գումարել նաեւ այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանը որպես կասպիական եւ Հյուսիսային Կովկասի հետ սահմանակից պետություն մեծ կարեւորություն է ներկայացնում Մոսկվայի համար: «Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում կորցրել է Վրաստանին, չի պատրասվում կորցնել նաեւ Ադրբեջանին: Չնայած Հայաստանի հետ ՌԴ-ն դաշնակից է, սակայն Ադրբեջանն էլ կարեւոր է: Բաքվի հետ ՌԴ-ն կարող է վարվել այնպես, ինչպես Վրաստանի հետ 2008 թ.-ին միայն այն պարագայում, եթե Մոսկվայի համար Ալիեւը հավասարվի Սահակաշվիլիին»,- նշում է ռուսաստանցի փորձագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը:

Եթե իսկապես Ռուսաստանի ազդեցության լծակներն Ադրբեջանի վրա թույլ են, ապա ինչու էր այդքան վստահ խոսում Փաշինյանը՝ նշելով, որ դարավոր բարեկամ Ռուսաստանը թույլ չի տա տարածաշրջանում պատերազմի վերսկսում: Վարչապետին այս պարզ իրողությունները հայտնի՞ չեն, որ Ալիեւը կարող է անգամ Մոսկվա զանգելուց առաջ եւ հետո կտրուկ սրել իրավիճակը շփման գծում ու հայ-ադրբեջանական սահմանին, թե՞ նրա խոսքերն այլ ենթատեքստ ունեն:

Իրականում, Մոսկվան Բաքվի վրա ազդելու այլ բավականին մեծ լծակ ունի: Այն է՝ հնարավորինս ուժեղացնել Հայաստանը:

Այնուամենայնիվ, փորձագետները հակված են կարծելու, որ Փաշինյանի այս եւ նման հայտարարություններն իրականում խոսում են այլ բանի մասին: Այն է՝ թեպետ «թավշյա հեղափոխությունից» Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունում կտրուկ փոփոխություններ տեղի չեն ունեցել, սակայն փոխվում են այդ հարաբերություններում առկա շեշտադրումները: Ի դեպ, թե՛ հայ-ռուսական, թե՛ Հայաստան-ԵՄ ուղղություններում: Հայաստանը, գովեստների ու բարեկամության մասին հայտարարություններին զուգահեռ, սկսել է բարձրաձայնել խնդիրների մասին:

Օրինակ՝ մի կողմից Փաշինյանը խոսում է հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունների, ՀՀ տնտեսությունում Ռուսաստանի գործոնի, ԼՂ հարցում ՌԴ դերի ու ԵԱՏՄ-ի կարեւորության մասին, սակայն մյուս կողմից՝ բաց հայտարարում, որ «ավելի էժան գազ ենք ուզում», ԼՂ հակամարտության գոտում ստատուս-քվոյի պահպանման պատասխանատվությունը դնում Մոսկվայի վրա, Փանիկում միջադեպը որակում սադրանք, իսկ Սանկտ-Պետերբուրգ մեկնում «ԵԱՏՄ-ի աշխատանքը չպարալիզացնելու համար»:

Այլ կերպ ասած, հայ-ռուսական հարաբերություններում «բելառուսականացման» սիմպտոմներ են նկատվում: «Կարծում եմ, որ Փաշինյանի կառավարման ժամանակ Հայաստանի ու Ռուսաստանի հարաբերություններն ավելի շատ կնմանվեն ռուս-ղազախական կամ ռուս-բելառուսական հարաբերություններին»,- նշում է քաղաքագետ Միքայել Զոլյանն ու շտապում հավելել, որ դաշնակցային հարաբերությունները, իհարկե, կպահպանվեն, սակայն առկա խնդիրները եւս լռության չեն մատվի:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
12577 դիտում

Այ բալամ, պարտվելուց առաջ գոնե ռինգ մտեք. Սաֆարյանը՝ ՀՀ նախկին նախագահների՝ բանավեճից հրաժարվելու մասին

Ձվածեղը սարքել ես՝ մարդդ կերել ա, տեսել ենք, բայց որ տղադ ա կերել՝ չենք տեսել. նպատակը մտքի հեղինակին օգնելն է

Եթե մտածեին, որ չեզոք դիտորդների աչքում այդ բանավեճը հաղթելու էին` առանց տատանվելու կհամաձայնվեին. Իոաննիսյան

Նախկին նախագահները հրաժարվեցին բանավեճից, բայց կոչ եմ անում ևս մեկ անգամ մտածել, ես վճռական եմ. Փաշինյան

Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը և Սերժ Սարգսյանը մերժել են Նիկոլ Փաշինյանի հետ բանավիճելու առաջարկը

Վարչապետի՝ բանավեճի հրավերը նախկին նախագահների համար լավ առիթ է՝ հիմնավորելու իրենց մեղադրանքները. Չախոյան

Քննարկվել են փակ հաստատություններում հատուկ միջոցների, ֆիզիկական ուժի և զենքի գործադրման հիմնախնդիրները

Որն է «Կրթվելը նորաձև է» արշավի նպատակը. Աննա Հակոբյանը մանրամասնել է

Սպանդանոց է, գնալու եմ մինչև վերջ. «Արթկոսմեդ» կլինիկայում «սարսափ ֆիլմ» հիշեցնող տեսարան է. տեսանյութ

2025 թվականին ԵՀՄ մեդիա գագաթնաժողովը տեղի կունենա Հայաստանում

ԱՄՆ-ում դեսպան Մակունցը խորհրդակցություն է հրավիրել. քննարկվել են 2025-ի ռազմավարական ծրագրերն ու անելիքները

Մեքենաներ են բախվել. «Ֆոլկսվագեն»-ը հայտնվել է հետիոտնի համար նախատեսված մայթին, կան վիրավորներ

Շրջանառությունից հանվել է տնտեսվարողի կողմից իր տարածքը տեսահսկման համակարգերով ապահովելու օրենսդրական փաթեթը

Կատարի պատվիրակությունը քննարկել է Դամասկոսում թռիչքների վերականգնման հարցը

Աննա Հակոբյանը նոր լուսանկարներ է հրապարակել

Նախարարությունը ստանում է մտահոգիչ ահազանգեր դպրոցներում արձանագրվող բռնության դեպքերի առնչությամբ. Անդրեասյան

Նոր ատոմային էներգաբլոկի կառուցման ծրագրի վերաբերյալ հարցեր են քննարկվել. ՏԿԵ նախարարն այցելել է ՀԱԵԿ

Մի՞թե վարչապետի տիկնոջը հարիր է հատակին նստել և անգլերեն պարապել. Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել

Գերասիմ Վարդանյանը կշարունակի մնալ ազատության մեջ. պաշտպան

ՀՀ որոշ տարածաշրջաններում մառախուղ է

Վերաբրենդավորվել է Ամիօ բանկի «Իջևան» մասնաճյուղը

Չինաստանում ամբոխի մեջ մխրճված վարորդը դատապարտվել է մահապատժի

Դեսպան Կոպիրկինը Արփինե Սարգսյանին է փոխանցել Ռուսաստանի Դաշնության ՆԳ նախարարի նամակը

Ծանր քաշերը գտնվում են լավագույն ձեռքերում. Լաշա Տալախաձեն շնորհավորել է աշխարհի չեմպիոն Վարազդատ Լալայանին

Բոլորով պետք է ձևավորվենք հանրային պահանջ, որ սրճարաններում չծխելու օրենքը պահպանվի. Նանուշյան

Մահացել է ԱԺ նախկին պատգամավոր Տիգրան Եգանյանը

Նիկոլ Փաշինյանը ուղիղ եթերում բանավեճի է հրավում նախկին նախագահներին

Ինչպես խուսափել տոնական օրերին սննդային գործոնով պայմանավորված վարակիչ հիվանդություններից և թունավորումներից

Հայտնաբերվել է ՊՆ ռազմական ոստիկանության կին ծառայողի ավտոմեքենան հրկիզած կասկածյալը

Դեսպան Քվինն ու ՏԿԵ նախարարը հանդիպման ընթացքում քննարկել են ԱՄՆ ուղիղ չվերթեր սկսելու հնարավորությունը

Պերուում տեղացի թմրավաճառների ձերբակալությունը գլխավորել է Գրինչի հագուստով ոստիկանը. տեսանյութ

Վերաբացվել է Երևան մոլում գտնվող Ucom-ի վաճառքի և սպասարկման նորացված կենտրոնը

Բազմաթիվ հարցերի լուծման բանալին թվայնացման ճանապարհն է, 2025-ին պետք է օրակարգով ինտենսիվ զբաղվել. վարչապետ

Ավտոլվացման 15 կետի գործունեություն է կասեցվել

Բուք է ու մերկասառույց. ինչ իրավիճակ է հանրապետության ավտոճանապարհներին

Նոր գլխագրեր «Կրթվելը նորաձև է» արշավի համար. ինչ են առաջարկել Աննա Հակոբյանին Ջերմուկում

Սյունիքի ճախաթթուն մարզի և մայրաքաղաքի խանութներում է. «Իմ Քայլը» հիմնադրամի շահառուն ընդլայնել է բիզնեսը

ՊՆ-ն հայտարարում է ԶՈՒ պատվո պահակային վաշտում ծառայելու զորակոչիկների ընտրություն․ ժամանակացույց

2024-ի նոյեմբերին Հայաստանում գրանցվել է 782 հազար 832 աշխատատեղ. վարչապետը վիճակագրություն է ներկայացրել

Հայաստանը Գերմանիայի կողքին է և սգում է Մագդեբուրգի Սուրբ ծննդյան տոնավաճառում զոհվածների համար. դեսպան