Երևան
12 °C
Այսօր Երեւանում 57 տարեկան հասակում ծանր հիվանդությունից մահացել է բանաստեղծ, թարգմանիչ, հրապարակախոս, փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու Կարինե Աշուղյանը։
Աշուղյանը ծնվել է 1962 թվականին՝ Արարատի մարզի Տափերական գյուղում: Ավարտել է Երեւանի պետական համալսարանի փիլիսոփայության եւ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետը, ապա` ՀՀ ԳԱԱ փիլիսոփայության եւ իրավունքի ինստիտուտի ասպիրանտուրան: Աշխատել է նույն ինստիտուտում՝ որպես հայ փիլիսոփայության պատմության բաժնի կրտսեր գիտաշխատող, ՀՀ ՊՆ «Հայ զինվոր» պաշտոնաթերթում եւ որպես լրագրող՝ տարբեր լրատվամիջոցներում: 1998-2008թթ եղել է «Արարատ» մարզային թերթի գլխավոր խմբագիրը: 1980-ական թվականներից հանրապետական մամուլում հանդես է եկել բանաստեղծություններով, թարգմանություններով եւ հրապարակախոսական հոդվածներով:
1996թ-ից եղել է Հայաստանի գրողների միության անդամ: Խմբագրել է «Գրական տապան» միջազգային գրական փառատոնի ամենամյա մի քանի ժողովածուներ: Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են ռուսերեն, պարսկերեն, հոլանդերեն, լեհերեն, անգլերեն, թուրքերեն եւ այլ լեզուներով:
Հրատարակվել են նրա «Բանաստեղծություններ» (1995թ.), «Առաքելություն» (հրապարակախոսություն, «Ավետաբերները» ժողովածու, 1997թ.), «Հմայիլներ» (2006թ.), «Փորձեր» (2007թ.), «Մի ճամպրուկ ճակատագիր» (2014թ.), «Փիլիսոփայական եւ գեղարվեստական միտքը 13-14-րդ դարերի քերականության հայ մեկնություններում» (2015թ.) գրքերը:
Ռուսերենից թարգմանել է Մարինա Ցվետաեւայի, Աննա Ախմատովայի «Բանաստեղծություններ» (2003թ.), Նաթելլա Լալաբեկյանի «Բազմակետ» (2011թ.), Վահան Հովհաննիսյանի «Մանդելիոն» (2014թ.) գրքերը: «Հմայիլներ» բանաստեղծությունների ժողովածուի համար արժանացել է ՀԳՄ Պարույր Սեւակի մրցանակի: Պարգեւատրվել է ՀՀ մշակույթի նախարարության «Գրիգոր Նարեկացի» հուշամեդալով: 2016թ. արժանացել է ՀՀ ՊՆ եւ ՀԳՄ համատեղ ամենամյա մրցանակին:
Ստորեւ՝ լուսահոգի Կարինե Աշուղյանի բանաստեղծություններից․
Անուններ
Կհիշեմ մի օր անունդ, թռչուն`
Ճախրանքի պահին գրկած ամպերին ամենաբարձր,
Եվ քո անունը, ոսկելողակ ձուկ`
Սուզվելու պահին այն ջրերի մեջ,
Ուր առեղծվածը ամենախորքի
Փայլում է անճեղք խեփորի միջից,
Կհիշեմ մի օր անունդ, նժույգ,
Խենթ պահին վարգի,
Երբ մկանապիրկ մարմինդ վեր է
Տարածությունից եւ ժամանակից,
Կհիշեմ մի օր անունդ, ծաղիկ,
Բացվելու պահին,
Երբ գեղեցիկի անթարգմանելի նշան ես, խորհուրդ :
Եվ քո անունը, փոքրիկ, փոքրիկ խոտ`
Հրաշքի պահին,
Երբ որ արեւից, օդից ու հողից
Կյանք է ներծծում քո հունդը հղի,
Եվ դեպի լույսն է վերձգվում ծիլը :
Կհիշեմ մի օր անունները ձեր,
Երբ էլ չեն հնչի իրար թախիծով
Հյուսված տառերը`
Վանդակում հանգչող երկնաբաղձ թռչնի,
Նժույգի` լծված դիակասայլին,
Աղբահորի մեջ նետված ծաղիկի,
Ոտնատակ եղած նորածիլ խոտի`
Ի~մ անունները :
Մի օր կհիշեմ բոլորովին այլ`
Զանգակաձայն ու զվարթ անուններ,
Եվ նորահրաշ
Մեր անուններով մենք կզարդարվենք :
Ձախողում
Գրկեցի ծառը ամենաբարձր`
Հպարտ լինելու արվեստը հուշեց,
Շոյեցի կանաչն ամենախոնարհ`
Խոտը շշուկով ինձ տվեց շնորհ,
Գգվեցի քարին ամենակարծր`
Ցավից լռելու գաղտնիքը բացեց,
Փարվեցի լճին ամենաաղի`
Ինձ չարտասվելու ուժով ողողեց :
Սակայն կարծես թե չստացվեց ոչինչ.
Ծառը թափ տվեց թեւերը վրաս,
Փակվեցին խոտի շուրթերը կանաչ,
Քարի ճակատին ձգվեց խոր կնճիռ :
Ինձ ո՞ վ ինչ ասաց, ո՞ վ ինձ ինչ հուշեց…
Հիշում եմ միայն` արտասվում էի,
Երբ լսում էի հորդորը լճի,
Իսկ հիմա, ահա, էլ չեմ արտասվում :
Փարվեցի լճին եւ արտասվեցի,
Իսկ հետո՞ , հետո ՞… չեմ հիշում ոչինչ/,
Տարրալուծվե ՞ լ եմ ջրերում լճի,
Թե՞ լիճն է դարձել ուրիշ` ինձնով լի,
Չեմ հիշում, թե երբ, բայց դարձել եմ լիճ`
Մի ամբողջական արցունքի կաթիլ`
Կնոջ պատկերով եւ նմանությամբ :
Միայնակ կին
Միայնակ կին,
Ավելի միայնակ,
Քան պարզապես մարդը,
Քան պարզապես կինը,
Քան միայնակ մայրը :
Միայնակ կին,
Որ երջանիկ, երջանիկ է
Գիշեր-ցերեկ,
Որովհետեւ
Բազմահարկի նենգ տանիքի
Թովիչ կանչին
Չի հետեւում
Եվ ամեն օր
Փրկվում է կամուրջներից,
Դանակներից եւ ածելուց,
Վթարներից եւ թույներից,
Կախաղանի օղակներից,
Իր մատներից
Կամ մարդասպան
Մոլագարին հանձնվելուց :
Միայնակ կին`
Գամված խաչափայտին,
Եվ ոչ ոք չի տեսնում
Գամերն ` աչքերի մեջ,
Գլխի, սրտի,
Գամերն` ամբողջ մարմնի
Եվ հոգու մեջ խրված :
Միայնակ կին`
Գամված խաչափայտին,
Որի վրա երազները
Ոստ են դարձել
Եվ ժպտում են
Կանաչ-կանաչ :
Միայնակ կին,
Ավելի միայնակ,
Քան պարզապես մարդը,
Քան պարզապես կինը,
Քան միայնակ մայրը,
Քան` ինքը…
Ներիր, ներիր, Տեր,
Այս հողի վրա
Դու միայնակ կին,
Դու կին չես եղել :
Հայրենիք
Կորիզի փայտե
Շեփորի գրկում լուռ ննջող սաղմը
Խորհուրդն է ծառի եւ առողծվածը,
Հիշողությունն է նախածառերի,
Հիշողությունը` արմատից սաղարթ,
Հիշողությունը` բողբոջումների,
Ծաղկափթթումի,
Տերեւաթափի
Ու մրգահասի,
Հիշողությունը` մեռնող եւ նորից
Հառնող ծառերի,
Հավերժանորոգ կյանք ու ծննդի :
Հայրենիք,
Մենք քո ծիրանի ծառից
Հողի գիրկն ընկած կորիզներ ենք սոսկ
Եվ մեր մարմնեղեն խեփորների մեջ
Լուռ կրում ենք քեզ` որպես սիրտ, հոգի,
Որպես սրբազան ծիրանենու սաղմ,
Փայփայում ենք քեզ ու լուսագծում
Հուշն ապագայի`
Պատկերով երեք-գույն ծիածանով
Պսակված Լեռան:
Վարազդատ Լալայանը՝ «Հանդիսատեսի համակրանք» անվանակարգի հաղթող
Նախկին նախագահները դեմ առ դեմ կանգնելու քաջություն չունեն, կասկածում են իրենց ճշմարտացիության մեջ. Աբրահամյան
Մալխասի արվեստը երևանցիներն են, կատարումներում կան քաղաքի փողոցներն ու մարդկանց ձայները. Տիգրան Ավինյան
Աղբատար մեքենայի զույգ անվադողերը անվահեծով պոկվել, հարվածել են «Տոյոտա քեմրի»-ին․ կա վիրավոր
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ. հաստատվել է 2025-ի բյուջեն
Հրացաններ, ատրճանակներ և ռազմամթերք. քաղաքացիները զենք-զինամթերք են հանձնել. տեսանյութ
Վաշինգտոնն արձագանքել է Հայաստանին զինելու մասին Ալիևի մեղադրանքներին
Արգելվել է «Բիոտոն» ՍՊԸ-ի էլեկտրամատակարարման նոր ենթակայանի գործարկումը. ինչ ռիսկեր են հայտնաբերվել
Նախորդ տարիներին կամավոր ատեստավորումը չհաղթահարած ուսուցիչները կարող են շարունակել իրենց աշխատանքը. նախարար
Մալխասի 80-ամյակն է, բայց այսօր չեմ մոտենա, ձեռքը չեմ սեղմի, չեմ շնորհավորի. Աննա Հակոբյանն ասել է՝ ինչու
Քոչարյանի բանակցած մյուս «փառահեղ» փաթեթը՝ ԼՂ-ն ՀՀ-ին միացնելու տարբերակ՝ Մեղրիի հաշվին. Ալեքսանյան
Հարգելի երեք նախկին նախագահներ, եթե բանավեճի հարցում փոշմանեք, ձայն հանեք, ցտեսություն. Փաշինյան
Մյունխենի ծերանոցում հրդեհ է բռնկվել. կան տուժածներ, տարհանվել է 60 մարդ
Բաքվում հանդիպել են Ադրբեջանի և Թուրքիայի զինված ուժերի ցամաքային զորքերի հրամանատարները
Մեր սիրելի նախկին քաղաքապետը բացի պարզ մանիպուլյացիաներից, բացահայտ ստում է. Արսեն Թորոսյանը՝ Մարությանին
Բախվել են մոպեդն ու «Mini Cooper»-ը. մոպեդավարը հիվանդանոցի ճանապարհին մահացել է
Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին
Արգավանդի կաթնամթերքի արտադրամասի «Չանախ» պանրի արտադրությունը կասեցվել է. խմբաքանակը ետ է կանչվել
Բարսելոնայում ՀՀ-ն պատվավոր հյուպատոս ունի. բացվել է գրասենյակը
Արտաշատի ԲԿ-ին պետության կողմից ֆինանսական միջոցներ կտրամադրվեն. ինչ նպատակի կուղղվի գումարը
Քաղաքացու ինքնասպանության փորձը կանխվել է
Մի հրաշք հյուր ունեի. «Անպտղության հաղթահարման» ծրագրով 486 երեխա է ծնվել, 25-ը` զոհված զինծառայողի ընտանիքում
Գյումրու պատմական փողոցների վերակառուցման աշխատանքների թերություների շտկման համար աշխատանքային խումբ կձևավորվի
Թուրքիան ուշադրությամբ հետևում է Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացի զարգացումներին. Էրդողան
Տրամաբանությունը հուշում է՝ Փաշինյանի թեզը ճշմարիտ է, հակառակն ապացուցելու համար փաստ չունեն. Խանդանյան
Ճիշտ ե՞մ հասկանում, որ 3 նախագահները հրաժարվում են հրապարակային բանավեճից. վարչապետը դիմել է ժողովրդին
Բանավեճին գալով` ստիպված էին լինելու միաժամանակ հերքել Փաշինյանի պնդումը, բայց նաև հաստատել. Ռուբինյան
Սևանա լճում և ափամերձ տարածքներում ուժեղացված ծառայություն է իրականացվել. 83 կգ սիգ է առգրավվել. տեսանյութ
Ձեր փոշոտ անցյալը չեք կարող թաքցնել, 2025-ի բյուջեն Երևան քաղաքի, երևանցիների մասին է. Ավինյանն ամփոփեց նիստը
Հայտնի են «Սպորտի ոլորտում տարվա լավագույնների ընտրություն» մրցույթի հաղթողները. արդյունքներն ամփոփվել են
Հավայան կղզիներում ժայթքել է Կիլաուեա հրաբուխը. տեսանյութ
Էյֆելյան աշտարակում հրդեհ է բռնկվել. հազարից ավել այցելու է տարհանվել
Գառնի գյուղի ճանապարհին մեքենաներ են բախվել․ զոհեր կան
Ադրբեջանի անձնագիր՝ ԼՂ քաղաքացիներին. ինչպես է բանակցել Քոչարյանը. Ալեքսանյանը լուսանկար է հրապարակել
10-15 միլիոն դիտումով ավելացել է իմ համեստ անձի հանդեպ հետաքրքրությունը. Աննա Հակոբյանն ասել է՝ ինչի շնորհիվ
ԲԴԽ նախագահն ու ՌԴ դեսպանը խոսել են 2 երկրների դատական համակարգերի համագործակցության հեռանկարների մասին
Հալեպում ՀՀ գլխավոր հյուպատոսությունը արտագնա ծառայություններ կմատուցի Լաթաքիայում և Քեսաբում. ժամանակացույց
Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան դեկտեմբերի 24-ին
Խուդաթյանը խորհրդակցություն է անցկացրել․ քննարկվել են համայնքների սեփական եկամուտների հավաքման ցուցանիշները
Երևան քաղաքում հրավառությունների թիվը շեշտակի կրճատվել է. Ավինյան
© 2024 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT