Ադրբեջանի տեղեկատվական ձախողումը, որից պետք է դասեր քաղի հայկական կողմը

Վերջին ամիսներին հայ-ադրբեջանական սահմանային լարվածության պատճառը երկուստեք իրականացվող ինժեներական աշխատանքներն էին: Այդ մասին օգոստոսի 12-ին լրագրողների հետ ճեպազրույցում հայտնեց պաշտպանության փոխնախարար Գաբրիել Բալայանը: Նրա խոսքով՝ ինժեներական աշխատանքների ընթացքում հակառակորդը փորձում էր դիրքային առավելություն ձեռք բերել, «ինչը, սակայն, կասեցվում է»։ Բալայանը նշեց նաեւ, որ ինժեներական աշխատանքների արդյունքում հայկական կողմը մի քանի դիրքերում առավելություն է ձեռք բերել։

Այս հայտարարությանը հետեւեց ադրբեջանական կողմի հուզական պատասխանը. նախորդ տարվանից ՀՀ Տավուշի մարզի հետ սահմանի հատվածում ծառայություն իրականցնող սահմանապահ ծառայությունը տեղեկատվություն տարածեց, համաձայն որի «ադրբեջանցի սահմանապահները Ղազախի ուղղությամբ ռազմավարական բարձունքներ են ազատագրել օկուպացիայից»: Ադրբեջանի Պետական սահմանապահ ծառայության ապպարատի ղեկավար Էլչին Իբրահիմովի խոսքով՝ «ՊՍԾ ստորաբաժանումների ամրացումը Ղազախի եւ Աղսթաֆայի շրջաններում մեծ գործընթացի սկիզբ է» եւ «հասկանալի պատճառներով» հավելյալ տեղեկատվություն չի կարող տրամադրել: Այս հայտարարություներն ամբողջովին տեղավորվում է տեղեկատվական պատերազմի «ժանրի կաննոների» մեջ:

Հետաքրքրական է ադրբեջանական լրատվամիջոցների մոտեցումը. այս «ձեռքբերման» մասին լուրը տարածելիս՝ ՀՀ հյուսիսարեւելյան ուղղությամբ տեղակայված ադրբեջանական դիրքերից լուսանկարների հրապարակմանը զուգահեռ դրանք փորձում էին սեփական հանրության աչքերում «չեզոքացնել» հայկական կողմի հայտարությունները: Այդպես, օրինակ, ՀՀ ՊՆ մամուլի քարտուղար Արծրուն Հովհաննիսյանի հայտարարությունն առ այն, որ դիրքերի տեղաշարժերն առաջնագծում մշտական բնույթ են կրում, ներկայացվել է որպես «ադրբեջանական ուժերի առաջխաղացման անուղղակի հաստատում»: ՊՆ մամուլի քարտուղարի խոսքերը ներկայացվել են կոնտեքստից կտրված: Հովհաննիսյանի ֆեյսբուքյան գրառումը, որին հղում էին կատարում ադրբեջանական լրատվամիջոցները, հերթական ընդգծում էր լրատվական դաշտի զգոն լինելու անհրաժեշտությունը:

«Ադրբեջանի սահմանապահ ծառայությունը հերթական տեղեկատվական խայծն է տարածել՝ սեփական տարածքում մարտական դիրքերի տեղաշարժը ներկայացելով որպես բացառիկ ձեռքբերում, որին, ցավոք սրտի, միանգամից արձագանքում է հայկանան տեղեկատվական դաշտը: Կրկին հիշեցնեմ, որ առաջնագծում դիրքերի տեղաշարժերը մշտական բնույթ են կրում, սակայն ի տարբերություն Ադրբեջանի, հայկական կողմը սովորաբար դրանց հասարակական հնչեղություն չի հաղորդում»,- գրել էր ՊՆ մամուլի քարտուղարը:

Հետագա վերլուծություններրը եւս ցույց տվեցին, որ ի հեճուկս ադրբեջանական քարոզչական թեզերի՝ հակառակորդը ոչ թե «ազատագրել է օկուպացված տարածքներ», այլ իր երկրի սահմաններում ինժեներական աշխատանքների արդյունքում որոշակի ֆիզիկական առաջխաղացում է ապահովել, ինչը, սակայն, մարտավարական, կամ առավել եւս ռազմավարական որեւէ առավելություն չի տվել: Ավելին՝ մեր ստորաբաժանումների համանման գործողությունների արդյունքում հայկական կողմին հաջողվել է էլ ավելի ամրապնդել դիրքային առավելութունը։ Այդ մասին արդեն ակնարկել էր Գաբրիել Բալայանը, իսկ ապատեղեկատվության տարածումից հետո պաշտոնապես հայտարարեց նաեւ Արծրուն Հովհաննիսյանը:

Խնդիրն այս ողջ պատմությունում ոչ թե պետական սահմանի ամրության կամ կողմերից որեւէ մեկի՝ սեփական տարածքում «ազատագրած» հեկտարների հարցն է, այլ մեր հասարակության խոցելիությունը տեղեկատվական առումով: Տեղեկատվական պայքարը հիմնականում ընթանում է նույն սցենարով. հակառակորդի ցանկացած գործողություն, անկախ դրա հաջողված կամ ձախողված լինելուց, իր իսկ կողմից ներկայացվում է որպես մեծ ձեռքբերում: Այնուհետեւ այդ «ձեռքբերումների» մասին լուրերը, անգամ թեթեւ քննադատությանը չդիմացող թեզերով նետվում են սեփական տեղեկատվակաքարոզչական դաշտ, որտեղից էլ հայկական որոշ լրատվականներ վերցնում եւ տարածում են դրանք: Դրանից հետո մեր պետական մարմինները ստիպված հերքում են դրանք եւ ներկայացնում իրական պատկերը, որը, բնականաբար, «դիտարժանությամբ» զիջում է հակառակորդի հորինվածքին:

Ինչ վերաբերվում է տեղեկատվության հարցում ՀՀ ԶՈւ զուսպ կեցվածքը պայմանավորված է նաեւ հակառակորդին տեղեկատվություն չտրամադրելու կամ որեւէ հարցի վերաբերյալ հավելյալ ուշադրություն չհրավիրելու գործոնով: Նմանատիպ իրավիճակ է ստեղծվում հայկական կողմում վիրավորների պարագայում, երբ ՊՆ-ն հրապարակային հայտարարություն չի անում, այլ հայտնում է միայն վիրավորի ընտանիքին՝ խուսափելով հակառակորդին տեղեկատվություն տրամադրել վերջինիս գործողությունների արդյունավետության մասին:

Բացի դրանից՝ մեր ԶՈւ գործողությունների մասին հաճախ չի բարձրաձայնվում նաեւ այն պատճառով, որ դրված խնդրի լուծումը բանակի առօրյան է եւ համայն աշխարհով հայտարարել կատարված ամեն առաջադրանքի մասին առնվազն պրակտիկ չէ: Շարունակելով եւ խորացնելով այս մոտեցումը՝ կարելի է սպասել, որ մարտական հերթապահություն իրականացնող ստորաբաժանումների զեկույցները պետք է լինեն հրապարակային, չէ՞ որ դա էլ է կատարված առաջադրանք:

Եթե ավելի լուրջ, ապա ադրբեջանական քարոզչական թեզերի տարածմանը նպաստում է այդ տեղեկատվության մատչելիությունը. ավելի հեշտ է ադրբեջանական մեդիադաշտում հայտնված «լուրերը» արտատպել, լավագույն դեպքում դրանց վերաբերյալ ՀՀ ՊՆ-ից մեկնաբանություն ստանալ, քան ժամանակ, էներգիա եւ այլ ռեսուրսներ ծախսել դրանք խորապես ուսումնասիրելու վրա: Կոնկրետ դեպքում հակառակորդը ձախողեց ինչպես դիրքային, այնպես էլ տեղեկատվական պայքարը, սակայն որոշակի «նստվածք», այդուհանդերձ, մնաց, եւ հետագայում դրանից խուսափելու համար հարկավոր է որոշակիորեն փոխել գործելաոճը՝ բացառելով հակառակորդի թեզերի տարածումը սեփական ռեսուրսներով:

Տպել
3049 դիտում

Գորիսում արյան փոխներարկման կայան կստեղծվի

2 օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով զոհվել է 1, վնասվածք ստացել՝ 24 մարդ

Գրականության և պատմության քննությունները միավորվել են․ ինչպես են նոր չափորոշիչներով դրանք հանձնվելու (տեսանյութ)

ՀՀ-ում կան տասնյակ ընկերություններ, որոնք կանխիկ շրջանառության արդյունքում կարողանում են ձևակերպել կրիպտոակտիվ. Սարգսյան

Բողոքի ակցիայի մասնակից կնոջ կողմից ոստիկանի նկատմամբ բռնություն գործադրելու դեպքով նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

ՀՀ շրջանավարտները դպրոցի ավարտական քննությունների միավորները կօգտագործեն բուհ ընդունվելու համար․ նախարարը մանրամասնում է

Սահմանին կատարվողը ցույց է տալիս, որ մենք առանց միջնորդների կարող ենք համաձայնության գալ. Ալիև

Հայտնի են զորակոչի և զորացրման օրերը

Դեսպան Փոլադյանն Ալժիրի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում 2-6 ժամ լույս չի լինի

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին