Երրորդ համաշխարհայինը հետաձգվում է. ԱՄՆ-ը հասել է իր նպատակին

Վերջին շաբաթվա ընթացքում շատ էր խոսվում երրորդ համաշխարհային պատերազմի հավանականության մասին: Պատճառը այս շրջանում ԱՄՆ-Իրան առանց այդ էլ լարված հարաբերությունների աննախադեպ սրումն էր:

Հունվարի 3-ին Բաղդադի միջազգային օդանավակայանի մերձակայքում ամերիկյան օդուժի հարվածով սպանվեց Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) «Ղոդս» հատուկ ստորաբաժանման հրամանատար գեներալ Ղասեմ Սուլեյմանին եւ եւս 9 հոգի: Գեներալին «չեզոքացնելու» հրամանը տվել է անձամբ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը։ ԱՄՆ-ն իր հարվածը որակել է որպես պաշտպանական գործողություն, որն ուղղված էր կանխելու տարածաշրջանում ԱՄՆ-ի շահերի դեմ հետագա հարձակումների կազմակերպումը: ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն հայտարարել է, որ իրենք հստակ տեղեկություններ են ստացել առ այն, որ գեներալ Սուլեյմանին ծրագրել էր մի շարք հարձակումներ, ապա հավելել, որ իրենք «հստակ չգիտեն՝ որտեղ եւ հստակ չգիտեն՝ երբ», սակայն հստակ իմացել են, որ նման հարձակումներ ծրագրվել են:

Սուլեյմանին մեծ ժողովրդականություն էր վայելում Իրանում, ուստի զարմանալի չէ, որ նրա սպանությունից հետո ԻԻՀ Գերագույն առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին խոստացավ խստորեն պատասխանել Սուլեյմանիի սպանության մեղավորներին, իսկ արտաքին գործերի նախարար Ջավադ Զարիֆն ԱՄՆ-ի այդ գործողությունն անվանեց միջազգային ահաբեկչական ակտ։

Փոխադարձ սպառնալիքներով հանդես եկավ Թրամփը՝ նշելով, որ եթե Իրանը հարվածի ամերիկացիներին կամ ամերիկյան օբյեկտներին, ապա իրենք կհարվածեն Իրանում թիրախավորած 52 օբյեկտներին, «որոնք կարեւոր նշանակություն ունեն Իրանի եւ իրանական մշակույթի համար»:

Ի պատասխան գեներալի սպանությանը, Իրանը հրթիռակոծել էր Իրաքի Այն ալ-Ասադում տեղակայված ԱՄՆ-ի ռազմաբազան: Հարվածից հետո իրանական մամուլում տեղեկատվություն տարածվեց ամերիկացի 80 զոհերի մասին, սակայն ամերիկյան կողմը հերքեց զոհերի առկայությունը, իսկ հետագայում տեղեկատվությունը այդպես էլ չհաստատվեց: Ի հեճուկս Թրամփի՝ իրանական 52 օբյեկտների մասին հայտարարության՝ Իրանի կողմից հրթիռակոծության պատասխանը հետեւեց պատժամիջոցների տեսքով: Դրանք, Թրամփի խոսքով, «հսկայական ավերիչ ազդեցություն կունենան Իրանի երկրի տնտեսության վրա»:

ԱՄՆ ռազմական օբյեկտների հրթիռակոծությունից հետո ՄԱԿ-ում Իրանի մշտական ներկայացուցիչ Մաջիթ Թախտ-Ռավանչին հայտարարեց, որ Իրանն ավարտել է իր վրեժը գեներալ Սուլեյմանիի սպանության համար եւ նոր ռազմական գործողություններ այլեւս չի ձեռնարկի: Իրանի նման դիրքորոշման վրա թերեւս իր ազդեցությունն էր ունեցել Թեհրանի միջազգային օդանավակայանի տարածքում ուկրաինական մարդատար ինքնաթիռի կործանումը, որի հետեւանքով զոհվեց 176 մարդ: Կործանումից հետո գլխավոր վարկածը տեխնիկական անսարքությունն էր, սակայն հաջորդ օրը տեղեկություններ սկսեցին տարածվել այն մասին, որ ինքնաթիռը պատահաբար խոցվել է իրանական ՀՕՊ-ի կողմից: Որոշ ժամանակ անց Իրանն ընդունեց մեղքը, խոստացավ պատժել մեղավորներին եւ փոխհատուցել վնասը:

Իրանի՝ ուկրաինական ինքնաթիռի խոցումը խոստովանելուց հետո իրանցի ուսանողները Թեհրանում եւ Սպահանում դուրս են եկել փողոց: Բողոքի ակցիաների մասնակիցները պահանջում են չբավարարվել ներողություններով եւ հրաժարականներով, այլ օրենքի ողջ խստությամբ պատժել ինքնաթիռի խոցման մեղավորներին: Ցույցերը շուտով նաեւ հակակառավարական բնույթ են ստացել՝ ուղղվելով հոգեւոր առաջնորդ Ալի Խամենեիի դեմ:

«Ամիր Քաբիր» համալսարանաի տարածքից հունվարի 11-ի երեկոյան ոստիկանությունը բերման ենթարկեց Իրանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Ռոբ Մաքեյրին: Իրանի իշխանությունները նրան մեղադրում էին ցուցարարներին ուղղորդելու եւ հակակառավարական տրամադրություններ տարածելու մեջ: Վերջինիս ասում էր, թե «Ամիր Քաբիր» համալսարան էր եկել ավիավթարի զոհերի հիշատակը հարգելու նպատակով: Հաջորդ օրն արդեն իշխանությունների աջակիցներն էին բողոքի ցույց անցկացնում Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատան մոտ՝ պահանջելով փակել այն:

Այսպիսով, ստեղծված իրավիճակից առայժմ «հաղթող» է դուրս գալիս ԱՄՆ-ը: Նախ, կատարելով էսկալացիայի առաջին քայլը. Միացյալ Նահանգները չեզոքացրեցին սեփական անվտանգության համար սպառնալիք հանդիսացող հեղինակավոր եւ արհեստավարժ գեներալի, ինչպես նաեւ նրա հետ գտնվող մյուս ռազմական գործիչներին: Առաջին հայացքից, իհարկե, կարող է թվալ, թե ԱՄՆ-ին չհաջողվեց լիովին ապահովել սեփական անվտանգությունը՝ նկատի ունենալով Իրաքում տեղակայված օբյեկտների հրթիռակոծումը Իրանի կողմից:

Մյուս կողմից, սակայն, Իրանի այդ գրոհը թույլ տվեց ԱՄՆ-ին լեգիտիմացնել տնտեսական նոր պատժամիջոցների սահմանումը (թեեւ, հանուն արդարության հարկ է նշել, որ ԱՄՆ-ը երբեւէ կաշկանդված չեն եղել պատժամիջոցների լեգիտիմության հարցով): Անգամ եթե պատժամիջոցները «հսկայական ավերիչ ազդեցություն» չունենան Իրանի տնտեսության վրա՝ դրանք հավելյալ բարդություններ են առաջացնելու երկրի ներսում: Այս առումով հատկանշական է նաեւ խոցված ինքնաթիռի պատճառով իրանցի ուսանողների բարձրացրած բողոքի ալիքը, որը ցույց տվեց, որ ցանկացած բողոք ինչ-որ պահի կարող է ստանալ հակակառավարական բնույթ:

Բացի վերոնշյալից՝ որպես «բոնուս» ԱՄՆ-ը ստացավ ԻՀՊԿ ՀՕՊ-ի սխալը, որի հետեւանքով խոցվեց այլ երկրի քաղաքացիական ինքնաթիռ եւ զոհվեցին քաղաքացիական անձինք, ինչն էլ հանգեցրեց Իրանի միջազգային վարկանիշի անկմանը: Միացյալ Նահանգները, թերեւս, կարողացան հասնել այս փուլում իրենց նպատակին՝ առանց երրորդ համաշխարհային պատերազմ սկսելու:

Տպել
3872 դիտում

Վարչապետն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահին․ անդրադարձ է կատարվել ծրագրերին և նախաձեռնություններին

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից հետո պատահաբար այնտեղ հայտնված և մարդկանց փրկած 35-ամյա Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է

Կրակը մարելուց հետո այրված շինությունում տղամարդու դի է հայտնաբերվել

Նարեկ Մանթաշյանին նոր մեղադրանք է առաջադրվել

Զինծառայողն ինքնասպան է եղել համածառայակիցների և իր ոչ կանոնադրական հարաբերությունների պատճառով․ վարույթը դատարանում է

Վասիլիս Մարագոսը վերահաստատել է ԵՄ աջակցությունը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին

Հայուհի Վարսեն Աղաբեկյանը Պաղեստինի արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել (լուսանկար)

Աննա Հակոբյանը մասնակցել է «Փրկություն» հաշմանդամ երիտասարդների կենտրոնի շահառուների ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Մոսկվայում կարծում են, թե ՀՀ-ում 102-րդ ռազմաբազայի առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է

Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին

Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը

Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ