Հին թեզերը՝ նոր ձևաչափում. առաջին հրապարակային քննարկումը

Փետրվարի 15-ին Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը եւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը մասնակցեցին Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցի վերաբերյալ պանելային քննարկմանը: Քննարկումը, ի հեճուկս դրա խորագրի («Թարմացում Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ»), նոր մոտեցումներ չառաջարկեց: Քննարկման բացառիկությունը կայանում էր նրանում, որ հակամարտության երկու կողմերը բարձրագույն քաղաքական մակարդակով հրապարակայնորեն եւ դեմ առ դեմ ձեւաչափով շփվում էին առաջին անգամ: Առաջին անգամ էր, որ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարները հերթով եւ հրապարակայնորեն բարձրաձայնում էին իրենց մոտեցումները: Այդքանով քննարկման բացառիկությունը եւ նորությունը ավարտվում են: Թեզերը նույնպես որևէ նորություն չէին պարունակում:

Ալիեւը խոսեց «պատմական արդարության», ՄԱԿ-ի բանաձեւերի, «Ադրբեջանի տարածքների օկուպացված 20 տոկոսի» մասին… Նա նաեւ շարունակեց խեղաթյուրել պատմությունը եւ միակողմանի ներկայացնել միջազգային իրավական ակտերի բովանդակությունը: Իսկ սեփական թեզերը ներկայացնելիս Ալիեւի առաջարկը ներկաներին, թե կարող են «մտնել եւ ինտերնետում նայել» խոսում է իր այն գիտակցման մասին, որ իր խոսքերը հավելյալ հաստատման կարիք ունեն: Բացի դրանից «ամենազոր համացանցին» հղում կատարելն ավելի շատ օգտակար է հայկական կողմին. քիչ հավանական է, որ ներկաները «մտնել-նայելու էին» պատմության ադրբեջանական դասագրքերի տարբերակները, համաձայն որոնց, օրինակ, «ադրբեջանական գիտությունը մեծ ավանդ ունի Ամերիկայի հայտնաբերման գործում»: Նրանք փնտրելու էին (միգուցե իրոք «գուգլել են») ավելի արժանահավատ աղբյուրներում զետեղված տեղեկատվությունը եւ տեսնելու էին իրական, այլ ոչ թե ադրբեջանական պատկերը: Իրականում, սակայն, հասկանալի է, որ Ալիեւի հղումները համացանցին ներքին լսարանի համար էին՝ Ադրբեջանի ներսում իր խոսքն ավելի համոզիչ դարձնելու եւ «քննարկման հաղթող» երեւալու համար:

Փաշինյանը եւս սկզբունքորեն ոչ մի նորություն չասաց: Նա մասնավորապես նշեց, որ Արցախը հակամարտության կողմ է, որ առանց նրա հետ բանակցելու հնարավոր չէ լուծել հակամարտությունը, որ լուծումը պետք է ընդունելի լինի ՀՀ, Արցախի եւ Ադրբեջանի ժողովուրդների համար: Նորություն կարելի է համարել Փաշինյանի առաջ քաշած «միկրո հեղափոխություն» եւ «մինի հեղափոխություն» եզրույթները: Այդ «հեղափոխություններն», ըստ վարչապետի, անհրաժեշտ են բանակցային գործընթացում ճեղքում ապահովելու համար քանի որ մեկ կամ երկու գործողությամբ հնարավոր չէ լուծել խնդիրը: «Միկրո» եւ «մինի հեղափոխությունները» քննարկման մոդերատոր Սելեստա Ուոլանդերի թեթեւ ձեռքով հավակնում են դառնալ լայնորեն կիրարվող տերմիններ:

Ինչ վերաբերվում է քննարկման բովանդակային ազդեցությանը կարգավորման գործընթացի վրա, ապա այն եթե չասենք զրոյական է՝ ձգտում է զրոյի: Հակամարտության կարգավորման միակ ձեւաչափը բանակցություններն են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հովանու ներքո՝ իրենց դրական եւ բացասական կողմերով: Բոլոր մնացած ձեւաչափերը, այդ թվում երկրների ղեկավարների հրապարակային քննարկումները, չեն կարող հավակնել բանակցությունների այլընտրանք լինելուն:

Քննարկման ընթացքում կողմերը արեցին այն, ինչ պետք է անեին՝ ներկայացրեցին իրենց թեզերը: Նման հանդիպումները կարելի է որակել ոչ ավելին, քան քարոզչության փորձ, քանի որ ներկաները եւս գիտեն, որ լսելու են տրամագծորեն հակառակ ու ինչ-որ առումով կանխակալ պնդումներ եւ չեն պատրաստվում նախապատվություն տալ կամ հաղթանակ շնորհել դրանցից որեւէ մեկին:

Սա ընդամենը քննարկում էր, որի ընթացքում երեւաց, թե որքան հեռու են կողմերի մոտեցումները եւ որքան անելիք դեռ ունեն միջնորդները եւ հենց իրենք՝ հակամարտության կողմերը: Դրա մասին են վկայում ինչպես բացարձակ աբսուրդ երեւույթները, ինչպես օրինակ պատմության ադրբեջանական ընկալումը եւ դրա տարբերությունը ընդհանուր ընդունված «տարբերակից», այնպես էլ տարբեր միջազգային իրավական փաստաթղթերի տարընթերցումները, ինչպիսին հանդիսանում են ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի բանաձեւերը:

Այդ իսկ պատճառով նմանատիպ քննարկումները բարդ է համարել կառուցողական եւ մերձեցնող: Ներկա փուլում դրանք անխուսափելիորեն բերելու են «հաղթող-պարտվող» տրամաբանությամբ գնահատականներ տալուն: Իսկ ինչ վերաբերվում է «հաղթելուն», ապա Փաշինյան-Ալիեւ քննարկման իրական հաղթողը Մյունխենի անվտանգության համաժողովն է, որի կազմակերպիչներին ի վերջո հաջողվեց աննախադեպ հրապարակային քննարկում կազմակերպել երկու հակառակորդ երկրների միջեւ քաղաքական ամենաբարձր մակարդակով:

Տպել
18815 դիտում

Ողբերգական դեպք Երևանում. հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին

Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն ազատել է իր օգնականին և նշանակել խորհրդական

Սլավոնական համալսարանում ահաբեկչական սպառնալիքի մասին ահազանգ է ստացվել

Վճարված հարկի յուրաքանչյուր դրամը բումերանգի էֆեկտով վերադառնում է հարկ վճարողներին. ՊԵԿ նախագահի ուղերձը

Հայաստանում մի շարք ծառայություններ ամբողջ բնակչության համար պետպատվերով են. ԱՆ-ն հայտնել է՝ որոնք են դրանք

1 օրում ՀՀ ճանապարհներին տեղի է ունեցել 7 պատահար. 1 մարդ զոհվել է, 10-ը՝ վնասվածք ստացել

Ստավրոպոլի մարզում ռուսական ռազմական ինքնաթիռ է կործանվել, անձնակազմի մեկ անդամը կորել է (տեսանյութ)

Անհրաժեշտ է երաշխավորել կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարությունը. ՄԻՊ

7-10 ժամ գազ չի լինի Երևանի, Վանաձորի, Գյումրիի և Օձունի որոշ հասցեներում

Հայաստանին է վերադարձվել Աղավնաձոր բնակավայրին հարող՝ ընդհանուր 1 հա մակերեսով հողամասը. դատախազություն

Մանկապարտեզներում երկարօրյա խմբեր կգործեն նույնիսկ մեկ երեխայի համար (տեսանյութ)

Ղազախստանում բեռնատար գնացքը դուրս է եկել ռելսերից

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ

Վրաերթ Երևանում. հետիոտնը տեղում մահացել է

«Լիվերպուլը» հաղթել է «Ատալանտային», սակայն՝ դուրս մնացել Եվրոպայի լիգայից

Լոռու մարզում պահեստ է հրդեհվել

Իսրայելը հրթիռային հարվածներ է հասցրել Իրանին. ինչ է հայտնի

«Օպել»-ը բախվել է մայթեզրին ու գլխիվայր շրջվել. ուղևորները տեղափոխվել են հիվանդանոց

Ովքեր ուզում են շարունակաբար ունենալ հաջողակ պետություն, պետք է ապահովեն այդ պետության մրցունակությունը․ Նիկոլ Փաշինյան

Քենիայում ռազմական ուղղաթիռ է կործանվել․ զոհերի թվում է երկրի պաշտպանության ուժերի հրամանատարը

3-ի փոխարեն 8 մասնաշենք․ Փոքր Վեդիի միջնակարգ դպրոցը շահագործման կհանձնվի մինչև տարեվերջ (տեսանյութ)

Մենք հիմա նստած ենք ռումբի վրա, դա պայթեցնելու վահանակը ռուսների մոտ է, Հայաստանը քայլ պիտի անի. Մեհրաբյան

Արտակարգ դեպք Երևանում․ «Էվոկաբանկ»-ի հաճախորդը իր տղայի և ընկերոջ հետ ծեծել են մասնաճյուղի կառավարչին ու աշխատակցին

ԳՐԵԿՈ-ն բարձր է գնահատել ՆԳՆ ոստիկանության բարեփոխումները․ զեկույց

Հրդեհ է բռնկվել Արթիկի անտառտնտեսության տարածքում․ ծառեր են ջերմահարվել

Թուրքիայում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով ավերածություններ կան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ այն վարել է Նիկոլ Փաշինյանը

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի անցագրային կետում փաթեթ գցած քաղաքացին ձերբակալվել է

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու «Կամազ»-ը. մարդատարի 20-ամյա վարորդն ու նրա հասակակից 2 ուղևորները հիվանդանոցում են

ՀՀ ֆինանսների նախարարության պատվիրակությունը Վաշինգտոնում է․ ինչ հանդիպումներ են տեղի ունեցել

Կայծակի հարվածից Աբու Դաբիից Երևան թռչող ինքնաթիռի դիմապակին վնասվել է (տեսանյութ)

Ֆինլանդիան ժամանակավորապես կկրճատի փախստականների նպաստները

Բերդկունք ամրոցը կվերածվի արգելոց-թանգարանի

Կարևորվել է Ֆրանսիայի հետ տնտեսական փոխգործակցության խորացումը․ փոխվարչապետն ընդունել է Բրիս Ռոքֆոյին

Որտեղ է հայտնաբերվել քրեական պատմություններով հայտնի նորատուսցի Արայի տղայի «յաշիկը»

«Օբյեկտիվ չեք». Պետրոս Ղազարյանը դիմել է Մայր Աթոռի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Եսայի քահանա Արթենյանին

«Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան»-ն ակնկալում է, որ ԱՄՆ դեսպանը կնպաստի ԼՂ հայերի վերադարձի ժամկետների և միջոցների մատնանշմանը

Թուրքիայում 5․6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

ԵԽԽՎ վերադառնալու համար Բաքուն պետք է որոշ պահանջներ կատարի․ Ադրբեջանի հարցով զեկուցող

ԱԽ քարտուղարը Բրիս Ռոքֆոյին է ներկայացրել հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացի վերջին զարգացումները