«Փուլային» շահարկումների առիթ հանդիսացած հայտարարության դրդապատճառները

Վերջին շրջանում Արցախի վերաբերյալ քննարկումների առանցքում էր «փուլային» կարգավորում ենթադրող փաստաթղթի գոյությունը: Եթե հակիրճ՝ ՌԴ ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովը Հանրային դիվանագիտության Ա. Գորչակովի անվան հիմնադրամի ներկայացուցիչների հետ կայացած կլոր սեղանի ընթացքում շրջանառության մեջ դրեց թեզ, համաձայն որի՝ հակամարտության կարգավորման ներկա փուլում բանակցությունների սեղանին դրված է փաստաթուղթ, որը ենթադրում է հակամարտության փուլային կարգավորում՝ «Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ մի շարք շրջանների ազատում եւ տրանսպորտային, տնտեսական եւ այլ հաղորդակցությունների ապաշրջափակում»:

Սրան հաջորդեցին հայկական կողմի հավաստիացումներն առ այն, որ որեւէ փաստաթուղթ չկա, որ Լավրովի նշած առաջարկը մերժվել է դեռեւս 2019թ., որ գործնականում կարեւորը ոչ թե կարգավորման փուլային կամ փաթեթային լինելն է, այլ դրա բովանդակությունը: Իսկ բովանդակության մեջ հայկական կողմի համար կարեւորը Արցախի ինքնորոշման իրավունքի իրականացումը (փաստացի՝ Արցախի անկախության ընդունումը) եւ ժողովրդի անվտանգության ապահովումն է: Այդ երկուսն էլ ներկա պահին դե ֆակտո ապահովվում են Արցախի Պաշտպանության բանակի կողմից, ինչն էլ, ի վերջո, թույլ է տալիս հայկական կողմին բանակցային սեղանի շուրջ նստել առանց ավելորդ նյարդայնության, ինչը պարբերաբար չի հաջողվում հակառակորդի մոտ:

Այդուհանդերձ, Լավրովի հայտարարությունը Հայաստանում ներքաղաքական շահարկումների առիթ էր դարձել: Չնայած հայկական պաշտոնական հերքումներին եւ պարզաբանումներին, շահարկումների մեծ մասը դադարեց այն ժամանակ, երբ նոր փաստաթղթի բացակայության մասին հայտարարեց Ադրբեջանի ԱԳՆ խոսնակ Լեյլա Աբդուլաեւան: Նա մասնավորապես նշեց, որ նոր փաստաթուղթ չկա, քանի որ չկա դրա կարիքը՝ «Մինսկի խմբի 2019 թ. մարտի 9-ի հայտարարության մեջ ասվում է՝ բանակցություններն ընթանում են փաստաթղթի շուրջ, որն արդեն առկա է բանակցությունների սեղանին»: Համանախագահների հայտարարության մեջ իրականում ասվում էր, որ հարցը պետք է կարգավորվի արդեն հստակեցված սկզբունքների հիման վրա, առանց որեւէ փաստաթղթի մասին հիշատակելու, սակայն դա չէ էականը:

Ցավալին այն է, որ շահարկումները սնվում են սեփական երկրի ներկայացուցիչների նկատմամբ անվստահությունից: Ընդ որում, նման վերաբերմունքը ինչ-որ առումով հասկանալի կլիներ այն դեպքում, եթե այդ անվստահությունը լիներ համատարած, բոլորի նկատմամբ: Այդ դեպքում, շահարկումներից խուսափելու համար, բավարար կլիներ կա՛մ ընդհանրապես հրաժարվել տեղեկատվությունից, ինչը գրեթե անհնար է 21-րդ դարում, կա՛մ ինքնուրույն ու հետեւողականորեն ուսումնասիրել յուրաքանչյուր լուրը, հասկանալ դրա ենթատեքստն ու այն, թե ինչ համատեքստում է պետք այն ընկալել: Այս հարցը, թերեւս, վերաբերվում է հասարակության մեդիագրագիտությանը եւ առանձին քննարկման թեմա է:

Ինչ վերաբերվում է Լավրովի հայտարարության հնարավոր դրդապատճառներին, ապա չի կարելի բացառել, որ Լավրովի հայտարարությունը յուրօրինակ արձագանք է Արցախում կայացած ընտրություններին եւ դրանց արդյունքում ձեւավորված նոր իշխանությանը: Սակայն ամենահավանական տարբերակներից մեկը կողմերին «իրականություն» վերադարձնելն է: Խոսքը, բնականաբար, ռուսական կողմի պատկերացրած իրականության մասին է:

Ռուսական փորձագիտական շրջանակների կողմից բազմիցս կարծիքներ են  հնչել, որ ոչ Բաքուն, ոչ Երեւանը չեն պատրաստվում զիջումների գնալ, այլ ուղղակի ժամանակ են ձգձգում՝ առերես ընդունելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձեւաչափը, բայց զարգացնելով յուրաքանչյուրն իր օրակարգը։ Այս տրամաբանության զարգացումը բերում է այն մտքին, որ նման պայմաններում իրավիճակի վրա բեկումնային ազդեցություն կարող է ունենալ միայն արտաքին ուժերից որեւէ մեկը։ Ընդ որում, ոչ բոլոր արտաքին ուժերից, այլ ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահներից, իսկ համանախագահներից ամենաակտիվը, իհարկե, Ռուսաստանն է: Այս պնդումը հիմնավորվում է նրանով, որ թե՛ 1994-ին, թե՛ 2016-ին հրադադարը կնքվել է հենց Ռուսաստանի նախաձեռնությամբ:

Այդպիսով, ռուսական կողմի ընկալմամբ, հենց ՌԴ-ին է վիճակված լուծել առկա պարադոքսալ իրավիճակները, երբ, օրինակ, Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Էլմար Մամեդյարովը հայտարարում է, որ իրենք հավատարիմ են ԵԱՀԿ ՄԽ ձեւաչափին եւ կողմ են «ինտենսիվ բանակցություններ վարելուն», իսկ նախագահ Իլհամ Ալիեւը սպառնում է ռազմական ճանապարհով «վերադարձնել Ղարաբաղը»:

Արցախի խնդրի կարգավորման վերաբերյալ նմանատիպ հայտարարություններով Լավրովը փորձում է որոշակի փակագծեր բացել, հընթացս շոշափելով հակամարտող երկրների թույլ կողմերը: Ի վերջո պետք չէ մոռանալ, որ ինչպես Հայաստանն ու Ադրբեջանը, այնպես էլ Ռուսաստանն իր կենսական շահերն ունի մեր տարածաշրջանում:

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
52355 դիտում

Գարեգին Բ-ն ինքն անձամբ թող պարզաբանի. մենք՝ իր հոտը, իրավունք ունենք իրենից լսելու ճշմարտությունը. վարչապետ

9 մարզի և Երևանի բազմաթիվ հասցեներում մի քանի ժամ լույս չի լինի

«Կրթվելը նորաձև է» շարժման 36-րդ հանդիպումը՝ արժեքների, մեր ինքնության և «Իրական Հայաստանի» մասին. «Իմ քայլը»

Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին. Աղվանի-Լծեն հատվածը շարունակում է միակողմանի երթևեկելի մնալ

ՌԴ նախագահը Հռոմի պապին տեղեկացրել է ռուս-ուկրաինական պայմանավորվածությունների մասին

Մոտեցել ենք պատերազմի չորրորդ տարվան. Թուրքիան պատրաստ է կազմակերպել Պուտին-Զելենսկի հանդիպումը Ստամբուլում

Սիսիան-Սպանդարյան ճանապարհին կցորդիչով բեռնատարը բախվել է ճամփեզրի արգելապատնեշին, կախվել ձորակը

Շինաշխատանքներ կատարած Հնդկաստանի քաղաքացին «Ֆ1» տեսակի նռնակ է գտել, ձգել օղակը. տղամարդը հիվանդանոցում է

Դեսպանության միջոցով պայմանավորվածություն ստանալը չի լինի. Շենգենյան վիզայի դիմումի ընդունման կարգը կփոփոխվի

Երևանում դիմակավորված անձինք առևանգել են օտարերկրացու դստերը. ինչպես, որտեղ և ում հետ է հայտնաբերվել երեխան

Ուկրաինան լուրջ չի ընդունում ռուսական հուշագիրը, քանի որ այն իրականում վերջնագիր է. Զելենսկի

Սեփական տան բակում կնոջ դի է հայտնաբերվել

Հոգևորականները լավ գիտեն, թե որ չակերտավոր սրբազանի մասին էր Նիկոլ Փաշինյանի գրառումը. Ղազարյան. տեսանյութ

Էկոնոմիկայի փոխնախարարը մասնակցել է ԱՊՀ անդամ-երկրների արդյունաբերական քաղաքականության խորհրդի նիստին

Ասաց՝ ստիպված է պատասխանել օդանավակայանների վրա վերջին հարձակումներին. Թրամփ-Պուտին հեռախոսազրույց է կայացել

Թուրքիան չի պլանավորում մոտ ապագայում զորքը դուրս բերել Սիրիայից. Գյուլեր

Գագիկ Սուրենյանը եղանակի վերաբերյալ նոր գրառում է արել

Շնորհակալ եմ հիասքանչ բանախոսությունների համար. Աննա Հակոբյանը նոր լուսանկարներ է հրապարակել

Քարաթափման հետևանքով Աղվանի-Լծեն ավտոճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Եկեղեցին մաֆիոզ խմբավորում չէ, որ «սխոդկա» անեն, որոշեն իրար մեջ, Գարեգին Բ-ն պիտի պատասխանի հարցին. տեսանյութ

ՊԵԿ նախագահը Ղրղզստանում նիստերի է մասնակցել

Հայաստանից պատվիրակություն կգործուղվի Տաջիկստան. վարչապետը որոշում է ստորագրել

Ապատեղեկատվության համար դատի կտանք հեղինակներին. Հակոբյանը՝ Փաշինյանի՝ Ֆրանսիայում վիլլա գնելու լուրի մասին

Կրթվելը նորաձև է Կառավարության շենքում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

AMX-ը ներդրել է Հեռավար մասնակցության մոդելը՝ բացելով դռներ միջազգային ներդրողների համար

Ընդդիմադիր ակտիվիստը զրպարտել է Նիկոլ Փաշինյանին, իրավապահների առաջ դարձել «կուռկուռ». տեսանյութ

Նախարարը և դեսպանը Խաղաղ միջուկային էներգիայի օգտագործման ոլորտում ՀՀ-ԱՄՆ համագործակցության հարցեր են քննարկել

Ինչով է պայմանավորված 2019 և 2025 թվականների անշարժ գույքի հարկի տարբերությունը. Կադաստրի կոմիտեն պարզաբանել է

Անհետ կորածների համատեղ որոնողական աշխատանքներ իրականացնելու նախնական պայմանավորվածություն ունենք․ ԱԱԾ տնօրեն

Չեմ հերքելու. «Քանաքեռցի Տույ»-ն ու ոստիկանապետ Արամ Ղազարյանը ազգականներ են. ՆԳ նախարար

Երանի ողջ ամառ այսօրվա նման եղանակ լիներ. Սուրենյանը նոր գրառում է արել

Հայկ Մարությանը մինչ օրս իրարից չի տարբերում ավտոբուսը և «Գազել» միկրոավտոբուսը. Հովհաննիսյան

Գորիսում քաղաքացին ադրբեջանցի զինվորների ուղղությամբ ատրճանակ է պահել. նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Այսքան երիտասարդ, բայց այսքան դաշնա՞կ, էլ ստատուս է գրում, էլ մի ԶԼՄ-ից մյուսն է վազում. Հակոբյան

Երևույթը դատապարտելի է. ՆԳ նախարարը՝ Մխչյանի դպրոցում 4-րդ դասարանցիներին թմրանյութ տալու դեպքի մասին

Ռուսական և ուկրաինական կողմերը դադար են վերցրել միմյանց փոխանցած հուշագրերն ուսումնասիրելու համար. Զախարովա

Սահմանային իրադրությունը գնահատում եմ հարաբերականորեն կայուն․ ԶՈՒ ԳՇ պետ

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հունիսի 4-ին

ՆԳ նախարար Արփինե Սարգսյանը մեկնաբանել է Արամ Հովհաննիսյանի պաշտոնանկությունը

Շոյգուն ժամանել է Հյուսիսային Կորեա