Պղնձի արտահանման լիցենզիայի համար տուրք սահմանելը Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատո՞վ է պայմանավորված

ՀՀ կառավարությունը ցանկանում է պղնձի, մոլիբդենի խտանյութի, ֆեռոմոլիբդենի արտահանման լիցենզիայի տրամադրման համար տուրք սահմանել: Հուլիսի 12-ին տեղի ունեցած արտահերթ նիստում համապատասխան որոշման նախագիծը հավանություն ստացավ եւ անհետաձգելի համարվեց:

Միջազգային շուկայում պղնձի գինը էականորեն աճել է՝ ներկայում հասնելով 9225 դոլարի։ Նախագծի հեղինակ էկոնոմիկայի նախարարությունը նշել է, որ անգամ եթե պղնձի գինը կազմի 7500 դոլար ու պետական տուրքը վճարվի, միեւնույն է, ոլորտը կշարունակի մնալ շահութաբեր։ Առաջարկվող նախագծով տուրքի չափը կլինի 15 տոկոս՝ ըստ Լոնդոնի մետաղական բորսայում պղնձի ու մոլիբդենի խտանյութի գնի:

Ակնկալվում է, որ այս կարգավորման արդյունքում տարեկան 72 միլիարդ դրամ ավելի եկամուտ կմուտքագրվի բյուջե, իսկ կոնկրետ այս տարի՝ 30-35 միլիարդ դրամ։ Միեւնույն ժամանակ՝ եթե պղնձի գինը նվազի 7500 դոլարից, ապա տուրքը կվերանայվի՝ դեպի նվազում:

Հիմնավորման համաձայն, նախագիծը կլինի ժամանակավոր լուծում` մինչեւ ոլորտին վերաբերող քաղաքականության ամբողջական եւ խորքային վերանայումը` բոլոր ոլորտային գերատեսչությունների ներգրավմամբ: Երկարաժամկետ հատվածում նախատեսվում է վերանայել ոլորտին վերաբերող հարկային քաղաքականությունը` ընդերքի օգտագործումից գեներացվող գերշահույթի արդյունավետ հարկումը ապահովելու համար: Բացի այդ, նախատեսվում է ստեղծել «Սուվերեն հարստության ֆոնդ» ներդրումային հիմնադրամ, որտեղ կուղղվի նշված քաղաքականության վերանայումից առաջացող եկամուտը:

Նշենք, որ պղնձի խտանյութի արտադրությունը Հայաստանում 2020-ին կազմել է 511 հազար տոննա, մոլիբդենի խտանյութինը՝ 16.4 հազար տոննա, ֆեռոմոլիբդենինը՝ 7.8 հազար տոննա։ Տեսակետներ են հնչում, թե սա ուղղված է Հայաստանից պղնձի խտանյութի հիմնական խոշոր արտահանող Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի դեմ: Սակայն նախագիծը դեռ պետք է քննարկվի Ազգային ժողովում:

ՀՀ փոխվարչապետի պաշտոնակատար Մհեր Գրիգորյանը, անդրադառնալով օրինագծին, նշել է, որ այն կիրարկման ռիսկեր է պարունակում. «Նպատակների հետ կապված ունենք 100 տոկոսանոց կոնսենսուս, բայց այս գործիքի աշխատանքի մասով, այնուամենայնիվ, ռիսկեր ենք տեսնում»:

ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով՝ Կառավարությունը նրա համար է, որ ռիսկերը կառավարի եւ երկրի շահերին համապատասխանող գործողություններ ծավալի. «Ես հասկանում եմ բոլոր հնարավոր ռիսկերը, եւ այդ օրակարգի համար ինչ օրենքի, կարգավորումների փոփոխություններ են անհրաժեշտ՝ աշխատեք իրականացել: Մեկը մյուսի հետ կապ չունի»:

ՀՀ ԱԺ անկախ պատգամավոր Սերգեյ Բագրատյանը մեր զրույցում կարծիք հայտնեց, որ այս նախագիծը մրցակցային պայմաններ է ստեղծում հանքարդյունաբերության ոլորտում:

Ըստ նրա՝ հանքարդյունաբերության ոլորտը գերշահութաբեր է, եւ որոշ երկրներում արտահանման լիցենզիայի տուրքը շատ ավելի թանկ է. «Սա ավելի շատ խորհրդանշական գին է դրված արտահանման լիցենզիայի համար: Դեռ մի բան էլ կարող ենք ասել, որ Հայաստանը ուշացրել է այս որոշումը»:

Դիտարկմանը՝ տեսակետներ են հնչում, որ սա ուղղված է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի դեմ, Բագրատյանն արձագանքեց, որ այստեղ քաղաքական մոտեցում չկա, միայն մրցակցային ռեժիմ է. «Սա կնպաստի, որ այդ թվում ԶՊՄԿ-ն չկարողանա տարբեր սխեմաներով պղնձի խտանյութ արտահանել, հաշվառում կլինի եւ հետո կարտահանվի»:

Ըստ նրա՝ կասկածներ կան, որ ներկայումս Հայաստանից արտահանվող պղինձը էժան է վաճառվում, սակայն դրսում այն այլ ընկերության միջոցով թանկ գնով վերավաճառվում է:

Պատգամավորի խոսքով՝ այս որոշման ընդունման դեպքում ավելի տեսանելի կլինի, թե որքան պղնձի խտանյութ է արտահանվում, ինչ գնով է վաճառվում. «Լիցենզիայի տուրք սահմանելով՝ հնարավորություն կստեղծվի, որ ոչ միայն դրսում վաճառք իրականացվի, այլեւ մեր երկրի ներսում գտնվող կազմակերպությունները գնեն եւ արտահանեն: Այդ դեպքում միջազգային շուկայում այն ավելի բարձր կվաճառվի եւ ի վերջո պարզ կդառնա իրական գինը: Եթե դու թաքցնելու բան չունես, ներքին շուկայում ավելի բարձր գնով պետք է վաճառես, այլ ոչ այն գնով, որով հիմա վաճառում ես դրսում: Այս գործիքով կարող ես ստիպել բացել խաղաքարտերը, եւ տարիներով աշխատած սխեմաները այլեւս չեն աշխատի: Այսինքն՝ պետությանը հնարավոր չի լինի խաբել ու այդ ճանապարհով հարկերը թաքցնել»: Ըստ նրա՝ գուցե սրա արդյունքում ինչ-որ կազմակերպություն ներքին շուկայում նաեւ արտադրություն ցանկանա հիմնել: Խոսելով այս որոշման արդյունքում ակնկալվող տարեկան 72 մլրդ դրամ եկամուտի մասին, Բագրատյանը նշեց, որ օրինակ՝ 2020 թ. 1-ին կիսամյակում ՊԵԿ-ը շուրջ 70 մլրդ դրամ ավելի գումար է հավաքագրել, ինչը կնպաստի սոցիալական շատ խնդիրների լուծմանը. «Եթե այս համեմատության մեջ նայենք, ապա կարող ենք ասել, որ այդ գումարը եւս հավելյալ եկամուտ կլինի մեր բյուջեի համար»:

Տնտեսագետ Աշոտ Խուրշուդյանը մեր զրույցում նշեց, որ հանքարդյունաբերության ոլորտի հարկումը բավականին բարդ մեխանիզմով է տեղի ունենում. «Աշխարհի տարբեր երկրներում տարբեր փորձեր կան»:

Հարցին՝ Հայաստանում հանքարդյունաբերության ոլորտը հավելյալ հարկելու կամ տուրք սահմանելու կարիք տեսնո՞ւմ է, տնտեսագետը պատասխանեց. «Խնդիրը հարկումը չէ: Ինձ դուր եկավ նաեւ ներդրումային հիմնադրամ ստեղծելու գաղափարը: Հանքարդյունաբերող երկրներում մի տնտեսական երեւույթ կա՝ արտարժույթը մտնում է երկիր եւ դառնում է ռեսուրս, չի ծախսվում մինչեւ հերթական ֆինանսական ճգնաժամը: Այսինքն, լրացուցիչ միջոցները չեն կարողանում ներդնել կրթական, գիտական ուղղություններում, որ երկարաժամկետ արդյունք տա»:

Նա ընդգծեց՝ հանքարդյունաբերությունը տնտեսության վրա դրական ազդեցություն է ունենում, բայց  պետք է այդ հիմնադրամը երկարաժամկետ պլանով օգտագործվի: Խուրշուդյանի կարծիքով՝ այնպես չէ, թե այստեղ հանքարդյունաբերությամբ զբաղվող ընկերությունները տուժում են. «Եթե պղնձի գինը աճում է եւ իրենք գերշահույթ են ստանում, պետք է այդ շահույթով կիսվեն պետության հետ: Սա նորմալ տնտեսաքաղաքական պրոցես է»:

Հարցին՝ կարի՞ք չկար օրինագիծը փորձագիտական դաշտում քննարկել եւ ոչ թե անհետաձգելի համարել, տնտեսագետը պատասխանեց. «Պղնձի գինը կտրուկ է աճել, երեւի մտածում են, որ եթե գինը նվազի, նախաձեռնությունը անիմաստ կդառնա»:

Խուրշուդյանը նշեց, որ Հայաստանի հանքարդյունաբերության ոլորտը տարիներ շարունակ լրացուցիչ գումարները բարեգործական ուղղություններով է ծախսել, բայց այսօր որոշվել է, որ դա պետք է լինի տուրքի տեսքով:

Նրա խոսքով՝ տարեկան 72 մլրդ դրամ հավելյալ եկամուտը այնքան շատ չէ, որ մակրոտնտեսական մեծ էֆեկտ ունենա:

Տպել
3601 դիտում

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր