Ինչու Հայաստանի տարածքով, ովքեր են միջանցքի հիմնական շահառուները, և ինչու միջանցք, այլ ոչ թե ճանապարհ

44-օրյա պատերազմից հետո, նոյեմբերի 9-ի համատեղ հայտարարության համաձայն, տարածաշրջանում պետք է տեղի ունենար բոլոր տնտեսական ու տրանսպորտային կապուղիների ապաշրջափակում։ 

Սակայն դեռևս ամիսներ առաջ ՀՀ կառավարության՝ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին երեք անցակետ բացելու մասին առաջարկին Ադրբեջանը դեռ չի արձագանքել, փոխարենն անգամ պաշտոնական հայտարարություններում շեշտում են, այսպես կոչված, միջանցքի մասին: Եվ սա այն դեպքում, երբ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության մեջ դրա մասին խոսք անգամ չկա, ընդհակառակը՝ խոսվում է ճանապարհների ապաշրջափակման մասին։

Իսկ ինչո՞ւ հենց միջանցք, այլ ոչ թե ճանապարհ։ Ինչո՞ւ հենց Հայաստանի տարածքով, և ովքե՞ր են միջանցքի հիմնական շահառուները։

ՀՀ սուվերեն տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից մեկը Ադրբեջանն է։

Միջանցքն Ադրբեջանին թույլ կտա՝

- առավել ձեռնտու պայմաններով բեռնափոխադրումներ կատարել Ադրբեջան-Նախիջևան-Թուրքիա երթուղով

- վերահսկողություն ունենալ Իրանից ՀՀ ցամաքային տարածքով անցնող բեռների նկատմամբ

- որպես զգայուն թեմա օգտագործել՝ ՀՀ ներքաղաքական իրավիճակը և հասարակական տրամադրությունները սրելու համար

- Ադրբեջանը ոչ քողարկված նկրտումներ ունի նաև Սյունիքի նկատմամբ, միջանցքը առաջին քայլն է՝ հետագայում այդ տարածքներում ադրբեջանցիների վերադարձի համար լեգիտիմ հենք ստեղծելու համար։

ՀՀ սուվերեն տարածքով ճանապարհի դեպքում բեռնափոխադրումները վերահսկելու է ՀՀ-ն, իսկ փոխադրումների համար որպես տարանցիկ գոտի Ադրբեջանը ստիպված է լինելու հարկեր վճարել Հայաստանին, ինչը Ադրբեջանի համար ոչ մի կերպ ընդունելի չէ։ Քանի որ Ադրբեջանական կողմը տարիներ շարունակ հրաժարվել էր անգամ օգտվել Հայաստանի օդային տարածքից, և միայն այն պատճառով, որ ստիպված չլինի հարկեր վճարել։ Տնտեսապես զարգացած Հայաստան Ադրբեջանին պետք չէ։

Ճանապարհ ու երկաթուղի Ադրբեջանն Իրանի տարածքով էլ կարող է ստանալ, սակայն Իրանը երբեք միջանցք չի տա Ադրբեջանին, Հայաստանն էլ չի տա, բայց Ադրբեջանը փորձում է Հայաստանից ուժով ստանալ միջանցքը, ինչը շատ ավելի քիչ հավանական է, որ Իրանի դեպքում հաջողվի։

ՀՀ տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից մյուսը Թուրքիան է։

Միջանցքը Թուրքիային թույլ կտա՝

- Թուրքական աշխարհի հետ անխոչընդոտ կապի ապահովում

- Իրանի՝ Հայաստանի տարածքով դեպի Եվրոպա հնարավոր գազատարի հեռանկարի ճանապարհի փակում

ՀՀ սուվերեն տարածքով ճանապարհի դեպքում ինչպես և ադրբեջանական, այնպես էլ թուրքական բեռնափոխադրումները վերահսկելու է Հայաստանը, ստիպված են լինելու հարկեր վճարել ՀՀ-ին, արդյունքում Հայաստանը կունենա էլ ավելի զարգացած տնտեսություն, ու կկարևորվի Հայաստանի դերն ու նշանակությունը տարածաշրջանում։ Իսկ այս ամենը ինչպես Ադրբեջանի, այնպես էլ Թուրքիայի համար, մեղմ ասած, ցանկալի չէ։

ՀՀ տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից է նաև Ռուսաստանը։

Միջանցքը Ռուսաստանին թույլ կտա՝

- ազդեցություն ունենալ Ադրբեջանից Նախիջևան և Թուրքիա բեռնափոխադրումների նկատմամբ

- ազդեցություն ունենալ Իրանից ՀՀ ցամաքային տարածքով անցնող բեռների վրա

- հավելյալ լծակներ ունենալ ՀՀ-ի եւ Ադրբեջանի վրա, ինչպես նաև վերահսկել արևելք-արևմուտք ճանապարհների ամենակարևոր հանգույցը։

Ուկրաինայի դեմ սկսած հատուկ օպերացիայից հետո՝ Ռուսաստանի դեմ Արևմուտքի ու ԱՄՆ-ի կիրառած պատժամիջոցներից հետո, ՌԴ-ն փորձում է թե արտահանման և թե ներկրման համար շուկա գտնել։ Այս պարագայում Արևմուտքի ու Ռուսաստանի հետ երկու լարի վրա խաղացող Թուրքիան իդեալական տարբերակ է, մնում է ցամաքային կապ հաստատել Թուրքիայի հետ։ Այս համատեքստում տարածաշրջանում Թուրքիայի և Ադրբեջանի դերն ավելի է մեծացել, և հիմա Ադրբեջանը Ռուսաստանի համար կարող է դառնալ Արևմուտք գազի և նավթի արտահանման հարթակ։

Որքան ռուսական պաշտոնական հարթակները փորձում են հերքել ՌԴ-ի մասնակցությունը Հայաստանի սուվերեն տարածքով միջանցք բացելու՝ Ռուսաստանի նկրտումները, փաստերն այլ բան է վկայվում։ Նախ, ՌԴ ու ՀԱՊԿ անգործությունը Հայաստանի սուվերեն տարածք ներխուժած ադրբեջանական զինուժին, Հայաստանին զենքի մատակարարման պարտավորությունները չկատարելը, ՀՀ-ում տեղակայված ռուսական զորքի իներտությունը, ՌԴ դաշնակից Ադրբեջանի զորքի ագրեսիվությունը ՀՀ սահմանին։

Ի դեպ, թե Ադրբեջանը, թե Թուրքիան, թե Ռուսաստանը կողմ են, որ ՀՀ տարածքով միջանցքը լինի Ռուսաստանի վերահսկողության ներքո։ 

ՀՀ տարածքով Ռուսաստանը միջանցք ստանալու մի քանի տարբերակ ունի։ 

  1. Ռուսաստանի դաշնակից Ադրբեջանը ռազմական էսկալացիայով թուլացնում է Հայաստանին այնքան, որ Հայաստանը ստիպված լինի մտնել Միութենական պետության կամ ՌԴ կազմի մեջ։
  2. Ռուսաստանի դաշնակից Ադրբեջանին հաջողվում է էսկալացիայի արդյունքում ՀՀ սուվերեն տարածքից միջանցք վերցնել դեպի Նախիջևան, որի վերահսկողությունը հետագայում պետք է իրականացնի ՌԴ-ն։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
9572 դիտում

Գլենդեյլը վերադառնում է բնականոն հուն և վերականգնվում. քաղաքապետը խոսել է հրդեհների հետ կապված իրավիճակի մասին

Սիրո Ամիրխանյանը նշանակվել է գլխավոր հարկադիր կատարող

Բռնությունը մեր ընտանեկան ավանդո՞ւյթն է, եթե՝ այո, ուրեմն պետք է արմատախիլ անել. վարչապետ

Արշակ Հակոբյանի նկատմամբ արդարացման վերդիկտ է կայացվել

Հայաստանը ողջունում է Գազայում հրադադարի հաստատման համաձայնագիրը

Շենգավիթ վարչական շրջանի որոշ հասցեներում ջրանջատում կլինի

Հանրապետությունում շարունակվում է սեզոնային գրիպի Ա տեսակի H1pdm09 ենթատեսակի շրջանառությունը. ԱՆ

Իսկ եթե ասե՞նք Վրաստանին և Հայաստանին, որ մեր շահերից է բխում այնտեղ ցամաքային միջանցք ունենալը. Սոլովյով

Թունելի փորման, հենապատերի, կամուրջների բետոնացման աշխատանքներ. ինչ է արվում Քաջարակ-Ագարակ հատվածում

Ինչ է պատմում օտարերկրացի երիտասարդ, հաջողակ ֆերմերը. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

ՀՀ բազմաթիվ ավտոճանապարհների ձյուն է տեղում, որոշ հատվածներում մառախուղ է

Երևանի և 6 մարզի բազմաթիվ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բեյրութում հայ է սպանվել

Տարե՛ք ձեր երեխաներին Մատենադարան. Արայիկ Հարությունյան

Հրդեհ Վշտունու փողոցում․ երեք անձ հոսպիտալացվել է

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

Խաղաղությունը հարևանների միջավայրում առանց կողմնակի աջակցության ապրելու հմտությունն է. վարչապետ

Մեքենաներ են բախվել. «Նիսսան»-ը հավածել է գազի խողովակի սյանը, խանութի պատին և կոտրել տերմինալը. կա 4 վիրավոր

Գյուղերից մեկում քաղաքացին փորձել է ինքնասպան լինել

Չի ընդունվելու ոչ մի ձգձգում, հապաղում, խախտում և թերացում. Շիրակի մարզպետը խորհրդակցություն է անցկացրել

Խաչատուր Սուքիասյանի որդին ծառայել է բանակում․ խոսնակը պարզաբանում է տարածել

Երևանում մեքենաներ են բախվել, «Մերսեդես»-ը հայտնվել է հետիոտնի համար նախատեսված մայթին․ կա վիրավոր

Տրանսպորտային քարտեր ձեռք բերելու ևս մեկ տարբերակ է առաջարկվում քաղաքացիներին. տեսանյութ

Մոսկվա-Նովոսիբիրսկ չվերթի ինքնաթիռը հետ է վերադարձել. ուղևորը հայտնել է առկա ռումբի մասին

ՀՀ-ում սկսում է ծածանվել ԱՄՆ դրոշը, Թրամփի հետ պետք է քրիստոնեության ուղղությամբ աշխատել. Ստեփանյան. տեսանյութ

Մինչև 10 սմ տրամագծով կարկուտ է տեղացել Ավստրալիայում. լուսանկարներ, տեսանյութ

Գազայում հրադադարի շուրջ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

Ստեղծվել է Ոստիկանության բարեփոխումները համակարգող խորհուրդ. վարչապետը հաստատել է կազմը

Ինչն է հարիր երկրի ղեկավարին և տիկնոջը, ինչը՝ ոչ. վարչապետը հայտնել է Ընտանեկան փոդքասթի 3-րդ թողարկման օրը

ԱՄՆ-ն կարևոր հենման կետ է դիտարկում ՀՀ-ին, իսկ Հայաստանն իր քաշային կարգն է փոխում. Բաբաջանյան

Բախվել են շտապօգնության մեքենան ու «Մերսեդես»-ը․ վարորդները, բժիշկը, բուժքույրն ու բուժառուն հիվանդանոցում են

Հայաստանն ու Ռուսաստանը ռազմավարական դաշնակիցներ են, հայ-ռուսական հարաբերությունները շարունակվում են. Պապիկյան

Դավիթ Խուդաթյանն այցելել է Վայոց ձորի մարզ, ծանոթացել իրականացված շինաշխատանքներին

Հայաստանը որևէ մեկի հետ սպառազինությունների մրցավազքի մեջ մտնելու խնդիր չի դրել․ պաշտպանության նախարար

ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանը մեղավոր է ճանաչվել

Բաքվում հայ բնակչության կոտորածը հստակ նպատակ ուներ բռնի տեղահանության ենթարկել հայկական համայնքին. ԱԳՆ

Ռուսաստանն ու Ուկրաինան 25-25 ձևաչափով գերիներ են փոխանակել

Խոր ցավ եմ ապրում` տեսնելով ավերիչ անտառային հրդեհներն իմ հայրենի նահանգում՝ Կալիֆոռնիայում. ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան

ՀՀ-ն ՀԱՊԿ-ին հարցեր ունի, որոնց պատասխաններից է կախված Հայաստանի հետագա համագործակցության մակարդակը. Պապիկյան

Ընթանում է ԱԺ պատգամավոր Մհեր Սահակյանի հոգեհանգստի արարողությունը