Երևան
12 °C
44-օրյա պատերազմից հետո, նոյեմբերի 9-ի համատեղ հայտարարության համաձայն, տարածաշրջանում պետք է տեղի ունենար բոլոր տնտեսական ու տրանսպորտային կապուղիների ապաշրջափակում։
Սակայն դեռևս ամիսներ առաջ ՀՀ կառավարության՝ Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին երեք անցակետ բացելու մասին առաջարկին Ադրբեջանը դեռ չի արձագանքել, փոխարենն անգամ պաշտոնական հայտարարություններում շեշտում են, այսպես կոչված, միջանցքի մասին: Եվ սա այն դեպքում, երբ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության մեջ դրա մասին խոսք անգամ չկա, ընդհակառակը՝ խոսվում է ճանապարհների ապաշրջափակման մասին։
Իսկ ինչո՞ւ հենց միջանցք, այլ ոչ թե ճանապարհ։ Ինչո՞ւ հենց Հայաստանի տարածքով, և ովքե՞ր են միջանցքի հիմնական շահառուները։
ՀՀ սուվերեն տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից մեկը Ադրբեջանն է։
Միջանցքն Ադրբեջանին թույլ կտա՝
- առավել ձեռնտու պայմաններով բեռնափոխադրումներ կատարել Ադրբեջան-Նախիջևան-Թուրքիա երթուղով
- վերահսկողություն ունենալ Իրանից ՀՀ ցամաքային տարածքով անցնող բեռների նկատմամբ
- որպես զգայուն թեմա օգտագործել՝ ՀՀ ներքաղաքական իրավիճակը և հասարակական տրամադրությունները սրելու համար
- Ադրբեջանը ոչ քողարկված նկրտումներ ունի նաև Սյունիքի նկատմամբ, միջանցքը առաջին քայլն է՝ հետագայում այդ տարածքներում ադրբեջանցիների վերադարձի համար լեգիտիմ հենք ստեղծելու համար։
ՀՀ սուվերեն տարածքով ճանապարհի դեպքում բեռնափոխադրումները վերահսկելու է ՀՀ-ն, իսկ փոխադրումների համար որպես տարանցիկ գոտի Ադրբեջանը ստիպված է լինելու հարկեր վճարել Հայաստանին, ինչը Ադրբեջանի համար ոչ մի կերպ ընդունելի չէ։ Քանի որ Ադրբեջանական կողմը տարիներ շարունակ հրաժարվել էր անգամ օգտվել Հայաստանի օդային տարածքից, և միայն այն պատճառով, որ ստիպված չլինի հարկեր վճարել։ Տնտեսապես զարգացած Հայաստան Ադրբեջանին պետք չէ։
Ճանապարհ ու երկաթուղի Ադրբեջանն Իրանի տարածքով էլ կարող է ստանալ, սակայն Իրանը երբեք միջանցք չի տա Ադրբեջանին, Հայաստանն էլ չի տա, բայց Ադրբեջանը փորձում է Հայաստանից ուժով ստանալ միջանցքը, ինչը շատ ավելի քիչ հավանական է, որ Իրանի դեպքում հաջողվի։
ՀՀ տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից մյուսը Թուրքիան է։
Միջանցքը Թուրքիային թույլ կտա՝
- Թուրքական աշխարհի հետ անխոչընդոտ կապի ապահովում
- Իրանի՝ Հայաստանի տարածքով դեպի Եվրոպա հնարավոր գազատարի հեռանկարի ճանապարհի փակում
ՀՀ սուվերեն տարածքով ճանապարհի դեպքում ինչպես և ադրբեջանական, այնպես էլ թուրքական բեռնափոխադրումները վերահսկելու է Հայաստանը, ստիպված են լինելու հարկեր վճարել ՀՀ-ին, արդյունքում Հայաստանը կունենա էլ ավելի զարգացած տնտեսություն, ու կկարևորվի Հայաստանի դերն ու նշանակությունը տարածաշրջանում։ Իսկ այս ամենը ինչպես Ադրբեջանի, այնպես էլ Թուրքիայի համար, մեղմ ասած, ցանկալի չէ։
ՀՀ տարածքով միջանցքի հիմնական շահառուներից է նաև Ռուսաստանը։
Միջանցքը Ռուսաստանին թույլ կտա՝
- ազդեցություն ունենալ Ադրբեջանից Նախիջևան և Թուրքիա բեռնափոխադրումների նկատմամբ
- ազդեցություն ունենալ Իրանից ՀՀ ցամաքային տարածքով անցնող բեռների վրա
- հավելյալ լծակներ ունենալ ՀՀ-ի եւ Ադրբեջանի վրա, ինչպես նաև վերահսկել արևելք-արևմուտք ճանապարհների ամենակարևոր հանգույցը։
Ուկրաինայի դեմ սկսած հատուկ օպերացիայից հետո՝ Ռուսաստանի դեմ Արևմուտքի ու ԱՄՆ-ի կիրառած պատժամիջոցներից հետո, ՌԴ-ն փորձում է թե արտահանման և թե ներկրման համար շուկա գտնել։ Այս պարագայում Արևմուտքի ու Ռուսաստանի հետ երկու լարի վրա խաղացող Թուրքիան իդեալական տարբերակ է, մնում է ցամաքային կապ հաստատել Թուրքիայի հետ։ Այս համատեքստում տարածաշրջանում Թուրքիայի և Ադրբեջանի դերն ավելի է մեծացել, և հիմա Ադրբեջանը Ռուսաստանի համար կարող է դառնալ Արևմուտք գազի և նավթի արտահանման հարթակ։
Որքան ռուսական պաշտոնական հարթակները փորձում են հերքել ՌԴ-ի մասնակցությունը Հայաստանի սուվերեն տարածքով միջանցք բացելու՝ Ռուսաստանի նկրտումները, փաստերն այլ բան է վկայվում։ Նախ, ՌԴ ու ՀԱՊԿ անգործությունը Հայաստանի սուվերեն տարածք ներխուժած ադրբեջանական զինուժին, Հայաստանին զենքի մատակարարման պարտավորությունները չկատարելը, ՀՀ-ում տեղակայված ռուսական զորքի իներտությունը, ՌԴ դաշնակից Ադրբեջանի զորքի ագրեսիվությունը ՀՀ սահմանին։
Ի դեպ, թե Ադրբեջանը, թե Թուրքիան, թե Ռուսաստանը կողմ են, որ ՀՀ տարածքով միջանցքը լինի Ռուսաստանի վերահսկողության ներքո։
ՀՀ տարածքով Ռուսաստանը միջանցք ստանալու մի քանի տարբերակ ունի։
Էրդողանը ժամանել է Բաքու
Քննարկել ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը․ Միշել
Ալ Բանոն հայտարարել է Դոնբասում համերգ ունենալու պատրաստակամության մասին և խոսել Թրամփից
Թրամփը կողմնորոշվել է ՄԱԿ-ում ԱՄՆ դեսպանի թեկնածուի հարցում
7 օրվա ընթացքում գրանցվել է ինքնասպանության փորձի 16 դեպք. ՆԳՆ-ն ամփոփել է շաբաթը
Միրզոյանը Ստոկհոլմում կլոր սեղան-քննարկման ժամանակ անդրադարձել է Հարավային Կովկասում անվտանգային իրավիճակին
Ֆրանսիա-Իսրայել ֆուտբոլային հանդիպման անվտանգությունը կապահովի 4000 ոստիկան. ներկա կլինի Մակրոնը
Արմեն Դանիելյանը նշանակվել է ՍԱՏՄ ղեկավար
Տաթև տանող ճանապարհի մի հատվածը ժամանակավորապես փակ կլինի երթևեկության համար
Մենք անելիք չունենք մի միջոցառմանը, որի կազմակերպողը հայ գերիներ է պահում. Խալաթյան (տեսանյութ)
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի ներկայացուցիչը նշել է՝ պատրաստ է աջակցել Հայաստանի՝ CDRI-ին միանալու գործընթացին
Չինաստանում մեքենան մխրճվել է մարդկանց բազմության մեջ. կա առնվազն 10 զոհ (տեսանյութ)
Գողություն Լոռիում․ մտել են դատական կարգադրիչների պետի տեղակալի տուն, հափշտակել գումար և զարդեր
Տիգրան Բարսեղյանը չի միանա Հայաստանի հավաքականին
Միրզոյանը շվեդ պաշտոնակցին ներկայացրել է ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացի համաձայնությունը
Հիմքեր, որ Իրան-ԱՄՆ հարաբերություններում ձնհալ կլինի, չկան, երկրների առճակատումը կշարունակվի. իրանագետ
ՀՀ նախագահի աշխատակազմից մեկնաբանել են Խաչատուրյանի՝ հիվանդանոց տեղափոխվելու մասին լուրերը
Երևանի դպրոցներից մեկից «գանգուղեղային վնասվածքով» հիվանդանոց է տեղափոխվել 14-ամյա աշակերտ
Իրինա Ալեգրովան ավարտո՞ւմ է կարիերան
Շառլ Միշելը Ալիևի հետ քննարկել է Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը
ՌԴ դաշնային խորհրդի փոխնախագահը կժամանի Հայաստան
ՔՊ-ն խմբակցության նիստ է անցկացրել. որոշվել են ԲԴԽ և Հաշվեքննիչ պալատի անդամության թեկնածուները
11-ի ամիս․ խելահեղ քեշբեքեր AMIO Visa քարտապանների համար
Կոնվերս Բանկի գործընկերությամբ գործարկվել է խնայողությունների կառավարման նոր Superra հավելվածը
Ալիևն ու Կոբախիձեն առանձնազրույց են ունեցել, միմյանց հրավիրել Բաքու և Թբիլիսի
Արարատ Միրզոյանը հանդիպել է Westinghouse Electric Sweden-ի կառավարող տնօրենի հետ
Երևանի 23-ամյա բնակիչը մեքենան գողացող է, հետո բախվել ծառին ու տեղափոխվել հիվանդանոց
Հայաստանը կմասնակցի Վիեննայի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին
Ուսուցիչները հաճախ չեն տիրապետում անհրաժեշտ մասնագիտական հմտություններին․ ԿԳՄՍ փոխնախարար
Նպատակս մեկն է՝ հայկական արտադրանքը հայտնվի միջազգայինում․ «Հաջողակից՝ սկսնակին» ծրագրի շահառու (տեսանյութ)
Մետրոպոլիտենի նախկին տնօրենին և 6 անձի մեղադրանք է ներկայացվել, գործն ուղարկվել է դատարան
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը ևս ժամանել է Բաքու․ նա կնասնակցի COP29 համաժողովին
«Հրազդան» մարզադաշտի հարակից շուկայում ամբողջական մորթիով արջի գլուխ է վաճառվել
Շենգավիթում 68-ամյա տղամարդու սպանության դեպքով ձերբակալվել է Նոր Դվինի բնակիչը․ ՔԿ-ն կադրեր է հրապարակել
Նոյեմբերի 12-ին գումարվող ԱԺ հերթական նիստերի օրակարգի նախագծում ընդգրկվել է 26 հարց
COP29-ին մասնակցելու համար Վրաստանի վարչապետը ժամանել է Բաքու
Հետախուզում է հայտարարվել Նվեր Ծառուկյանի և նրա թիկնապահների նկատմամբ
Տա Աստված, որ մեր ընտրանին առաջիկայում որեւէ խոշոր մրցաշարի մասնակցի․ Տիկնիզյան
Դոլարի փոխարժեքը կայուն է. եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան
Ուելսի արքայադուստրը քիմիաթերապիա անցնելուց հետո առաջին անգամ մասնակցել է խոշոր միջոցառման (լուսանկարներ)
© 2024 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT