Ո՞վ է Իրանի վրա հարձակման հեղինակը, արդյոք կա՞ մեծ պատերազմի վտանգ, թե՞ ոչ. իրանագետը՝ հարևան երկրում կատարվողի մասին

Իրանագետ Գարիկ Միսակյանի խոսքով՝ շաբաթ օրը Իրանի Սպահան քաղաքում գտնվող պաշտպանական համալիրի ուղղությամբ ԱԹՍ հարձակումները, ըստ երևույթին, եղել են Իսրայելի կողմից և Իսրայել-Իրան բազմամյա հակամարտության մի մասն են կազմում. ժամանակ առ ժամանակ նման հարձակումներ լինում են: Նա նկատում է, որ Իրանում քննարկվում է երկու վարկած. կա՛մ հարձակումը եղել է Իրաքի կողմից, կա՛մ ադրբեջանական տարածքից:

«Թերևս երկուսն էլ դեռևս չհաստատված վարկածներ են, սակայն, միևնույն ժամանակ, լուրջ քննարկումների տեղիք է տվել Ադրբեջանական Հանրապետությունը, որովհետև հատկապես վերջին շրջանում Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունները բավականին լարված փուլում են, որին գումարվում են Ադրբեջանի կողմից հաճախ հնչող հակաիրանական հայտարարությունները: Ակնհայտ է, ադրբեջանական կողմը հիմա այդքան էլ բարեկամական տրամադրված չէ Իրանի նկատմամբ»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա՝ հավելելով՝ սա վկայում է Իրան-Իսրայել հարաբերությունների լարվածության խորացման մասին և ապագայում սպասվող նմանատիպ գործողությունների:

Ըստ իրանագետի՝ ստեղծված իրավիճակը չի հանգեցնի ռազմական լուրջ բախման, այն էլ՝ լայնամասշտաբ պատերազմի:

«Համենայն դեպս, չեմ կարծում, որ Իսրայելը կնախաձեռնի խոշոր պատերազմ: Առհասարակ, այս փուլում դժվար թե Իրանի որևէ հարևան պետություն փորձի գնալ ռազմական լայնամասշտաբ գործողությունների: Ըստ երևույթին՝ կշարունակվի Իրան-Իսրայել հակամարտությունը: Միևնույն ժամանակ ակնհայտ է, որ դրսից նույնպես Իրանի վրա փորձում են մեծ ճնշում գործադրել՝ սկսած սպառնալիքներից և հասարակության մեջ վախի մթնոլորտ սերմանելուց»,- նկատում է նա:

Միսակյանը, անդրադառնալով նաև օրերս չպարզված հանգամանքներում Իրանում Ադրբեջանի դեսպանության վրա հարձակմանը, որի մասով պաշտոնական Թեհրանը պարզաբանել էր՝ հարձակումը անձնական հողի վրա տեղի ունեցած իրադարձություն է, ասում է՝ այս պարագայում վերջին սույն իրադարձությունների հետ հստակ կապ գտնելը դժվար է, չնայած նրան, որ Իրանում որոշակի շրջանակներ փորձեցին դրանց միջև կապ գտնել և գտան:

«Ակնառու է՝ այն պետությունը, որը կազմակերպել է այդ հարձակումը, բավականին լավ է օգտագործել և՛ Իրանում տեղի ունեցած երկրաշարժի գործոնը, և՛ տեղի ադրբեջանական դեսպանատան վրա կատարված հարձակումն ու դրանից բխող հետևանքները, այդ թվում՝ նաև այն լարվածությունը, որը կար տվյալ պետությունների միջև հարաբերություններում»,- ընդգծում է նա:

Դիտարկմանը՝ այս ամենին հաջորդել է նաև Իրանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հեռախոսազրույցը: Դրա ժամանակ ընդգծվել է, որ Իրանի և Ադրբեջանի միջև բարեկամական և եղբայրական հարաբերությունները հիմնված են անքակտելի մշակութային և պատմական կապերի վրա, և պետությունների կառավարությունները թույլ չեն տա, որ երկու երկրների հարաբերությունները խաթարեն թշնամիները, իրանագետը նկատում է՝ հենց այդ հեռախոսազանգից հետո էլ եղան հարձակումներ, որն Իրանում ևս բացասական դիտարկվեց:

«Երբ Իրանում խոսում են Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում թշնամական գործոնի մասին, միանշանակ, այդտեղ դիտարկվում է Իսրայելը և իսրայելական ներկայությունն Ադրբեջանում: Սրանք դիվանագիտական հայտարարություններ էին, որով փորձում էին ցույց տալ, որ այդ հարաբերությունները վերջնականապես կործանված չեն, քանի որ Ադրբեջանն էլ իր հերթին չի հրաժարվում իսրայելական ներկայությունից, իսկ Իրանն էլ դա չի ընդունում. սա գրեթե անլուծելի խնդիր է այս երկուսի հարաբերություններում: Իրանի համար այս պարագայում թշնամին Իսրայելն է, որոշ չափով՝ ԱՄՆ-ն և արևմտյան որոշ պետություններ: Դժվար է ասել, թե իրադարձությունների ինչ զարգացման կարելի է սպասել»,- կարծում է նա:

Վերջինիս դիտարկմամբ՝ եթե պարզվի, որ հարձակումները եղել են Ադրբեջանի տարածքից, իրադարձությունների զարգացման այլ ընթացք կլինի. «Այդ պարագայում Իրան-Ադրբեջան հարաբերությունների լարվածությունը, միանշանակ, ավելի կմեծանա»:

Միսակյանի համոզմամբ՝ ստեղծված իրավիճակում Հայաստանը պետք է օգտվի հավելյալ հնարավորություններից, եթե երկու երկրների հարաբերությունները վատանան, քանի որ առանց այն էլ Հայաստանն էլ այս շրջանում բարենպաստ իրավիճակում չի գտնվում:

«Մենք պետք է Իրանի հետ հարաբերությունները զարգացնենք, որի շնորհիվ նրա համար մեր կարևորությունն էլ կմեծանա: Կբացվեն մի շարք ոլորտներ, այդ թվում՝ հակաադրբեջանական: Իրանի հետ հարաբերությունների առավելագույն զարգացման գնալը թույլ կտա դա օգտագործել հօգուտ մեզ, օրինակ՝ Իրանի դիրքորոշումը Լաչինի միջանցքի մասով, որի համար էլ Հայաստանին օգնում է, քանի որ Ադրբեջանը մշտապես հայտարարում է՝ Իրանը չպետք է խոչընդոտի «Զանգեզուրի միջանցքի» գործարկմանը, իսկ Իրանը որոշ գործողությունների մակարդակում խոչընդոտում է դրան: Կարծում եմ՝ եթե լինի հարձակում հայ-իրանական սահմանին, Իրանը կմիջամտի դրան: Միևնույն ժամանակ, մեր տարածաշրջանի մասով կանխատեսումներ անելը դժվար է. շատ անկանխատեսելի է»,- ասում է նա:

Նատալի Մկրտչյան

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
1583 դիտում

Հայաստանն առաջնահերթություն է տալիս խաղաղությանը. ԱԺ պատվիրակությունը մասնակցել է ԵԱՀԿ ԽՎ ձմեռային նստաշրջանին

Արգելափակումից դուրս բերված 1430 մեքենա, 578 ՃՏՊ և տուժածներ. ուժեղացված ծառայության արդյունքները

ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունն աշխատանքային այցով մեկնել էր Իտալիա. տեսանյութ

Ջեբկիրին ասեք՝ Գյումրիում համայնքապետի ընտրություններ են, ոչ թե ծաղրածուի, ալիքները խառնել է. Պալյան

Դիլիջանի գիշերօթիկի լքված շենքը ռիսկային է. ինչ է առաջարկվում այնտեղ բնակվող ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածներին

Էվերեստի վրա թափվող ձյունն այլևս չի պահպանվում, ձնածածկույթը 150 մետրով նահանջել է

Սահմանազատումն այսօրվա դրությամբ բանակցային գործընթացի միակ հատվածն է, որ շոշափելի արդյունքներ ունի. Դըկոտինյի

Փետրվարի 24-ից հանրապետության դպրոցներում դասերը շարունակվելու են բնականոն կերպով. ԿԳՄՍՆ

Անկում տարադրամի շուկայում. ինչ փոփոխություններ են արձանագրվել փետրվարի 23-ին

Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-9 աստիճանով. ինչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին

Շնորհակալ եմ բոլորին, ովքեր իրենց գործը կատարում են հոգատարությամբ ու պատասխանատվությամբ. Ավինյան

Մարտունի-Վարդենիս ճանապարհին ձյուն ու բուք է. տեսանյութ

Վատիկանը նոր տեղեկություն է հայտնել Հռոմի պապի առողջական վիճակի մասին

Վրաստանում ձյան տեղումների հետևանքով որոշ գնացքների երթուղիներ չեղարկվել են. սպասվում է եղանակի վատթարացում

Ահազանգեր են ստացվել արգելափակված ավտոմեքենաների վերաբերյալ. 59 քաղաքացու օգնություն է ցուցաբերվել. տեսանյութ

34-ամյա տղամարդը առանց վարորդական իրավունքի վկայականի, ոչ սթափ վիճակում մեքենաների է բախվել. վիրավորներ կան

Փլուզվել է Պերուի առևտրի կենտրոններից մեկի տանիքը. կան զոհեր

Իսրայելը հետաձգել է պաղեստինցի բանտարկյալների ազատ արձակումը

ՀՀ-ն կարևորում է Ճապոնիայի հետ համակողմանի համագործակցության խորացումը. Փաշինյանի ուղերձը Ճապոնիայի վարչապետին

Քանի չկա խաղաղության համաձայնագիր, հակամարտությունը կարող է վերսկսվել. ԵՄ դիտորդները պրոֆեսիոնալներ են. դեսպան

Հայկական հեռուստատեսությունն անհնար է պատկերացնել առանց Ձեզ. վարչապետի շնորհավորական ուղերձը Նարա Շլեպչյանին

Պաշտպանության ոլորտում համագործակցությունը ՀՀ-ի հետ շարունակվում է, պաշտոնական Փարիզի դիրքորոշումն է. դեսպան

Դպրոցում ծեծկռտուք է տեղի ունեցել ֆիզկուլտուրայի ուսուցչի և աշակերտների միջև․ 27-ամյա մանկավարժը ձերբակալվել է

Երևանի և 4 մարզի բազմաթիվ հասցեներում մի քանի ժամ լույս չի լինի

Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդով փոխադրամիջոցների համար. իրավիճակը ՀՀ ավտոճանապարհներին

Էդգար Ղազարյանի նկատմամբ վարչական հսկողություն է կիրառվել

Թուրքիայում ընթացած լեռնադահուկային սպորտի պատանեկան միջազգային մրցաշարում հայ մարզիկը բրոնզե մեդալ է նվաճել

Հալիձորի մոտակայքում չորս բեռնատար է արգելափակվել ձյան շերտում

Ինչ իրավիճակ է Լարսի ճանապարհին

Մի քանի տարածաշրջանում ձյուն է տեղում. կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

Վահագն Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել աշխարհի գավաթի առաջին փուլում

Հոսպիտալում հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է արձանագրվել. ՊՆ

Երևանի քաղաքապետարանը զգուշացնում է

2021-2025 թվականներին Փարաքար համայնքում կառուցվել և շահագործման է հանձնվել 2 դպրոց

«Բոշա՛», «բոշան դո՛ւ ես» ոճի մեղադրանքներ կամ ինչու Թրամփը բռնեց ռուսական գիծը՝ ակնհայտ լարվելով Զելենսկիի հետ

Դավիթ Բեկ համայնքում կրակոցներ չեն հնչել և տուժածներ չկան. ՆԳՆ

15 տարվա դպրոցի ճաշարանը խուց է, գրադարանը՝ հավաբնի չափ, պետության ներդրումը եղել է փող աշխատելու ձև. նախարար

Դիտորդները չեն ծեծվի, լցոնում չի չլինի. ինչ խնդիրներ կան Սահմանադրության մեջ, ինչպես կշտկվեն դրանք

Ռուս-ամերիկյան 2-րդ բանակցությունները կկայանան հաջորդ շաբաթ. Թրամփ

ՄԻՊ աշխատակազմը, ՔԿԾ ղեկավարն ու «Նուբարաշեն» ՔԿՀ պետը քննարկել են հիմնարկում արձանագրված խնդիրները