Մենք հիմա փաստացի գտնվում ենք 3-րդ համաշխարհային պատերազմի պայմաններում, և սա չափազանցություն չէ. Տիգրան Խզմալյան

Մեզ հիմա սպառնում են նոր ցեղասպանությամբ, սակայն դրանք նպատակներ չեն, այլ միջոցներ, իսկ իրական նպատակը արցախահայերին հայրենազրկելն է, և դա անել այնպես, ինչպես եղավ Արևմտյան Հայաստանի հայերի պարագայում:

Այս մասին «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է Հայաստանի եվրոպական կուսակցության նախագահ Տիգրան Խզմալյանը՝ հավելելով, որ հարկավոր է նոր բանաձև գտնել՝ հայրենազրկումը աշխարհին բացատրելու համար: 

Խզմալյանի համոզմամբ՝ շատ կարևոր է, որ հայկական դիվանագիտությունը միջազգային ատյաններում հանդես գա մեղադրանքով առ Ադրբեջան և Ռուսաստան և ոչ միայն ցեղասպանության սպառնալիք իրականացնելու կամ դրա փորձի համար, այլև դրա իրական նպատակի, հայրենազրկման:

«Մեր ինքնապաշտպանությունն առաջին հերթին պետք է ձևակերպել քաղաքական բառապաշարով, որպեսզի կարողանանք աշխարհին հասկացնել, թե որն է մեր խնդիրը: Կարծում եմ՝ Արցախը և՛ հիմա, և՛ 30 տարի առաջ կատարել և կատարում է իր դերը հայությանն արթնացնելու և քաղաքական ազգ դարձնելու գործում»,- ասում է նա՝ մանրամասնելով՝ Արցախում դեռ ամիսներ առաջ օտար դրոշներ էին բարձրացնում ու անհեթեթ կարգախոսներով հավաքներ անում, իսկ հիմա դա այլևս չկա, թեփի պես մաշվեց ու թափվեց, մնաց ազգային ազատագրական պայքարը:

Վերջինս, անդրադառնալով Արցախում ևս ԵՄ դիտորդական առաքելություն ուղարկելու կարևորությանը, նկատում է, որ դրա անհրաժեշտությունը կա, սակայն բավարար չէ. պետք են միջազգային խաղաղապահ ուժեր, որովհետև սույն տարածքը որոշ ժամանակ մնալու է վիճարկվող տարածք:

«Եթե ճիշտ կառուցենք մեր քաղաքական օրակարգը, կապացուցենք աշխարհին, որ չի կարող հայությունը կլանվել անհույս բռնապետություն հանդիսացող Ադրբեջանի մեջ: Արցախում պետք է լինեն միջազգային ուժեր, որպեսզի կարողանանք խուսափել պատերազմից: Եվ, բնականաբար, ռուսները դեմ են այդ ուժերին, որովհետև իրենց համար ԼՂ-ն տարածաշրջանը վերահսկելու և այդտեղ ֆիզիկապես մնալու միակ հնարավորությունն է: Այնպես որ նրանք բոլոր միջոցներով դրան ընդդիմանալու են, որին պետք է պատրաստ լինենք»,- կարծում է նա:

Քաղաքական գործիչը, գնահատական տալով Արցախում տեղակայված ռուսական խաղաղապահ առաքելությանը, ասում է՝ ռուս խաղաղապահը նույնն է, ինչ ադրբեջանական «բնապահպանը»:

«Մենք հիմա փաստացի գտնվում ենք 3-րդ համաշխարհային պատերազմի պայմաններում, և դա չափազանցություն չէ, այլ իրականություն: Բազում պետություններ միացել են՝ Ռուսաստանին զսպելու նպատակով, որն անմարդկային և բարբարոսական պատերազմ է մղում Ուկրաինայի դեմ: Այս պրագայում այդ երկրի մի զորախումբն անվանել խաղաղապահ, պարզապես անհեթեթություն ու զավեշտ է և վիրավորում է առողջ տրամաբանությունը: Ռուս խաղաղապահներն այնտեղ են՝ սեփական կայսերական ծավալապաշտական շահերը ներկայացնելու և պաշտպանելու համար»,- համոզված է նա:

Խզմալյանի խոսքով՝ Արցախի խնդիրը ստեղծվեց Սովետական իշխանության օրոք՝ ռուսական կայսրության չակերտավոր լավագույն ավանդույթներով, որպեսզի այն դարձնի կռվախնձոր՝ երկու հարևան պետություններին վերահսկելու նպատակով:

«Բոլոր պատերազմների հիմքում դրված է անարդարությունը, և մինչև այդ անարդարությունը չի շտկվում, կամ դրան ենթարկված կողմը չի ոչնչացվում, կոնֆլիկտները, ինչպիսին Արցախյանն է, չեն մարում: Մենք մեր քաղաքական կյանքը սկսել ենք դրանից, և բաժանել Հայաստանի զարգացումներն արցախյան հիմնախնդրից, անհնար է, որովհետև Հայաստանի անկախությունը մեծապես հետևանքն էր Արցախյան շարժման: Դա առաջինն էր ազգային ազատագրական շարժումներից, որոնք, ի վերջո, քայքայեցին Սովետական միությունը: Սա կարևոր է հիշել հատկապես հիմա, որովհետև դրա իրավաժառանգ Ռուսաստանը այժմ քայքայվելու է նույն պատճառներով: Այստեղ կա նաև բումերանգի օրենքը՝ պատիժը վերադառնում է, որովհետև ՌԴ-ի ներքին խնդիրները, որոնք աճում են օրեցօր ու կլինեն նրա քայքայման հիմնական պատճառը, կրկին սրվում են արցախյան հիմնախնդրի բոցերից»,- նկատում է նա:

Նատալի Մկրտչյան