Որոնք են հիմնական գործոնները, որի արդյունքում ՀՀ-ում աննախադեպ տնտեսական աճ է գրանցվում. մանրամասնում է տնտեսագետը

8 տրլն 496 մլրդ դրամ․ Հայաստանի 2022 թվականի ՀՆԱ-ն է՝ ըստ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների, և սա այն պարագայում, երբ ՀՀ կենտրոնական բանկը և փորձագետները 2022-ի ՀՆԱ-ի դեպքում ավելի ցածր ցուցանիշ էին կանխատեսել: Նկատենք, որ, նախորդ տարվա արդյունքների համեմատ, մեր երկրում ՀՆԱ-ն աճել է 12,6 տոկոսով:

Ամենաբարձր աճը արձանագրել են ֆինանսական և ապահովագրական ոլորտները (46,9%), տեղեկատվությունն ու կապը (45,9%), ինչպես նաև՝ փոխադրումներն ու պահեստային տնտեսությունը (45,2%):

«Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս ցուցանիշներին՝ տնտեսագետ Արմեն Քթոյանն ասում է՝ 2022 թվականին տնտեսվարողների համար առավել հեշտ է եղել մուտքը դեպի այլ երկրների շուկա ու այնտեղից ֆինանսավորում ապահովելը. եթե չլիներ ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը, այս աճը կլիներ ավելի դանդաղ:

Ըստ Քթոյանի, սակայն, մենք անորոշ միջավայրում ենք, որի պայմաններում կանխատեսումներ անելը բարդ է, և Կենտրոնական բանկը կանխատեսել էր այն գործիքների միջոոցով, որով սովորաբար կանխատեսումները կառուցվում են: Դրանում մշտապես կա պատահականության գործոն, որը չես կարող դիտարկել նախապես։ «Ուստի մեր այս երկնիշ տնտեսական աճը եղավ նշված գործոնների հետևանքով՝ շոկային, մեկանգամյա, անկանխատեսելի»,- նկատում է նա:

Տնտեսագետն ասում է՝ այս ցուցանիշը ՀՀ-ի համար կարող է համարվել ռեկորդային, եթե դիտարկենք այս տեսանկյունից․ «Ռեկորդային է, եթե համարում ենք, որ սա անսպասելի, տնտեսության ներկա հնարավորություններից անհրաժեշտաբար չբխող աճ է։ Պետք է հաշվի առնել նաև, թե որքանով է սա կայուն, ու դրա ազդեցությունը որքան կփոխանցվի հետագա ժամանակաշրջանի վրա»։

Միևնույն ժամանակ, այս աճի ցուցանիշն է՛լ ավելի բարելավելու համար ՀՀ տնտեսությունն ունի մեծ հեռանկար և շատ հնարավորություններ, կարծում է տնտեսագետը, սակայն այդ ներուժը երբեմն չի արտահայտվում այնպես, ինչպես պետք է՝ պայմանավորված մի շարք գործոններով։ Ըստ նրա՝ դրան խանգարում է, օրինակ, ճնապարհների, ենթակառուցվածքների փակ լինելը, որը դժվարացնում է տրանսպորտային ծախսերը, ապրանքները թանկանում են, արտահանման մասով զրկված ենք մրցակցությունից։

«Կան գործոններ, որոնք նպաստավոր ազդեցություն ունեն ՀՀ տնտեսության զարգացման վրա: Ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետևանքով տասնյակ հազարավոր անձինք իրենց տնտեսությունը ՌԴ-ից տեղափոխել են ՀՀ։ Դա արտացոլվում է ՌԴ-ից Հայաստան փոխանցումների բազմապատիկ ավելացմամբ, ՀՀ-ում տնտեսության տարբեր ոլորտների, հատկապես ծառայություններում լրացուցիչ պահանջարկի դրսևորմամբ, նաև ՌԴ-ի տնտեսությունում շուկայական ազատ խորշերի առաջացմամբ, որը փորձում են լրացնել մեր ընկերությունները։ Այսինքն՝ կան բազմավեկտոր գործոններ, որը մեր տնտեսվարորղներին հնարավորություն է տալիս օգուտներ քաղել»,- ընդգծում է նա։

ՀՆԱ-ի աճ է արձանագրվել ՀՀ բոլոր ճյուղերում, բացի գյուղատնտեսությունից, հանքարդյունաբերությունից, ինչպես նաև առողջապահության և բնակչության սոցիալական սպասարկման ոլորտներից: Քթոյանի խոսքով՝ հայաստանյան գյուղատնտեսության ոլորտը բազում խնդիրներ ունի, որոնք արդեն խրոնիկ են դարձել։ Դա է պատճառը, որ այս ոլորտը չի կարողացել աճ գրանցել:

«Խնդիր է, օրինակ, գյուղատնտեսության փոքրությունը, տեխնիկական զինվածության անբավարար մակարդակը, շուկա դուրս գալու հարցերը, որոնք նման իրավիճակի են հանգեցնում։ Գյուղատնտեսությունում արմատական բարեփոխումների անհրաժեշտություն կա։ Առկա խնդիրները ենթակա են լուծման: Մինչև դրանք չկարգավորեն՝ նպաստավորություն այս ոլորտում չի կարող առկա լինել»,- նկատում է զրուցակիցը:

Նշենք, որ, ըստ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, մինչև 2027 թվականը նախատեսված է Հայաստանի ՀՆԱ-ն հասցնել 26 միլիարդ դոլարի:

Տպել
2213 դիտում

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին