Երևան
12 °C
«Կարծում եմ պետք է դադարենք ռուս խաղաղապահների գործառութային անկարողությունը բացատրել նրանցից անկախ հանգամանքներով: Ես այստեղ տեսնում եմ հստակ միտում, և դա ավելի շուտ ոչ թե անկարողություն է, այլ թողտվություն»:
Այս մասին «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է իրավագետ Արտաշես Խալաթյանը՝ անդրադառնալով երեկ Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղու արգելափակված հատվածում տեղի ունեցած սադրանքին, երբ «էկոակտիվիստ» ձևացող ադրբեջանցիներն արգելափակել էին քաղաքացիական անձանց տեղափոխող ռուսական խաղաղապահ ուժերի մեքենաների ճանապարհը, որի միջոցով որոշ արցախցիներ փորձում էին վերադառնալ բնակության վայր:
Ըստ Խալաթյանի՝ սա արտահայտում է ՌԴ-ի վերաբերմունքն Արցախի հարցի և արցախահայերի իրավունքների նկատմամբ:
«Ակնհայտ է, որ Ռուսաստանը, ըստ էության, չի կատարում Եռակողմ հայտարարությամբ ամրագրված իր պարտականությունները, և կարծում եմ՝ սա Ադրբեջանի հետ որոշակի պայմանավորվածությունների արդյունք է, նաև՝ Հայաստանի կողմից իրեն թելադրվող անշահավետ պայմաններին ընդդիմանալու թաքնված պատասխան»,- ընդգծում է նա:
Հարցադրմանը, թե մասնավորապես ի՞նչ պայմանների մասին է խոսքը, վերջինս մանրամասնում է.
«Խոսքը հայ-ադրբեջանական սահմանին ՀԱՊԿ ուժերի տեղակայման մերժումն է, «Զանգեզուրի միջանցք»-ը, Մեղրին Ռուսաստանի պրոտեկտորատին հանձնելը՝ այլևայլ իրավաբանական ձևակերպումներով: Երբ ասվում է, որ Ադրբեջանը պահանջում է միջանցք, պետք է նշել, որ ոչ միայն Ադրբեջանը, նաև Ռուսաստանն է պահանջում այդ միջանցքը: Պարզապես վերջինս, որպես չարյաց փոքրագույն, առաջարկում է այն հանձնել իր պարեկությանը, որը դե ֆակտո նույն բանն է: Երրորդ պայմանը Հայաստանի՝ ավելի խոր ինտեգրացիան է Ռուսաստանի և ռուսաստանակենտրոն ինտեգրացիոն միավորումների հետ, լինի՝ ՀԱՊԿ, Եվրասիական տնտեսական միություն, թե մեկ այլ բան: Ըստ էության՝ Ռուսաստանը մեզանից պահանջում է հստակ հակաարևմտյան դիրքավորում, մոտավորապես այնպիսին, ինչպիսին Բելառուսն է: Եվ քանի որ այդ պահանջների համախումբը Հայաստանն իրավացիորեն չի կատարում, շարունակվում են նման ճնշումները»:
Իրավագետը նկատում է, որ Ռուսաստանի թողտվությամբ Ադրբեջանի ագրեսիան Արցախի և Հայաստանի նկատմամբ «վերջին փամփուշտներն» են, որ ՌԴ ունի՝ Հայաստանին ճնշելու համար. «Սա վերջին էական ճնշման լծակն է, մնացած ցանկացած ճնշում՝ լինի տնտեսական, թե քաղաքական, մեծ հաշվով հաղթահարելի է: Ըստ էության՝ Ռուսաստանը երբեմն խոսում է Ադրբեջանի շուրթերով, երբեմն՝ իր անունից, և, այո, իհարկե, նա այսօր շահախնդիր է բավարարել թուրք-ադրբեջանական տանդեմի պահանջները՝ հաշվի առնելով իր կախվածությունը թուրքական տարրից՝ աշխարհաքաղաքական մեկուսացվածությունը որոշակիորեն հաղթահարելու համար»:
Նրա համոզմամբ՝ ՌԴ-ի այս պահվածքը պետք չէ պայմանավորել նաև ուկրաինական ճակատում առկա իրողություններով: «Արցախում նման բարձիթողի իրավիճակ չի կարող լինել առանց Ռուսաստանի բարձրագույն ղեկավարության հստակ քաղաքական միտման»,- նշում է Խալաթյանը:
Զրուցակցի խոսքով՝ Ադրբեջանը չունի այն քաշային կատեգորիան, որ անգամ նեղն ընկած՝ աշխարհաքաղաքական ծանր իրավիճակում հայտնված Ռուսաստանի հետ նման դիրքորոշումներով և նման կեցվածքով առնչվեր. «Ես գործնականում բացառում եմ Ադրբեջանի նման քաղաքական ինքնուրույն իրականացումը, և, ըստ էության, այսօր Ադրբեջանի շահերն Արցախում լավագույնս ապահովում է Ռուսաստանը»:
Իսկ Արևմուտքը, ըստ նրա, թե՛ Արդարադատության միջազգային դատարանի, թե՛ այլևայլ բանաձևերի, թե՛ գործնական օգնության միջոցով, ինչպես Եվրամիության դիտորդներն են, ցույց է տալիս իր անհամաձայնությունն Արցախում ձևավորված ստատուս քվոին:
Վերջինիս կարծիքով՝ Ռուսաստանը նպատակ ունի մինչև 2025 թվականն ավարտել Արցախի ինտեգրացիան Ադրբեջանին և չի բացառում, որ դրանից հետո ՌԴ-ն պարզապես դուրս կգա այնտեղից:
«Ինչպես Եռակողմ հայտարարությունն է նախատեսում, Ադրբեջանը 6 ամիս առաջ կպահանջի դուրս գալ իր տարածքից, և ՌԴ-ն կիրականացնի: Այսինքն, ըստ էության, մենք ժամանակ ունենք մինչև 2025 թվականի ամառ, որպեսզի կարողանանք անվտանգության այլընտրանքային տարբերակներ ձևավորել»,- ասում է Խալաթյանը:
Վերջինս ընդգծում է, որ իր մոտ կասկած է առաջանում, որ ՌԴ-ն ավելի շատ իրականացնում է Ադրբեջանին Արցախը ինտեգրելու քաղաքականություն, որից հետո պարզապես դուրս կգան Արցախից. «Մյուս տարբերակը նոր պատերազմն է, որով Ռուսաստանը կփորձի Հայաստանի ուժերը վերջնականապես ջլատելու միջոցով կատարել իր պայմանները: Բոլոր դեպքերում կա՛մ պատերազմ, կա՛մ Արցախի խաղաղ հանձնում, դա Ռուսաստանի քաղաքական երկընտրանքն է: Մեզ մնում է համախմբել մեր ուժերը և գտնել այլընտրանքներ, որպեսզի այդ ծրագիրը չիրականացվի»:
Ըստ իրավագետի՝ սրանում շատ կարևոր է նաև Արցախի ղեկավարության դիրքորոշումը, որ վերջինս Հայաստանի հետ համակարգված աշխատի:
«Կարծում եմ՝ նախկինում իրավիճակն ավելի վատ էր, հիմա փոքր-ինչ բարվոք է, բայց բոլոր դեպքերում ՀՀ-ի ու Արցախի մոտեցումներում կա որոշակի չհասկացվածություն Արցախի անվտանգության նոր համակարգի ձևավորման հարցում: Արցախը ռուսակենտրոն մոտեցում է շարունակում առաջ տանել, և այդտեղ Հայաստանը երբեմն հայտնվում է ոչ այդքան հաճելի իրավիճակում: Ստացվում է, որ ՀՀ-ն այլ մոտեցումներով է հանդես գալիս միջազգային արենայում, բայց բուն տուժողը՝ Արցախը, այլ նարատիվներով է հարցին մոտենում»,- ասում է Խալաթյանը:
Վերջինիս խոսքով՝ այլընտրանքը միջազգային խաղաղապահ ուժերի տեղակայումն է Արցախում՝ ընդ որում չբացառելով նաև ռուսական ներկայությունը. «Սա կարող է լինել այն փոխզիջումային լուծումը, երբ Ռուսաստանը պահպանում է իր ներկայությունն Արցախում, բայց ոչ մենաշնորհը խաղաղապահ գործառույթի իրականացման մեջ»:
Ըստ Խալաթյանի՝ այդ բազմազգ առաքելությունը կապահովի Արցախի դե ֆակտո անկախությունը և այդ հարցի սառեցումը, ինչպես նաև հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից Արցախի հարցի վերջնական տարանջատումը: «Երբ Արցախի հարցը կդառնա միջազգային պատասխանատվության առարկա, Հայաստանն ու Ադրբեջանը միջպետական հարաբերությունների վերահաստատման հարցում հղում չեն անի Արցախին, և Ադրբեջանը Արցախի հարցի ադրբեջանանպաստ կարգավորումը չի կապի հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման հետ»,- նկատում է նա:
Հերմինե Կարապետյան
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԸմբշամարտի Մ15 ԵԱ. Արամ Սարգսյանը՝ ոսկե մեդալակիր
«Կրթվելը նորաձև է» շարժման վերջին հանդիպումը Երևանում` մեկնելուցս առաջ. Աննա Հակոբյան. տեսանյութ
Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքմենստանի ԱԳ նախարարի հետ
Ֆիլիպինների ափերի մոտ 6.1 մագնիտուդով երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Խուդաթյանն ու Մորդյուն քննարկել են մաքսային գործընթացների արդիականացման հնարավորությունները և այլ հարցեր
Կրթվելը նորաձև է «Ստանիսլավսկիում». վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Անժելա Սարաֆյանը Ջեյմս Գանի «Սուպերմեն» ֆիլմում մարմնավորել է մոր կերպարը
Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն բողոք է հայտնել ՌԴ դեսպանության ժամանակավոր հավատարմատարին
Իրանը բացել է իր օդային տարածքը ներքին և միջազգային չվերթների համար
ԱԳ նախարարի տեղակալը վերահաստատել է տարածաշրջանում հաղորդակցությունների ապաշրջափակման ՀՀ պատրաստակամությունը
Վարդենիսի տներից մեկում տղամարդու դի է հայտնաբերվել
«Հորիզոններ» ծրագրի պատվիրակությունը Գերմանիայում ուսումնասիրում է նորարարական գյուղատնտեսության փորձը
Աշտարակ-Գյումրի ավտոճանապարհին մեքենաներ են բախվել. կա 4 տուժած
Պակիստանում ռազմական ավտոշարասյան վրա ահաբեկչական հարձակման հետևանքով 16 մարդ է զոհվել
Մահացել է օլիմպիական չեմպիոն, ՖԻԴԵ-ի ավագ մարզիչ, գրոսմայստեր Տիգրան Նալբանդյանը
Ստամբուլում հանդիպել են Դավիթ Խուդաթյանն ու Լիտվայի տրանսպորտի նախարարը. ինչ պայմանավորվածություն կա
Անահիտ Սիմոնյանը որդու հետ լուսանկարներ է հրապարակել
Թուրքիայում անտառային հրդեհներ են մոլեգնում
Վիզայի դիմումները քննելիս դիտարկվում են բոլոր տեղեկությունները, 2019թ․ սկսած նաև սոցհարթակների էջերի տվյալները
Հանդիպեցինք Արարատի և Վեդիի տարածքային կազմակերպությունների կուսակցականների հետ. Ալխաս Ղազարյան
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 3-5 աստիճանով. կարճատև անձրևներ կտեղան
ԱԲ-ով ստեղծված կեղծ կայքով և X-ով ռուսական տիպի տեղեկատվական հարձակում ՀՀ-ի եվրոպական ընտրության դեմ. Փափազյան
Կանադան առևտրային բանակցություններ կառաջարկի ԱՄՆ-ին սահմանված հարկերի և մաքսատուրքերի ֆոնին
Այս անգամ մեդիատեռորիստների ձեռքերը հասել են ֆրանսիական մամուլին. Ալեքսանյան
Մտնես «Ֆորբս»-ի ցուցակ, հետո էշ-էշ գնաս նստես, մնաս Կիրկորովի, Մաշայի, Մարգոյի ու Զատուլինի հույսին. Մեհրաբյան
Վերջին 3 օրում վրացական Գեզի մաքսակետից դուրս եկել և Վերին Լարս է գնացել կոնյակով բեռնված 69 բեռնատար. Պապոյան
Orano-ի կողմից իբր թե ՀՀ տեղափոխված միջուկային վառելիքի թափոնների վերաբերյալ հոդվածը ապատեղեկատվություն է. ՇՄՆ
Կասկածելի ծագմամբ, «վառվող» գլխագրով կայքի հերթական կեղծ հոդվածը տեղեկատվական գրոհի վառ օրինակ է. Բաղդասարյան
Ռոբերտ Քոչարյանի ավագ որդին՝ Սեդրակ Քոչարյանը, դատարանում էր՝ մեղադրյալի աթոռին. տեսանյութ
Այս պահից մինչև հուլիսի 5-ը վետո եմ դնում իմ կողմից «պարականոն» բառապաշարի և խոսույթի կիրառման վրա. վարչապետ
Հարցնողը կամ ավանակ է, կամ գործակալ, կամ էլ այդ ֆեյք լրատվամիջոցը ստեղծած ռոբասերժիկի ընտանիքի անդամ. Փաշինյան
Անդրանիկ Սիմոնյանը նշանակվել է ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության տնօրեն
Դոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հունիսի 28-ին
Չընկճվեք, տղերք, հասարակության մեծամասնությունը ձեր կողքին է. Հակոբյանը՝ իրավապահներին
Միայն երեկ՝ հունիսի 27-ին, ՌԴ տարածք է մտել Հայաստանից արտահանված ծիրանով բեռնված 94 բեռնատար. Պապոյան
Իրանում հրաժեշտ են տալիս զոհված զինվորներին, գիտնականներին և քաղաքացիական անձանց
Պապոյանն ու պատգամավորները ծանոթացել են Կառավարության համաֆինանսավորմամբ Վեդիում իրականացված ծրագրերին
Վանաձոր-Ալավերդի ճանապարհի մի հատվածը փակ է բեռնատարների, միակողմանի երթևեկելի՝ մարդատարների համար
Աջապահյանի նկատմամբ քրեական հետապնդման հիմքերից մեկը իշխանությունը զավթելուն ուղղված հրապարակային կոչն է
Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը կալանավորվեց. փաստաբանը հայտնեց՝ ուր կտեղափոխվի Շիրակի թեմի առաջնորդը
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT