Անգամ երկրաշարժը Գյումրու տիկնիկայինի վարագույրը փակել չկարողացավ. տիկին Քնարիկը 40 տարի է՝ շունչ է տալիս տիկնիկներին

Առաջին անգամ, երբ ոտք դրեցի թատրոն, մի քիչ շփոթված էի. Գրողների միությունից էի տեղափոխվել:

Տիկին Քնարիկն է՝ Գյումրու տիկնիկային թատրոնի տիկնիկագործ, արտաքին ձևավորողը: Մտովի կյանքի վարագույրը ետ է տանում. հուշերն ու անցած տարիները մեկիկ-մեկիկ վերադառնում են:

Մեծահասակներից դեպի փոքրերի աշխարհ է վերադարձել սիրո կանչով: Անկեղծանում է՝ երեխաներն իր անփոխարինելի ու մեծ սերն են: Դեռ ուսանողական տարիներից է հասկացել այդ մասին, երբ նախադպրոցական բաժնում սովորել, պատրաստվել է դաստիարակ դառնալ:

88-ի աղետը տիկնիկայինի լույսը չմարեց, վարագույրը փակել չկարողացավ

Աշխատանքում ու կյանքում դժվարությունները սկիզբ են առել 88-ի աղետից հետո: Տիկին Քնարիկը հազարավորների նման անտուն է մնացել, տեղափոխվել Երևան, սակայն ամեն օր հասել է Գյումրի. աշխատանքը առաջնային էր:

«Գալիս էի ավտոբուսով, հետո ժամը 4-ին հետ էր գնում, դրանով էլ վերադառնում էի: Այստեղ վիճակը ծանր էր, բառի ուղիղ իմաստով որևէ պայման չկար ո՛չ ստեղծագործելու, ո՛չ աշխատելու, սակայն մեր նկարիչները, ռեժիսորները չլքեցին տիկնիկայինը: Այստեղ աշխատանքը երբեք չդադարեց: Նույնիսկ պահեր են եղել, որ չենք ունեցել քանդակագործ կամ նկարիչ, եթե պետք է եղել, նրանց աշխատանքը մենք էլ ենք արել»,- ասում է նա:

Իր պատրաստած բոլոր տիկնիկներին հավասարաչափ սիրում է, սակայն «Ոսկե ճուտիկի» նկատմամբ մի փոքր հատուկ վերաբերմունք ունի. տիկնիկներն ու ներկայացումը 40 տարի բեմում են, երեխաների սիրելին են:

Տիկին Քնարիկը վստահեցնում է՝ բոլոր ներկայացումները դաստիարակչական են: Ամեն ներկայացում երեխային կարևոր ու նոր ասելիք է փոխանցում, իրենց հատուկ լեզվով ու վստահությամբ այն տեղ հասցնում:

Յուրաքանչյուր ներկայացում իր հետ նոր դժվարություն է բերում

Յուրաքանչյուր ներկայացում, ըստ տիկին Քնարիկի, իր հետ նոր դժվարություն է բերում, բայց երբ սիրում ես գործդ, ոչնչից չես վախենում:

«Տիկնիկը գնում է արվեստանոց, քանդակվում է և գալիս է, որ ստանա իր արտաքին ձևավորումը՝ ձեռքերը, ոտքերը, աչքերը, մազերը: Դա է իմ անելիքը՝ կենդանություն տալ նրան: Ես շատ եմ սիրում իմ աշխատանքը: Ամեն ներկայացումից հետո ոգևորվում եմ, երբ տեսնում եմ երեխաների ժպիտները, լսում չդադարող ծափերը, այն էլ հիմա՝ այս դարում, երբ իրենք հազար ու մի այլ ընտրություն ունեն»,- ասում է տիկին Քնարիկը:

Մեծ սենյակում ապրող տիկնիկներից ամեն մեկն իր բնավորությունն ունի, իրար նման չեն, հատկապես հին տիկնիկները խորհրդավոր շունչ ունեն. բոլորն ասես իրական լինեն: Այստեղ մուկը մուկ է, աքլորը՝ աքլոր, և բնավ նման չեն ժամանակակից մուլտհերոսներին, որոնք արտաքին տեքսով շատ հաճախ ոչնչի նման չեն, չեն նույնականացվում ո՛չ մարդու, ո՛չ կենդանու, ո՛չ անգամ որևէ առարկայի հետ:

«Գայլը, ճիշտ է, գայլ է, բայց մենք տարբեր գայլեր ունենք: Գայլ կա՝ բարի է, կա, որ չար է: Պետք է հենց այդ տեքսը ստանաս, որ երեխան միայն հենց տեսքից՝ մինչ խոսքին հասնելը կարողանա դատողություններ անել: Մենք կախարդներ ունենք, որոնց տեսնելիս երեխան ուրախանում է, չեն վախենում»,- նկատում է Քնարիկ Նազարեթյանը:

Նայում, ասում եք՝ տիկնիկ է, էլի, բայց այն դժվարությամբ է կյանք առնում

«Օրինակ՝ մարդիկ նայում, ասում են՝ տիկնիկ է, էլի, բայց դա էդպես չէ: Բավական բարդ է սա, քանի որ երեխաների հետ գործ ունես, իսկ դա ամենադժվարն է: Յուրաքանչյուր տիկնիկ, ըստ դերի, ունի իր բարդությունը: Երբ որ գալիս է պիեսը, կարդում են, բոլորովին այլ է, երբ որ իջնում է բեմ՝ այլ: Էստեղ՝ արհեստանոցում, երբ մեզ թվում է, թե ամեն ինչ նորմալ է, լավ է, բեմում լրիվ այլ բան է դառնում: Հետո երեխաների հետ շատ դժվար է: Նրանք կարող են էնպիսի բան նկատել, որ քո մտքով չի էլ անցել, հատկապես ժամանակակից երեխաները»,- նշում է նա:

Տիկին Քնարիկը վաղուց  է իր պատրաստած տիկնիկների թիվը կորցրել: Տարին 4-5 նոր ներկայացում է լինում, ամեն ներկայացում մի քանի տիկնիկ է ունենում: Ասում  է՝ էլ ո՞վ կկարողանա թիվ հիշել. «Ամեն ինչ զրոյից է պատրաստվում, երբեք պատրաստի տիկնիկ չենք օգտագործում: Երեխային ինչ հաճույք, որ ինքը խանութում տեսնի տիկնիկը, հետո գա, էստեղ տեսնի: Իհարկե՝ ոչ մի: Մեր թատրոնում ազնվությունն առաջնային է: Ամեն տիկնիկի մեջ ես սիրտս եմ դնում, հոգիս ու մեծ, շատ մեծ սեր»:

Ինչն է 40 տարի պահել Քնարիկին տիկնիկային թատրոնում: Վստահ ասում է՝ սերը աշխատանքի, կյանքի ու երեխաների հանդեպ: Դեռ մի օր չի եղել, որ հոգնի, տրտնջա: Հիվանդ էլ լինի՝ տեղում է: Եղել է ներկայացում, որ 20-28 տիկնիկ է պետք եղել: Տիկին Քնարիկը այս սենյակում հավաքված՝ իր ձեռքի տակով անցածներին բոլորին միանգամից մտաբերել չի կարողանում: Ասում է՝ կարևորը բոլորը հիմա ապահով միջավայրում են, էլ ոչնչանալու, փչանալու վտանգի մեջ չեն:

«Փրկել է մեր տնօրենը մեզ ու նրանց: Էն ժամանակ մենք պահեստ չունեինք, տեղը խոնավ էր, ու շատ հին տիկնիկներ այսօր արդեն չկան: Շատ ափսոս էին, դրանք ժամանակի շունչն էին կրում»,- ասում է տիկին Քնարիկը:

40 տարում տիկնիկագործը շատ դժվարություններ է տեսել ու հաղթահարել: Նկատում է՝ նախկինում նյութեր ու սարքավորումներ ձեռք բերելու խնդիր կար, այսօր Գյումրու տիկնիկայինը չունի այդպիսի հարցեր: Ինչ պետք է՝ տնօրենը շատ արագ կազմակերպում, հասցնում է: Իրեն միայն աշխատել, ստեղծագործելն է մնում:

Տիկնիկագործի հաջողության բանալին ճաշակն է

Տիկին Քնարիկն ամեն օր աշխատանքի է գալիս խնամված, հագուստը, զարդերն ու սանրվածքը համադրած բարձր տրամադրության հետ: Շատերը նրան վայելչագեղ ու ճաշակով համարելու առիթը բաց չեն թողնում: Այս ամենն ուղղակիորեն անդրադառնում է աշխատանքի վրա:

«Այս գործում անչափ կարևոր է ճաշակը: Կարող ես տիկնիկը պատրաստել, տարբեր ձևավորումներ տալ, բայց եթե ճաշակով չանես, դա երեխան չի հավանի, հաստատ: Պետք է և՛ ճաշակ, և՛ հույզ: Ստեղծագործական կյանքում սահմաններ չպետք է լինեն, այն անսահման է, նայած, թե քեզ ո՜ւր կտանեն երևակայությունդ ու միտքդ: Դա շատ բարդ ու գեղեցիկ ճանապարհ է, ճիշտ քայլել ու անցնել է պետք»,- կարծում է նա:

Որն է 73-ամյա Քնարիկի երիտասարդության գաղտնիքը

«Ես սիրում եմ աշխատանքս, հաճույքով եմ անում, դրա համար էլ ջահել եմ մնում»,- կեսկատակ, կեսլուրջ բարձրաձայն ծիծաղում է տիկին Քնարիկը: Ասում է՝ յուրաքանչյուր տիկնիկի հետ նորովի ծնվում է, ապրում. «Եթե չմտնես էդ տիկնիկի մտքի ու բովանդակության, բնավորության ու խառնվածքի, նաև կերպարի մեջ, չես կարողանա ճիշտ դրսևորվել: Ես դա ամեն օր եմ անում»: