Դատարանը 24 հայց կքննի. ինչ ապօրինություններ են արել Գյումրու նախկին քաղաքապետներ Վարդան Ղուկասյանը և Սամվել Բալասանյանը

Գյումրու ավագանու «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության նախաձեռնությամբ հուլիսի 26-ին հրավիրված ավագանու արտահերթ նիստի սկզբում նախ շնորհավորեցին ավագանու շարքերը համալրած նոր անդամներին: Քաղաքապետ Վարդգես Սամսոնյանը հույս հայտնեց, որ վերջիններս Գյումրու համար լավ որոշումներ կկարողանան կայացնել:

Պատգամավորական լիազորությունների շրջանակում արտահերթ նիստին մասնակցում էին նաև կուսակցության Գյումրու տարածքային կազմակերպության խորհրդի նախագահ, պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը և Էմմա Պալյանը:

Այնուհետև Գյումրու ավագանու «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Քնարիկ Հարությունյանը ներկայացրեց արտահերթ նիստի բուն նպատակը՝ մանրամասնելով 2 տասնյակից ավելի ապօրինությունների վերաբերյալ ՀՀ գլխավոր դատախազության արած առաջարկությունները:

Մասնավորապես՝ դատախազությունը Գյումրի համայնքի ղեկավարի 24 որոշում անվավեր ճանաչելու և անվավերության հետևանքներ կիրառելու մասին պահանջներով ՀՀ վարչական դատարան հայցադիմումներ ներկայացնելու վերաբերյալ առաջարկություններ է ներկայացրել Գյումրու ավագանուն: Դրանք պետական (համայնքային) շահերի պաշտպանության հայցեր են, և ներկայացված առաջարկություններով հիմնավորվել է, որ Գյումրու քաղաքապետի մի շարք որոշումներով խախտվել են պետության եւ/կամ համայնքի շահերը, ուստի անհրաժեշտություն է առաջացել պետական (համայնքային) շահերի պաշտպանության հայցեր ներկայացնել դատարան։

Տարբեր տարիներին Վարդան Ղուկասյանի և Սամվել Բալասանյանի և այդ ժամանակահատվածի ավագանու կայացրած որոշումներով տեղի ունեցած ապօրինությունների հետևանքով Գյումրիում պատմական նշանակության շենք-շինություններ են աղավաղվել, ապօրինաբար տարածքներ օտարվել ու օրինականացվել, իրականացվել են կառուցապատումներ, զավթվել համայնքապատկան հողամասեր։

ՀՀ կառավարության 1998 թվականի որոշմամբ ««Կումայրի» արգելոց-թանգարան»»-ը որպես համայնքային գույք փոխանցվել է Գյումրի համայնքին որպես սեփականություն: 2001թ Գյումրու քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանը արգելոց-թանգարանի Աբովյան 143 հասցեում գտնվող շենքը՝ այդ տարիների «Հանդիսությունների տուն»-ը, ներկայիս «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնը ուղղակի վաճառքով՝ 25.000.000 ՀՀ դրամով օտարել է «Կինոթատրոն Մոսկվա» ՍՊԸ-ին:

Գյումրի քաղաքի Աբովյան 143 հասցեում գտնվող 1926թ. կառուցված կինոթատրոնի շենքը պատմամշակութային հուշարձան է և ենթակա չէր օտարման: Որոշումը կայացվել է ՀՀ հողային օրենսգրքի խախտմամբ: Այս գործարքի հետ կապված ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում քրեական վարույթ է եղել հարուցված։ Պատմական կառույցը 2003 թվականին Վարդան Ղուկասյանը վաճառել է ընդամենը 25 միլիոն դրամով, իսկ 2004 թվականին նույն կառույցի կադաստրային արժեքը 203 միլիարդ 918 հազար 820 ՀՀ դրամ է կազմել:

«Կինոթատրոն Մոսկվա»-ն իր հերթին 2023 թվականին Գյումրու «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնը վաճառել է ԱԺ նախկին պատգամավոր, Շիրակ» ՖԱ նախագահ Արման Սահակյանին ու շվեցարահայ գործարարը Վարդան Սրմաքեշին: Նրանք վերանորոգման նպատակով 2024-ի մարտի 1-ից Գյումրու միակ կինոթատրոնի դռները փակվել, սակայն աշխատանքներ այդպես էլ չեն սկսել: Խնդրին «Հայկական ժամանակ»-ն ավելի վաղ էր անդրադարձել:

Սեփականատերը 3-րդ հարկ ավելացնելու մտադրություն է ունեցել, որն արգելվել է: Մինչ օրս ո՛չ կինոթատրոնն է վերաբացվել, ո՛չ շինաշխատանքներ են մեկնարկել: Կինոթատրոնից անխախտ գործում է միայն մանկական հագուստի խանութը:

Հայտնի ապօրինությունների թվում է Գյումրիում հայտնի գերդաստաններից մեկի՝ Դրամփյանների առանձնատան զավթումը: Աբովյան 262 հասցեում գտնվող պատմական կառույցը նաև հանդիսացել է նախկին ժողովրդական դատարանը: Իրավաբանները ապօրինաբար զավթման մասին են ընդգծում, մասնագետները՝ հսկայական պատմական շերտի վերացման:

Վարդան Ղուկասյան ղեկավարման տարիներից եկող մեկ այլ գործ կապված է Գյումրու քաղաքային զբոսայգու հետ: Ղուկասյանը, 2001 թվականին չունենալով նման իրավունք բարեկարգման, կանաչապատման, բացօթյա սրճարանի կազմակերպման, բացօթյա էստրադայի տեղադրման և այլ փոքր օբյեկտների տեղադրման ու կառուցապատման նպատակով իրեն և եղբորը՝ Գևորգ Կոլյայի Ղուկասյանին պատկանող «Անբերդ» ՍՊԸ-ին վարձակալությամբ տրամադրել է քաղաքային զբոսայգու՝ 0.13 հա տարածքը, բաժանել 5 առանձին հասցեների, այնուհետ ուղղակի վաճառքի միջոցով օտարել է:

Գյումրու համայնքի ղեկավարի տեղակալ Գագիկ Գևորգի Մանուկյանի օժանդակությամբ այդ հողամասերի վերաբերյալ կեղծ բովանդակությամբ պաշտոնական փաստաթուղթ է ներկայացվել ՀՀ ԿԱ անշարժ գույքի կադաստրի Շիրակի մարզային ստորաբաժանմանը՝ իբր հողամասերն ընդգրկված չեն ՀՀ հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված քաղաքացիներին և իրավաբանական անձանց սեփականության իրավունքով փոխանցելն արգելված հողամասերի շարքում:

Կենտրոնական զբոսայգու տարածքում գտնվող որպես «Օազիս» սրճարան հայտնի հողամասերը և նույն փողոցի ջրավազանի զբաղեցրած հողամասերը համարվում են «Կումայրի» արգելոց հուշարձանի տարածք և ունեն հանրապետական նշանակության հուշարձանի կարգավիճակ, Գյումրիի գլխավոր հատակագծով ընդհանուր օգտագործման կանաչ գոտի է՝ զբոսայգի, որը դասվում է չմասնավորեցվող հողերի շարքին, և օտարումը արգելվում էր:

Այլ գործերով Ռուսթավելի 63/1 և 63/3 հասցեավորված հողամասերը առանձին ժամանակահատվածներում Վարդան Ղուկասյանն օտարել է իրեն ու եղբորը՝ Գևորգ Ղուկասյանին պատկանող «Անբերդ» ՍՊԸ-ին, իսկ նախկին զինվորական սովխոզի տարածքի որոշ հողամասեր օտարել է ինքն իրեն և իր հետ կնքել պայմանագրեր:

Սամվել Բալասանյանի ղեկավարության տարիները ևս, ըստ դատախազության ներկայացրած փաստաթղթերի, զերծ չեն եղել ապօրինություններից: ՀՀ պաշտպանության նախարարությանն անհատույց օգտագործման հանձնված Գյումրու Ղարսի խճուղի 2/7 հողամասը 2018 թվականին Գյումրի համայնքին է փոխանցվել սեփականության իրավունքով՝ որպես բնակավայրերի նշանակության հասարակական կառուցապատման հողամաս: Այնուհետև այն բաժանվել է 4 մասի, հասցեավորվել  և օտարվել տարբեր անձանց: Դրանցից մեկը քաղաքապետ Սամվել Բալասանյանի և ավագանու որոշումներով օտարվել է նախ Սիրական Մկոյանին, այնուհետև՝ Սամվել Բալասանյանի որդուն՝ Խաչատուր Բալասանյանին:

Գյումրու Վազգեն Սարգսյան փողոցի 26/6-րդ հասցեի տարածքը, որում ներառված են նաև ՀՀ հողային օրենսգրքով սահմանված` քաղաքացիներին և իրավաբանական անձանց սեփականության իրավունքով չփոխանցվող հողեր, 2018 թվականին Գյումրու համայնքապետարանը ուղղակի վաճառքի միջոցով օտարել են տվյալ ժամանակահատվածում Գյումրի համայնքի ավագանու «Բալասանյան» դաշինքի անդամ Տիգրան Բյուզանդի Փանոսյանին: Վերջինս էլ այն այն 2019 թվականին 12.000.000 ՀՀ դրամով օտարել է «Դոմուս» առևտրային ցանցի սեփականատեր, «ԿԱՄ Դեվելոփմենտս» ՍՊ ընկերության միակ մասնակից Արմեն Մուրադյանին:

«Մենք այս նիստը նախաձեռնել ենք, որովհետև 2018-ի Թավշյա, ոչ բռնի հեղափոխությունից հետո ՀՀ քաղաքացիներն արձանագրել են շատ կարևոր մի հանգամանք, որ իրենք այլևս անհանդուրժող են ապօրինությունների դեմ և համարում են դա անթույլատրելի: Մենք մեր արժեքներին հավատարիմ ենք: Այն մարդիկ, որոնք ինչ-ինչ հանգամանքներում օրենք են խախտել, ապա իրենք պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն: Այն գույքերը, որոնք օտարվել են կոռուպցիոն սխեմաներով, դրանք պետք է վերադարձվեն համայնքին, համայնքից գողացվածը պետք է վերադարձվի համայնք»,- ասաց Հարությունյանը:

Նա այս նիստը համարեց մեծ ջրբաժան՝ հաշվի առնելով հանգամանքը, որ դահլիճը գրեթե կիսադատարկ էր:

«Ինձ հետաքրքիր է, թե որտեղ են ավագանու մյուս անդամները, խմբակցությունների ներկայացուցիչները: Արդյոք չունե՞ն քաղաքական կամք՝ արձագանքելու այս հարցին և ներկա գտնվելու նիստին՝ թեկուզ կարծիք հնչեցնելու համար: Ավագանու խմբակցությունները պիտի պատասխանեն հարցին՝ իրենք Գյումրու և գյումրեցու կողքի՞ն են, թե՞ կոռուպցիոն սխեմաներով համայնքային գույքը սեփականացրածների»,- ասաց Հարությունյանը:

Գյումրու փոխքաղաքապետ Լուսինե Սանոյանն իր ելույթում գործընկերներին կոչ արեց գործընթացը չքաղաքականացնել:

«Մեր թիմը հանձնառու է պաշտպանել Գյումրու և գյումրեցու շահը, և մենք կաշկանդված չենք որևէ հանգամանքով: «Բալասանյան դաշինք»-ը կողմ է քվեարկելու այս նախագծին, մեզ համար էլ է առաջնային իրականության պարզաբանումը»,- հայտարարեց Սանոյանը:

Նիստին չէին մասնակցում «Հանրապետական» և «Զարթոնք» խմբակցությունները, իսկ «Ապրելու երկիր»-ն ու Վարդևան Հակոբյանը ընդմիջումից հետո չվերադարձան դահլիճ և չմասնակցեցին քվեարկությանը, ինչի մասին նախապես հայտարարել էին:

Որոշումն ընդունվեց 19 կողմ ձայնով:

Որոշվեց համայնքային բյուջեից 12 միլիոն դրամ հատկացնել առաջիկա փաստաբանական ծառայությունենրի համար: