Ծուռ նստենք, դուզ խոսենք. ժողովրդագրական իրավիճակը Հայաստանի ապագան դարձնում է մշուշոտ

Հայաստանի ժողովրդագրական իրավիճակը մեր առջեւ կանգնած ամենալուրջ խնդիրն է: Գործող իշխանությունը շատ դանդաղ եկավ այդ գիտակցմանը: Բայց կարծես թե վերջապես եկավ: Դրա ապացույցը կարող է լինել Սերժ Սարգսյանի այն «ծրագիրը», թե մինչեւ 2040 թվականը մեր բնակչությունը պետք է դառնա 4 միլիոն, եւ դա՝ հիմնականում ներգաղթի շնորհիվ:

Իհարկե մեծ է, շատ մեծ է, չափազանց մեծ է հավանականությունը, որ Սերժ Սարգսյանի այս ծրագիրը եւս կարժանանա նրա նախկին ծրագրերի ճակատագրին ու կտապալվի: Խնդիրը դա չէ: Խնդիրն այն է, որ եթե մեր ժողովրդագրական վիճակը չշտկվի, ապա մեր երկրի գոյությունն իսկ կասկածի տակ է: Ի հեճուկս վերը նշված ծրագրի, Հայաստանի բնակչությունը գնալով նվազում է, իսկ արտագաղթը՝ աճում:

Եթե մենք չունենայինք թշնամի հարեւաններ, հարցը այսքան սուր չէր լինի:

2019 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը կհասնի 10 միլիոնի: Այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի աշխատանքի եւ սոցապահովության նախարար Սալիմ Մուսլիմովը։ Նա նշել է, որ 2017 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը հասել է 9,8 միլիոնի։ Ըստ նրա, Ադրբեջանի բնակչության միջին տարիքը կազմում է 32,3։

Ինչպիսին է վիճակը Հայաստանում: ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների համաձայն, այս տարվա հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ կազմել է 2 միլիոն 979.6 հազար մարդ: Մեկ տարվա ընթացքում այդ ցուցանիշը նվազել է ավելի քան 14 հազարով: Սա պաշտոնական տվյալ է եւ վերաբերում է ոչ թե իրական բնակչության թվին, այլ «մշտական բնակչությանը», այսինքն ՀՀ-ում գրանցված մարդկանց թիվն է: Իրականությունը շատ ավելի տխուր է: Այսինքն, ՀՀ բնակչությունը նվազում է, իսկ Ադրբեջանինը՝ աճում:

Ըստ նույն պաշտոնական վիճակագրության, Հայաստանում բնակչության միջին տարիքը կազմում է 36.2 տարի, այսինքն մենք 4 տարով ավելի «ծեր ենք», քան Ադրբեջանի բնակչությունը: Հայաստանի բնակչության մեջ մինչեւ 16 տարեկան երեխաների թիվը 20.2 տոկոս է, իսկ Ադրբեջանում մինչեւ 14 տարեկաններինը՝ 22.6 տոկոս:

Մի մեջբերում ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության «Հայաստանի սոցիալական պատկերը եւ աղքատությունը, 2017թ.» զեկույցից: «Պտղաբերության (ծնելիության գումարային) գործակիցը` ծնունակ տարիքի (15-49 տարեկան) մեկ կնոջ հաշվով 2016թ. կազմել է 1.647 միավոր, ինչը զգալիորեն ցածր է բնակչության պարզ վերարտադրության համար անհրաժեշտ` 2.150 ցուցանիշից»: «Պարզ վերարտադրություն», ինչպես նշված է զեկույցում, նշանակում է, որ ծնողներին փոխարինող երեխաների սերունդը եւ ծնողների սերունդը հավասար են իրենց բացարձակ թվաքանակներով: Այսինքն, որպեսզի հետագայում մեր բնակչությունը գոնե չպակասի, վերը նշված գործակիցը պետք է լինի 2.150, այնինչ 1.647 է եղել 2016-ին: Այս գործակիցն էլ գնալով նվազում է: 

Մի խոսքով, ժողովրդագրական իրավիճակում արդեն տարիներ շարունակ արձանագրվող միտումները ճիշտ հակառակ են Սերժ Սարգսյանի հայտարարած ծրագրին: Այդ ինչ պետք է տեղի ունենա, որ այդ միտումները ոչ միայն վերանան, այլեւ շրջվեն հակառակ ուղղությամբ:

Հասկանալի է, որ եթե նույնիսկ ծնելիությունը կտրուկ բարձրանա հենց վաղվանից, մինչեւ 2040 թվականը մենք 4 միլիոն չենք կարող դառնալ: Նույնիսկ տեսականորեն դա անհնարին է: Մնում է միայն զանգվածային ներգաղթը: Տարիներ շարունակ Հայաստանից անվերադարձ հեռանում է տարեկան միջինը 40-50 հազար մարդ: Իսկ 2040 թվականին 4 միլիոն բնակչություն ունենալու համար նախ պետք է այդ 40-50 հազարը չգնան, ու դեռ մի 40-50 հազար էլ ներգաղթեն: Ինչի՞ շնորհիվ: Այդ ինչ ցնցում, ինչ հեղափոխություն պետք է տեղի ունենա Հայաստանում, որ մեր երկիրը այդքան գրավիչ դառնա պոտենցիալ ներգաղթողների համար:

Քանի դեռ սա նկարագրված ու հստակ ձեւակերպված չէ, 4 միլիոն դառնալու հեռանկարը ընդամենը հերթական բաժակաճառ է: Ու եթե ծուռ նստենք, դուզ խոսենք, Հայաստանի ապագան մի տեսակ մշուշոտ է, մեղմ ասած:

Տպել
5250 դիտում

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան

Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա