Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Հայաստանի ժողովրդագրական իրավիճակը մեր առջեւ կանգնած ամենալուրջ խնդիրն է: Գործող իշխանությունը շատ դանդաղ եկավ այդ գիտակցմանը: Բայց կարծես թե վերջապես եկավ: Դրա ապացույցը կարող է լինել Սերժ Սարգսյանի այն «ծրագիրը», թե մինչեւ 2040 թվականը մեր բնակչությունը պետք է դառնա 4 միլիոն, եւ դա՝ հիմնականում ներգաղթի շնորհիվ:
Իհարկե մեծ է, շատ մեծ է, չափազանց մեծ է հավանականությունը, որ Սերժ Սարգսյանի այս ծրագիրը եւս կարժանանա նրա նախկին ծրագրերի ճակատագրին ու կտապալվի: Խնդիրը դա չէ: Խնդիրն այն է, որ եթե մեր ժողովրդագրական վիճակը չշտկվի, ապա մեր երկրի գոյությունն իսկ կասկածի տակ է: Ի հեճուկս վերը նշված ծրագրի, Հայաստանի բնակչությունը գնալով նվազում է, իսկ արտագաղթը՝ աճում:
Եթե մենք չունենայինք թշնամի հարեւաններ, հարցը այսքան սուր չէր լինի:
2019 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը կհասնի 10 միլիոնի: Այս մասին հայտարարել է Ադրբեջանի աշխատանքի եւ սոցապահովության նախարար Սալիմ Մուսլիմովը։ Նա նշել է, որ 2017 թվականին Ադրբեջանի բնակչությունը հասել է 9,8 միլիոնի։ Ըստ նրա, Ադրբեջանի բնակչության միջին տարիքը կազմում է 32,3։
Ինչպիսին է վիճակը Հայաստանում: ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների համաձայն, այս տարվա հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ կազմել է 2 միլիոն 979.6 հազար մարդ: Մեկ տարվա ընթացքում այդ ցուցանիշը նվազել է ավելի քան 14 հազարով: Սա պաշտոնական տվյալ է եւ վերաբերում է ոչ թե իրական բնակչության թվին, այլ «մշտական բնակչությանը», այսինքն ՀՀ-ում գրանցված մարդկանց թիվն է: Իրականությունը շատ ավելի տխուր է: Այսինքն, ՀՀ բնակչությունը նվազում է, իսկ Ադրբեջանինը՝ աճում:
Ըստ նույն պաշտոնական վիճակագրության, Հայաստանում բնակչության միջին տարիքը կազմում է 36.2 տարի, այսինքն մենք 4 տարով ավելի «ծեր ենք», քան Ադրբեջանի բնակչությունը: Հայաստանի բնակչության մեջ մինչեւ 16 տարեկան երեխաների թիվը 20.2 տոկոս է, իսկ Ադրբեջանում մինչեւ 14 տարեկաններինը՝ 22.6 տոկոս:
Մի մեջբերում ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության «Հայաստանի սոցիալական պատկերը եւ աղքատությունը, 2017թ.» զեկույցից: «Պտղաբերության (ծնելիության գումարային) գործակիցը` ծնունակ տարիքի (15-49 տարեկան) մեկ կնոջ հաշվով 2016թ. կազմել է 1.647 միավոր, ինչը զգալիորեն ցածր է բնակչության պարզ վերարտադրության համար անհրաժեշտ` 2.150 ցուցանիշից»: «Պարզ վերարտադրություն», ինչպես նշված է զեկույցում, նշանակում է, որ ծնողներին փոխարինող երեխաների սերունդը եւ ծնողների սերունդը հավասար են իրենց բացարձակ թվաքանակներով: Այսինքն, որպեսզի հետագայում մեր բնակչությունը գոնե չպակասի, վերը նշված գործակիցը պետք է լինի 2.150, այնինչ 1.647 է եղել 2016-ին: Այս գործակիցն էլ գնալով նվազում է:
Մի խոսքով, ժողովրդագրական իրավիճակում արդեն տարիներ շարունակ արձանագրվող միտումները ճիշտ հակառակ են Սերժ Սարգսյանի հայտարարած ծրագրին: Այդ ինչ պետք է տեղի ունենա, որ այդ միտումները ոչ միայն վերանան, այլեւ շրջվեն հակառակ ուղղությամբ:
Հասկանալի է, որ եթե նույնիսկ ծնելիությունը կտրուկ բարձրանա հենց վաղվանից, մինչեւ 2040 թվականը մենք 4 միլիոն չենք կարող դառնալ: Նույնիսկ տեսականորեն դա անհնարին է: Մնում է միայն զանգվածային ներգաղթը: Տարիներ շարունակ Հայաստանից անվերադարձ հեռանում է տարեկան միջինը 40-50 հազար մարդ: Իսկ 2040 թվականին 4 միլիոն բնակչություն ունենալու համար նախ պետք է այդ 40-50 հազարը չգնան, ու դեռ մի 40-50 հազար էլ ներգաղթեն: Ինչի՞ շնորհիվ: Այդ ինչ ցնցում, ինչ հեղափոխություն պետք է տեղի ունենա Հայաստանում, որ մեր երկիրը այդքան գրավիչ դառնա պոտենցիալ ներգաղթողների համար:
Քանի դեռ սա նկարագրված ու հստակ ձեւակերպված չէ, 4 միլիոն դառնալու հեռանկարը ընդամենը հերթական բաժակաճառ է: Ու եթե ծուռ նստենք, դուզ խոսենք, Հայաստանի ապագան մի տեսակ մշուշոտ է, մեղմ ասած:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Երևանի ամենահին՝ Կարմիր կամուրջը վերականգնվում է, այն մեր մշակութային ժառանգության կարևոր մասերից է. Ավինյան
Հրթիռների հետագա տեղակայման հարցը կորոշենք՝ կախված ԱՄՆ-ի և նրա արբանյակների գործողություններից. Պուտին
Շամպայն, կեղծ օղիներ, գինիներ և կոնյակներ. ապօրինի ձեռնարկատիրությամբ զբաղվելու դեպքեր են բացահայտվել
Ռուսաստանն առանց միջուկային մարտագլխիկի բալիստիկ նոր հրթիռ է կիրառել. Պուտին
Տիեզերք արձակված «Սոյուզ-2.1» հրթիռն այլ իրերի հետ տիեզերագնացներին նաև Ամանորի ծանրոցներ և նվերներ կհասցնի
Կասեցվել է Գավառի կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեությունը. ինչ է հայտնաբերվել
Այս պահից սկսած Արևմուտքի հրահրած հակամարտությունն Ուկրաինայում ձեռք է բերում գլոբալ բնույթ. Պուտին
Ուժի ցուցադրում է, «ատամ» ցույց տալու միջոց. քաղաքագետը՝ թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների մասին
ՀՀ-ն պատրաստակամ է իր հնարավորությունների չափով աջակցել Իսպանիայի ջրհեղեղի հետևանքների մեղմացմանը. փոխվարչապետ
Պարգևատրվել են Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության 55 կգ քաշային կարգի մրցանակակիրները
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց կտա
Վթարային ջրանջատում Արարատում. որ քաղաքում և գյուղերում ջուր չի լինի նոյեմբերի 22-23-ին
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում մասնակցել է COP-29-ի գագաթնաժողովին
Տեղի է ունեցել Հայաստանի և Իրանի ԱԳ նախարարների հեռախոսազրույցը. ինչ է քննարկվել
Ոչ պրոֆեսիոնալների պատճառով մարդիկ վստահությունը կորցնում են ամբողջ իշխանության նկատմամբ. քաղաքագետ. տեսանյութ
Ինչ իրավիճակ է հանրապետության ճանապարհներին
ՀՀ-Իրան էլեկտրաէներգիայի փոխհոսքը 350 ՄՎտ-ից կդառնա 1200. ավարտին կհասցվի օդային գծի և ենթակայանի կառուցումը
Թեև համակարգում փախստականների խնդիրները կարևորագույններից են, հաճախ չեն արժանանում պատշաճ ուշադրության. ՄԻՊ
Ժամկետային զինծառայող Արման Ավագյանը հաղթել է իտալացի մասնակցին
Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է միջազգային հեղինակավոր Ֆոսթեր ընդ Փարթներս ճարտապետական ընկերության պատվիրակությանը
Գերմանիան կշարունակի քաղաքական աջակցությունը Հայաստանին. Հոֆրայթերի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել է ԱԺ
ԱՄՆ քաղաքացին մեղավոր է ճանաչվել դաշնային աշխատակիցների սպանությունները նախապատրաստելու համար
Առանձնապես ծանր հանցագործություն է բացահայտվել․ կասկածյալը «Պույի Արմենի» որդին է, տուժածը՝ «Կյաժ Կարենը»
Ժամկետային զինծառայողներ Սամվել Գրիգորյանը և Հրայր Ալիխանյանը բրոնզե մեդալներ են նվաճել
Կոչ ենք անում Բաքվին և Երևանին բաց չթողնել պատմական հնարավորությունը, խաղաղությունը մոտ է, քան երբևէ. Ֆիդան
ՆԳ նախարարությանը կից Կանանց հարցերով խորհրդի հանդիպում է անցկացվել Գյումրիում. ինչ է քննարկվել
Միրզոյանը Անտոն Հոֆրայթերին է ներկայացրել Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հաստատման ՀՀ տեսլականը
Այս պահին թիմային աղյուսակում ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 1-ին հորիզոնականում է. Պապիկյան
Անհետ կորած զինծառայողների ընտանիքները կշարունակեն սոցիալական աջակցություն ստանալ
2024-ին կալանքի կիրառման դեպքերը նվազել են 6 տոկոսային կետով, ավելացել է կիրառված այլ խափանման միջոցների թիվը
Ժամկետային զինծառայող Տիգրան Մինասյանն արծաթե մեդալ է նվաճել
Հայ-էստոնական հարաբերություններն արագընթաց են զարգանում. Արսեն Թորոսյանն ընդունել է դեսպանին
Կպչուն ժապավենով պատին ամրացված «The Comedian» բանանը աճուրդում վաճառվել է 6,2 միլիոն դոլարով. ով է գնորդը
Անդրադարձ է կատարվել խաղաղության պայմանագրի քննարկումներին. վարչապետն ընդունել է Բունդեսթագի պատվիրակությանը
Բելգիացի քաղաքական գործիչները Ադրբեջանին կոչ են արել դուրս բերել զորքերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից
ԱԳ փոխնախարարը Բենժամեն Հադադին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը
Միջազգային քրեական դատարանը Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալման հրաման է տվել
Հանքաքար վերամշակող ընկերությունում ապօրինի ջրառ է իրականացվել
Զախարովային ուղիղ եթերի պահին զանգահարել և խնդրել են չմեկնաբանել բալիստիկ հրթիռների թեման
«Կոկաին»-ի պարկեր՝ ՀՀ ժամանած օտարերկրացու մարմնում. կանխվել է 550 հազար դոլարի թմրամիջոցի ներմուծման փորձը
