Երևան
-7 °C
Հայաստանի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը (ՏԱՑ) 2020 թ. հունվարին 2019-ի հունվարի համեմատ աճել է 8.9 տոկոսով:
Երեկ Վիճակագրական կոմիտեն ներկայացրել է երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակը բնութագրող ընթացիկ-օպերատիվ ամփոփմամբ ստացված նախնական հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները:
Հատկանշական է, որ որեւէ ոլորտում նվազում չի արձանագրվել: Ամենաբարձր ցուցանիշը գրանցվել է արտահանման ոլորտում: Արտաքին ապրանքաշրջանառության ծավալները 2020-ի հունվարին նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել են 8.2 տոկոսով, իսկ արտահանումն աճել է 20.4 տոկոսով: Ներմուծումն արտահանման աճից գրեթե 10 անգամ ավելի պակաս է՝ 2.2 տոկոս: 18.7 տոկոսով աճել է էլեկտրաէներգիայի արտադրության ցուցանիշը: Արդյունաբերական արտադրանքի ծավալը 2019-ի հունվարի համեմատ աճել է 13.4 տոկոսով: Ծառայությունների ծավալն (առանց առեւտրի) աճել է 13.2 տոկոսով: Առեւտրի շրջանառությունն ավելացել է 10.3 տոկոսով: 2020-ի հունվարի ցուցանիշներով շինարարության ոլորտում աճը կազմել է 7.7 տոկոս: Սպառողական գնաճը կազմել է 0.2 տոկոս, իսկ արդյունաբերական արտադրանքի գներն աճել են 2.8 տոկոսով: Միջին ամսական անվանական աշխատավարձն աճել է 5.9 տոկոսով (183 հազար 30 դրամ):
Տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Թավադյանը 8.9 տոկոս տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը շատ հուսադրող է համարում՝ բարձր տնտեսական աճ ունենալու համար. «Չնայած ավելի խոր եզրակացություններ անելու համար մենք կվերլուծենք եռամսյակային տվյալները: Պետք է ասեմ, որ 2019 թվականին, ի տարբերություն Համաշխարհային բանկի, Արժույթի միջազգային հիմնադրամի եւ ֆինանսների նախարարության, որոնք կանխատեսում էին, թե տնտեսական աճը կլինի մինչեւ 5 տոկոս, մենք կանխատեսում էինք, որ այն կգերազանցի 6 տոկոսը, այդպես էլ եղավ»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը:
Թավադյանի խոսքով՝ հունվարի ցուցանիշը պայմանավորված է մի քանի հանգամանքներով. «Առաջինը, արտահանման էական աճն է: Քանի որ մենք փոքր տնտեսություն ունեցող երկիր ենք, առանցքային գործոնն արտահանման աճն է: Ի դեպ, արտահանման ցուցանիշն օբյեկտիվ ցուցանիշ է: Ի տարբերություն ՀՆԱ-ի ցուցանիշի, որը վիճակագրական ճշգրտումներ է պահանջում՝ արտահանումը հստակ է: Երկրորդ հանգամանքը, մեր անդամակցությունն է ԵԱՏՄ-ին, որը նպաստում է հատկապես պատրաստի արտադրանքի արտահանմանը: Ի դեպ, այստեղ իր դրական դերն ունի մեր նախագահությունն այս կառույցում 2019թ.-ից: Երրորդը, կոռուպցիայի դեմ հակազդելու առումով էական քայլ է կատարվել: 2018-ին կոռուպցիայի ընկալման ինդեքսում Հայաստանը գտնվում էր 105-րդ տեղում՝ 35 միավորով, իսկ 2019-ին մենք 77-րդ տեղում ենք՝ մաքուր երկրների ցանկում: Երբեւէ այդպիսի թռիչք չենք ունեցել: Եթե առաջ կոռուպցիոն բաղադրիչը գների մեջ մոտ 10 տոկոս է կազմել, ապա այժմ այս ցուցանիշը չի գերազանցում 5 տոկոսը: Սա նշանակում է, որ արտահանման հնարավորություններն ավելի են հեշտացել, տնտեսական գործունեություն իրականացնելու հնարավորությունները՝ բարելավվել»:
Տնտեսագետը կարծում է, որ դեռեւս որոշակի քայլեր պետք է արվեն տնտեսության զարգացման առումով. «Խոսքը վերաբերում է ներդրումների կոմպլեքս խնդիրը լուծելուն, դրամավարկային եւ հարկաբյուջետային քաղաքականությունները կորդինացնելուն, գյուղատնտեսության զարգացման խնդիրներին: Մենք պետք է գյուղատնտեսության զարգացման համար բաղադրիչ առ բաղադրիչ վերլուծենք գյուղատնտեսական ապրանքների գնագոյացման գործընթացը: Առաջին բաղադրիչն էներգակիրների ծախսերն են, որոնք պետք է գոտիացված լինեն, քանզի լեռնային եւ սահմանային շրջաններում այդ ծախսերն էապես ավելի բարձր են: Ունենք 0.7% գնաճ (2019թ.), բայց դա համատեղվում է բարձր վարկային տոկոսադրույքների հետ: Եթե այս հիմնախնդիրները կարողանանք լուծել, ապա դա ակնհայտ դրական ազդեցություն կունենա հատկապես գյուղատնտեսության վրա: Մեր նպատակն է արտահանման եւ ՀՆԱ-ի հարաբերակցությունը հասցնել 50 տոկոսի, զբաղվածությունը՝ 90 տոկոսի, եւ պետք է քայլ առ քայլ սինթեզելով էվոլյուցիոն եւ հեղափոխական բնույթի որոշումները՝ դրան հասնենք: Այդ դեպքում մենք կունենանք կտրուկ, ակնհայտ դրական փոփոխություններ»:
Թեմայի վերաբերյալ ՀԺ-ն զրուցել է նաեւ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Հայկ Գեւորգյանի հետ:
- Պարո՛ն Գեւորգյան, 2020 թվականի հունվարին տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 8.9 տոկոս: Ինչպիսի՞ արդյունք է սա մեկնարկային ամսվա համար:
- 1 ամսով նայելն այդքան էլ ճիշտ չէ, բայց հաշվի առնելով այն բոլոր ցուցանիշերը, որ կան՝ շատ լավ մեկնարկ է տարվա համար: Արդյունաբերության ու արտահանման աճն այստեղ շատ կարեւոր է:
- Արդյոք սա հի՞մք է՝ հետագա ամիսների եւ տարեկան տնտեսական ակտիվության մասին կանխատեսումներ անելու համար:
- Հունվարի ցուցանիշները չեն, որ նման կանխատեսումների հիմք են տալիս. այդպիսի հիմք տալիս է ընդհանուր տնտեսական աշխուժությունը, որն արձանագրվում է հեղափոխությունից հետո: Այս տարի եւս ունենալու ենք բավական բարձր տնտեսական ցուցանիշներ:
- Ոչ մի ոլորտում նվազում չունենք, ինչո՞վ է սա պայմանավորված:
- Ու չպետք է լիներ: Դա պայմանավորված է տնտեսական աշխուժությամբ, այն ազատություններով, որոնք տրվել են տնտեսական դաշտին: Նոր Հարկային օրենսգիրք է ուժի մեջ մտել, շահութահարկն է նվազել, եկամտահարկն է նվազել: Ընդհանրապես տնտեսական առումով մարդկանց լավատեսությունն ակնհայտ է: Իսկ տնտեսության աճի մեծ բաղադրիչը գործարար աշխարհի լավատեսությունն է ապագայի նկատմամբ: Մենք դրան ձգտում էինք, ձգտում ենք ու միշտ ձգտելու ենք: Եվ արդեն որոշակի արդյունքների հասել ենք:
- Միջին ամսական անվանական աշխատավարձն աճել է 5.9 տոկոսով, եկամտահարկի համահարթեցման արդյունքում այս թիվն ավելի մեծ չպե՞տք է լիներ:
- Անվանական աշխատավարձը մինչ հարկումն է, այսինքն՝ այդ թվից է հարկը նվազեցվում: Սա կոնկրետ աշխատավարձի աճ է: Դրան գումարվում է նաեւ 150 հազար դրամից ավելի ստացողների լրացուցիչ ստանալիք գումարը:
- Ունենք 0.2 տոկոս գնաճային ֆոն: Ինչպե՞ս եք գնահատում դա:
- Դա ՀՀ օրենսդրությամբ նախատեսված գնաճից պակաս է 20 անգամ: Պետական բյուջեի մասին օրենքով միջին գնաճը պետք է լինի 4 տոկոս: 0.2 տոկոսը նախատեսվածից, մեղմ ասած, ցածր է, ու դա շատ էական է այն առումով, որ ամբողջ աշխարհում նկատվում է առաջին անհրաժեշտության սննդամթերքի գնաճ: Եթե չեմ սխալվում, օրինակ, դեկտեմբերին աշխարհում 9 տոկոսով աճել են հիմնական պարենային ապրանքների գները, այնինչ այդ աճը չի ազդել Հայաստանի վրա, ինչը միայն ու միայն մրցակցային մթնոլորտի ստեղծման շնորհիվ է: Այսինքն՝ նախկինում եթե գործարարների մուտքը որոշ շուկաներ սահմանափակ էր, եւ գին թելադրողներ կային, հիմա գինը թելադրում է բացառապես շուկան:
- Տարեվերջում 2019-ից ավելի մեծ տնտեսական ա՞ճ եք ակնկալում:
- 2019 թվականից ավելի լավ արդյունք ունենալու ուղղությամբ ոչ միայն աշխատում ենք, այլեւ ձգտում ենք, աշխատում ենք այդ ուղղությամբ, ամեն ինչ անելու ենք, որ այդպես էլ լինի:
Ազնողում դիեր են գտնվել. 80-ամյա Յուրիկը գյուղից չի հեռացել կամովին, 55-ամյա Սերժիկը նկուղում է մնացել պատահաբար
Արա Այվազյանը Դավիդ Զալկալիանիի հետ տարածաշրջանային անվտանգության, փոխկապակցվածության հարցերին է անդրադարձել(տեսանյութ)
9 մարզի 101 դպրոցում 18 առարկա չի դասավանդվում ուսուցիչների բացակայության հետևանքով
Իր գործունեությունն է սկսել «Կրթության զարգացման և նորարարության ազգային կենտրոն» հիմնադրամը
Սիսիան-«Զանգեր» ճանապարհահատվածում բուք է, Սարավանի լեռնանցքում՝ տեղ-տեղ մերկասառույց
Երկրաշարժ է գրանցվել Նախիջևանից 34 կմ հյուսիս-արևելք. ցնցումները զգացվել են Վայքում և Սյունիքում
7 մետր սահելուց հետո մեքենան հայտնվել է Արփա գետում
Մահացել է ամերիկացի լեգենդար հեռուստամեկնաբան Լարի Քինգը
Պատերազմից հետո Արցախում աշխատուժի պակաս է զգացվում
Օպերլիազորը հետախուզվողից 400 եվրո է հափշտակել. ՀՀ ոստիկանություն
Ֆրանսիայում աննախադեպ վիրահատություն է իրականացվել․ երկու ձեռքի փոխպատվաստումն արվել է հայ բժշկի գլխավորությամբ
Ես ինձ խաբված եմ զգում, մենք 20-30 տարի անզեն զինվորի ենք ոգեւորել մեր երգերով․ Համլետ Գեւորգյան
Սարավան-«Զանգեր» հատվածում, Սյունիքի մարզի ավտոճանապարհներին առկա է մերկասառույց
Դավիթ Բաբայանը Զարեհ Սինանյանի հետ քննարկել է Արցախում սփյուռքի ներուժի ներգրավվածության հնարավորությունները
Արցախն ու Հայաստանը կունենան միասնական օպերատիվ աշխատանքային օրակարգ
Հայաստան է տեղափոխվել կողոպուտի մեղադրանքով հետախուզվող
Վահան Քերոբյանն Իրանում ներկայացրել է ՀՀ տնտեսության զարգացման ընթացիկ և հեռանկարային ծրագրերը
Հունաստանի իրավապահների կողմից հետախուզվողը հայտնաբերվել է Օձունում
Արցախում փայտե բնակարաններ են կառուցվում. այս պահին կացարանի կարիք ունի 10.000 ընտանիք
Ջերմաստիճանը կբարձրանա 7-ից 10 աստիճանով
Հայաստանում COVID-19-ի համաճարակային իրավիճակը կայուն է
Լարսը փակ է միայն բեռնատար ավտոմեքենաների համար
Տեղահանված արցախցիները Հայաստանում բոլոր բուժծառայություններից օգտվում են անվճար (տեսանյութ)
Արայիկ Հարությունյանն ընդունել է Զարեհ Սինանյանի գլխավորած պատվիրակությանը. «Արմենպրես»
Ճանաչենք մեր հերոսներին. խոցել են հրետանային, ռեակտիվ և ականանետային մարտկոցներ, տանկեր
Մարտունիում և Ասկերանում կիրականացվի չպայթած և վտանգավոր ռազմամթերքի վնասազերծում
Մեկ օրում Երևանից Ստեփանակերտ է վերադարձել 131 արցախցի
Անցած մեկ օրում ՀՀ-ում գրանցվել է ճանապարհատրանսպորտային 8 պատահար
Ոստիկանության գործավարության և գաղտնիության ռեժիմի ապահովման վարչության պետն Արագածոտնում կհանդիպի քաղաքացիների հետ
Միջպետական և հանրապետական նշանակության ավտոճանապարհները բաց են. Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով մեքենաների համար
Հայաստանում այս տարվա հոկտեմբերին մարդահամար է անցկացվելու․ այն հետաձգվել էր մեկ տարով
Շահութահարկի նվազեցում, ԱԱՀ գումարի վերադարձի նոր մեխանիզմ. ՊԵԿ-ը բիզնեսի համար սպասված նորություններ է հրապարակել
Բաղրամյան պողոտայում մեքենաներ են բախվել. կան տուժածներ
Հաստատվել է կորոնավիրուսի 198 նոր դեպք. առողջացել է 276, մահացել՝ 4 մարդ
Լարսը փակ է. ռուսական կողմում 760 բեռնատար է կուտակված
ՊԲ-ն հրապարակել է զոհված 72 զինծառայողի անուն
Լուսադեմին Աշոցքում ունեցել ենք մինչև -35 աստիճան սառնամանիք. Գագիկ Սուրենյան
Գյումրիում ավտոմեքենա է այրվել. 25-ամյա վարորդը մահացել է
Որոնողական աշխատանքների ընթացքում ևս 5 զինծառայողի աճյուն է գտնվել
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ
© 2021 Հայկական ժամանակ