ԱԺ-ն ընդունեց կարանտինին վերաբերող նախագծերի փաթեթը. ի՞նչ է այն ենթադրում, և որքա՞ն տուգանք է սահմանվում խախտման դեպքում

70 կողմ, 19 դեմ, 0 ձեռնպահ ձայների հարաբերակցությամբ երկրորդ ընթերցմամբ եւ ամբողջությամբ ՀՀ Ազգային ժողովն ընդունեց «ՀՀ բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» օրենքում փոփոխություն եւ լրացումներ կատարելու մասին եւ կից ներկայացված օրենսդրական փաթեթը, որը հնարավորություն է տալու Կառավարությանը սեպտեմբերի 11-ից հետո չերկարաձգել COVID-19 համավարակով պայմանավորված՝ մեր երկրում հայտարարված արտակարգ դրության ռեժիմը, անցում կատարել կարանտինի:

Ըստ օրինագծի հիմնական զեկուցող, արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալ Ռաֆիկ Գրիգորյանի՝ այս ռեժիմը կարող է սահմանվել մինչեւ 6 ամիս ժամկետով եւ ավելի քիչ սահմանափակումներ է նախատեսում:

Նախագծերի ընդունմամբ սահմանվեցին, որ վարակիչ հիվանդությունների՝ Հայաստանի տարածք ներբերման (ներթափանցման), դրանց ծագման ու տարածման վտանգի, բռնկումների, համաճարակների, համավարակների առաջացման դեպքում կսահմանվի կարանտին: «Կարանտինը վարակիչ հիվանդությունների բռնկումները, համաճարակները տեղայնացնող, վերացնող, վարակի օջախները մեկուսացնող եւ վարակի հետագա տարածումը, վարակիչ հիվանդությունների ներբերումը (ներթափանցումը) կանխող ռեժիմ է, որը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքում կամ դրա առանձին տարածքներում (հասցեներում)»,- նշվում է նախագծում:

Կարանտին սահմանելու որոշում կարող է կայացնել ՀՀ Կառավարությունը, մարզպետը, Երեւանի քաղաքապետը լիազոր մարմնի առաջարկությամբ: Լիազոր մարմինը որեւէ տարածքում կարանտին սահմանելու առաջարկություն է ներկայացնում՝ հաշվի առնելով ստացված տեղեկատվությունը, հիվանդության տարածման առանձնահատկությունները, տարածքի բնական-աշխարհագրական պայմանները:

Կարանտին սահմանվելու պարագայում կարող են կիրառվել հետեւյալ սահմանափակող միջոցառումները՝ համաճարակի գոտում մուտքի եւ ելքի հատուկ ռեժիմի սահմանում, պետական սահմանով հաղորդակցության ժամանակավոր դադարեցում կամ սահմանափակում, անձանց ազատ տեղաշարժվելու իրավունքի եւ տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժման սահմանափակումներ, օբսերվացիա, ինքնամեկուսացում, մեկուսացում: «Օբսերվացիան բժշկական զննության, համաճարակաբանական դիտարկման, կանխարգելիչ, սանիտարահիգիենիկ եւ հակահամաճարակային միջոցառումների համալիր է, որը կիրառվում է որոշակի ժամանակահատվածով վարակիչ հիվանդություններով հիվանդների հետ անմիջական շփված (կոնտակտավոր)՝ մեկուսացված, ինքնամեկուսացված, համաճարակային գոտի մուտք գործող եւ դուրս եկող, վարակիչ հիվանդությունների տեսակետից անապահով երկրներից Հայաստանի Հանրապետության տարածք մուտք գործող հիվանդության կասկածով անձանց նկատմամբ»,- ասվում է նախագծում:

Կարանտին սահմանելու հիմքերը չվերանալու դեպքում այն կարող է երկարաձգվել յուրաքանչյուր անգամ մինչեւ 6 ամիս ժամկետով:

Կարանտին սահմանելու մասին որոշմամբ կարող են կիրառվել հավաքներ կազմակերպելու, անցկացնելու կամ դրանց մասնակցելու սահմանափակումներ, ինչպես նաեւ հանրային միջոցառումներ կազմակերպելու, անցկացնելու կամ դրանց մասնակցելու արգելքներ կամ սահմանափակումներ: Կարող են կիրառվել կրթական հաստատությունների գործունեության սահմանափակումներ, մասնավորապես՝ ուսումնական գործընթացը կարող է իրականացվել միայն առողջապահության բնագավառում պետական կառավարման լիազոր մարմնի ղեկավարի ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտով սահմանված սանիտարահամաճարակային անվտանգության կանոնների պահպանմամբ:

Նախագծերի փաթեթի շրջանակներում փոփոխություն է առաջարկվում նաեւ ՀՀ քրեական օրենսգրքում: Մասնավորապես՝ առաջարկվում է լրացնել, որ կարանտինի պայմաններում մեկուսացման (ինքնամեկուսացման) կամ անհատական պաշտպանության միջոցների կիրառման կանոնները խախտելը, որն անզգուշությամբ առաջացրել է անձի վարակում, պատժվում է տուգանքով՝ նվազագույն աշխատավարձի երեքհարյուրապատիկից հինգհարյուրապատիկի չափով կամ կալանքով՝ առավելագույնը մեկ ամիս ժամկետով՝ որոշակի պաշտոններ զբաղեցնելու կամ որոշակի գործունեությամբ զբաղվելու իրավունքից զրկելով՝ առավելագույնը երկու տարի ժամկետով կամ առանց դրա:

Ստորեւ ներկայացնում ենք տուգանքների տեսակները եւ չափը, որ կարող է կիրառվել կարանտին սահմանելու մասին որոշմամբ կիրառվող սահմանափակումները խախտելու դեպքում.

1. Կարանտին սահմանելու մասին որոշմամբ սահմանված համաճարակի (կարանտինային) գոտի մուտքի եւ ելքի հատուկ ռեժիմը խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից մինչեւ յոթանասունապատիկի չափով:

2. Կարանտինի ընթացքում անձանց ազատ տեղաշարժվելու իրավունքի կամ տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժման սահմանափակումները խախտելը, ինչպես նաեւ դրանց զննման իրականացմանը խոչընդոտելը՝
   առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի տասնապատիկի չափով:
3. Կարանտինի ընթացքում տնտեսական գործունեության առանձին տեսակների իրականացման եւ ծառայությունների մատուցման, ինչպես նաեւ տնտեսական գործունեությամբ չզբաղվող այլ կազմակերպությունների գործունեության սահմանափակումները խախտելը՝

առաջացնում է նախազգուշացում կամ տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկից մինչեւ երեքհարյուրապատիկի չափով:

4. Սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված արարքը վարչական տույժ նշանակելու օրվանից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, կրկին կատարելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հարյուրհիսունապատիկից մինչեւ հինգհարյուրապատիկի չափով:

5. Կարանտինի ընթացքում հավաքներ կազմակերպելու կամ անցկացնելու սահմանափակումները խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից մինչեւ երկուհարյուրապատիկի չափով:

6. Կարանտինի ընթացքում հավաքների մասնակցելու սահմանափակումները խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի տասնապատիկի չափով:

7. Կարանտինի ընթացքում հանրային միջոցառումներ կազմակերպելու, անցկացնելու կամ դրանց մասնակցելու սահմանափակումները եւ արգելքները խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից մինչեւ հարյուրապատիկի չափով:

8. Կարանտինի ընթացքում կանոնավոր փոխադրումներ իրականացնող տրանսպորտային միջոցների սահմանափակումները խախտելը, ինչպես նաեւ դրանց զննման իրականացմանը խոչընդոտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից հարյուրապատիկի չափով:

9. Կարանտինի ընթացքում մեկուսացման կամ ինքնամեկուսացման կանոնները խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից երկուահարյուրապատիկի չափով»:

10. Կարանտինի ընթացքում անհատական պաշտպանության միջոցների կիրառման կանոնները խախտելը՝

առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ նվազագույն աշխատավարձի տասնապատիկի չափով:

11. Կարանտինի ընթացքում կրթական հաստատությունների կողմից սահմանված միջոցառումները եւ սահմանափակումները խախտելը՝

առաջացնում է նախազգուշացում կամ տուգանքի նշանակում՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկից հարյուրապատիկի չափով»:

Հիշեցնենք, որ, այսօր հակադարձելով ընդդիմադիր պատգամավորների պնդումներին, թե 11 նոր տուգանք է ավելանում, նախագծի հիմնական զեկուցող, արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալ Ռաֆիկ Գրիգորյանն ասաց. «Նոր տուգանքներ չեն ավելանում, նման բան չի նախատեսվում։ Նոր տուգանքների մասին չէ խոսքը, արտակարգ դրության իրավական ռեժիմից երբ դուրս ենք գալիս, իսկ այդ տուգանքները վերաբերում էին արտակարգ դրության ժամանակ կիրառվող միջոցառումներին, ապա անհրաժեշտ է սահմանել համանման տուգանքների կիրառում, որպեսզի այդ պայքարը հնարավոր լինի կազմակերպել։ Հակառակ պարագայում, եթե նորմերը նախատեսված են, բայց սանկցիան չկա, ուղղակի անարդյունավետ է այդ նորմի սահմանումը»։