Երևան
21 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
21 °C
Ռոբերտ Քոչարյանի վերջին հարցազրույցն ու Հայաստանի տնտեսության զարգացման վերաբերյալ նրա դատողություններն, իհարկե, քմծիծաղով ընդունվեցին հասարակության մեծամասնության կողմից, որովհետեւ ասողը Քոչարյանն էր՝ մարդ, որի իշխանության տարիներին քրեաօլիգարխիկ համակարգը կատարելության է հասցվել, իսկ իր ընտանիքն ահռելի հարստություն է կուտակել։ Բայց դա չխանգարեց, որ հասարակության ներսում այնուամենայնիվ որոշակի քննարկումներ ծավալվեն Հայաստանի տնտեսության զարգացման մոդելների եւ հեռանկարների շուրջ։
Այո, իսկապես էլ՝ կարելի է արտասահմանյան խոշոր ընկերություններ կամ մեծահարուստ սփյուռքահայեր հրավիրել, ազգային հարստությունը «ջրի գնով» նվիրել նրանց, արտոնյալ պայմաններ ստեղծել, թույլ տալ, որ Հայաստանն օգտագործվի որպես հումքային կցորդ եւ էժան աշխատուժի աղբյուր, ու այդ ճանապարհով հասնել տնտեսական որոշակի աշխուժացման։ Դա նույնպես զարգացման մոդել է եւ կարճաժամկետ դրական էֆեկտ իսկապես կտա։ Աշխատատեղեր կստեղծվեն, հարկերի տեսքով ինչ-որ գումարներ կմտնեն բյուջե, եւ այլն։ Բայց դա, մեղմ ասած, վատ մոդել է, որովհետեւ արդյունքում տնտեսական ցուցանիշները կաճեն, բայց տնտեսությունը չի զարգանա։ Ընդերքը կթալանվի, ենթակառուցվածքները կդառնան օտարների սեփականությունը, շահույթի մեծ մասը դուրս կբերվի երկրից, իսկ բնակչությունը կմնա նույն էժան աշխատուժը։ Նույն կերպ, օրինակ, կարելի է օտարերկրացի ֆուտբոլիստներ հրավիրել հայաստանյան թիմեր, կազմակերպել առաջնություն, բայց դրանից հայկական ֆուտբոլը չի զարգանա։
Տնտեսության զարգացման մյուս մոդելը կարելի է պայմանականորեն անվանել «առանց անգլերենի հնարավոր չէ մոշ աճեցնել: Հասկանալի է, իհարկե, որ մոշը կաճի նաեւ առանց անգլերենի իմացության, բայց խոսքն այն մասին է, որ հայաստանցի մոշ աճեցնողը, կոշկակարը, ինժեները, բժիշկը, ծրագրավորողը եւ այլ մասնագետները պիտի կարողանան յուրաքանչյուրն իր ոլորտում մրցունակ լինել, եւ դրա արդյունքում է, որ Հայաստանն ի վերջո կունենա մրցունակ տնտեսություն։ Սա, իհարկե, շատ ավելի բարդ ճանապարհ է, արդյունքներն էլ կերեւան ավելի ուշ, բայց ըստ էության՝ սա կայուն զարգացման միակ ճանապարհն է, ու հենց սա էլ կոչվում է «տնտեսական հեղափոխություն», որովհետեւ արմատապես փոխվում է բուն տնտեսական զարգացման մոդելը։
Ցավոք սրտի՝ Հայաստանում այս ընթացքը դանդաղեց կորոնավիրուսի համաճարակի ու դրա հարուցած տնտեսական անխուսափելի հետեւանքների պատճառով։ Ու գուցե նաեւ դա էր պատճառը, որ ակտիվացան քննարկումները, թե իսկ ընդհանրապես արժե՞ր գնալ տնտեսական հեղափոխության ճանապարհով, գուցե պետք էր շարունակե՞լ «քոչարյանական մոդելը»՝ սրան-նրան համոզել, որ գան Հայաստանում հեշտ փողեր աշխատեն, ու «ջանդամը», թե Հայաստանն էժան աշխատուժով հումքային կցորդ չէ, կոռուպցիոն մեխանիզմները չեն կատարելագործվում, «զատո» տնտեսական ցուցանիշներն ավելի գեղեցիկ կլինեին, բարձրաստիճան պաշտոնյաները ժողովրդից թալանածի մի տասը տոկոսն ուրիշների անունով կներդնեին երկրում ու դա կանվանեին «օտարերկրյա ներդրում», եւ այլն։
Մեծ հաշվով՝ հիմա տնտեսական բանավեճը հենց այս երկու մոդելների միջեւ ընտրություն կատարելու շուրջ է։ Պարզապես այդ ամենը ներկայացվում է քաղաքական փաթեթավորմամբ, ու նախկին մոդելի կողմնակիցներն էլ օգտվում են այն բանից, որ հասարակության մի զգալի հատվածը լավ չի պատկերացնում տնտեսական զարգացման խորքային մեխանիզմները, իսկ «նախկին մոդելի» պայմաններում իրենց գործունեության քրեական հետեւանքներն ուշանում են։
Սլովենիայի ԱԳՆ-ն շնորհավորել է Երևանին և Բաքվին՝ կայուն խաղաղությանն ուղղված քայլի կապակցությամբ
Բաղանիս-Ոսկեպար հատվածում սահմանազատման աշխատանքներ են սպասվում. ՆԳՆ-ն պարզաբանում է տարածել
Հարգում ենք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կնքված համաձայնագրերը. Քանանի
Երևանում բախվել են թիվ 38 երթուղու ավտոբուսն ու «Տոյոտա»-ն. կա վիրավոր
Բաղանիս-Ոսկեպար հատվածում Ադրբեջանին ճանապարհ տալու մասին լուրերն ապատեղեկատվություն են
Նշանակվել է Աբովյանի քննչական բաժնի պետ
Բնակչության անվտանգությունից ելնելով՝ ուժայինները Տավուշում մի քանի ժամով ճանապարհներ են փակել
Ադրբեջանը ձգտում է Հայաստանին ներկայացնել որպես ագրեսnր, Ռուսաստանը սպառնալիքների արշավ է կազմակերպում. Սիմոնյան
Արագածոտնի որոշ համայնքներում 24 ժամ ջուր չի լինի
Դեսպան Մակունցը Ջոն Հոփկինսի համալսարանի ուսանողների հետ հանդիպմանը խոսել է ՀՀ անվտանգային իրավիճակի մասին
Օշականում մեքենան բախվել է տներից մեկի դարպասին. արգելափակված վարորդին դուրս են բերել փրկարարները
Անչափահասների միջև վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի, 16-ամյա պատանին հայտնվել է հիվանդանոցում
Ընդվզող հոգևորականներն ու նրանց պայքարակիցները կազդարարեն, թե եկեղեցին հայկական մնաց իրենց պայքարի արդյունքում. Սաֆարյան
Հրազդանի կիրճում հրդեհվել է վագոն-տնակ
Մխիթարյանն առաջին անգամ իր կարիերայում դարձել է թոփ 5 լիգաները ներկայացնող առաջնության չեմպիոն
Եթե սրբությունը պղծում են՝ թշնամության զգացումը խորանում է․ վարչապետը՝ մշակութային արժեքների ավերածությունների մասին
ԼՂ-ի հայերի վերադարձն իրատեսական չէ, ՀՀ-ն պատերազմ չի սկսելու. Փաշինյան
Երբ ՀՀ սահմանները խախտվել են, ՀԱՊԿ մեխանիզմները չեն գործարկվել պատճառաբանությամբ, որ դրանք դելիմիտացված չեն․ վարչապետ
Ադրբեջանից հնչող հայտարարությունները, որոնք վերաբերում են ՀՀ բանակի արդիականացմանը, մեզ անհանգստացնում են. Փաշինյան
Ոչ մի գաղտնի բան Բրյուսելում չենք ստորագրել, ամեն ինչ թափանցիկ է. Փաշինյան
Մենք երբեք Արևմուտքից հեռու չենք եղել, որ հիմա մոտենանք, ոչ մի անկանխատեսելի բան չի եղել․ Փաշինյանը՝ The Guardian-ին
Տավուշում ուզում են ստեղծել ապստամբության օջախ, «5-րդ շարասյունը» գործում է այնտեղ, որտեղ ցավում է. Ստեփանյան
Նուբարաշենի տներից մեկում հրդեհ է բռնկվել
Հայաստանը ՀԱՊԿ-ին ոչ մի բան չի արել, ինչ որ արել է՝ ՀԱՊԿ-ն է արել իր հայտարարությամբ և անգործությամբ․ վարչապետ
Ավարտվել է Մհեր Գրիգորյանի և Տավուշի բնակիչների հանդիպումը
Ես ծննդյան օրվա առիթով ուղերձ եմ հղել, բայց ցանկացա անձամբ Ձեզ հանձնել այն․ Փաշինյանը հանդիպել է Վահագն Խաչատուրյանի հետ
ՄԹ պաշտպանական գծով կցորդի տեղակալը Խաչիկում ԵՄ դիտորդների հետ պարեկություն է իրականացրել
Գորիսում և Սիսիանում ռուս խաղաղապահների ժամանակավոր տեղակայման վայրերը կփակվեն
Հայտնի է՝ երբ եթեր կհեռարձակվի վարչապետի՝ բրիտանական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցը
Վրաստանի ԱԳՆ-ն ողջունել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացը սկսելու համաձայնությունը
Կառավարության շենքում ընթանում է Մհեր Գրիգորյանի փակ հանդիպումը Տավուշի բնակիչների հետ
Կրեմլը մեկնաբանել է Լեռնային Ղարաբաղից ռուս խաղաղապահ զորքի դուրսբերման գործընթացը
20:10-20:30-ին Ոսկեպար-Աշաղը Ասկիպարա միջտարածքում, Բաղանիս Այրումից հյուսիս-արևելք տեղի կունենա պայթեցման աշխատանք․ ՊՆ
Սյունիքով ու Վայոց ձորով Ադրբեջանին ճանապարհ տրամադրելու մասին լուրերը կեղծ են
Բաքուն և Երևանն աշխատում են խաղաղության պայմանագրի վրա, չհամաձայնեցված հոդվածներ կան․ Պեսկով
«Նիվա»-ներ են բախվել, դրանցից մեկը նաև ծառին է հարվածել․ կա վիրավոր
Իսրայելի ռազմական հետախուզության ղեկավարը հրաժարական է տվել
Մալաթիա-Սեբաստիայում բարեկարգման աշխատանքներ են
Առաջին անգամ ՀՀ-ն մասնակցում է ԵՄ անդամ պետությունների խորհրդարանների ղեկավարների համաժողովին․ Սիմոնյան (լուսանկարներ)
Դավիթ Գրիգորյանը վերանշանակվել է Քաղշինկոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալի պաշտոնում
