Հին մտածողությամբ նոր երկիր չի կառուցվի

12/09/2020 schedule16:00

Վարչապետ Փաշինյանի՝ սահմանամերձ Մովսես գյուղի բնակիչներին ուղղված այն խոսքերը, թե «ոչ մի բան չի լինի, որ մեկ շիշ արաղ պակաս խմեք ու փողը վճարեք բյուջե, դա ճանապարհ է դառնալու», բուռն քննարկումների ու անգամ քննադատությունների առիթ է դարձել։ Հատկապես ոգեւորվել են նրանք, որոնց իշխանության տարիներին սահմանամերձ բնակավայրերն անտեսված էին, ու հիմա ձեւացնում են՝ իբր չեն հասկանում, թե իրականում ինչի մասին է խոսքը։

Իհարկե՝ զուտ տնտեսագիտական տեսանկյունից դիտարկելու դեպքում հասկանալի է, որ մի շիշ օղի կամ մի քանի տուփ ծխախոտ պակաս օգտագործելու եւ այդ գումարը բյուջե փոխանցելու մեխանիզմը չգործող է։ Ի վերջո՝ եթե մարդիկ պիտի իրենց անձնական խնայողություններն օգտագործեն, ասենք, իրենց գյուղի բարեկարգման համար, էլ ինչո՞ւ են բյուջե փոխանցում, իրենք փողը կհավաքեն, իրենք էլ գործը կանեն, էլ ինչո՞ւ են դիմում պետությանը։ Իրականում իդեալականն այն համակարգն է, որտեղ մարդիկ նորմալ աշխատում են, վճարում են հարկերը ու իրենք են որոշում ինչպես ծախսել մնացած գումարը, իսկ պետությունը պարտավոր է այդ վճարած հարկերով հոգալ հարկատուների բոլոր կարիքներն ու ապահովել նրանց բարեկեցությունը։ Այսինքն՝ մեծ հաշվով, խնդիրը հենց պետական բյուջեի նկատմամբ հասարակության վերաբերմունքն է։

Թե ինչպիսին է եղել այդ վերաբերմունքը նախկինում՝ ժամանակին շատ լավ ձեւակերպել է Հայաստանի ամենախոշոր գործարարներից մեկի ընտանիքի անդամը. «Լավ ենք անում՝ հարկերը չենք վճարում, վճարենք, որ գնան կազինոներում խաղա՞ն»։ Հիմա իշխանություններն իրենց առջեւ խնդիր են դրել՝ հասնել նրան, որ հանրության վերաբերմունքը փոխվի, եւ մարդիկ բյուջեն ընկալեն ոչ թե որպես իրենցից զոռով խլված փող, որով իշխանությունները պիտի հարստանան, այլ որպես բոլորիս ընդհանուր ունեցվածքը, որը ճանապարհ է դառնում, բանակի համար ժամանակակից զենք ու զինվորի համար մարդավարի սնունդ է դառնում, եւ այլն։

Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ հանրության վերաբերմունքն արդեն իսկ փոխվել է։ Փոփոխություն, իհարկե, կա, բայց հին ընկալումները, ցավոք, դեռեւս գերակշռում են։ Ու դրան, իհարկե, նաեւ հակաիշխանական քարոզչությունն է նպաստում, որի հիմնական թեզերից մեկը սա է՝ «ժողովուրդը հարկերը վճարի, որ դուք ձեզ միլիոններով պարգեւավճարներ տա՞ք»։ Ընդ որում՝ այս քարոզչությունն աշխատում է նաեւ այն պատճառով, որ պետական պաշտոնյաների նկատմամբ հանրության զգալի մասի պատկերացումները նույնպես չեն փոխվում կամ դժվարությամբ են փոխվում։ Չէ՞ որ նախկինում պետական պաշտոնյաները հասարակության բացարձակ մեծամասնության կողմից ընկալվում էին որպես մարդիկ, ովքեր պարզապես կցվել են իշխանական կերակրատաշտին, թալանում են՝ ով ինչքան կարողանում է, նրանցից շատերը մոռանում էլ են, որ նաեւ աշխատավարձ են ստանում, ու հետեւաբար՝ նրանց բարձր աշխատավարձ վճարելը բացարձակ ավելորդություն է։ Ու քանի որ այդ ընկալումը շատերի մոտ հիմա էլ է պահպանվում (եւ դարձյալ՝ նաեւ հակաիշխանական քարոզչության շնորհիվ), հասարակության որոշակի հատված շարունակում է մտածել, որ հարկեր չվճարելով՝ ոչ թե պետությանն է վնաս հասցնում, այլ պաշտոնյաներին, իսկ նրանք, միեւնույն է, պարտավոր են հոգալ հանրության բոլոր կարիքները։ Հենց այս խեղաթյուրված մտածողությունն է պատճառը, որ այսօր էլ շատերը հետեւում են նույն ճանապարհաշինությանն ու փնթփնթում՝ «էս որ սրանք ճանապարհների վրա էսքան փող են ծախսում, բա պատկերացնում ե՞ք իրանց ջեբը ինչքան են դնում»։

Այս մտածողությունն է, որ առաջին հերթին պիտի փոխվի։ Ու ցավոք՝ դժվարությամբ է փոխվում։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
9299 դիտում

Վարչապետը տիկնոջ հետ Արուճի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցում ներկա է գտնվել Սուրբ Ծննդյան հոգևոր երաժշտության փառատոնին

Ավտովթար Խարբերդի ամառանոցների մոտ. բախումից հետո մեքենաներից մեկը կողաշրջվել է

Ջոնաթան Վան Նեսը «Ոսկե գլոբուս»-ում ներկայացել է զգեստով, որն իրարանցում է ստեղծել համացանցում. լուսանկարներ

Վրաստանում ռուս զբոսաշրջիկ է սպանվել, կան ձերբակալվածներ

Լոռու մարզում կոշկեղենով բարձված վրացական բեռնատարը կոտրել է բետոնե արգելապատնեշն ու ընկել Դեբեդ գետը

ՆԳՆ ՓԾ-ն նոր մանրամասներ է հայտնել Երևան-Ապարան երթուղայինի վթարից

Սպիտակ-Գյումրի ճանապարհին «Օպելը» 30 մետրից գլորվել է ձորը. կան տուժածներ

Պետք է փոխել հյուրասիրելու ֆորմատը, սա անում ենք, որ եկամուտ ստանաք. վարչապետն Արուճում փառատոնի է մասնակցում

Ջասթին Թրյուդոն հրաժարական է տվել՝ նշելով՝ երբ կլքի պաշտոնը

Բիթքոինի գինն առաջին անգամ գերազանցել է 100 հազար դոլարը

Էլինա Ավանեսյանը հաղթանակով է մեկնարկել Հոբարթի մրցաշարում

«Ֆլորիան» փոթորկի պատճառով Ֆրանսիայում կլիմայական վտանգի «նարնջագույն» աստիճան է սահմանվել

«Շնորհակալ եմ, 45». Ալեն Սիմոնյանը ծննդյան խնջույքից լուսանկարներ է հրապարակել

Բելառուսի նախագահը ներողություն չի խնդրել Զելենսկիից․ Լուկաշենկոյի մամուլի քարտուղար

Ռուսաստանն աջակցել է ԼՂ-ում Ադրբեջանի գործողություններին. Մակրոն

Մաղթում եմ, որ Սուրբ Ծննդյան խորհուրդը միավորի մեր ժողովրդին, ամրապնդի մեր հավատը. ՀՀ նախագահի ուղերձը

Ադրբեջանը մեկ օրվա ընթացքում երկրորդ ապատեղեկատվությունն է տարածել․ ՊՆ

Տեխնիկան և աշխատուժը բավարար չեն ձնամաքրման աշխատանքներն ամբողջ ծավալով իրականացնելու համար. Մինասյան

Երկրաշարժ ՀՀ տարածքում. ցնցումները զգացվել են մի շարք բնակավայրերում

Ապարանի և Արթիկի տարածաշրջաններում մառախուղ է

Երևան-Ապարան երթուղին սպասարկող «ԳԱԶել»-ի վթարից տուժած քաղաքացիների կյանքին վտանգ չի սպառնում

Կանադայի վարչապետ Ջասթին Թրյուդոն հրաժարական կներկայացնի. ինչպես նրա կառավարությունը հասավ այդ կետին

Հրդեհ՝ Երևանի բազմահարկերից մեկում

Կրակոցներ Վանաձորի կենտրոնում. հայտնաբերվել են արյան հետքերով մեքենաներ, կա տուժած

Թեհրանի դիրքորոշումը հստակ է. Իրանի ԱԳՆ խոսնակը՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին

ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը լուսանկարներ է հրապարակել Ապարան-Երևան երթուղայինի վթարի վայրից

Ծառայողական բնակարան կտրամադրվի առնվազն 60 կմ հեռավորությամբ հաշվառում չունեցող ծառայnղներին․ նախագիծ

Լարսի անցակետը բացվել է թեթև մարդատար մեքենաների համար

Հայտնի է Ռուբեն Վարդանյանի և Արայիկ Հարությունյանի գործով դատավարության օրը

«Օպել»-ը դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և ընկել ձորը. տուժածները հոսպիտալացվել են

Մետապնևմովիրուսով վարակման դեպքեր են հաստատվել Ղազախստանում, Ղրղզստանում, Հնդկաստանում. ինչպես է այն տարածվում

Ապարան-Երևան երթուղու մարդատար «Գազել»-ը ձորն է ընկել. կա 13 վիրավոր

Տեխնիկան և աշխատուժը բավարար չեն Գյումրիում ձնամաքրման աշխատանքն ամբողջ ծավալով իրականացնելու համար. Մինասյան

Աղավնավանք և Ձորավանք համայնքների մոտակա սարերում հունվարի 5-ին բռնկված հրդեհը մարվել է. տեսանյութ

Անկարայում հանդիպել են Թուրքիայի և Հորդանանի արտգործնախարարները

Ինքնաթիռի կործանման մեղավորները ՌԴ ներկայացուցիչներն են, պահանջում ենք պատիժ և մարդկային վարքագիծ. Ալիև

Օդի ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել. ճանապարհներին սպասվում է մերկասառույց

Կան դժվարանցանելի ճանապարհներ. Ոստիկանությունը և Փրկարար ծառայությունը շարունակում են ուժեղացված ծառայությունը

ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումները կրակ չեն բացել. Ադրբեջանը ապատեղեկատվություն է տարածել. ՊՆ

Շնորհավոր Սուրբ Ծնունդ. մտքերս հատկապես Լեռնային Ղարաբաղի փախստականների հետ են. Օլիվիե Դըկոտինյի