Հին մտածողությամբ նոր երկիր չի կառուցվի

12/09/2020 schedule16:00

Վարչապետ Փաշինյանի՝ սահմանամերձ Մովսես գյուղի բնակիչներին ուղղված այն խոսքերը, թե «ոչ մի բան չի լինի, որ մեկ շիշ արաղ պակաս խմեք ու փողը վճարեք բյուջե, դա ճանապարհ է դառնալու», բուռն քննարկումների ու անգամ քննադատությունների առիթ է դարձել։ Հատկապես ոգեւորվել են նրանք, որոնց իշխանության տարիներին սահմանամերձ բնակավայրերն անտեսված էին, ու հիմա ձեւացնում են՝ իբր չեն հասկանում, թե իրականում ինչի մասին է խոսքը։

Իհարկե՝ զուտ տնտեսագիտական տեսանկյունից դիտարկելու դեպքում հասկանալի է, որ մի շիշ օղի կամ մի քանի տուփ ծխախոտ պակաս օգտագործելու եւ այդ գումարը բյուջե փոխանցելու մեխանիզմը չգործող է։ Ի վերջո՝ եթե մարդիկ պիտի իրենց անձնական խնայողություններն օգտագործեն, ասենք, իրենց գյուղի բարեկարգման համար, էլ ինչո՞ւ են բյուջե փոխանցում, իրենք փողը կհավաքեն, իրենք էլ գործը կանեն, էլ ինչո՞ւ են դիմում պետությանը։ Իրականում իդեալականն այն համակարգն է, որտեղ մարդիկ նորմալ աշխատում են, վճարում են հարկերը ու իրենք են որոշում ինչպես ծախսել մնացած գումարը, իսկ պետությունը պարտավոր է այդ վճարած հարկերով հոգալ հարկատուների բոլոր կարիքներն ու ապահովել նրանց բարեկեցությունը։ Այսինքն՝ մեծ հաշվով, խնդիրը հենց պետական բյուջեի նկատմամբ հասարակության վերաբերմունքն է։

Թե ինչպիսին է եղել այդ վերաբերմունքը նախկինում՝ ժամանակին շատ լավ ձեւակերպել է Հայաստանի ամենախոշոր գործարարներից մեկի ընտանիքի անդամը. «Լավ ենք անում՝ հարկերը չենք վճարում, վճարենք, որ գնան կազինոներում խաղա՞ն»։ Հիմա իշխանություններն իրենց առջեւ խնդիր են դրել՝ հասնել նրան, որ հանրության վերաբերմունքը փոխվի, եւ մարդիկ բյուջեն ընկալեն ոչ թե որպես իրենցից զոռով խլված փող, որով իշխանությունները պիտի հարստանան, այլ որպես բոլորիս ընդհանուր ունեցվածքը, որը ճանապարհ է դառնում, բանակի համար ժամանակակից զենք ու զինվորի համար մարդավարի սնունդ է դառնում, եւ այլն։

Կարո՞ղ ենք արձանագրել, որ հանրության վերաբերմունքն արդեն իսկ փոխվել է։ Փոփոխություն, իհարկե, կա, բայց հին ընկալումները, ցավոք, դեռեւս գերակշռում են։ Ու դրան, իհարկե, նաեւ հակաիշխանական քարոզչությունն է նպաստում, որի հիմնական թեզերից մեկը սա է՝ «ժողովուրդը հարկերը վճարի, որ դուք ձեզ միլիոններով պարգեւավճարներ տա՞ք»։ Ընդ որում՝ այս քարոզչությունն աշխատում է նաեւ այն պատճառով, որ պետական պաշտոնյաների նկատմամբ հանրության զգալի մասի պատկերացումները նույնպես չեն փոխվում կամ դժվարությամբ են փոխվում։ Չէ՞ որ նախկինում պետական պաշտոնյաները հասարակության բացարձակ մեծամասնության կողմից ընկալվում էին որպես մարդիկ, ովքեր պարզապես կցվել են իշխանական կերակրատաշտին, թալանում են՝ ով ինչքան կարողանում է, նրանցից շատերը մոռանում էլ են, որ նաեւ աշխատավարձ են ստանում, ու հետեւաբար՝ նրանց բարձր աշխատավարձ վճարելը բացարձակ ավելորդություն է։ Ու քանի որ այդ ընկալումը շատերի մոտ հիմա էլ է պահպանվում (եւ դարձյալ՝ նաեւ հակաիշխանական քարոզչության շնորհիվ), հասարակության որոշակի հատված շարունակում է մտածել, որ հարկեր չվճարելով՝ ոչ թե պետությանն է վնաս հասցնում, այլ պաշտոնյաներին, իսկ նրանք, միեւնույն է, պարտավոր են հոգալ հանրության բոլոր կարիքները։ Հենց այս խեղաթյուրված մտածողությունն է պատճառը, որ այսօր էլ շատերը հետեւում են նույն ճանապարհաշինությանն ու փնթփնթում՝ «էս որ սրանք ճանապարհների վրա էսքան փող են ծախսում, բա պատկերացնում ե՞ք իրանց ջեբը ինչքան են դնում»։

Այս մտածողությունն է, որ առաջին հերթին պիտի փոխվի։ Ու ցավոք՝ դժվարությամբ է փոխվում։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
13531 դիտում

Մալխաս Ամոյանը դարձավ ըմբշամարտի Եվրոպայի քառակի չեմպիոն

Կարեն Ասլանյանը՝ Եվրոպայի առաջնության փոխչեմպիոն

Դեմ ըլլալով կողմ ըլլալ կամ ուղիղ հակառակը. ովքեր կլինեն Գյումրու նորընտիր ավագանու կազմում

Իրան-ԱՄՆ բանակցությունները կշարունակվեն ապրիլի 19-ին. Իրանի արտգործնախարար

Անթալիայում մեկնարկել է Արարատ Միրզոյանի հանդիպումը Հաքան Ֆիդանի հետ

Արթուր Ալեքսանյանը կիսաեզրափակչում 1:2 հաշվով պարտվել է բուլղարացի մրցակցին

ԼՂ-ը լուծարելուց հետո ուզում են լուծարել ՀՀ-ը կամ երկրի ներսում երկիր հիմնել. Կրեմլից հրաման ունեն․ Բլեյան

Մեղրիում «Կրթվելը նորաձև է». կայացել է Շարժման 25-րդ հանդիպումը. լուսանկարներ, տեսանյութ

Ավարտվել է Իրան-ԱՄՆ անուղղակի բանակցությունների առաջին փուլը. տեսանյութ

Ագարակում նոր մաքսակետ է կառուցվում, անձնագրային հսկողությունն իրականացնում է ԱԱԾ Սահմանապահ զորքը. վարչապետ

Ծաղկավանի վարչական տարածքում մեքենաներ են բախվել. կա վիրավոր

Աշխարհում մեկ մարմին իրավունք ունի մեկնաբանել մեր Սահմանադրությունը, դա ՀՀ Սահմանադրական դատարանն է. Միրզոյան

Ըմբշամարտի ԵԱ. Արթուր Ալեքսանյանը դուրս է եկել կիսաեզրափակիչ

Մինչև 50 կգ քաշ ունեցող չինացիներին խնդրում են մնալ տանը. ուժեղ քամիներ են մոլեգնում. տեսանյութ

Անթալիայում տեղի է ունեցել հանդիպում Թուրքիայի և Ռուսաստանի ԱԳ նախարների միջև

ՔԿՀ աշխատակցի տան դռան բռնակին պայթուցիկի նմանվող կասկածելի իր է հայտնաբերվել. հայտնի է՝ ում բնակարանն է

ՌԴ-ում կալանավորված Թաթուլ Ասիլյանը կհանձնվի Հայաստանի Հանրապետության իրավասու մարմիններին

ՆԳ նախարարն ու Իրանի դեսպանը անդրադարձել են համագործակցության ընդլայնման թիրախային ուղղություններին

Պատրաստվում ենք անտեսել պատմական հնարավորությունը և բանակցային սեղանին դնել խնդրահարույց նոր հարցե՞ր. Միրզոյան

Հրազդան և Ծաղկաձոր քաղաքներում ձյուն է տեղում

Ըմբշամարտի ԵԱ. Արթուր Ալեքսանյանը հաղթանակ է տարել մեկնարկում

Լուծումը հստակ է՝ ստորագրել պայմանագիրը և ինստիտուցիոնալ ճանապարհով վերջ տալ հակամարտությանը. Միրզոյան

Ալեքսանդրա Գրիգորյանը՝ 2024 թվականի Եվրոպայի լավագույն երիտասարդ ծանրորդ

ՀՀ-ն և Ադրբեջանը կարող են հույս դնել Վրաստանի վրա, խաղաղ Հարավային Կովկասը առաջնահերթություն է. Բոճորիշվիլի

Սուրբ Աթոռում Ադրբեջանի ֆինանսավորմամբ անցկացված միջազգային գիտաժողովում կեղծվել է ՀՀ պատմությունը. «Գեղարդ»

Օդի ջերմաստիճանը չի փոխվի. անձրևները կշարունակվեն, լեռնային շրջաններում ձյուն կտեղա

Երևանի Թումանյան փողոցի սյուների գովազդային վահանակներն ապամոնտաժվել են. տեսանյութ

Մեզ պետք չէ գոյատևել, մեզ պետք է ապրել, Նռնաձորի համար նոր ճանապարհ ենք կառուցում և մանկապարտեզ. վարչապետ

Ինչ է քննարկվել Միրզոյան-Բայրամով երկկողմ հանդիպման ժամանակ

Անթալիայում Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների մասնակցությամբ պանելային քննարկում է տեղի ունեցել

Ադրբեջանը կրկին ապատեղեկատվություն է տարածել. ՀՀ ԶՈւ ստորաբաժանումները կրակ չեն բացել. ՊՆ

Անթալիայում մեկնարկել է Միրզոյան-Բայրամով երկկողմ հանդիպումը

Հրդեհ է բռնկվել կայանված ավտոմեքենաներում. 1 հոգի տեղափոխվել է Այրվածքաբանության ազգային կենտրոն

ԵԽԽՎ նախագահը ներառվել է Բաքվի սև ցnւցակում

Քո կողմից խաբված գյումրեցին մնալու է իր չընտրած քաղաքապետի ղեկավարած Գյումրիում. Հակոբյանը՝ Գրիգորյանին

Բեռնատարը դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և կողաշրջվել. կա տուժած

ԱԺ պատվիրակությունը մասնակցել է ԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանին. առանցքում են եղել աշխարհաքաղաքական զարգացումները

Եվրոն թանկացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 12-ին

Իրանի պատվիրակությունը ժամանել է Օման՝ ԱՄՆ-ի հետ բանակցությունների

Արայիկ Հարությունյանը EWF կոնգրեսում ներկայացրել է Հայաստանի ծանրամարտի ֆեդերացիայի տեսլականը