Տնտեսության իրական «կորոնավարակը»

13/09/2020 schedule18:00

Հասկանալի է, որ ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում կորոնավիրուսային համավարակը լրջագույն սոցիալ-տնտեսական հետեւանքներ է ունեցել, ընդ որում՝ համաշխարհային տնտեսության վերականգնման վերաբերյալ կանխատեսումներն առայժմ բավականին անորոշ ու հոռետեսական են։ Վարչապետ Փաշինյանն օրերս նույնպես անդրադարձավ այդ հարցին ու արձանագրեց, որ Հայաստանում տնտեսական անկում, իհարկե, կա, բայց ճգնաժամ չկա, եւ դրա ապացույցն է այն, որ այս տարվա օգոստոսին, նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ, ՀԴՄ շրջանառությունը նվազել է ընդամենը 2,5 տոկոսով։ Լրատվամիջոցներն էլ իրենց հերթին որպես հակափաստարկ ներկայացրին, թե այս տարվա սեպտեմբերի 5-ի դրությամբ հարկային եկամուտներն ու պետական տուրքերը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել են 5,8 տոկոսով, իսկ 2018 թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ՝ ավելացել 15,1 տոկոսով։

Կոնկրետ թվերը վերլուծելն, իհարկե, մասնագետների խնդիրն է։ Եվ այնուամենայնիվ՝ ընդհանուր միտումները երեւում են անգամ անզեն աչքով։ Ակնհայտ է, որ 2018-ի հեղափոխությունից հետո տնտեսական զարգացման տեմպերը բավականին բարձր էին, բայց կորոնավարակը ոչ միայն կասեցրեց այդ ստարտային արագությունը, այլեւ հանգեցրեց տնտեսական անկման։ Բայց ուշադրություն դարձրեք՝ անգամ այս պայմաններում հարկային եկամուտներն ու պետտուրքերը 15,1 տոկոսով գերազանցում են 2018-ի ցուցանիշը, իսկ 2017-ի ցուցանիշը գերազանցում են անհամեմատ ավելի բարձր տոկոսով։ Եվ սա՝ այն դեպքում, երբ այս տարվա մարտ-ապրիլին տնտեսությունը գրեթե ամբողջովին կաթվածահար էր ու սկսեց ուշքի գալ միայն մայիս-հունիսից։

Ի՞նչ է սա նշանակում։ Եթե առաջնորդվենք զուտ թվերով՝ ստացվում է, որ 2017-ին, երբ ոչ արտակարգ դրություն կար, ոչ համավարակ, ոչ էլ տնտեսական որեւէ սահմանափակում, վիճակն ավելի վատ է եղել, քան հիմա։ Համենայն դեպս՝ հարկային մուտքերի առումով։ Պարզ ասած՝ այդ ոլորտում Հայաստանում «համավարակ» էր։ Տնտեսությունը գործում էր (եթե հավատանք նախկիններին՝ շատ ավելի լավ, քան հիմա), բայց հարկեր ու տուրքեր ավելի քիչ էին հավաքվում։ Այսինքն՝ ստվերային տնտեսության ծավալներն ահռելի էին։ Եվ այդ «համավարակը» շատ կոնկրետ պատասխանատուներ ուներ, որովհետեւ հարկեր թաքցնողները, վստահաբար, դա անում էին ոչ թե իրենց «շուստրիության» շնորհիվ, այլ որովհետեւ ահռելի կաշառքներ էին տալիս համապատասխան պաշտոնյաներին։ Ու քանի որ հնարավոր չէր դա անել առանց երկրի բարձրագույն իշխանությունների գիտության՝ պետք է ենթադրել, որ նրանց նույնպես պատկառելի բաժին էր հասնում (հնարավոր է՝ նաեւ մատուցված քաղաքական ծառայությունների տեսքով)։

Զավեշտն այն է, որ տարիներ շարունակ Հայաստանում մոլեգնող այդ տնտեսական «համավարակի» պատասխանատուներն այսօր ամենաբարձրն են խոսում կորոնավիրուսային համավարակով պայմանավորված տնտեսական անկման մասին։ Եվ խոսում են այն քարոզչամիջոցներով, որոնք ստեղծվել ու ֆինանսավորվում են հենց նախկինում գործած կոռուպցիոն սխեմաներով «վաստակած» գումարներով։

Հիշո՞ւմ եք հայտնի անեկդոտը, երբ մի կին հանրային տրանսպորտում կշտամբում է իր վրա հենված տղամարդուն՝ ասելով «ընկեր, դուք հարբած եք», իսկ սա պատասխանում է, թե «հա, բայց ես վաղը կօյաղանամ, բայց դու սաղ կյանքդ գեշ ես մնալու»։ Այո, կորոնավարակը կավարտվի, տնտեսական զարգացման տեմպերը կվերականգնվեն, բայց այն փաստը, որ նախկինների օրոք Հայաստանի տնտեսությունը մշտապես եղել է «համաճարակի» մեջ՝ ոչ մի տեղ չի կորչի։

Տպել
2938 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին