Տեսնելով բժիշկների արցունքները՝ սկսեց երգել․ յուրահատուկ եւ ուժեղ տղերքի մասին պատմում է զինվորների հոգեբանը

Նարինե Պետրոսյանը՝ «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի հոգեբանը կամ, ինչպես Արցախում վիրավորված տղերքն են կնքել, «զամպալիտը», ասում է, որ զինվորների կյանքում «Կոկա-կոլա»-ի պես ընդմիշտ է, իրենց կյանքում այնքան կլինի, որքան իր կարիքը զգացվի։

Սեպտեմբերի 28-ին այս բուժհաստատություն են տեղափոխել առաջին վիրավոր զինծառայողին, ու սկսվել է հոգեբանի նոր՝ ավելի ծանրաբեռնված առօրյան։ Ամեն օր՝ ժամը 8։30, գնում է կենտրոն ու անցնում սենյակներով՝ տեսնելու՝ ինչպես են զինվորները։ Աշխատում է հիվանդանոց այցելած բոլոր զինվորների հետ, ցուցաբերում նաեւ անհատական ու խմբակային աջակցություն։ Ոմանց հետ այդ աշխատանքները շարունակվում են նաեւ դուրս գրվելուց հետո։ 

Երգելը, որ սովորություն դարձավ

Տղաներիս (իրենց մոտ բուժում ստացող բոլոր զինվորներին այդպես է անվանում) ասում եմ՝ ձեր բարոյահոգեբանական վիճակի պատասխանատուն եմ, պատասխանում են՝ ուրեմն իրենց վաշտի «զամպալիտն» եմ։ Ինձ էլ հենց տեսնում են, մեկը մյուսին ասում է՝ սթափվե՛ք, «զամպալիտը» եկավ։ Շատ կապված են ինձ հետ։ Ամեն օր աշխատանքս ավարտվում է, երբ համոզված եմ, որ քնած են եւ այլեւս չեն տանջվում մղձավանջային մտքերից։ Բոլորն ինձ հետ կապի մեջ են 24 ժամ, գիտեն՝ իրենց համար 24 ժամ հասանելի եմ (hոգեբանի հետ խոսել ենք գիշերը)։

Մի անգամ էլ գիշերը՝ ժամը 01։00-ին, սենյակները ստուգում էի, որ գնամ, մեկ էլ տեսնեմ՝ բոլորով իրար գլխի են հավաքվել։ Չեն կարողանում քնել, որովհետեւ մտքով խրամատում են։ Ասացի, որ ամեն ինչ լավ է լինելու, կտեսնեք։ Այնքան մարտական էին, խնդրում էին՝ մի բան անեմ՝ շուտ լավանան, նորից գնան տղերքին հասնեն։ Հետո խնդրեցին, որ պատմեն իրենց խրամատային կյանքից, ոգեւորված պատմեցին, ու գիշերվա կեսին բոլորով սկսեցին ինձ համար երգել «Երեւանի սիրուն աղջիկը»։ Շատ էի շոյվել։ Հետո երգելը դարձավ սովորություն՝ անքուն գիշերները հաղթահարելու համար։

Մի անգամ տղաներից մեկին ծանր վնասվածքներով տեղափոխել էին հիվանդանոց: Տեսնելով բժիշկների արցունքները՝ սկսեց երգել, որ բժիշկներին ուրախացնի։ Ինձ ոգեւորելու համար էլ սկսեց երգել, բայց ինձ համար ոչ թե ուրախ, այլ տխուր երգ էր երգում։

Առաջին օրվանից (նկատի ունի պատերազմը սկսվելու առաջին օրը) մինչ այսօր կա տարբերություն։ Առաջին խումբը, որ եկավ, իրենց համար մի փոքր անակնկալ էր պատերազմը: Հիմա ապրված է այդ ամենը։ Զինվորներ կան, որ արագ են վերականգվում, կան որ մի քիչ զգայուն նյարդային համակարգ ունեն, մի փոքր ավելի երկար ժամանակ է պետք աշխատանք տանել։ Իրենք գիտեն, առաջին օրվանից ասել եմ, որ «Կոկա-կոլա»-ի պես ընդմիշտ եմ իրենց կյանքում, իրենց հետ կլինեմ, ինչքան պետք լինի։

Մի օր էլ բերել են մի զինվորի, որի դեմքն ամբողջությամբ վնասվել էր, ինքն էլ՝ Արցախից։ Հարազատներից այդ պահին մարդ չկար, ձեռքը բռնել ու ասում էի՝ քեզ հետ եմ, տղե՛ս, միասին կհաղթահարենք, չվախենաս։ Երբ զինվորին տարան վիրահատության, բուժքույրը մոտեցավ ու ասաց՝ ի՞նչ տղա, հլը տարեթվին նայեք, Ձեզնից մեծ է։ Բոլորն իմ տղաներն են, էլ տարեթվին չեմ նայում։

Խաղաղության ծնունդ, պատվոգիր ու «Պատիվ ունենք»

Շտապօգնությունը բերում է այրվածքներով, վերքերով, հետո սիրունանում, դուրս են գրվում, սիրուն ժամանակ գալիս են նորից մեզ մոտ։ Շատ լավն են, է՜, նրբանկատ, յուրահատուկ։ Բոլորն ուզում են ինչ-որ ձեւով շնորհակալություն հայտնել՝ չմտածելով, որ արդեն այնքան բան են արել մեզ համար։

Ծննդիս օրը անակնկալ էին պատրաստել․ տղաներով ֆուրշետի սեղան էին սարքել, մեկն էլ մյուսի վրա մուննաթ էր գալիս, թե՝ ինչի՞ սիրուն չես կտրել միրգը։ Տղան էլ պատասխանում էր, թե՝ ախր, աջ ձեռքս ապարատի մեջ է, ձախով եմ կտրել։ Տորթ էին առել, 20 տարեկանի մոմ դրել վրան։ Չեմ հիշի մի տարեդարձ, որ մեքենայումս տեղ չլիներ ծաղիկ դնելու։ Չեմ կարող իմ ապրումները նկարագրել։ Ասացի՝ ծնունդ չեմ անում, ի՞նչ ծնունդ, բայց միասին այդ օրվա հավաքն անվանեցինք հանուն խաղաղության՝ խաղաղության ծնունդ։

Տղաներիցս մեկն էլ հերթական թերապիայի ժամանակ հետն ընկույզ էր մաքրել բերել։ Ասում եմ՝ ինչո՞ւ ես բերել, ինքն էլ, թե՝ հո դատարկ ձեռքով չէի գալու։

Մեկն էլ ինձ իր խաչը նվիրեց, որով փրկվել էր։ Դիրքերում ունենում են, փրկվելու ժամանակ վերցրել էին։ Ասացի՝ դու դրանով փրկվել ես, թող քեզ ուղեկից լինի, ասաց՝ ուզում է այսուհետեւ այս խաչն ինձ մոտ լինի։

Մի օր էլ գիշերը աշխատասենյակիս դուռը թակեցին, բացեմ տեսնեմ՝ պատվոգրով, ծաղիկներով եկել են, մտան ներս ու բարձրաձայն ասացին․ «Պատիվ ունենք»։

Դիմել էին հրամանատարին, որ հատուկ ինձ պատվոգիր տան, ստորագրել էր, կնիք դրել, այնքան աշխատանք էր արվել։ Իմ աշխատասենյակն էլ առաջին հարկում է, իրենք 5-րդ, 4-րդ հարկերից այդքան ցավերով իջել էին, որ դա ինձ հանձնեն։ Կյանքիս ամենամեծ գնահատանքն էր։

Այդքան ուժ, հայրենասիրություն, նվիրվածություն կա նրանց մեջ։ Ինձ ասում են՝ ո՞նց ես կարողանում առանց հանգստի, առանց շաբաթ, կիրակիի, աչքերդ բացում ես ու վազում կենտրոն։ Սա ամենաքիչն է, որ կարող եմ անել՝ լսելով այն ամենը, ինչի միջով անցել են նրանք, տեսնելով այն ապրումները, որի միջով անցնում են։ Այդ ապարատները, որ կան ձեռքերին ու ոտքերին․․․ Իրենք կրում են անասելի ցավեր։ Կյանքի վերջին շնչով պայքարել են հայրենիքի համար։ Ամեն մեկիս մասնագիտական պարտքն է ծառայելու իրենց։ 19 տարեկան՝ մեկ ոտքով, 19 տարեկան՝ մեկ ձեռքով, մեկ աչքով։ Իրենք իրենց հոգեկան ու ֆիզիկական առողջությունը մեր հոգեկան ու ֆիզիկական առողջության համար են տվել։

Չեմ կարող գնալ հանգիստ պառկել՝ իմանալով, որ մեկը կարող է մտքերի պատճառով չկարողանա քնել։

Աշխատանքս ավարտ չունի, հասկանում եմ՝ ամենապատասխանատու պահն է իրենց կողքին լինելու, որ իմանան՝ մենակ չեն։ Վստահաբար, կարող եմ ասել՝ իմ տղաները հոգեպես ապահով վիճակում են։ Ամեն ինչ անում եմ դրա համար։ Առանց նվեր չեմ ճանապարհում (չներկայացրեց՝ ինչ նվերների մասին է խոսքը)։ Մտածում եմ՝ էլ ինչ կարող եմ անել, որ հոգիս հանգստանա։

Մի տղա ունեմ՝ շատ ծանր վնասվածքներով էին բերել, հետո տեղափոխեցին այլ կենտրոն։ Երբ լավացավ, զանգեց ասաց՝ երբեք չի մոռանա, թե ինչ եմ արել իր համար։ Իրականում ընդամենը կերակրում էի, քանի որ չէր կարողանում շարժվել․ թույլ էր, հետո սկսում էի խոսել, ինքը չէր պատասխանում։

Բոլորն իմ սոցիալական էջերում կան, ու հանկարծ, որ մեկի լուսանկարը հրապարակում եմ, դուրս գրվողները գրում են, հարցնում՝ նոր եկածնե՞րն են լավը, թե՞ իրենք․ սկսել են խանդել։

Շուտով հաղթելու ենք եւ դեռ երկար ենք խոսելու այս հրաշք տղաների հերոսությունների մասին։

Նշենք, որ այժմ զինվորների հարազատները չեն կարող գնալ հիվանդանոց՝ տեսակցության կորոնավիրուսի պատճառով։ 

Տպել
30041 դիտում

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտութուն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը