Փրկել այն, ինչը դեռ հնարավոր է

14/11/2020 schedule13:05

Հայաստանի հասարակական-քաղաքական դիսկուրսը ծանրագույն այս օրերին երկու հիմնական մասի է բաժանված։ Քաղաքական ու մերձքաղաքական շրջանակների մեծ մասը մի հարց է քննարկում՝ ովքեր են մեղավոր ստեղծված իրավիճակի համար եւ հատկապես ում է պետք հրապարակավ կախաղան հանել /այրել, քառատել/ Երեւանի կենտրոնում, իսկ երկրորդ՝ ցավալիորեն փոքր մասը փորձում է հասկանալ, թե ինչն է դեռ հնարավոր փրկել, ու ինչ է պետք անել դրա համար։

Շատ բան անել, իհարկե, արդեն հնարավոր չէ։ Եռակողմ հայտարարությունն ու Արցախում ստեղծված իրավիճակն այդ հնարավորությունը չեն տալիս։ Բայց ինչ-որ, թեկուզ՝ այսօրվա համընդհանուր աղետի ֆոնին փոքր թվացող բաներ փոխելու հնարավորություն գուցեեւ դեռ կա։ Եվ մենք բոլորս՝ իշխանությունով, ընդդիմությունով, Հայաստանով ու Սփյուռքով, պիտի փորձենք անել դա։ Ինչի՞ մասին է խոսքը։

Առաջին՝ կարելի է փորձել գոնե մի քանի շաբաթով երկարաձգել Քաշաթաղի ու Բերձորի հանձնումը, որովհետեւ ակնհայտ է, որ զուտ ֆիզիկապես հնարավոր չէ համատեղ հայտարարությամբ սահմանված ժամկետներում իրականացնել դա։ Ռազմաքաղաքական առումով դա ոչինչ չի փոխի, բայց գոնե մեր հազարավոր հայրենակիցներին ինչ-որ չափով կօգնի փրկել այն, ինչը դեռ հնարավոր է փրկել։ Իսկ այդ մի քանի շաբաթները կարելի է օգտագործել ու փորձել բարելավել ստորագրված եռակողմ հայտարարության ինչ-ինչ կետեր։ Բանն այն է, որ հակամարտության կարգավորման՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ֆորմատն ուժի մեջ է, որեւէ մեկը դա չի չեղարկել, ճիշտ այնպես, ինչպես չեն չեղարկվել կարգավորման սկզբունքները, որոնց մեջ մտնում է նաեւ ուժի կիրառման կամ դրա սպառնալիքի բացառումը։ Հասկանալի է, որ նոյեմբերի 10-ից հետո շատ բան է փոխվել, ավելին՝ փոխվել է գրեթե ամեն ինչ, բայց փաստ է, որ այս վիճակը ստեղծվել է ադրբեջանական կողմի՝ ուժի կիրառման (այսինքն՝ կարգավորման սկզբունքներից մեկի խախտման) արդյունքում, համատեղ հայտարարությունն էլ ստորագրվել է ուժի կիրառման սպառնալիքի ներքո (այսինքն՝ կարգավորման մեկ այլ սկզբունքի խախտմամբ)։ Ընդ որում՝ խոսքն այն սկզբունքների մասին է, որոնք պաշտոնապես ընդունել են եւ՛ Հայաստանը, եւ՛ Ադրբեջանը, եւ որոնք ըստ էության առ այսօր ուժի մեջ են։ Հասկանալի է, որ այս փաստարկները եռակողմ հայտարարության չեղարկման հիմք դառնալ չեն կարող, բայց գոնե առանձին դետալների վերանայման շուրջ քննարկումների վերածվել կարող են։ Եվ Հայաստանը գուցե դեռ կարող է աշխատել այդ ուղղությամբ։ Դա, իհարկե, չափազանց բարդ կլինի, որովհետեւ Ադրբեջանը հանդես է գալիս հաղթողի դիրքերից եւ առավելագույնն է պահանջելու, բայց բանակցային սեղանին նաեւ Արցախի անվտանգության խնդիրն է, ստորագրված հայտարարությունն այդ անվտանգության ապահովման տեսանկյունից խոցելի է, ու դա ակնհայտ է նաեւ Մինսկի խմբի համանախագահների համար։

Հարց է ծագում՝ իսկ ո՞վ պիտի փորձի օգտագործել այս՝ թեկուզ չնչին, հնարավորությունները։ Դա, իհարկե, նույնպես էական է, բայց շատ ավելի էական է, թե նրանք, ովքեր պիտի փորձեն անել դա, ինչպիսի՞ Հայաստան են ունենալու թիկունքում։ Քաոսի ու անիշխանության վերածվա՞ծ, թե՞ շատից-քչից կայուն ու կառավարելի։ Մնացած հարցերն այս պահին էական չեն։ Որոշ ժամանակ անց բոլոր այդ հարցերն, իհարկե, բարձրացվելու են, բայց այս պահի հարցերը լուծելու համար մեզ բառացիորեն հաշված օրեր են մնացել։ Ու հաստատ չի կարելի այդ թանկարժեք ժամանակը ծախսել այլ օրակարգերի վրա։

Տպել
2829 դիտում

Հայտնի են զորակոչի և զորացրման օրերը

Դեսպան Փոլադյանն Ալժիրի ԱԳ նախարարին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը

Ընտանիքի հասցեին վիրավորանք են հնչեցնում նրանք, ովքեր ոչ քննադատության փաստարկ ունեն, ոչ էլ դաստիարակություն. Իոաննիսյան

Երևան-Երասխ ավտոճանապարհի երթևեկությունը այրվող անվադողերով խաթարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Երևանում հայտնաբերվել են կողաշրջված մոպեդներ. 22-ամյա մոպեդավարը հիվանդանոցում մահացել է

Հայտնի է «Երևանի մարաթոն» ամենամյա վազքի մրցման անցկացման ժամկետը

Համեղ ու առողջ․ «Բիգ Լայֆ» ընկերության «Նարինե» արտադրանքն ու սպասվող նոր պրոդուկտը

Հայոց ցեղասպանության ժխտման և անպատժելիության մթնոլորտը հանգեցրել են աշխարհում նոր ոճրագործությունների. Շվեդիայի դեսպան

ՄՔԴ դատախազ Օկամպոն ելույթ է ունեցել Ֆրանկֆուրտի Սուրբ Պողոս եկեղեցում Ցեղասպանությանը նվիրված երեկոյին

Քննարկվել է ՀՀ-Չեխիա ռազմատեխնիկական համագործակցությունը, պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել

2-6 ժամ լույս չի լինի Երևանի և 8 մարզի բազմաթիվ հասցեներում

Մենք սգում ենք նրանց համար, ովքեր սպանվեցին Հայոց ցեղասպանության ժամանակ․ Սամանթա Փաուեր

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել