Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Հայաստանն այսօր լրջագույն ճամփաբաժանի առջեւ է կանգնած, ու մենք բոլորս միասին պիտի որոշենք՝ դեպի անցյա՞լ ենք շարժվում, թե՞ դեպի ապագա։ Ընդ որում՝ անցյալին վերադառնալու մասին խոսելիս ամենեւին էլ նկատի չունենք անցյալի քաղաքական ուժերը, նախկին իշխանություններին եւ այլն։ Այդ իմաստով այսօրվա իշխանություններն էլ կարող են դառնալ անցյալ, որովհետեւ ոչ ընդամենը մի քանի ամիս առաջվա վստահության պաշարն ունեն, ոչ հեղափոխության հռչակած բարեփոխումները շարունակելու ռեսուրսն ու կարողությունը, ոչ էլ երկարաժամկետ կամ միջնաժամկետ հեռանկարում իշխանությունն ամրապնդելու շանս։ Խոսքն անցյալին վերադառնալու ավելի լուրջ ու խորքային հավանականության մասին է, որովհետեւ նահանջն ամենուրեք է։
Արցախում վիճակը մոտավորապես այնպիսին է, ինչպիսին 1988-91-ին։ Նույնիսկ շատ ավելի վատ, որովհետեւ թեեւ Հայաստանին կապող միջանցք կա, բայց նախկին ԼՂԻՄ տարածքի մոտ 30 տոկոսն ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ է, խաղաղ բնակավայրերն ավերված են, բնակիչները՝ տարհանված, անվտանգության երաշխավորներն էլ ռուս խաղաղապահներն են (Խորհրդային Միության վերջին տարիներին այդ դերը ստանձնել էին ԽՍՀՄ ներքին զորքերը)։ Հայաստանի տնտեսական վիճակը նույնքան ծանր է, որքան այն տարիներին, ու տնտեսական կոլապսի վտանգ կա։ Անգամ հասարակության բարոյահոգեբանական տեսանկյունից ենք վերադարձել այդ տարիների իրավիճակին, որովհետեւ զոհի բարդույթը, որ հազիվ հաղթահարել էինք արցախյան առաջին պատերազմում տարած հաղթանակի շնորհիվ, կրկին վերադառնում է։ Ու նորից հայտնվում ենք ցեղասպանվածի, հայի բախտից ու աշխարհի անարդարությունից դժգոհողի եւ մեզ հերթական անգամ ցեղասպանությունից փրկողի նկատմամբ անսահման երախտագիտության տիրույթում։ Եվ այդ ամենը՝ Ռուսաստանից գրեթե լիակատար կախվածության պայմաններում։
Հիմա մենք ոչ անցյալում ենք, ոչ ապագայում։ Հիմա մենք զրոյական կետում ենք։ Անցյալի իրողություններին վերադառնալը շատից-քչից կանխատեսելի է, առաջ շարժվելը՝ անորոշ ու մի քիչ էլ վախենալու։ Առաջինի դեպքում՝ արտաքին-քաղաքական ու անվտանգային հարցերում լիովին ապավինում ենք բացառապես Ռուսաստանին, նրանք, ի դեպ, Արցախի հայ բնակչության անվտանգությունը նույնպես կապահովեն (դա նաեւ իրենց է պետք), հետո կամաց-կամաց կհարմարվենք նոր իրողություններին, տնտեսական դժվարությունները կհաղթահարենք, քայլ առ քայլ կփորձենք հզորանալ՝ այնքանով, ինչքանով Ռուսաստանը թույլ կտա, մի խոսքով՝ լավից-վատից կգոյատեւենք։
Երկրորդ ճանապարհը շատ ավելի բարդ է, որովհետեւ մեզանից պահանջելու է ուժերի գերլարում, առավելագույն կշռադատվածություն բոլոր հարցերում, բացառիկ պատասխանատվություն՝ ցանկացած որոշում կայացնելիս, հրաժարում բոլոր տեսակի պատրանքներից ու աշխարհաքաղաքական իրողությունների հետ հաշվի նստելու սթափություն, տնտեսության բոլոր ոլորտների, գիտության, կրթության, աշխարհայացքի արմատական փոփոխություններ եւ այլն։ Ու ոչ մի երաշխիք չկա, որ կստացվի։ Հնարավոր է՝ այս անգամ նույնպես ձախողվենք, ինչպես ձախողվել ենք անկախությանը հաջորդած 29 տարիների արդյունքում՝ սկսելով ավելի նպաստավոր պայմաններում։
Բայց մենք այլ տարբերակ չունենք, մենք պիտի կատարենք մեր ընտրությունը։ Ընդ որում՝ միջանկյալ տարբերակներ կամ չկան, կամ կարող են շատ ավելի աղետալի հետեւանքների հանգեցնել, որովհետեւ աշխարհաքաղաքական կենտրոններին «ֆռցնելու» փորձերը սովորաբար հենց այդպես էլ ավարտվում են։ Ու դա պիտի լինի շատ լուրջ ընտրություն՝ առանց էմոցիաների եւ հիմնված բացառապես սթափ հաշվարկների վրա։
Արմեն Բաղդասարյան
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Հովիկ Աղազարյանը տարբեր դրվագներով հրապարակման չենթակա տեղեկատվության արտահոսքեր է կազմակերպել․ Կոնջորյան
Հարավային Կորեայի խորհրդարանը հայտարարել է նախագահի իմփիչմենթի քվեարկության օրը
Մասիսում հրկիզել են քրեական հետախուզության նախկին օպերլիազորի ավտոմեքենան
Բյուջեին դեմ քվեարկելով՝ «Հայաստան» դաշինքը դեմ քվեարկեց թոշակ ստանալու և զենք գնելու նախագծին. Ալեքսանյան
Աննա Հակոբյանը նոր լուսանկարներ է հրապարակել
Հիմնանորոգվում է Երևան-Էջմիածին հատվածի թունելային տեղամասը (լուսանկարներ)
Ազգային ժողովն ընդունեց 2025 թվականի պետբյուջեի նախագիծը
1 օրվա ընթացքում տրանսպորտային պատահարների հետևանքով տուժել է 8 քաղաքացի
«Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ-ին անհրաժեշտ են «Դ» կարգի վարորդական իրավունք ունեցող վարորդներ. մանրամասներ
Արդեն քառորդ դար Գյումրիում ճաշակ ու որակ թելադրողը. «Անի» պարային համույթը 25 տարեկան է` «Անավարտ պար»
Ամերիկացի հեռուստալրագրող Թաքեր Կարլսոնը ժամանել է Մոսկվա և հարցազրույց ունեցել Լավրովի հետ. տեսանյութ
«Դուրս եմ գալիս խմբակցությունից». Հովիկ Աղազարյանը լքեց ՔՊ-ն
19-ամյա աղջիկը հայտնել է՝ Երևանի հյուրանոցներից մեկում իրեն բռնաբարել են ու ծեծել. մեկը ֆուտբոլիստի որդի է
Հարավային Կորեայի նախագահը փորձել է ռազմական դրություն մտցնել, նրան չի հաջողվել. երկրում իրավիճակը լարված է
Վրաստանում ավարտվել է ցույցերի 5-րդ գիշերը. հատուկ ջոկատայինները կրկին միջամտել են, կիրառել ծանր տեխնիկա
Խոշոր հրդեհ Մասիս քաղաքում. այրվել են վագոն-տնակն ու կից կառույցը
Թուրքիան Ադրբեջանում նոր դեսպան է նշանակել
Երևանի հասարակական տրանսպորտի բնականոն աշխատանքը վերականգնվել է
Փակ հատվածներ, մերկասառույց. ինչ իրավիճակ է ՀՀ ավտոճանապարհներին
Վարչապետը հայտնել է՝ ովքեր կմասնակցեն Գյումրիի քաղաքապետի նախնական ընտրություններին
Հովիկ Աղազարյանը հեռացվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունից
Արայիկ Հարությունյանը մեկնում է Բահրեյն
Առավոտյան ավտոբուս կլինի՞. Ավինյանն ասաց՝ եթե պետք եղավ, անձնապես կգնան, մեքենաներով կտեղափոխեն մարդկանց
Նոր պաշտոնանկություն. վարչապետը որոշում է ստորագրել
32 աշխատակից է ազատվել, էն հրահրող ընդդիմադիրները հասկանո՞ւմ են, որ մարդիկ խնդրի առաջ կանգնեցին. Ավինյան
Սերգեյ Կոպիրկինը հանդիպել է Հայաստանում Սիրիայի դեսպանի հետ, հայտնել Ռուսաստանի դիրքորոշումը
Մասիսում վագոն-տնակ է այրվել
Վթար է տեղի ունեցել «Զովունի» ենթակայանում. Երևանի որոշ վարչական շրջաններ հոսանքազրկված են
ԱՍՀ նախարարն ու Շիրակի մարզպետն այցելել են երեխաների և ավագ սերնդի անձանց շուրջօրյա խնամքի հաստատություններ
Վրաստանում ուկրաինական սցենար չի լինի, մենք պատվով կմտնենք Եվրոպա. Թբիլիսիի քաղաքապետ
Հովիկ Աղազարյանին կհեռացնեն «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության շարքերից
Անասելի մեծ էներգիա ու ջերմություն են փոխանցում յուրաքանչյուր մարդու. կայացել է «Ճախրուկ»-ի առաջին մենահամերգը
Պուտինն ու Էրդողանը հեռախոսազրույց են ունեցել. քննարկվել է Սիրիայում տիրող իրավիճակը
«Աշխատավարձը քիչ է, զուգարան չկա». ովքեր են փորձում Երևանը թողնել առանց տրանսպորտի. տեսանյութ
Հայաստանը միացել է «Ազատություն առցանց կոալիցիային»
Պաշտոնական խնդրանքի դեպքում Թեհրանը պատրաստ է ուժեր ուղարկել Սիրիա. Աբբաս Արաղչի
Երեխաներին սեռական շահագործումից և սեռական բռնությունից պաշտպանելուն ուղղված լրացուցիչ երաշխիքներ կստեղծվեն
Վրաստանի ՍԴ-ն մերժել է նախագահ Զուրաբիշվիլիի՝ ընտրությունները հակասահմանադրական ճանաչելու վերաբերյալ հայցը
Մի՛ հորինեք, դուք սխալ տեղեկատվություն ունեք. «Վրացական երազանք»-ը հերքել է Ղարիբաշվիլիի հեռանալու լուրերը
Հարավային Կորեայում ռազմական դրություն է հայտարարվել
