Երևան
12 °C
Անձնական տվյալները, ինչպիսիք են նաեւ մարդու պատկերը, կյանքի հանգամանքը, հայտնվելով համացանցում, այնտեղ մնում են հավերժ, եւ մարդը կորցնում է դրանց նկատմամբ վերահսկողությունը, ինչը կարող է հետագայում բացասաբար անդրադառնալ եւ միջամտել նրա կյանքին։ «Մեդիա կենտրոն»-ում այսօր հրավիրված առցանց քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ արդարադատության նախարարության անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալության պետ Գեւորգ Հայրապետյանը՝ անդրադառնալով գերեվարված զինծառայողների լուսանկարների՝ համացանցում տարածվող անկառավարելի հոսքերին:
Պատերազմի ընթացքում եւ մինչ օրս էլ համացանցում տարածվում են պարտադիր զինվորական ծառայության մեջ գտնվող զինվորների կամ Արցախ մեկնած կամավորների լուսանկարներ, ծառայության վայրեր, անձնական այլ տվալներ․ որեւէ լուր չունենալով՝ հարազատները փորձում են գոնե այդ կերպ գտնել նրանց։ Խիստ կարեւոր եւ մարդկային նպատակներ հետապնդող այդ հրապարակումները, սակայն, կարող են ունենալ նաեւ բացասական հետևանքներ։
Անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալության պետ Գեւորգ Հայրապետյանի խոսքով՝ մենք, որպես սոցիալական մարդիկ, մեր կյանքի այս կամ այն տվյալը կարող ենք հանրայնացնել, սոցիալական ցանցում հրապարակել, բայց երբ խոսքը գերության մեջ գտնվող կամ գտնված անձանց մասին է, նրանք չունեն վերահսկողության հնարավորություն, եւ հետագայում՝ տասը-քսան տարի անց, իրենց սերունդների համար էլ այդ դրվագը մնալու է հասանելի, ամեն անգամ որոնողական համակարգում այդ մարդկանց լուսանկարը կամ անուն-ազգանունը որոնելիս համակարգը դա բերելու է, եւ, ըստ էության, մարդիկ չեն կարողանալու օգտվել մոռացված լինելու կամ վիրտուալ մահվան իրենց իրավունքից։
Հայրապետյանը նշեց, որ գիտության ու տեխնիկայի զարգացմանը զուգահեռ մարդիկ միշտ չէ, որ ամբողջությամբ պատկերացնում են դրանց միջամտությունների ծավալը եւ հաշվի չեն առնում՝ կիրառվող միջոցը արդյո՞ք համաչափ է նպատակին, արդյո՞ք հնարավոր չէ դրան հասնել առավել նվազ միջամտության միջոցով։ «Մի կողմից ստացվում է, որ տվյալը զգայնություն ունի, մյուս կողմից մարդիկ, առանց հաշվի առնելու միջամտության ծավալները, այն, որ այդ տվյալը անգամ հարյուր տարի հետո շարունակելու է մնալ համացանցում, ռիսկային են դարձնում գերեվարված անձանց կյանքի այդ դրվագը հրապարակայնացնելը, հատկապես համացանցում ամեն մի վերահրապարակում կարող է բազմապատիկ էֆֆեկտ ունենալ, պատրվակ չէ, որ ինչ-որ տեղ ինչ-որ մեկը դա հրապարակել է, ամեն մարդ ունի իր լսարանը եւ ամեն մարդ ինֆորմացիայի գեներացնող եւ տարածող է, ինչը նշանակում է, որ որքան շատ մարդ է տարածում, այդքան բազմապատկվում է դրա հասցեատերերի թիվը, ուստի ամեն մարդ, ձեռնպահ մնալով տարածելուց, իրականում կարող է բան փոխել, որովհետեւ ավելի քիչ մարդկանց այդ ինֆորմացիան հասանելի կդառնա»,- ասաց Հայրապետյանը։
Նրա համոզմամբ՝ սա չի նշանակում, թե անձնական տվյալներն օգտագործել առհասարակ չի կարելի, բայց պետք է հաշվի առնել՝ ավելի նվազ միջոցներով նույն նպատակին հասնելու հնարավորությունը, պետք է փորձել դեմքերը ցույց չտալ, ապաանձնավորել կամ դիմել պատկան մարմիններին։ «Եթե հանդիպել եք տեսանյութի եւ նպատակ ունեք պետական մարմինների ուշադրությունը հրավիրել, ո՞րն է ավելի արդյունավետ․ տեղադրել սոցիալական էջո՞ւմ, թե՞ հասցեական ուղարկել տվյալ մարմնին, իհարկե, երկրորդը, մարդիկ պետք է հասկանան, որ գործ ունեն զգայուն թեմայի հետ, եւ որպես նպատակին հասնելու միջոցներ պետք է ընտրեն ոչ թե այն, որը հեշտ է, այլ այն, որն ավելի նվազ միջամտող է մարդու կյանքին»,- ասաց նա՝ ընդգծելով, որ հրապարակված տվյալների միջամտությունը կարող է ի հայտ գալ նաեւ շատ տարիներ անց։
Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանի կարծիքով՝ ինֆորմացիոն ոլորտն այսօր աղետալի վիճակում է, ոտնահարվում են ինչպես ինքնակարգավորման մեխանիզմները, այնպես էլ պրոֆեսիոնալ նորմերը։ «Մի շաբաթ առաջ, երբ Ֆրանսիայի հրապարակում էին հավաքվել մշակույթի, գիտության ներկայացուցիչները եւ գլխավոր խնդիրը համարում էին անհետ կորածների եւ գերիների հարցի լուծումը, նրանցից մեկը կոչ արեց, որ հաջորդ հավաքին բոլոր այն մարդիկ, ովքեր ունեն գերեվարված հարազատ, նկարներով դուրս գան երթի, բայց, փառք Աստծո, գտնվեցին մարդիկ, որ խորհուրդ տվեցին դա չանել՝ հասկանալով, որ դա կարող է շատ ծանր հետեւանքներ ունենալ հենց այդ անձանց համար»,- ասաց Մելիքյանը՝ շեշտելով, որ հասարակությունը պետք է առաջնորդվի այդ «մի վնասիր» սկզբունքով, այլ ոչ թե թույլ տա, որ էմոցիաները դուրս գան սահմաններից։ «Պետք է հետեւել էթիկայի կանոններին եւ հասկանալ, որ, սենսացիայից բացի, գոյություն ունեն մարդկային ճակատագրեր, եւ պետք է ամեն ինչ անել դրանց չվնասելու համար»,- նշեց Մելիքյանը։
Մեդիափորձագետ Արթուր Պապյանի դիտարկումներով էլ՝ գերեվարված զինծառայողների լուսանկարները հրապարակվում են ինչպես ֆեյսբուքյան որոշ խմբերում, այնպես էլ տելեգրամյան ալիքներով, ուր ստեղծվում է կոնտենտ, որը մարդիկ տարածում են՝ ունենալով բարի նկատառումներ․ «Լինում են հրապարակումներ նաեւ ադրբեջանական ռեսուրսներում, որտեղից վերցնում ու տարածում են, այսինքն՝ կոնտենտը կա, շատ է, եւ երբեմն դժվար է հասկանալ՝ որն է հին, որը՝ նոր, այս առումով շատ քիչ է լուրջ աշխատանք իրականացվում»։
Պապյանը հիշեցրեց, որ գոյություն ունի փաստերի ստուգում մեխանիզմ, «մի վնասիր» սկզբունք, կողմերի հետ քննարկում, իսկ այսօր ԶԼՄ-ները, տրվելով շտապողականությանը, ունենալով երբեմն այլ մոտիվներ, տարածում են դրանք՝ խախտելով մասնագիտական լուրջ կանոններ․ «Վտանգները բազմաթիվ են․ ինչ-որ դեպքերում տեսնում ենք, որ գերիները արժանանում են հանրային պարսավանքի ինձ համար անհասկանալի պատճառներով, մարդիկ նրանց մեղադրում են՝ ասելով, թե ինչու են գերի հանձնվել․ գերության տրավմաները քիչ են, մի հատ էլ հասարակական տրավմայի են արժանանում, բացի այդ, այս մարդկանց հետ հարցազրույցներ են հրապարակվում՝ նշելով, թե որտեղ գերեվարվեցին, ինչպես եղավ, իսկ դա կարող է խնդիրներ առաջացնել մյուս գերիների համար»։ Պապյանը շեշտեց, որ զինծառայողների գերության կոնկրետ վայրեր նշելը անորոշ մթնոլորտ է ստեղծում տվյալ վայրում զինվոր ունեցող մյուս բոլոր քաղաքացիների համար։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումՌԴ պատվիրակությունը կլինի Ստամբուլում և կսպասի ուկրաինական կողմին. Պեսկովը հայտնել է՝ երբ կհրապարակվի կազմը
Քննարկվել են Հայաստանի և Հյուսիսային Մակեդոնիայի միջև երկկողմ համագործակցության զարգացման հնարավորությունները
Ընդդիմության երեսփոխանները «կատաղած են». ինչի համար է Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի «սիրտը գցում». տեսանյութ
«Նոա»-ն իր պատմության մեջ երկրորդ անգամ նվաճել է Հայաստանի գավաթը
Շինաղբով պատված «Եռաբլուր»-ին հարող լանջերի շուրջ 15 հա տարածքում ևս նոր քաղաքային անտառ է հիմնվել. Ավինյան
Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոնը տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար ունի
Զեղծարարության տարածված սխեմաներից մեկը՝ հեռախոսազանգեր․ ինչպե՞ս պաշտպանվել
Ադրբեջանից և Թուրքիայից հետո որպես երրորդ սպառնալիք ՀՀ քաղաքացիները դիտարկում են ՌԴ-ն. Ղազարյան. տեսանյութ
Գործընկերության նոր օրակարգի ստորագրումը կարևոր հանգրվան՝ ԵՄ-ՀՀ համագործակցության ընդլայնման ճամփին. Միրզոյան
ՆԳՆ շրջիկ սպասարկման գրասենյակները ծառայություններ կմատուցեն Կոտայքի և Սյունիքի մարզերում. ժամանակացույց
ՀԷՑ վթարավերականգնողական բրիգադներն աշխատում են արտակարգ ռեժիմով. ինչու լույս չկա Երևանի բազմաթիվ հասցեներում
Մեր ռազմավարական դիրքը Հայաստանը դարձնում է բիզնեսի համար իսկական տարածաշրջանային հաբ. Գևորգ Պապոյան
ԲՏԱ նախարարն ընդունել է տեխնոլոգիական ոլորտում մեծ ներդրում ունեցող ճապոնացի գիտնական Յոշիակի Հագիվարային
Ծաղկունքի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել. դրանցից մեկը հայտնվել է դաշտում
Բուդապեշտում կբացվի Հայաստանի առաջին ռեզիդենտ դեսպանությունը. Արշակյանն ընդունել է Հունգարիայի պատգամավորներին
Հակակոռուպցիոն կոմիտեն թեժ գիծ է գործարկել. այն արդեն գործում է
Ոչ ֆորմալ շփումներ գործընկերների հետ. Սուրեն Պապիկյանը նոր լուսանկարներ է հրապարակել
Ահազանգում եմ և անհանգստացած եմ համայնքային մանկապարտեզներում բռնության դեպքերով. Սոնա Ղազարյան
Հզոր ցիկլոնի հետևանքները. Գագիկ Սուրենյանը տեսանյութ է հրապարակել
Լյուքսեմբուրգում Արարատ Միրզոյանն ու ԵԽ մարդու իրավունքների հանձնակատարը համագործակցության հարցեր են քննարկել
Արայիկ Հարությունյանը մասնակցել է փոստային բացիկի և հատուկ ծրարի մարման արարողությանը
Նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի կազմման ծառայությունների ձեռքբերման մրցույթ. «ՔոնթուրԳլոբալ Հիդրո կասկադ»
Թրամփը չի խմել թագաժառանգ Բեն Սալմանի հյուրասիրած սուրճը. տեսախցիկները ֆիքսել են պահը. տեսանյութ
Բեռլինում հանդիպել են Սուրեն Պապիկյանն ու Միացյալ Թագավորության զինված ուժերի նախարարը. ի՞նչ է քննարկվել
Նյու Դելիում Հայաստան-Հնդկաստան երկկողմ օրակարգին առնչվող հարցեր են քննարկվել
ԵՄ-ն դիտարկում է Հայաստանը որպես վստահելի և արժանահավատ գործընկեր. Գերտ Յան Կուպմանը՝ վարչապետին
Հոսանքահարման հետևանքով զինծառայող է մահացել. ՊՆ
Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Գերտ Յան Կուպմանի գլխավորած պատվիրակությանը
ՄԱԿ-ի խաղաղապահության նախարարական հանդիպման մասնակիցները. Սուրեն Պապիկյանը լուսանկարներ է հրապարակել
Հնդիկ վաճառականները կրպակներից հեռացրել են թուրքական ապրանքները
Պողոս Պողոսյանը ասել է՝ «պրիվետ, Ռոբ», դրանից հետո Քոչարյանի թիկնապահները տարել են զուգարան, ծեծել․ Ալեքսանյան
Դոլարն ու եվրոն շարունակել են էժանանալ. ի՞նչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 13-ին
2-ամյա երեխայի անհետացման չճշտված հրապարակումներն էմոցիաներ են ստեղծում. ընտանիքը ծանր վիճակում է. ՆԳՆ խոսնակ
Սուրեն Պապիկյանը Բեռլինում մասնակցել է ՄԱԿ-ի խաղաղապահության նախարարական հանդիպման բացման արարողությանը
Թիթեղը հարվածել է հղի կնոջը, վնասել պտղին. չծնված երեխան փրկել է մոր կյանքը. մանրամասներ
Մարմարիկում որոնողական աշխատանքները կշարունակվեն մինչև կորած երեխայի գտնվելը. ջրում ցանցեր են տեղադրվել
AMIO Easy. ձեր բիզնեսի աճի արագ ուղին
7 տարի ինչ ասես չեք ասել ՀՀ ղեկավարին, ստոր լուտանքներ կպցրել ու չե՞ք մտածել պետության մասին. Հարությունյան
Ջրասուզակը հայտնաբերել է «Սմավերդի» լճակում ջրահեղձ եղած քաղաքացու դին և դուրս բերել ափ
Ո՞ր լրագրողական ծառայության համար է Թագուհի Թովմասյանը ձեռք բերել 3 բնակարան նախկին հոռի ժամանակում. Կոնջորյան
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT