Երևան
12 °C
Անձնական տվյալները, ինչպիսիք են նաեւ մարդու պատկերը, կյանքի հանգամանքը, հայտնվելով համացանցում, այնտեղ մնում են հավերժ, եւ մարդը կորցնում է դրանց նկատմամբ վերահսկողությունը, ինչը կարող է հետագայում բացասաբար անդրադառնալ եւ միջամտել նրա կյանքին։ «Մեդիա կենտրոն»-ում այսօր հրավիրված առցանց քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ արդարադատության նախարարության անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալության պետ Գեւորգ Հայրապետյանը՝ անդրադառնալով գերեվարված զինծառայողների լուսանկարների՝ համացանցում տարածվող անկառավարելի հոսքերին:
Պատերազմի ընթացքում եւ մինչ օրս էլ համացանցում տարածվում են պարտադիր զինվորական ծառայության մեջ գտնվող զինվորների կամ Արցախ մեկնած կամավորների լուսանկարներ, ծառայության վայրեր, անձնական այլ տվալներ․ որեւէ լուր չունենալով՝ հարազատները փորձում են գոնե այդ կերպ գտնել նրանց։ Խիստ կարեւոր եւ մարդկային նպատակներ հետապնդող այդ հրապարակումները, սակայն, կարող են ունենալ նաեւ բացասական հետևանքներ։
Անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալության պետ Գեւորգ Հայրապետյանի խոսքով՝ մենք, որպես սոցիալական մարդիկ, մեր կյանքի այս կամ այն տվյալը կարող ենք հանրայնացնել, սոցիալական ցանցում հրապարակել, բայց երբ խոսքը գերության մեջ գտնվող կամ գտնված անձանց մասին է, նրանք չունեն վերահսկողության հնարավորություն, եւ հետագայում՝ տասը-քսան տարի անց, իրենց սերունդների համար էլ այդ դրվագը մնալու է հասանելի, ամեն անգամ որոնողական համակարգում այդ մարդկանց լուսանկարը կամ անուն-ազգանունը որոնելիս համակարգը դա բերելու է, եւ, ըստ էության, մարդիկ չեն կարողանալու օգտվել մոռացված լինելու կամ վիրտուալ մահվան իրենց իրավունքից։
Հայրապետյանը նշեց, որ գիտության ու տեխնիկայի զարգացմանը զուգահեռ մարդիկ միշտ չէ, որ ամբողջությամբ պատկերացնում են դրանց միջամտությունների ծավալը եւ հաշվի չեն առնում՝ կիրառվող միջոցը արդյո՞ք համաչափ է նպատակին, արդյո՞ք հնարավոր չէ դրան հասնել առավել նվազ միջամտության միջոցով։ «Մի կողմից ստացվում է, որ տվյալը զգայնություն ունի, մյուս կողմից մարդիկ, առանց հաշվի առնելու միջամտության ծավալները, այն, որ այդ տվյալը անգամ հարյուր տարի հետո շարունակելու է մնալ համացանցում, ռիսկային են դարձնում գերեվարված անձանց կյանքի այդ դրվագը հրապարակայնացնելը, հատկապես համացանցում ամեն մի վերահրապարակում կարող է բազմապատիկ էֆֆեկտ ունենալ, պատրվակ չէ, որ ինչ-որ տեղ ինչ-որ մեկը դա հրապարակել է, ամեն մարդ ունի իր լսարանը եւ ամեն մարդ ինֆորմացիայի գեներացնող եւ տարածող է, ինչը նշանակում է, որ որքան շատ մարդ է տարածում, այդքան բազմապատկվում է դրա հասցեատերերի թիվը, ուստի ամեն մարդ, ձեռնպահ մնալով տարածելուց, իրականում կարող է բան փոխել, որովհետեւ ավելի քիչ մարդկանց այդ ինֆորմացիան հասանելի կդառնա»,- ասաց Հայրապետյանը։
Նրա համոզմամբ՝ սա չի նշանակում, թե անձնական տվյալներն օգտագործել առհասարակ չի կարելի, բայց պետք է հաշվի առնել՝ ավելի նվազ միջոցներով նույն նպատակին հասնելու հնարավորությունը, պետք է փորձել դեմքերը ցույց չտալ, ապաանձնավորել կամ դիմել պատկան մարմիններին։ «Եթե հանդիպել եք տեսանյութի եւ նպատակ ունեք պետական մարմինների ուշադրությունը հրավիրել, ո՞րն է ավելի արդյունավետ․ տեղադրել սոցիալական էջո՞ւմ, թե՞ հասցեական ուղարկել տվյալ մարմնին, իհարկե, երկրորդը, մարդիկ պետք է հասկանան, որ գործ ունեն զգայուն թեմայի հետ, եւ որպես նպատակին հասնելու միջոցներ պետք է ընտրեն ոչ թե այն, որը հեշտ է, այլ այն, որն ավելի նվազ միջամտող է մարդու կյանքին»,- ասաց նա՝ ընդգծելով, որ հրապարակված տվյալների միջամտությունը կարող է ի հայտ գալ նաեւ շատ տարիներ անց։
Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանի կարծիքով՝ ինֆորմացիոն ոլորտն այսօր աղետալի վիճակում է, ոտնահարվում են ինչպես ինքնակարգավորման մեխանիզմները, այնպես էլ պրոֆեսիոնալ նորմերը։ «Մի շաբաթ առաջ, երբ Ֆրանսիայի հրապարակում էին հավաքվել մշակույթի, գիտության ներկայացուցիչները եւ գլխավոր խնդիրը համարում էին անհետ կորածների եւ գերիների հարցի լուծումը, նրանցից մեկը կոչ արեց, որ հաջորդ հավաքին բոլոր այն մարդիկ, ովքեր ունեն գերեվարված հարազատ, նկարներով դուրս գան երթի, բայց, փառք Աստծո, գտնվեցին մարդիկ, որ խորհուրդ տվեցին դա չանել՝ հասկանալով, որ դա կարող է շատ ծանր հետեւանքներ ունենալ հենց այդ անձանց համար»,- ասաց Մելիքյանը՝ շեշտելով, որ հասարակությունը պետք է առաջնորդվի այդ «մի վնասիր» սկզբունքով, այլ ոչ թե թույլ տա, որ էմոցիաները դուրս գան սահմաններից։ «Պետք է հետեւել էթիկայի կանոններին եւ հասկանալ, որ, սենսացիայից բացի, գոյություն ունեն մարդկային ճակատագրեր, եւ պետք է ամեն ինչ անել դրանց չվնասելու համար»,- նշեց Մելիքյանը։
Մեդիափորձագետ Արթուր Պապյանի դիտարկումներով էլ՝ գերեվարված զինծառայողների լուսանկարները հրապարակվում են ինչպես ֆեյսբուքյան որոշ խմբերում, այնպես էլ տելեգրամյան ալիքներով, ուր ստեղծվում է կոնտենտ, որը մարդիկ տարածում են՝ ունենալով բարի նկատառումներ․ «Լինում են հրապարակումներ նաեւ ադրբեջանական ռեսուրսներում, որտեղից վերցնում ու տարածում են, այսինքն՝ կոնտենտը կա, շատ է, եւ երբեմն դժվար է հասկանալ՝ որն է հին, որը՝ նոր, այս առումով շատ քիչ է լուրջ աշխատանք իրականացվում»։
Պապյանը հիշեցրեց, որ գոյություն ունի փաստերի ստուգում մեխանիզմ, «մի վնասիր» սկզբունք, կողմերի հետ քննարկում, իսկ այսօր ԶԼՄ-ները, տրվելով շտապողականությանը, ունենալով երբեմն այլ մոտիվներ, տարածում են դրանք՝ խախտելով մասնագիտական լուրջ կանոններ․ «Վտանգները բազմաթիվ են․ ինչ-որ դեպքերում տեսնում ենք, որ գերիները արժանանում են հանրային պարսավանքի ինձ համար անհասկանալի պատճառներով, մարդիկ նրանց մեղադրում են՝ ասելով, թե ինչու են գերի հանձնվել․ գերության տրավմաները քիչ են, մի հատ էլ հասարակական տրավմայի են արժանանում, բացի այդ, այս մարդկանց հետ հարցազրույցներ են հրապարակվում՝ նշելով, թե որտեղ գերեվարվեցին, ինչպես եղավ, իսկ դա կարող է խնդիրներ առաջացնել մյուս գերիների համար»։ Պապյանը շեշտեց, որ զինծառայողների գերության կոնկրետ վայրեր նշելը անորոշ մթնոլորտ է ստեղծում տվյալ վայրում զինվոր ունեցող մյուս բոլոր քաղաքացիների համար։
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԸնտանեական հարցերի շուրջ վիճել են. կինը ապակե շշով հարվածել է ամուսնու գլխին, տղամարդը տեղափոխվել է հիվանդանոց
ՀՀ նախագահը մի շարք օրենքներ է ստորագրել
ՀՀ վարչապետը հստակ հայտարարել է՝ ճանապարհի վերահսկողությունը կիրականացնի Հայաստանը․ Իրանի դեսպան
Հայրապետյանը Բուլղարիայի էկոնոմիկայի և արդյունաբերության նախարարին է ներկայացրել ՀՀ տեխնոլոգիական ներուժը
ՀՀ պետական բարձր պարգև «Սինոփսիս Արմենիա»-ի նախագահին. Խաչատուրյանն ընդունել է Երվանդ Զորյանին. տեսանյութ
Բացառել հանձնարարականի կատարման ժամկետի ուշացումը, լինել զգոն. խորհրդակցություն Էկոպարեկային ծառայությունում
Գյադեք ձախ, գյադեք աջ. ուզում են, որ իրենց որակած էշերը գործողություն անեն, հանձնարարություն կատարեն
«Վեոլիա Ջուր» ընկերության գլխավոր տնօրենը նախագահին է ներկայացրել ծրագրերը, խնդիրներն ու ձեռնարկված քայլերը
Պուտին-Էրդողան հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել
Կառավարությունն ու «Ամբեր Կապիտալ»-ը վերահաստատել են համագործակցությունը շարունակելու պատրաստակամությունը
Հանդիպել են ՌԴ-ում Հայաստանի և Իրանի դեսպանները. ինչ են քննարկել
Ռուբիկ Հակոբյանը ձերբակալվել է
2025-ի հունվարից հուլիս ԽՍՀՄ խնայբանկի ավանդատու 2500 քաղաքացու տրամադրվել է շուրջ 490 մլն դրամի փոխհատուցում
Էջմիածնում կաթնամթերքի արտադրամասի գործունեություն է կասեցվել. ինչ խախտումներ են հայտնաբերվել
Արաբկիր վարչական շրջանի նախկին ղեկավար Արամ Ազատյանի խափանման միջոցը փոխվել է
Հայաստան կժամանի 500 մարզիկ, կանցկացվի 60 հանդիպում․ վոլեյբոլի մինչև 16 տարեկան տղաների Եվրոպայի առաջնություն
Օդի ջերմաստիճանը կհասնի +38․․․+40 աստիճանի. բարձր ջերմային ֆոն և հրդեհավտանգ իրավիճակ են սպասվում
Apple Pay-ով օնլայն վճարումների ընդունումը հասանելի է Ամերիաբանկի vPOS հաճախորդների համար
Amio Era․ մասնագիտական խորհուրդներ փորձագետներից
Զինված միջադեպ Բաթումիի ռեստորաններից մեկում. Թուրքիայի քաղաքացի է զոհվել
Համագործակցություն ԵՊՏՀ Գյումրու մասնաճյուղի հետ
Astronomer-ի ամուսնացած ղեկավարը՝ ուրիշի գրկում Coldplay-ի համերգին. սկանդալից հետո նա ներողություն է խնդրել
Դոլարն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հուլիսի 18-ին
Ռոմանոս Պետրոսյանը նշանակվել է ՀԷՑ-ի ժամանակավոր կառավարիչ
Ինչ կապ ունի Խորխոռունու սպանության կազմակերպիչը Սամվել Բաբայանի հետ
Մհեր Գրիգորյանը և Իրանի դեսպանը քննարկել են տարածաշրջանային վերջին զարգացումները
Մարդ, որի արվեստը ճանաչում են առանց թարգմանության և բացատրությունների. Երևանի սրտում բացվեց Ազնավուրի արձանը
Խուլիգանություն Վերին Դվին համայնքում. կան մի շարք ձերբակալված անձինք
Համագյուղացու տնից գողացել է ոսկյա զարդեր և մեծ գումար. երիտասարդը ձերբակալվել է
Նոր համագործակցություն ՏՏ ոլորտում. Սոֆիայում անցկացվել է հայ-բուլղարական միջկառավարական հանձնաժողովի նիստը
Եվրամիությունը սկսել է աշխատել Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների հաջորդ փաթեթի վրա
ԱՄՆ հետախուզությունը հաստատել է՝ Փեզեշքիանը վիրավորում է ստացել իսրայելական հարձակումների ժամանակ
Անհետ կորած 13-ամյա աղջիկը հայտնաբերվել է
Արարատյան դաշտում, Սյունիքի հովտային գոտում և Երևանում սպասվում է բարձր ջերմային ֆոն. եղանակը՝ առաջիկա օրերին
Կարապի լճում 53-ամյա տղամարդը 14-ամյա աղջկան ցույց է տվել սեռական բնույթի լուսանկարներ
ՏԿԵ նախարարությունում քննարկել են ընթացիկ ծրագրերը, անելիքներն ու աշխատանքային բնույթի այլ հարցեր
Երևանում բացվել է Շառլ Ազնավուրի արձանը. տեսանյութ
Ավտոբուսի վարորդը հարվածներ է ստացել, սակայն իջեցրել է նրանց. «Երևանի ավտոբուս» ընկերությունը՝ միջադեպի մասին
Էն «թագավորն ապրած կենա» տերտերը դեռ մի բան էլ որոշել է գլուխ գովալ իր «քաջագործություններով». Ալեքսանյան
Պոմպակայանում հոսանքի լարման անկում է եղել. սպասվում են ջրանջատումներ Երևանի ու Կոտայքի որոշ հասցեներում
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT