Երևան
16 °C
Առաջիկա խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններին մասնակցող «Հայ ազգային կոնգրես» կուսակցության համար այս փուլում տնտեսական ծրագրերից առավել առաջնահերթ այլ հարցեր կան:
Կուսակցության ընտրացուցակի 5-րդ համար, տնտեսագետ, ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախկին նախագահ Բագրատ Ասատրյանը ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց, որ առաջնայինը անվտանգային խնդիրներն են. ըստ նրա՝ ներքաղաքական կայունությունն ապահովելուց հետո հնարավոր կլինի որեւէ հարց, այդ թվում՝ նաեւ տնտեսական բարեփոխումների ծրագիր քննարկել:
Երկրորդ խնդիրն, ըստ նրա՝ կառավարման համակարգի կայունացումն է, որովհետեւ այսօր կառավարման համակարգ չկա. «Տնտեսական քաղաքականության մեջ ուղղակի ակնհայտ է անհետեւողականությունը, վճիռներ կայացնելու անընդունակությունը: Ցավոք սա տեղափոխվեց մի դաշտ, որը վտանգում է մեր տնտեսական ծրագրերի ընդհանրապես գոյությունը եւ վերաբերմունքն այդ ծրագրերի նկատմամբ»:
Ասատրյանն ասաց, որ կա հրապարակված 2021-23 թթ. միջնաժամկետ զարգացման ծրագիր, ունենք 2021 թ. բյուջե, սակայն իշխող ուժի նախընտրական ծրագրով նախատեսվում է տարեկան նվազագույնը 7, բարենպաստ պայմանների դեպքում 9 տոկոս տնտեսական աճ. «Որեւէ այլ ծրագրում չկա նման թիվ: Ես շատ լուրջ եմ վերաբերվում միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրին, որովհետեւ սրա հիման վրա ձեւավորվում է մեր երկրի ֆինանսական ծրագիրը: Հիմա անլուրջ է հայտարարել 7-9 տոկոս տնտեսական աճի մասին, բայց բյուջեով նախատեսել 3 տոկոս տնտեսական աճ: Առաջիկա տարիների համար էլ մաքսիմում 5 տոկոս է նախատեսված աճը, այդ 7 կամ առավել եւս 9 տոկոսը որտեղի՞ց եք ստանալու»:
Նա ընդգծեց՝ ՀԱԿ-ի լրջության կոչը բոլորին է վերաբերվում եւ ծրագրերը որոշիչ պետք է լինեն տնտեսական քաղաքականության համար:
Խոսելով իրենց ծրագրերի մասին, տնտեսագետը նշեց, որ 2017 թ. իրենց ծրագիրը 99 տոկոսով ուժի մեջ է մնացել, դրանց ավելացել է միայն անվտանգային խնդիրները լուծելու հետ կապված գործոնները:
«Անվտանգային խնդիրը պարզ է՝ բոլորն էլ ասում են՝ սահմանային խնդիրների կարգավորում: Ըստ իս, կարեւոր է նաեւ տարածքային զարգացման խնդիրը, կան վտանգված տարածքներ, եւ առաջնային պետք է լինի ենթակառուցվածքների զարգացումը՝ սկսած ճանապարհներից: Ընդհուպ մինչեւ տարածքային կոնկրետ ծրագրերի իրականացում, որը տեղում պետք է բերի բնակչության կայունության ամրապնդմանը կամ արտագաղթի կանխմանը»,- ներկայացրեց Ասատրյանը:
Ըստ նրա՝ հաջորդ խումբ խնդիրը սոցիալական կայունության ապահովմանն է վերաբերում:
«Մենք երկար տարիներ բավականին կայուն մակրոտնտեսական իրավիճակ եւ գնաճի ցածր մակարդակ ունենալուց հետո այս տարի տեղափոխվել ենք ռիսկային գնաճային ժամանակահատված, որը դժվար է ասել ինչքան է տեւելու: Սա նշանակում է՝ աղքատացում, բնակչության ամենակարիքավոր խավի վիճակի վատթարացում իր բոլոր հետեւանքներով եւ ոչ բարենպաստ պայմաններ կենսագործունեության համար, որի արտահայտությունն արդեն տեսնում ենք»,- ասաց տնտեսագետը՝ հավելելով, որ այս տարվա առաջին 3 ամիսների ընթացքում ՀՀ քաղաքացիների արտահոսքը կազմել է շուրջ 64 հազար ինչն աննախադեպ բարձր թիվ է:
Ասատրյանն ընդգծեց՝ կա ֆինանսական կայունության եւ արտաքին պարտքի կառավարելիության խնդիր, եւ իշխանությունները որեւէ կերպ չեն վերաբերվում այս խնդրին. «Մենք 2021 մտանք Կառավարության պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցության օրենքով սահմանված չափի խախտումով: Ի՞նչ են անելու, որեւէ մոտեցում ես չեմ տեսել»:
Խոսելով նախընտրական խոստումների մասին, նա նշեց, որ տարբեր ուժեր խոստանում են ներդրումներ՝ մեկը 1 մլրդ դոլարի, մյուսը 10 մլրդ, մեկ ուրիշը միանվագ 20 մլրդ դոլարի մասին. «Եկեք լրջանանք, որեւէ օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների հոսք չի լինելու եւ այդ հոսքը 6-7 տարի է կրճատվում է, իսկ նախորդ տարվա պարտության ու քաղաքական եւ տնտեսական անորոշությունների պատճառով այդ հոսքը զրոյացել է, եթե չասենք՝ բացասական մեծության է հասել»:
Նրա կարծիքով՝ պետությունը այս դաշտում էլ պետք է մասնակցություն ունենա եւ պետք է ուղղակի առաջարկ անի պոտենցիալ ներդրողներին, ինչը հնարավորություն կտա վերակենդանացնել օտարերկրյա ներդրումների հոսքը:
Նա նշեց, որ դա գաղափարական իմաստով պետություն-մասնավոր համագործակցության կարեւոր հատվածներից եւ ՀԱԿ-ի ծրագրային կետերից մեկն է. «Սա ե՛ւ տնտեսական աշխուժացման, ե՛ւ ռեսուրսների ներգրավման իմաստով, կարծում եմ, դրական դերակատարություն կունենա: Իմ կարծիքով՝ այն ուժը, որը իշխանության կգա, պարտքային հնարավորությունների շեմը պետք է բարձրացնի, մի կարեւոր բայցով՝ ինչ-որ պահից հետո պետք է արձանագրել այն, ինչ ունես, եւ նոր պարտավորություններ պետք է վերցնել միայն հիմնավոր ծրագրի առկայության պարագայում»:
ՀԱԿ ծրագրային դրույթում մի կարեւոր հատված վերաբերում է կոռուպցիոն խնդիրներին. «Կոռուպցիան ամենամեծ չարիքն է, որը կոչնչացնի որեւէ նախաձեռնություն, կդատապարտի անհաջողության որեւէ մի ծրագիր: Առաջին փուլի հարցերը լուծելուց հետո պետք արդեն մտածենք զարգացման մասին: ՀԱԿ-ը տնտեսական քաղաքականության շուրջ 60 միջոցառում ունի»:
Ասատրյանը նշեց, որ 2007-08 թթ. ֆինանսատնտեսական ճգնաժամից հետո աշխարհը վերափոխվել է, անգամ ամենաազատական տնտեսությունները, օրինակ՝ ԱՄՆ-ն, գնացել են պետական միջամտությունների նոր մոդելի, եւ Հայաստանը պետք է գնա այդ ճանապարհով:
«Մեզ մոտ էլ էր նախկինում այդպես՝ սկզբում պետությունն էր միակ տնտեսվարողը, հետո մենք խնդիր էինք դրել պետությունը դուրս բերել տնտեսվարումից, բայց այսօր պետք է հակառակի մասին մտածել: Պետությունը պետք է մասնակցի բիզնես գործունեությանը՝ առաջարկներ ներկայացնի, ներդրողներին ինչ-որ երաշխիքներ տա: Պետք է մտածենք նաեւ բարձր տեխնոլոգիաների զարգացման մասին»,- ասաց Բագրատ Ասատրյանը:
Նա ընդգծեց՝ ապագայի հետ կապված առաջնահերթություն են կրթությունը, գիտությունը, քանի որ այսօր չկա մարդկային կապիտալի իմաստով այն պոտենցիալը, որը կարող է ինտենսիվ զարգացման հիմք հանդիսանալ:
Անդրադառնալով տարածաշրջանում կոմունիկացիաները բացելուն, տնտեսագետն ասաց, որ դա շանս է չխեղդվելու համար, ուղղակի այդ շանսը պետք է մտածված օգտագործել. «Բաց ճանապարհը դեռ երաշխիք չէ զարգացման համար, դա նախապայման է: Բայց բաց ճանապարհներից պետք է ճիշտ օգտվել, կոնկրետ խնդիրներ պետք է դրվեն՝ ում հետ, ինչպես»:
Հարցին՝ հարկային համակարգի վիճակն ինչպե՞ս է գնահատում, փոփոխությունների կարիք կա՞, Ասատրյանը պատասխանեց. «Հավերժական խնդիրներից է վարչարարությունը, որը պետք է զարգանա: Հարկային օրենսդրության զարգացման առումով տարբեր մոտեցումներ կան: Օրինակ՝ ես դեմ չեմ պրոգրեսիվ հարկման մեխանիզմին, բայց ես դեմ եմ, որ շատ աշխատավարձ ստացողը շատ հարկվի: Աշխատավարձ ստացող հարուստ մենք համարյա չունենք, իսկ հարուստների մեջ քիչ են մարդիկ, որոնք շատ եկամտահարկ են վճարում: Պետք է գնալ եկամուտների հայտարարագրման միասնական համակարգի»:
«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ
Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)
Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է
Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա
Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը
ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին
5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին
Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության
Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել
Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները
Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում
Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ
Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով
Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը
Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն
Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ
Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ
Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի
Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել
ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին
© 2024 Հայկական ժամանակ