Երևան
12 °C
«Բարձրագույն կրթության մասին» նոր օրենքի ընդունումից հետո համակարգում շատ բան է փոխվելու: Օրինակ, ուսանողը հնարավորություն կստանա ինքը որոշել, թե քանի տարում է ավարտելու բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը, կարող է միաժամանակ սովորել երկու բուհում, հեռակա ուսուցման ծրագիր այլեւս չի լինի, ընդունելության անցողիկ միավորները սահմանելու են բուհերը եւ այլն:
ՀՀ կրթության եւ գիտության նախարարության բարձրագույն եւ հետբուհական մասնագիտական կրթության վարչության պետ Ռոբերտ Սուքիասյանը մեր հարցմանն ի պատասխան պարզաբանումներ ու մանրամասներ է ներկայացրել առաջարկվող մի շարք փոփոխությունների եւ օրինագծում տեղ գտած ձեւակերպումների վերաբերյալ:
Ինտեգրված ծրագրով ուսուցում
Սա նշանակում է, որ ուսանողը կարող է միաժամանակ սովորել բարձարագույն կրթության երկու աստիճաններում՝ բակալավրիատում եւ մագիստրատուրայում, մագիստրատուրայում եւ ասպիրանտուրայում եւ ստանալ մեկ ավարտական վկայական:
Ռ.Ս. - Ինտեգրված ուսուցման ձեւ մենք այսօր էլ ունենք: Բժշկական կրթության դեպքում համադրված են բակալավրի եւ մագիստրոսի աստիճանները, իսկ ուսումնառության ավարտին շնորհվում է ավելի բարձր, այսինքն՝ մագիստրոսի աստիճանը: Այս պահին գործող օրենսդրությամբ դա վերաբերում է միայն բժշկական կրթությանը, բայց օրենքի նախագծով այդ հնարավորությունն ավելի ենք ընդլայնել՝ հետագայում արդեն համակարգը շատ ավելի ճկուն թողնելու համար: Բացառվում է, որ այդ փոփոխությունները վերաբերեն բոլոր մասնագիտություններին: Օրենքի նախագծում մենք նախատեսել ենք, որ դրանց ցանկը հաստատելու է կառավարությունը: Բայց եթե ընդհանուր փորձն ենք նայում, կան երկրներ, որոնք դա կիրառում են, ասենք, ճարտարապետություն, մանկավարժություն, անասնաբուժություն մասնագիտությունների դեպքում: Խոսքը չորս-հինգ մասնագիտության մասին է: Յուրաքանչյուր երկիր դա որոշում է՝ կապված աշխատաշուկայի պահանջներից: Ժամանակը ցույց կտա, թե մեզ մոտ որ մասնագիտությունները կներառվեն այդ ցանկ մեջ: Ինչ վերաբերում է ուսումնառության ժամկետին, կարող է լինել 4+1, 3+2 կամ առավելագույնը 4+2 տարի՝ կախված տվյալ մասնագիտության առանձնահատկությունից:
Համատեղ կրթական ծրագիր
Դիմորդը կարող է սովորել միաժամանակ երկու բուհում, բայց ստանալ մեկ մասնագիտություն:
Ռ.Ս. – Համատեղ կրթական ծրագիրն այն է, երբ երկու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ իրար հետ կնքում են պայմանագիր կամ համաձայնագիր, որպեսզի տվյալ ծրագրով իրականացնեն ուսուցում: Ենթադրենք մագիստրոսական ծրագիր է: Ելնելով իրենց կնքած պայմանագրից եւ դրա կետերից՝ ուսումնառության մի հատվածն ուսանողն իրականացնելու է տվյալ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունում, մի մասը սովորելու է մյուս բարձրագույն ուսումնական հաստատությունում: Դա կարող է լինել երկրի ներսում, կարող է լինել երկրից դուրս: Հիմնականում սա իրականացվում է արտասահմանյան բուհերի հետ, որը կրթության միջազգայնացմանն ուղղված քայլերից մեկն է: Բայց երբ որ բուհերը ընտրում են, պետք է այդ ծրագրերը համադրելի դարձնել, որպեսզի որակավորում ստանալիս շրջանավարտը որեւիցե խնդիր չունենա: Այս հնարավորությունը նախատեսվում էր ենթաօրենսդրական ակտով, բայց կային որոշակի բացեր: Հիմա արդեն կարգավորում ենք օրենքի մակարդակով, որպեսզի ուսումնական հաստատությունները շատ ավելի ճկուն լինեն, որովհետեւ առաջիկայում սա լինելու է մեր բուհերի համար հատկապես կարեւոր ուղղություններից մեկը:
Ինչ է նոր օրենքի նախագծում տեղ գտած «նախաբակալավր» հասկացությունը: Եվ արդյո՞ք սա գալիս է փոխարինելու քոլեջներին
Ռ.Ս. - Նախաբակալավրը դեռ չի գալիս քոլեջներին փոխարինելու: Նախաբակալավրը ընդունված տերմին է. այսպես ասենք, եվրոպական տարածքում Short cycle-կարճ շրջափուլ կոչվող ուսուցման ձեւն է, ամերիկյան մոդելներում՝ social degree-ն: Կարճ շրջափուլով ուսուցումն ավելի շատ ուղղված է աշխատաշուկայի պահանջարկը բավարարելուն: Այսինքն՝ դպրոցի շրջանավարտը, եթե ընտրի այդ մեթոդը, ուսումնառությունը կենտրոնացված է լինելու հիմնականում մասնագիտական հմտությունների տրամադրման վրա եւ ավելի քիչ` ակադեմիական մասին: Նա կստանա անհրաժեշտ բոլոր հմտությունները, որոնցով շատ արագ կարող է մտնել աշխատաշուկա: Բայց եթե հետագայում ցանկություն ունենա ուսումնառությունը շարունակել, այն կրեդիտները, որոնք ստացել է նախաբակալավրում սովորելու երկու տարվա ընթացքում, բուհը կճանաչի, եւ ուսանողը բակալավրիատը կավարտի արդեն ավելի կարճ ժամկետում՝ մինչեւ երկու տարում: Ըստ դասակարգման, նախաբակալավրը համարվում է միջինից բարձր, իսկ բարձրագույն կրթության առաջին աստիճանից ցածր մակարդակ: Այստեղ անցումային դրույթ ենք նախատեսել, եթե չեմ սխալվում՝ երեք տարի, որպեսզի այդ ընթացքում համապատասխան ծրագրերը մշակվեն: Նաեւ նախատեսել ենք, որ ուսանողը նախաբակալավրիական կրթությունը կստանա բուհերում, բայց չենք բացառում, որ հետագայում նման հնարավորություն տրվի նաեւ մեկ-երկու մասնագիտացված քոլեջների: Այս փոփոխությունը նույնպես ոչ բոլոր մասնագիտությունների վրա է տարածվելու, այլ միայն առավել պրակտիկներին:
Նոր օրենքով բակալավրիատում եւ մագիստրատուրայում ավարտական քննություններ չեն լինելու եւ միայն ավարտական աշխատանքի պաշտպանությո՞ւն
Ռ.Ս. - Ավարտական քննությունները, որպես այդպիսին, մենք հանել ենք: Նոր օրենքի նախագծում թողնված են ամփոփիչ ատեստավորումները, որոնք կընտրի յուրաքանչյուր բարձրագույն ուսումնական հաստատություն՝ ելնելով նաեւ մասնագիտության ծրագրից:
Բարձրագույն կրթության աստիճաններում ուսումնառության հստակ ժամկետ սահմանված չէ:
Օրենքի նախագծում նշվում են միայն նվազագույն շեմերը: Ուսանողն, իր ընտրությամբ, կարող է, օրինակ բակալավրիատում անհրաժեշտ 240 կրեդիտը հավաքել ոչ թե 4, այլ ասենք 8 տարում, ինչից հետո ստանալ ավարտական փաստաթուղթ:
Ռ.Ս. – Բուհերում հեռակա ուսուցման հնարավորությունը դադարեցնում ենք: Անցում ենք կատարում ամբողջական կամ մասնակի բեռնվածությամբ ուսումնառության կազմակերպմանը: Բայց քանի որ այս գործընթացում բավական մեծ աշխատանք կա կատարելու, անցումը նախատեսել ենք երրորդ ուսումնական տարում: Մենք առաջարկում ենք, որ ուսանողն ինքը ընտրություն կատարի ամբողջական եւ մասնակի բեռնվածությամբ ուսումնառության տարբերակների միջեւ: Եթե խոսենք բակալավրիատի օրինակով, ապա ամբողջական ծանրաբեռնվածության դեպքում անհրաժեշտ 240 կրեդիտը պետք է ձեւավորել 4 տարում, բայց եթե ինչ-ինչ պատճառով չի կարողացել հավաքել տարեկան 60 կրեդիտը, բայց ունի դրա առնվազն 75 տոկոսը, ուսանողը չի հեռացվում բուհից: Նա մնում է համակազմում եւ նրան հնարավորություն է տրվում երկու ուսումնական տարվա ընթացքում լրացնել պակասող կրեդիտները: Քանի որ ուսանողների մի խումբ կա, որոնք նաեւ աշխատում են, ուսանողը կարող է որոշել իր ուսումնական բեռնվածությունը: Օրինակ բակալավրի աստիճանում նա կարող է ուսումնառությունն ավարտել մինչեւ 8 տարում: Եթե նվազագույն պահանջները բավարարի, կմնա ուսանողական համակազմում: Մասնակի բեռնվածության դեպքում բուհից չհեռացվելու համար պետք է ապահովել տարեկան 60 կրեդիտի 50 տոկոսը: Այս փոփոխությունն ամբողջությամբ կներդրվի երեք տարի հետո, որովհետեւ վերանայվելու է ուսուցման ամբողջ գործընթացը: Հնարավորություն է տրվելու, որ ուսանողն ընտրի իր դասաժամերը, իր դասախոսին եւ այլն, եւ այլն: Սրան բուհական համակարգը պետք է պատրաստվի: Անկախ այն բանից՝ դիմորդն ուսումնառության համար կընտրի ամբողջական, թե մասնակի ծանրաբեռնվածություն, վարձավճարը մնալու է նույնը, որովհետեւ նա վճարելու է կրեդիտի համար, իսկ կրեդիտը նույն 240-ն է:
Ընդունելության հետ կապված ի՞նչ փոփոխություն է լինելու: Այս իրավունքը վերադարձվելու է բուհերին եւ միասնական քննություններ չե՞ն կազմակերպվելու
Ռ.Ս. - Ընդունելության մասով նույնպես որոշակի փոփոխություն է նախատեսվում: Նախ, բոլոր բուհերում, անկախ սեփականության եւ կազմակերպաիրավական ձեւերից, դիմորդները պարտադիր պետք է քննություն հանձնեն հայոց լեզու առարկայից: Հետագայում դա կլինի մրցութային, թե չի լինի, կորոշի բուհը՝ մասնագիտությունից ելնելով: Նաեւ նախատեսված է, որ ամեն դեպքում դիմորդները, այսօրվա տերմինալոգիայով ասած, կմասնակցեն միասնական քննությունների: Ստացած հավաստագրով յուրաքանչյուր դիմորդ կդիմի իր նախընտրած բուհը՝ նախընտրած մասնագիտությամբ: Մրցույթը կիրականացնի բուհը: Բուհերը կարող են նախապես որոշակի շեմեր հայտարարել, որ այսինչ մասնագիտությամբ ընդունելու ենք ենթադրենք 15 միավորից բարձր միավոր ունեցող դիմորդներին: Այս ամենի հետ մեկտեղ որոշակի փոփոխություններ կլինեն ֆինանսավորման մասով: Այսինքն՝ ուսանողը կընդունվի բուհ, բայց նախապես չի հայտարարվի՝ անվճար կամ վճարովի: Կստեղծվի նոր կրթաթոշակային համակարգ՝ առաջադիմության, կարիքի վրա հիմնված: Եվ եթե ուսանողը բավարարի այդ չափանիշներին, պետության կողմից կստանա ամբողջական կամ մասնակի փոխհատուցում: Փոխհատուցումը կլինի առաջին կուրսից: Ընթացակարգերի, մեխանիզմների մշակումը վերապահվել է կառավարությանը՝ կրթաթոշակ ստանալու համար դիմորդը որտեղ է դիմելու եւ այլն:
Հ.Գ. «Բարձրագույն կրթության մասին» օրենքի նախագիծը, հանրային քննարկում անցնելուց հետո, հասել է կառավարություն, որից հետո կներկայացվի Ազգային ժողովի ընդունմանը:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ումԵրուսաղեմում հանդիպել են Նեթանյահուն և Ռուբիոն
Բիռկեն անկջին՝ ձագ կուտա. «մաստեր-կլասս» «Կումնի»-ից. Գյումրիում թափառող շների խնդրի լուծման նոր քայլ է արվում
Սուրբ Սարգսի տոնի առիթով 22 գնդերեց պարգևատրվել է
Իսրայելն ԱՄՆ-ից ծանր ռումբերի մեծ խմբաքանակ է ստացել
Սևանի թերակղզուց մինչև Ծովագյուղ ճանապարհահատվածում և Սյունիքի մի հատվածում բուք է
Բարձր ենք գնահատում Հայաստանում շարունակվող բարեփոխումներին Լիտվայի անվերապահ աջակցությունը. վարչապետ
Ամերիկացի ակտիվիստ և բլոգեր Քլերը հայտնել է Իլոն Մասկի 13-րդ երեխային լույս աշխարհ բերելու մասին
Փաշինյանը Գերմանիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ քննարկել է տարածաշրջանային խաղաղության ջանքերը
Փետրվարի 19-ից 21-ը ՀՀ տարածքում և Երևանում սպասվում են ձյան տեղումներ
Ադրբեջանի ԱԳ նախարարը ԵԱՀԿ գլխավոր քարտուղարի հետ հանդիպմանը բողոքել է Հայաստանի Սահմանադրությունից
Երևանում բախվել են հիվանդ տեղափոխող շտապօգնության ավտոմեքենան ու 2 այլ մեքենա․ կան վիրավորներ
Ավետիք Իշխանյանը տառապում էր անբուժելի հիվանդությամբ և հրաժարվել է արհեստական սնուցումից
Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում և Երևան-Սևան ավտոճանապարհին տեղ-տեղ մերկասառույց է
Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Գերմանիայում ապրող մի խումբ հայրենակիցների հետ. տեսանյութ
Վրացական «Մթավարի» ընդդիմադիր հեռուստաընկերության հեռարձակումները դադարեցվել են
Երևանի բնակարաններից մեկում հայտնաբերվել է տղամարդու դի, կողքին՝ «Մակարով» տեսակի ատրճանակ
Գյումրու Կարեն Դեմիրճյան փողոցի մի շարք հատվածներ խճապատված և հարթեցված են. Մինասյանը տեսանյութ է հրապարակել
Մահացել է իրավապաշտպան Ավետիք Իշխանյանը
Եթե Քոչարյանի տարբերակները «փայլուն» էին, ինչո՞ւ պետք է սպանվեին Վազգեն Սարգսյանը և Կարեն Դեմիրճյանը. Սաֆարյան
Քանյե Ուեսթն ու Բիանկա Սենսորին «Գրեմմի»-ի «մերկ» սկանդալից հետո ամուսնալուծվում են. Daily Mail
Եղվարդ-Աբովյան ավտոճանապարհի դաշտամիջյան հատվածում գտնվող վիրավոր ձիու տերը վերադարձել է ՌԴ-ից
Լավրովը հեռախոսազրույց է ունեցել ԱՄՆ պետքարտուղարի հետ
Ձեռնասուն խեղկատակը թող ասի՝ Գյումրիում ինչի՞ վրա է Միշիկն աչք դրել՝ կոմպենսացնելու հետ գանձածը. Հարությունյան
Մակրոնը ԵՄ հրատապ գագաթնաժողով է հրավիրել
Բարաք և Միշել Օբամաները ամուսնալուծության լուրերի ֆոնին Վալենտինի օրվա սելֆի և սիրառատ գրառումներ են տեղադրել
Ադրբեջանի և Թուրքիայի արտգործնախարարները քննարկել են Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության գործընթացը
Դիլիջանի տներից մեկում հրդեհ է բռնկվել
Որպես սեփականություն՝ ՀՀ-ին է փոխանցվել 2010 թ․ արտադրության տրանսպորտային միջոց․ վարչապետի գրառումը
Բախվել են «Toyota»-ն և «ՎԱԶ 2101»-ը․ կան տուժածներ
Կյանքից հեռшցել է «Ֆանֆան տյուլպան» ֆիլմի դերասանուհի Ժենեվևա Պաժը
Տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպումն Ալեքսանդր Ստուբի հետ. տեսանյութ
Սերժ Սարգսյանի «ուրվականը» «կպրշկվել է» փեսայի մերձավոր շրջապատին. «քառսուն կարծր կաշվի» տակ թաքնվելը չի փրկի
Վարչապետը հանդիպել է ԵԱՀԿ գլխավոր քարտուղարի հետ. կարևորվել է Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության գործընթացը
Սուրեն Պապիկյանը կարճատև քննարկում է ունեցել Բուլղարիայի պաշտպանության նախարար Աթանաս Զապրյանովի հետ
Ուկրաինայի ինքնիշխանությունը, անկախությունը պետք է արտացոլվեն խաղաղության բանակցությունների գործընթացում. Շոլց
Նիկոլ Փաշինյանը և Անդրեյ Պլենկովիչը ՀՀ-Խորվաթիա համագործակցության զարգացմանը վերաբերող հարցեր են քննարկել
Շինուհայր-Հարժիս-Սիսիան ավտոճանապարհին բուք է
«Փյունիկ» ՖԱ նոր ղեկավարությունը կարևորում է համագործակցությունը ՀՖՖ-ի հետ. հայտարարություն
Ինչպես պետական աջակցությամբ և մատչելի ձեռք բերել ագրոպարենային ոլորտի սարքավորումներ. Պապոյանը մանրամասնել է
ՀԱՄԱՍ-ը Կարմիր Խաչին է հանձնել ևս երեք իսրայելցի պատանդի
© 2025 Հայկական ժամանակ
Website by MATEMAT