Երևան
7 °C
Երեւանի սուպերմարկետներում աշխատանքային անմարդկային պայմաններին անդրադառնալու առիթ ունեցել ենք. մի քանի այդպիսի կենտրոնների օրինակով պարզել էինք, որ մարդիկ մեծամասամբ աշխատում են՝ առանց հանգստյան շաբաթ-կիրակիների կամ ամսվա մեջ երկու-երեք ազատ օր ունենալով, շաբաթական կտրվածքով աշխատում են ավելի շատ, քան թույլատրելի է, արձակուրդ նույնպես նախատեսվածից քիչ է տրամադրվում: Մի խոսքով, խախտվում են «Աշխատանքային օրենսգրքի» բազմաթիվ դրույթներ, ու դրա կանխումը պետական ոչ մի մարմին իր հոգսը չի համարում:
Հոդվածի հրապարակումից որոշ ժամանակ անց փորձեցինք պարզել՝ խնդիրը մամուլում արծարծվելուց հետո՞ էլ որեւէ կառույց դրանով զբաղվելու գործառույթ չունի: Որովհետեւ եթե մինչ այդ գուցե կարելի էր ասել՝ դիմում-բողոքներ չկան, ու իրավիճակին չենք տիրապետում, հիմա դա բարձրաձայնվել է, իսկ սուպերմարկետներն էլ չեն հերքել:
ՀՀ ոստիկանության լրատվական ծառայությունից, պատասխանելով մեր հարցմանը, նշեցին. «Այստեղ առկա է աշխատանքային օրենսդրության պահանջների խախտում, ինչը Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի համաձայն՝ Աշխատանքի պետական տեսչության քննությանը ենթակա իրավախախտում է: Եթե չկա որեւէ անձի կողմից բողոք, ինչպես նաեւ աշխատաժամանակի տեւողության խախտման արդյունքում անձին պատճառված վնաս, ապա ոստիկանությունը այս պարագայում որեւէ անելիք չունի»:
ՀՀ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարության լրատվական ծառայությունից նույնպես պատասխանեցին, որ ոչինչ անել չեն կարող. նախկինում գերատեսչության ենթակայությամբ գործել է Աշխատանքի պետական տեսչությունը, որը, սակայն, միավորվել է առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ եւ հակահամաճարակային տեսչության հետ եւ ի վերջո գործում է որպես առողջապահական տեսչական մարմին: Իսկ դրա կանոնադրական գործառույթների մեջ, ինչպես նշել ենք, չի մտնում աշխատանքի իրավունքի նկատմամբ վերահսկողությունը: Առողջապահության նախարարության այս ստորաբաժանումը միայն իրավունք ունի վերահսկողություն իրականացնել աշխատողների առողջության պահպանման եւ անվտանգության ապահովման բնագավառում:
Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարությունից ուղղորդեցին դիմել Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիա: Ու թեպետ համոզված էինք, որ տվյալ դեպքում դա ճիշտ հասցե չէ, դիմեցինք:
Կոնֆեդերացիայի նախագահի տեղակալ Բորիս Խարատյանը, նշելով, որ արհեստակցական միությունները մեր երկրում գործում են «Արհեստակցական միությունների մասին» օրենքի պահանջներին եւ դրույթներին համապատասխան, ավելացրեց, որ, ըստ այդմ, արհմիությունների ներկայացուցիչները իրավասու են ներկայացնելու, պաշտպանելու այն աշխատողների շահերը, որոնք հանդիսանում են իրենց արհմիության անդամները: Սուպերմարկետների աշխատողներն արհմիության անդամներ չեն:
«Այստեղ պետության դերն է, որովհետեւ արհեստակցական միությունը ձեւավորվում է կամավորության սկզբունքի հիման վրա, այսինք ոչ ոք իրավասու չէ աշխատողին պարտադրելու դառնալ արհմիության անդամ: Դա իր ցանկությունն է, եթե նույնիսկ կա արհեստակցական կազմակերպություն տվյալ հիմնարկում: Հիմա եթե դա ըստ ցանկության է, եւ նա արհմիության անդամ չէ, ո՞վ պետք է վերահսկողություն իրականացնի աշխատանքային օրենսդրության նորմերի կիրառման նկատմամբ: Բայց աշխատանքի տեսչություն մենք այսօր չունենք, բացակայում է, որը պետության կողմից պետք է իրականացնի այդ գործառույթները եւ հետեւի օրենքի կիրարկմանը այս կամ այն ոլորտում»,- ասաց Բորիս Խարատյանը:
Անդրադառնալով այն իրողությանը, որ աշխատողների իրավունքների պաշտպանությունը կարող է նորաստեղծ տեսչության ուշադրության կենտրոնում հայտնվել միայն այն դեպքում, երբ աշխատողների առողջությանը վտանգ է սպառնում, Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի փոխնախագահն արձանագրեց. «Ասենք աշխատանքի վարձատրությունը, աշխատանքի ռեժիմը, տեւողությունը՝ արտաժամյա աշխատանք եւ այլն, իրենց իրավասություններում չեն տեղավորվում, բայց այստեղ հարց է ծագում՝ եթե մարդն աշխատում է առանց հանգստյան օրերի, չի հանգստանում, ընդմիջման հնարավորություն չի ստանում կամ հինգ րոպեանոց ընդմիջում են տալիս՝ արագ ինչ-որ բան ուտելու համար եւ այլն, դա չի՞ ազդում առողջության վրա: Կամ եթե ժամանակին ու ամբողջությամբ աշխատավարձը չի վճարվել, դա առողջության վրա չի՞ ազդում, չէ՞ որ մարդը սթրես է ապրում. նա պլաններ ուներ այդ գումարի հետ կապված, ընտանիք»:
Բորիս Խարատյանը համոզված է, որ Աշխատանքի տեսչությունն անհրաժեշտություն է: Ավելին, նա տեղեկացրեց, որ Հայաստանը նման մարմին ունենալու պարտավորություն է ստանձնել: «Հաշվի չի առնվում, որ Հայաստանը 2004 թվականին վավերացրել է Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության թիվ 81 կոնվենցիան, որն Աշխատանքի տեսչության մասին է: Այնտեղ մանրամասն հստակ նշված է՝ տեսչությունն ինչ գործառույթներ պետք է ունենա, ինչ իրավունքներ ու պարտականություններ, բայց այդ կոնվենցիան ուղղակի չի կատարվում»,- փաստեց մեր զրուցակիցը: Ասաց, որ կոնֆեդերացիան չի լռել եւ մշտապես բողոքի ձայն է բարձրացրել:
«Իհարկե, եղել են ե՛ւ նամակներ, ե՛ւ գրություններ, ե՛ւ ելույթներ: Բոլոր քննարկումների ժամանակ ես դրա մասին բարձրաձայնում եմ, ասում եմ: Նույն կարծիքին է նաեւ Գործատուների միությունը: Տեսչությունն անհրաժեշտ է, որովհետեւ նույն տնտեսական աճը, կոպիտ ասած, հենց այնպես չի լինում: Ո՞վ է ապահովում այդ աճը: Բացի գործարարից՝ նաեւ աշխատողը: Այդ աշխատողը պետք է շահագրգռված լինի, նա պետք է վստահ լինի վաղվա օրվա հանդեպ, պետք է վստահ լինի, որ իր նկատմամբ ոչ մի անօրինականություն չի իրականացվի, որ ինքը պատշաճ ձեւով կգնահատվի, իսկ գնահատականը երկու տեսակի է լինում՝ բարոյական եւ ֆինանսական»,- նկատեց արհեստակցական կոնֆեդերացիայի փոխնախագահը:
Իսկ իր կարծիքով ինչո՞ւ Հայաստանում այդպիսի վերաբերմունք կա աշխատողների իրավունքների նկատմամբ, երբ փաստորեն պետական մակարդակով խրախուսվում է, որ մարդիկ շահագործվեն, ընդ որում՝ գրոշների դիմաց:
«Իրենց ասելով՝ այդ աշխատանքի տեսչության գործունեությունը դադարեցվեց, որպեսզի այն չխոչընդոտի բիզնեսի զարգացմանը, արդյունավետ գործունեությանը, թեթեւացնի գործատուների բեռը, որոշ չափով ազատականացվեն հարաբերությունները»,- պատասխանեց Բորիս Խարատյանը:
Այնպես որ, այս մտածողությամբ ու տրամաբանությամբ առաջնորդվող իշխանություններից պետք է սպասել, որ մի օր էլ կապրենք ճորտատիրական հայտարարված հասարակարգում, որպեսզի բիզնեսմենների կյանքն ավելի հեշտ ու հարմարավետ լինի:
Հոդվածը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի մարտի 30-ի համարում:
Ռուս խաղաղապահները բանակցում են, որ ադրբեջանցիները վերադառնան ելման դիրք
Ադրբեջանը ձգտում է ավելի խստացնել Արցախի շրջափակումը. Արցախի ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել
Անհարմար եմ զգում այս պարտության համար. Ալեքսանդր Պետրակով
Եթե ցանկանում եք ինձ մեղադրել, մեղադրեք. Ալեքսանդր Պետրակով
Հայաստանի հավաքականը 1:2 հաշվով պարտվեց Թուրքիայի հավաքականին
Հայաստան-Թուրքիա՝ 1-2. Թուրքիայի հավաքականը հաշվի մեջ առաջ է անցնում
Տարեկան հաշվետվություն
7 րոպեում 4 դեղին քարտ
Հայաստան-Թուրքիա՝ 1-1. հաշիվը հավասարվեց
Հայաստան-Թուրքիա՝ 1-0. մեր հավաքականը բացում է հաշիվը
ՌԴ ՊՆ-ն՝ Շուշի-Լիսագոր հատվածում ադրբեջանական առաջխաղացման մասին
Ո՞ր պաշտոնյաներն են եկել ֆուտբոլ նայելու (լուսանկարներ)
Հայաստանի և Թուրքիայի հավաքականների ֆուտբոլիստները դուրս են եկել նախավարժանքի (լուսանկարներ)
Հայտնի են Հայաստան-Թուրքիա ֆուտբոլային հանդիպման մեկնարկային կազմերը
Թուրքիայի սպորտի նախարարը ժամանեց Հայաստան (լուսանկար)
Շառլ Միշելը հեռախոսազրույց է ունեցել Ադրբեջանի նախագահի հետ
Ովքեր են Հայաստանի ազգային հավաքականի «վտանգավոր» խաղացողները. թուրքական մամուլի անդրադարձը
Թուրքիայի սպորտի նախարարը ժամանում է Հայաստան. նա ճանապարհին է
Կյանքից հեռացել է Նարինե Հովհաննիսյանը
Ազգային ժողովը մեկ ժամով կանջատի էլեկտրականությունն ու արտաքին լուսավորությունը
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Շուշի-Լիսագոր հատվածում խախտել է շփման գիծը և դիրքային առաջխաղացում ապահովել
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պատերազմի վտանգը իրական է. ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար
Մոսկովյանից մինչև Տերյան «մեծ սաղարթով» ծառերը ըստ հերթականության. Բեգոյանը լուսանկարներ է հրապարակել
Սուրեն Պապիկյանն այցելել է կանանց գնդի և ժամկետային ծառայող կանանց համար կառուցվող ուսումնական կենտրոն
Պաշտոնից ազատվել է «Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ տնօրենը
Երևանի կենդանաբանական այգու տնօրենն ազատվել է աշխատանքից
Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է գրանցվել
Նիկոլ Փաշինյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Շառլ Միշելի հետ
Ստեփանակերտի 2 բնակիչ Ադրբեջանին են փոխանցել գաղտնի և հույժ գաղտնի տեղեկություններ. նրանք կալանավորված են
Իրանի հյուսիս-արևմուտքում գրանցված երկրաշարժի հետևանքով 165 մարդ է տուժել
Դիլիջանում տուն է փլուզվել (լուսանկարներ)
Երևանում հայտնաբերվել է հետախուզվող 30-ամյա կինը
Կալանավորվել է առանձնապես խոշոր չափերով թմրամիջոցների իրացմամբ, վաճառքով զբաղվող հանցավոր խմբի 8 անդամ
Ծնվել է Մարկ Ցուկերբերգի երրորդ դուստրը
«Վստրեչի» կամուրջը վերանորոգվում է. ի հայտ են եկել չնախատեսված խնդիրներ (տեսանյութ)
Տոկիոյի հրաշքը՝ Երևանում. մանրամասներ երկրագնդի ամենագեղեցիկ ծառի մասին
Նոր հրաժարականի դիմում. Հրաչյա Սարգսյանի կադրերը հեռանում են քաղաքապետարանից
Դանակահարել են երևանյան ռեստորաններից մեկի անվտանգության աշխատակցին
Տավուշի մարզպետը ՌԴ դեսպանի հետ միջտարածաշրջանային երկկողմ համագործակցության հարցեր է քննարկել
«Տելեգրամ»-ով մեթադոն ձեռք բերած տղամարդը ձերբակալվել է
© 2023 Հայկական ժամանակ